Orð og tunga - 01.06.2014, Qupperneq 79

Elspafi and Niehaus: Standardization of a pluriareal language
67
Keywords
language history, variationist linguistics, grammar, lexical variation, grammatical
variation (verbal clusters, discontinuous pronominal adverbs)
Lykilorð
málsaga, tilbrigðarannsóknir, málfræði, tilbrigði í orðaforða, málfræðileg tilbrigði
Útdráttur
Lengi vel voru hugtök eins og "einsleitni" og "staðalmálshugmyndafræði" ríkjandi í
tengslum við málstöðlun og það leiddi til þess að gögnin sem rannsóknir voru byggð-
ar á einskorðuðust gjaman við formlegt mál og bókmenntatexta. A síðustu árum
hafa tvær hugmyndir tekið að hreyfa við hefðbundnum viðhorfum til málstöðlunar.
I fyrsta lagi hefur nálgun sem kennd er við málsögu "að neðan" dregið til sín athygli
sem nýtt sjónarhom, ekki bara gagnvart þýsku heldur einnig öðrum germönskum
málum (cf. Elspafi, Langer, Scharloth & Vandenbussche 2007). I rannsóknum innan
þessa fræðilega ramma er áhersla lögð á söguleg gögn sem endurspegla talmálsleg
einkenni, einkum texta sem skrifaðir voru af fólki úr lægri lögum þjóðfélagsins, í
þeim tilgangi að leiða í ljós breytingar og/eða samhengi í málsögunni sem áður höfðu
ekki komið fram. I öðm lagi hefur líkan sem gerir ráð fyrir mörgum svæðum (fremur
en einum kjama) fengið útbreiðslu, einkum með tilliti til "stórra" mála eins og þýsku.
í greininni er gerð grein fyrir skipulagi málheilda sem tekur tillit til beggja þessara
hugmynda við athuganir á stöðlunarferlinu og leitast er við að sýna að rannsóknir
sem byggjast á stærri og jafnvægari málheildum geta styrkt grundvöll athugana á
málstöðlun.
Stephan Elspafi / Konstantin Niehaus
Universitát Salzburg
Fachbercich Germanistik
Erzabt-Klotz-Strafie 1
A-5020 Salzburg
stephan.elspass&sbg.ac.at / konstantin.niehaus@sbg.ac.at