Þjóðmál - 01.09.2011, Blaðsíða 18
16 Þjóðmál HAUST 2011
kvæmdar valdinu . Því er nauðsyn legt að
lög um ráðherraábyrgð taki til tilvika eins
og þeirra ef ráðherrar veita röng eða villandi
svör við fyrirspurnum frá alþingismönnum
eða við meðferð mála á Alþingi, svo og gagna
og upplýsinga sem ráðherrar eða ráðuneytin
gefa Alþingi eða einstökum þingnefndum
við umfjöllun stjórnarfrumvarpa eða
annarra mála sem fyrir liggja .
Seint á árinu 2010, þegar Jóhanna var kom-
in til valda, spurðist Óli Björn Kárason
varaþingmaður fyrir um verktakagreiðslur
stjórn arráðsins til starfsmanna félags vís-
inda sviðs Háskóla Íslands . Um var að ræða
kostnað ráðuneyta við aðkeypta þjónustu og
ráðgjöf — allt saman upplýsingar í bókhaldi
ráðuneytanna . Svar forsætisráðuneytisins
reyndist ekki aðeins ófullnægjandi heldur
mjög villandi . Þingmaðurinn Guðlaugur
Þór Þórðarson sakaði forsætisráðherra um
að leyna Alþingi upplýsingum um verkefni
sem kostuð voru af fé skattgreiðenda .
Óskaði hann eftir því að Ríkisendurskoðun
rannsakaði málið . Í kjölfarið braut Jó-
hanna Sigurðardóttir forsætisráðherra í
blað með bréfi til Ríkisendurskoðunar, þar
sem hún reyndi að hafa áhrif á rannsókn
stofnunarinnar . Í bréfinu segir m .a .:
Að saka forsætisráðherra um að leyna
upplýsingum í því samhengi, og þá líklega
í samráði við nokkra tugi starfsmanna
ráðuneytanna, er í besta falli kjánalegt .
Í júní á þessu ári barst loks niðurstaða
skýrslu Ríkisendurskoðunar og kom þá
í ljós, að svar forsætisráðherra „hafi verið
ófullnægjandi miðað við þann skilning sem
ráðuneytið lagði í fyrirspurnina“ . Stjórn ar-
andstöðuþingmaðurinn Jóhanna hefði ekki
náð upp í nefið á sér ef ráðherra hefði gerst
sekur um viðlíka lygi .
Í áranna rás hefur ráðherra þurft að
svara skriflegri fyrirspurn þingmanns innan
tíu virkra daga frá því að hún var lögð
fram samkvæmt þingsköpum . Misjafnt
er hvernig ráðherrum tekst að standa við
þessi tímamörk en keyrt hefur um þverbak
í stjórnartíð Jóhönnu Sigurðardóttur . Greip
forsætisráðherra loks til þess ráðs seinasta
vor að skipa löggjafanum að endurskoða
þingsköp og lengja svarfrestinn í fimmtán
virka daga í stað tíu . Löggjafinn varð við
ósk forsætisráðherra en rökstuðningurinn
fyrir þessum breyttu þingsköpum var sá
að á yfirstandandi þingi voru lagðar fram
346 skriflegar fyrirspurnir og getur verið
afar snúið að finna svör við hverri þeirra .
Ætli það hafi ekki líka verið snúið að
svara rúmlega fjórum fyrirspurnum frá
stjórnarandstöðuþingmanninum Jóhönnu
á viku? Og birta svörin innan tíu daga?
Bensínskatturinn
Jóhanna skrifaði pistil á vefsíðu sína í maímánuði árið 2006 þar sem hún
krafðist þess að gjöld og skattar ríkisins á
bensín yrðu lækkaðir þegar í stað . Annars
gæti bensínverðið hugsanlega farið upp
í 150 kr . á lítrann sem myndi hækka
útgjöld fjölskyldna og stofna nýgerðum
kjarasamningum í hættu . Sagði hún að
„þrátt fyrir slíka lækkun myndi ríkissjóður
engu að síður auka tekjur sínar af bensíni“
og á verðbólguskeiði eins og þá gekk yfir „er
auðvitað einboðið að fara þá leið að lækka
tímabundið skatta á bensín“ . Bætti hún
síðan við í lokin að ríkissjóður gæti ekki
„endalaust blóðmjólkað bifreiðaeigendur“ .
Nú, rúmlega fimm árum síðar, situr hún
í forsæti ríkisstjórnar sem hefur hækkað
skatta á bensín og er málum nú svo hagað
að ofurskattar Jóhönnu nema um helmingi
bensínverðs, og er bensínverðið í kringum
240 kr . á lítrann . Aukinheldur hefur forsætis-
ráðherra vefengt það, að skattalækk un á