Fréttatíminn - 03.12.2010, Blaðsíða 16

kvenna láku líka út. Þau hringdu
í konurnar og ég ráðlagði þeim að
svara ekki. Hann hringdi látlaust,
sérstaklega eftir að þau komu heim.
Hringt var snemma að morgni,
hringt var seint að kvöldi. Það er
hringt oft á dag. Það eru Gunnar,
Jónína og börnin hans sem hringja.
Komið var heim til kvennanna og
dyrabjöllum hringt, tekið í hurðar-
húna og reynt að ná við þær sam-
bandi. Mjög alvarleg hótun var lögð
inn í talskilaboði í síma,“ segir Ásta.
„Gunnar vildi ræða málin en ég sá
strax að þetta var gífurlega öflug
tilraun til þöggunar. Við ætluðum
ekki af stað strax en þarna sagði ég
að við gætum ekki beðið lengur og
leyft málunum að þróast þótt kon-
urnar væru rétt farnar að ræða sam-
an um málin,“ segir hún.
Konurnar urðu hræddar
„Yfirleitt þegar þolendur fara af stað
gegn brotamönnum sínum hefur
þeir unnið í sínum málum og byggt
sig upp andlega áður en þeir þora að
standa andspænis honum og opin-
bera málið. En við sáum einfaldlega
að báturinn var farinn að rugga.
Jónína var farin að gefa blaðaviðtöl
um að hópur kvenna reyndi að eyði-
leggja fyrir bókinni hennar og önn-
ur vitleysa var farin í gang. Ég sem
því bréfið í hvelli og við ákveðum
að hafa nokkra vitnisburði á bak við
það og senda þá með og gefa stjórn
Krossins tvo sólarhringa til þess
að bregaðst við. Við hugsuðum það
þannig að Gunnar hefði þá mögu-
leika á að stíga sjálfur til hliðar með
yfirlýsingu, játa og málið því ekki
orðið svona. En það sem gerist er að
hann bregst alltaf harðar og harð-
ar við. Hann kemst að nafni mínu.
Haldinn er neyðarfundur í Kross-
inum og hann fer með í blöðin að
hópur kvenna ásaki hann um hluti
sem hann hafi ekki gert. Þá hugsaði
ég: Nei, stjórn Krossins þarf engan
frest. Þöggunarherferðin var gífur-
leg,“ segir Ásta og lýsir því hvernig
sumar kvennanna hafi verið orðnar
hræddar.
„Þær fundu fyrir ótta við að stíga
út í myrkrið og ganga að bílnum á
morgnana. Jónína sendi mér hótun-
arbréf. Hún hringdi með alvarleg
og ljót orð og ógnaði þeim og það
var alltaf þessi hótun að draga fram
fortíð kvennanna og þeirra sem að
þeim stóðu. Þegar Gunnar hafði
komið fram í fjölmiðlum og þegar
hótanirnar voru komnar fram, var
málið komið úr höndum okkar og
við áttum ekki annan kost en að
gera þetta svona, það er að fara
með vitnisburðina í fjölmiðla, til að
fá stuðning almennings. Mér finnst
við hafa vandað okkur gífurlega vel.
Við höfum birt þessa vitnisburði og
jú, það er sárt, en hann braut á þess-
um konum og sársaukinn sem börn-
in hans, barnabörn og hans nánustu
eru að upplifa eru af hans völdum en
ekki vegna þess að konurnar stíga
fram. Mér finnst mjög mikilvægt að
fólk átti sig á því. Mér finnst aðdáun-
arvert að enginn þessara kvenna er í
hefndarhug. Þeim finnst það skylda
sín að koma skömminni þangað sem
hún á heima,“ segir Ásta. Oft nægi
að senda svona gerendum bréf og
skömmina með: „En með svona
valdamikinn og landsþekktan
mann er eini möguleikinn að opin-
bera hann. Þetta
snýst um að
vernda unglings-
stúlkur og ung-
ar konur gegn
því að lenda í
því sama.“
Ólöf stekkur
um borð
Ólöf var ekki
komin í hóp-
inn á þess -
ari stundu.
