Franskir dagar - 01.07.2016, Blaðsíða 41

Franskir dagar Les jours français
41
ná í drenginn en Þorsteinn neitaði að láta hann
frá sér. Það fór svo að skipið sigldi út fjörðinn
án drengsins en Þorsteinn sendi hann síðar með
fraktskipi heim til mömmu sinnar.
Bergkvist var útgerðar- og skipstjórnarmaður í
yfir 40 ár og sjómaður í 65 ár. Aldrei varð slys á
mönnum á skipstjórnarferli hans og alltaf tókst
honum að stýra heilu fari í höfn. Ófáir ungir
drengir komu í beituskúrinn á Garðastöðum.
Þeir fundu að Bergkvist hafði ekki gleymt því
hvernig var að vera ungur og vilja komast til sjós.
Bergkvist var litríkur persónuleiki sem setti svip
sinn á bæinn, hann hló hátt og innilega, þótti
hnyttinn í svörum án þess að ætla sér að vera
skemmtilegur og hann sagði sögur á myndrænan
hátt. Eftir hann liggja mörg skemmtileg orða-
tiltæki eins og „Hvaðan úr Breiðdalnum ert þú
eiginlega.“ Þannig var að Bergkvist var staddur
á bryggjunni á Fáskrúðsfirði. Hann sá mann
sem ráfaði um í stígvélum og fannst Bergkvisti
hann vera frekar larfalegur. Maðurinn vatt sér
að Bergkvisti og spurði hvort hann væri á leið
til Breiðdalsvíkur, Bergkvist segir svo ekki vera
og hélt áfram að vinna. Hann horfir á manninn
og var snúðugur um leið og hann sagði: „Hvaa..
hvaðan úr Breiðdalnum ert þú nú?“ „Ég“, segir
maðurinn, „ég er sýslumaðurinn á Eskifirði". Og
þá brá Bergkvisti við. Úr varð að Bergkvist fór
með Lúðvík Ingvarsson sýslumann frá Eskifirði
á Breiðdalsvík, upp frá því urðu þeir mestu mátar.
Margir samferðamenn Bergkvists kunna
skemmtilegar sögur af honum og væri fjársjóður
að safna þeim saman. Kona nokkur sagði frá því
eitt sinn þegar hún heyrði Nönnu spyrja Berg-
kvist: „Í hvaða buxum ertu eginlega?“ Þá sagði
Bergkvist snöggur: „Þetta eru buxurnar sem ég
skaut selinn í!“ Barnabörnin voru forvitin um
lífið á Höfðahúsum og fannst það þrekvirki að
nokkur nennti að ganga inn á Búðir. En Berg-
kvist sagði börnunum frá manni sem átti brýnt
erindi í kaupstaðinn svo hann þurfti að hlaupa
í þorpið. „Hann hljóp svo hratt, að tófa hefði
skammast sín.“
Heiðursmerki sjómannadags var Bergkvisti veitt
með þeim fyrstu á Fáskrúðsfirði. Það var virðu-
legt að sjá hann á efri árum sitjandi í stofunni í
Baldurshaga á sjómannadaginn, hnarreistan og
spariklæddan með heiðursmerkið í barminum.
Einn síðasta sjómannadag sem hann lifði spurði
eitt barnabarn hann hvað honum fyndist merki-
legast í ævistarfi sínu. Eftir stutta umhugsun svar-
aði Bergkvist einlægur: „Ég missti aldrei mann.“
Í þá daga voru sjóslys tíð og hafið tók marga sjó-
menn á hverju ári og oft marga úr sömu fjölskyldu.
Þá var sjósóknin á litlum trébátum, eina hjálp-
artækið um borð var kompás og veðurspáin var
reiknuð út með því að lesa í skýjafar. Þessi setning
um verðmætamat afans situr í höfði barnabarnsins
enn í dag, þegar fréttir berast af hugsunarhætti
nútímafólks þar sem verðmæti þeirra felast í því
að græða sem mest af peningum.
Bergkvist átti marga báta á sinni starfsævi og með
honum til sjós voru margir ungir og hraustir sjó-
menn sem báru ótakmarkað traust til hans. Sér
í lagi voru bræður hans þrír meira eða minna
með honum á öllum stærri bátum hans. Bátar
Bergkvists voru: Vinur SU 523, Nanna SU 24,
Sæbjörn SU 44, Vinur II SU 98. Nanna var
keypt frá Færeyjum 1947 og hét þá Oddur TG
524. Auk þessara átti hann nokkra smærri báta
eins og Litla Tind SU 326 sem var smíðaður
í Bátasmiðju Breiðafjarðar í Hafnarfirði 1954.
Lengst af var Bergkvist með aðstöðu fyrir út-
gerðina í sjóhúsinu Garðastöðum.
Þegar Bergkvist hætti útgerð var hann samt ekki
búinn að segja skilið við sjómennskuna og fór á
sjóinn með syni sínum sem þá hafði látið smíða
sér bát er hann nefndi Bergkvist SU 409.
Bergkvist var heilsuveill síðustu æviárin en 1979
fékk hann hjartaáfall um borð í bát sonar síns
og var þá tvísýnt um heilsu hans, en hann fékk í
kjölfarið gangráð vegna hjartatruflana. Eftir það
var hann ekki sami maður og frá þeim tíma var
heilsan honum oft erfið.
Bergkvist Stefánsson lést 5. júní 1986 á 83.
aldursári.
Guðríður, Elín Sigurjónsdóttir, Jón og Stefán Siggeirsson í heyskap
á Baldurshagatúninu.
Bergkvist og Nanna í berjamó ásamt börnunum sínum
Rannveigu, Jóni og Guðríði, föður Nönnu Þórði Jónssyni,
Guðbjörgu Stefánsdóttur og dóttur hennar Elínu Sigurjónsdóttur.
Bergþóra á gangi í innkaupstaðnum í vetrarblíðunni.
Nanna og Bergkvist á efri árum.
Sigríður Fanney Jónsdóttir og Nanna Steinunn Þórðardóttir á
fundi Sambands austf irskra kvenna.
Bergkvist og Nanna á yngri árum.
Í túninu við Baldurshaga, Stefán Siggeirsson, systkinin Guðríður,
Jón og Rannveig ásamt Nönnu og Guðbjörgu Stefánsdóttur.
„Okkur hefur alltaf fundist að amma hefði
átt að verða rithöfundur. Hún hafði sérstak-
lega gott minni og sagði okkur barnabörn-
unum stundum sögur frá því þegar hún var
lítil stúlka og átti aðeins skó sem voru úr
skinni og bundnir um fæturna, einnig sagði
hún okkur frá jólatrénu sem var gert úr vír
og kerti sett á til skrauts.“
Nanna og Sigurjóna Jónsdætur.