Svanir - 01.05.1939, Síða 101
Leirárskotta fer kaupstaðarferð.
Það mun hafa verið kringum árið 1884, sem saga þessi
gjörðist. Þá bjuggu á Álftanesi í Mýrasýslu merkis- og
manndómshjónin Oddur Sigurðsson hreppstjóri og Halla
Jónsdóttir, kona hans, sem fóstruðu mig upp frá bernsku.
Á þeim árum var fastaverzlun í Króknesi vestur við Röst
í Álftaneslandi. Kaupmaðurinn, Þorbjörn Jónasson frá
Arnarholtskoti í Stafholtstungum, hafði töluvert mikla um-
setningu til að byrja með. Tók sauðfé og hross upp um
Borgarhrepp og allt vestur um Staðarsveit. Þá voru Run-
ólfur Guðmundsson frá Jarðlangsstöðum í Borgarhreppi
og Þorbjörg Jónsdóttir, barnmörg dugnaðar- og myndar-
hjón, búandi á Kvíslhöfða, hjáleigu frá Álftanesi. Þá
bjó að Stangarholti í Borgarhreppi bændafyrirmyndin
Guðmundur Guðmundsson frá Jarðlangsstöðum, bróðir
Runólfs, sem hafði, er saga þessi gjörðist, tekið til upp-
fósturs og menningar ungan dreng af Runólfi bróður sín-
um, Runólf að nafni, sem síðar fluttist til Reykjavíkur og
lærði bókband. Son átti Guðmundur í Stangarholti, ásamt
fleiri börnum, sem Jóhann hét, söðlasmíðameistari, greind-
ur og glaðsinna. Hann tók við óðali eftir föður sinn, en
fluttist um árið 1900 til Ameríku og dó þar. Þá bjó í
Svignaskarði í Borgarhreppi oddviti þess hrepps, Sigurð-
ur Sigurðsson. Hann var giftur dóttur Þórðar á Leirá í
Leirársveit, Ragnheiði að nafni. Til þeirra kom ég sem
gestur í Svignaskarð með Oddi fóstra mínum á leið í Arn-
arholt, og virtist mér unglingnum saman fara myndar-
skapur á húsbændum og heimili. Frá Svignaskarði fluttu
þessi hjón að Rauðamel í Snæfellsnessýslu, bjuggu þar
nokkur ár og fóru loks til Ameríku að hætti margra dug-
andi manna.
Nú hefst sagan.
Það var að liðnum haustlestum eða um vetrarkomu, að
við fóstbræðurnir, Stefán Valdason, faðir Valdemars stýri-