„ Ég stök k
skyndilega
um borð,“
lýsi r hún.
Fyrst haf i
hún ákveðið
að gefa nafn-
lausan vitn-
isburð um
reynslu sína
af Gunnari í
Krossinum,
sem vitnað
er í hér
að ofan,
en breytt
um stefnu
því nafn-
laus vitnis-
burður hefði
fengið fólk til þess að velta
því fyrir sér hvað hún hefði að fela
og hvað byggi undir.
„Ég tók þá ákvörðun aðfaranótt
mánudags að stíga fram. Ég var svo
ákveðin að það hvarflaði ekki að
mér að fara að efast aftur. Ákvörð-
unin var tekin: Ég ætla að stíga
fram undir nafni og mynd. Þetta
er minn vitnisburður og ég stend
við hvert orð.“ Ástæðuna segir hún
vera í fyrsta lagi til að varpa ljósi á
„sannleikann í þessu máli. Í öðru
lagi að losa mig við þá byrði sem
ég hef borið og skila henni til síns
eiganda, Gunnars. Í þriðja lagi ber
ég þá von í brjósti að vitnisburður
minn, og okkar kvennanna, verði
til þess að binda hendur Gunnars
hvað viðkemur ungum óhörðnuðum
konum í söfnuði hans. Þar með er
þetta tilraun til að vernda þær frá
þeirri reynslu sem ég varð fyrir og
í fjórða lagi til að styðja þær hug-
rökku konur sem riðu á vaðið með
reynslusögur sínar.“
Ólöf gekk í Krossinn með foreldr-
um sínum þegar hún var tólf ára.
Hún segir þá hafa hætt að sækja
trúarsamkomur löngu á undan
henni, en hún hafi þá eignast alla
sína vini í kringum trúarhreyf-
inguna og ílentist því. „En þessi
reynsla og svo þegar ég var orðin
nógu þroskuð til þess að sjá að þetta
hentaði mér ekki sagði ég einnig
skilið vð Krossinn.“
Hún hélt dagbók þar sem hún
skráði atvikin frá árinu 1986 niður,
flettir henni og fer yfir atvikin sem
gerðust fyrir 24 árum. Fyrst 2. janú-
ar, þegar hún skráir að hann strjúki
yfir skyrtu hennar yfir brjóstin –
svo 11. janúar þegar hann segi við
hana að hún sé ekki lengur stúlka
heldur kona, þá 20. janúar þegar
hann láti hana ekki vera og hún
segi stopp og svo daginn eftir þegar
hann iðrist og biðji hana fyrirgefn-
ingar. Allt er þetta í bókinni. Síðan
líði mánuðirnir þar sem hann virðist
samkvæmt bókinni hafa gleymt iðr-
un sinni og haldi iðju sinni áfram. Í
bókinni megi sjá tilvitnanir í samtöl
þeirra Gunnars þar sem hann segi
meðal annars, eftir að hún eignist
góðan vin innan Krossins: „Ekki
gera neitt án minnar vitundar því
ég á í þér hvert bein.“
Ólöf vill ekki fara ítarlega yfir
hvað gerðist. „Hann gekk ansi
langt þótt hann hafi ekki neytt mig
út í samræði eða annað eins,“ segir
hún. Ásta segir það einnig eiga við
um hinar konurnar. „Ég veit ekki
um neina konu þar sem hann geng-
ur alla leið heldur virðist þetta vera
drottnunar- og valdafíkn og spenna
við það að hafa vald yfir einstakling-
unum.“
„Gunnar, þetta átt þú.“
Ólöf segir að hún hafi þegar feng-
ið þá spurningu hvers vegna hún
geymdi dagbókina. „Ég velti því fyr-
ir mér og svarið er einfaldlega það
að hún var hluti af þeim klafa sem
ég bar, og á meðan ég bar þennan
klafa átti ég þessa dagbók. Ég losna
ekki við þessa bók fyrr en ég losna
við klafann.“ Henni líði sem með
frásögn sinni sé hún að losna við
hann.
