Lögmannablaðið - 01.12.2005, Blaðsíða 8
Aukin krafa um sérþekkingu
Þær breytingar sem átt hafa sér stað hér á landi síð-
ustu misseri snúa ekki eingöngu að grunn- og starfs-
menntun lögfræðinga heldur einnig að auknum kröfum um
þekkingu lögmanna og til þjónustu þeirra, t.d. við íslensk
fyrirtæki í útrás eða erlend fyrirtæki sem sótt hafa inn á
íslenskan markað, þar sem þeir eru í beinni samkeppni við
erlenda lögmenn. Það liggur í augum uppi að til þess að
íslenskir lögmenn geti staðið undir þeim kröfum sem breytt
viðskiptaumhverfi hér á landi hefur haft í för með sér, jafn-
framt aukinni samkeppni erlendis frá, verða þeir sífellt að
auka við þekkingu sína og reynslu. Reyndar hefur vaxandi
áhugi verið meðal ungra íslenskra lögmanna á að sækja sér
viðbótarmenntun erlendis á sviði lögfræði. Með því hafa
þeir búið sig undir vaxandi kröfur sem gerðar eru til þeirra
sem ráðgjafa og hagsmunagæsluaðila á viðkomandi sviði og
um leið styrkt samkeppnisstöðu sína, bæði gagnvart
íslenskum og erlendum lögmönnum. Það sama hafa lög-
menn í nágrannalöndum okkar gert með góðum árangri.
Danska lögmannafélagið hefur t.a.m. um nokkurt skeið
unnið markvisst að því að tryggja starfsgundvöll danskra
lögmanna erlendis og er nú svo komið að 6% af tekjum
þeirra, eða sem svarar 4,7 milljörðum íslenskra króna, eru
vegna starfa erlendis. Það er því deginum ljósara að ætli
íslenskir lögmenn að veita íslenskum fyrirtækjum og ein-
staklingum lögmannsþjónustu, sambærilegri þeirri sem í
boði er erlendis, verður að tryggja að umgjörðin um lög-
mannastéttina hér á landi og þær reglur sem að henni snúa,
séu með þeim hætti að þær standist fyllilega það sem þekk-
ist erlendis, einkum á evrópska efnahagssvæðinu. Enn vantar
verulega upp á slíkt, þó svo þær breytingar sem gerðar hafa
verið á laganáminu séu fyrsta skrefið.
Horft til framtíðar
Þó svo að regluverk um íslenska lögmenn hafi ekki fylgt
þeirri þróun sem átt hefur sér stað í Evrópu á undanförnum
misserum, sé ég fyrir mér að í náinni framtíð verði menntun
íslenskra lögmanna þannig háttað að eftir að hafa lokið
þriggja ára BA námi í lögfræði og eins til tveggja ára mast-
ersnámi (LL.M), taki við eins til tveggja ára starfstengt nám
á lögmannsstofu, hjá dómstólum eða tilteknum opinberum
stofnunum og eins til tveggja ára sérhæft framhaldsnám sem
tekið yrði fyrir starfsnámið eða að því loknu. Að loknum
starfsnámi, og eftir atvikum sérnámi, tæki við próf til öfl-
unar málflutningsréttinda fyrir héraðsdómi, m.a. með flutn-
ingi prófmála, eins eða fleiri og að því loknu réttindaöflun
til málflutnings fyrir Hæstarétti. Jafnframt verði komin á
lögbundin endurmenntunarskylda allra starfandi lögmanna.
Hvort þessi spádómur minn rætist eða ekki mun tíminn
einn leiða í ljós, en í mínum huga snýst málið einfaldlega
um það hvort íslenskir lögmenn ætli að vera með eða ekki
þegar kemur að því bjóða samkeppnishæfa þjónustu við
íslensk fyrirtæki erlendis eða við erlend fyrirtæki hér á landi.
Sömu sjónarmið eiga að sjálfsögðu einnig við um þjónustu
lögmanna við einstaklinga og stofnanir.
8 < LÖGMANNABLAÐIÐ – 4 / 2005