Þjóðmál - 01.09.2011, Blaðsíða 98
96 Þjóðmál HAUST 2011
Sá er maðurinn heitir fróðleg bók eftir Jón Þ .
Þór sem er nýkomin út . Hún
geymir æviágrip 380 karla
og kvenna sem settu svip á
mann kynssöguna á árunum
1750–2000 . Í inngangi segir
höf und ur að uppflettirit um
út lend inga á íslensku hafi
verið afar fáséð hér á landi .
„Munu þó flestir geta orðið
sammála um, að sjaldan hafi
verið jafn mikil þörf á slíkum
ritum og einmitt nú, á tím um
al þjóðavæðingar og sívaxandi
samskipta við sífellt fleiri þjóðir,“ skrifar
höfundur . Tilgangurinn með útgáfunni
hafi verið að reyna að fylla þetta skarð að
nokkru leyti .
Í stuttu spjalli segir Jón Þ . Þór að hann
hafi viljað taka saman bók sem gagnaðist
flest um þeim sem vilja á fljótlegan og þægi-
leg an hátt afla sér vitneskju um fólk sem
átti mikinn þátt í að móta mannkynssögu
síðustu 250 ára . Hann segist hafa gert sér
far um að nefna til sögunn-
ar fulltrúa smáþjóða og ný-
frjálsra ríkja . Í bókinni séu því
ekki aðeins kunnug leg nöfn
fulltrúa stórþjóðanna . Einnig
kveðst Jón hafa reynt að hafa
með í bókinni ýmsa sem með
ein um eða öðrum hætti hafa
komið við sögu Íslendinga,
ekki síst danska kónga og
stjórn málamenn á nítjándu
öld og fram til 1944 .
Á síðum bókarinnar eru
langfyrirferðarmestir stjórn-
mála foringjar sem staðið
hafa í fylk ing ar brjósti . Nokkra athafna-
menn má finna í bókinni, örfáa vísinda-
og fræðimenn en ekkert er sagt frá her-
for ingjum, listafólki eða rithöfundum . Til
gam ans er þó brugðið upp svipmyndum
af fáeinum einstakling um sem „ekki falla
undir neina hefðbundna starfsstétt“ en eru
með í bókinni „vegna þess að saga þeirra
varpar ljósi á aldarfar og fyrri tíma,“ eins
og höf undur kemst að orði .
komm ún ismans mildari augum en illmenni
nasismans . Ef marka má um sögn Guðrúnar
Elsu hefur hún samúð með sjónarmiði Felix
Zhukovskis þegar hann segir um lendur
kommúnismans: „En það er samt þarna
megin girðingarinnar sem hugmyndir
mínar og tilfinningar eiga heima .“
Hinn 13 . ágúst 2011 voru 50 ár liðin frá
því að Berlínarmúrinn var reistur . Hann
kom eins og hnefahögg framan í þá sem
neyddust til að búa á bak við hann og
vinna að framgangi sósíalisma undir forystu
leiðtoga austur-þýskra kommúnista . Nú er
hrun hans tákn um sigur frelsis yfir ófrelsi
og hann á sér enga opinbera málsvara . Í
Brotnum eggjum er litið inn í hugarheim
þeirra á Vesturlöndum sem sætta sig illa eða
alls ekki við að múrinn hafi fallið .
Þýðing bókarinnar fellur vel að hinum
hógværa stíl hennar þar sem sagt er frá
dramatískum atvikum og atburðum án
þess að grípa til stóryrða og oft með bros á
vör . Neon-Bjartur á lof skilið fyrir að færa
Íslendingum þessa bók eftir Jim Powell .
Æviskrár áhrifafólks
Þ