„Ég er búin að bera skömm-
ina allan þennan tíma. Það er svo
skrýtið hvernig þolandinn tekur
á sig skömmina. Nú er ég búin að
skila henni til Gunnars: Þetta átt þú,
ekki ég. Það var markmið mitt með
vitnisburðinum að losa mig við klaf-
ann. Ég hef svifið um síðustu tvo
daga og fundið mikið frelsi. Það er
fyrst núna sem ég finn spennufall.
Ég er allt í einu að verða þreytt, en
ég er búin að koma þessu af mér.“
Ásta segir marga spyrja af hverju
þær komi fram núna. „Gunnar og
Jónína nýgift og Jónína að gefa út
bókina sína. Þetta hefur ekkert
með það að gera, heldur er tilvilj-
un,“ segir Ásta. „Í fyrsta sinn á Ís-
landi hefur konum verið opnuð leið
til þess að tjá sig um reynslu sína
af kynferðisbrotum. Það er búið að
rjúfa þöggunina. Hún er ekki leng-
ur viðurkennd. Þolendur vita í dag
að stígi þeir fram og segi frá þá er
þeim trúað. Þannig er það,“ segir
hún. „Sigrún Pálína [sem stóð gegn
Ólafi biskupi] rauf þöggunina. Hún
er hetja. Hún plægði akurinn. Við
þegjum ekki lengur,“ segir Ólöf.
MF: Guð hreinsi kirkjurnar
Ásta, sem hefur verið í trúfélag-
inu Veginum í átján ár, segir að hún
geti aðeins svarað því út frá hjarta
sínu hvers vegna þessi mál komi
upp í kringum trúfélögin: „Ég trúi
því að Guð sé að hreinsa kirkjuna
sína. Hann er að draga menn út til
háðungar. Það segir í Biblíunni að
ef einhver segist koma fram í hans
nafni en er það ekki þá muni hann,
ef hann ekki lætur af, verða dreg-
inn fram til háðungar. Og ég held
að það sé það sem er að gerast. Guð
leyfir ekki synd og hann leyfir ekki
þeim sem segjast vera þjónar hans
að fremja svona brot í skjóli kirkj-
unnar. Þessi brot hafa því ekkert
með trúna að gera.“
Báðar fagna þær því að kastljós-
ið beinist nú að kirkjunum og það
upplýsist hverjir misnoti vald sitt.
„Nú sést hverjir eru heiðarlegir og
hverjir ekki.“
HJÁLPARSTARF HEIMA OG HEIMAN
Í fátækustu ríkjum Afríku vinnum við að því að útvega hreint vatn og bæta þar með heilsu
og almenna afkomu. Við eflum fólk til sjálfshjálpar og styrkjum konur sérstaklega.
Hér heima veitum við fjölskyldum í fjárhagsvanda aðstoð með ráðgjöf, mat, fatnaði,
lyfjagreiðslum og stuðningi við börn. Það eru því margir sem treysta á þitt framlag, bæði
hér heima og erlendis.
Þú getur valið:
■ valgreiðslu í heimabanka
■ gjafabréf á gjofsemgefur.is
■ frjálst framlag á framlag.is
■ 907 2002 fyrir aðstoð innanlands
■ 907 2003 fyrir aðstoð erlendis
■ söfnunarreikning:
0334-26-50886 kt. 450670-0499
HELMINGUR FRAMLAGA RENNUR TIL AÐSTOÐAR INNANLANDS
P
IP
A
R
\T
B
W
A
-
S
ÍA
-
1
02
92
1
INNBYGGÐ
KVÖRN!
KRYDDAÐU
UPP Á NÝJUNGUM
KRYDDKVARNIR – ÞVÍ AÐ NÝMALAÐ ER BEST
Dagbók Ólafar sem hún hélt í mörg ár.
16 viðtal Helgin 3.-5. desember 2010