Tíminn - 24.12.1950, Blaðsíða 2

2
JÓLABLAÐ TÍMANS 1950
é*M*£*É*é*M*A * É*&*É*
49
* é* é>* é*&*&*
m
-K
**
*
<2§g
-K
«*
-K
<2:
-K
-K
-K
«#
-K
-K
-K
*é
-K
<93
-K
*#
KNÚTUR ÞORSTEINSSON, frá Úlfsstcðum
J
0
L
Það ríkti nótt, svo dauðadimm og hljóð
um dapran mar og löndin fölvablcik;
en gegnum myrkrið dýrðarbirtu bar
og- blíður ómur fyllti hjörtun veik.
Þvi heimi send var heilög náðargjöf,
pú himinssonur, Kristur, lifsins prá.
Sem hingað komst að hefja mannsins synd
á herðar pér og dauðans skugga má.
Þin guðleg feeðing sárri sektarjörð
var sigurljós, er öllu frelsi gaf.
Við lága jötu hólpin kynslóð kraup,
hvert klökkvafljót var teemt i gleðihaf.
Það rikir ennpá rökkur vítt um heim
og^rúnum böls vor mannlifssaga cr skráð.
Ó, Kristur Drottinn, kom pú enn sem fyrr,
með keerleiksfrið og helga jólanáð.
*
*
DE>
*
m
*
Ðd
*
#**
*
*
*
*
*
Gfc>
*
m
*
m
*

Þegar Landsýn Gunnfríðar var afhjúpuð
Höggmynd Gunnfríðar Jónsdóttur
Er frú Gunnfríður Jónsdóttir kom heim
1929 eftir margra ára dvöl í ýmsum þjóð-
löndum, vakti það athygli hennar, hversu
mörgum varð tíðrætt um Strandarkirkjn, en
þó var sem fæstir vissu hvar hún væri á
landinu. Henni fannst einnig mjög til um
hina fögru þjóðsögu, sem tengd er við hana,
og hvarflaði þá að henni, a.ð gaman væri að
staðsetja kirkjuna glöggar í hug og hjarta
þjóðarinnar.
En árin liðu og ekkl varð úr framkvæmd-
um, enda átti listakonan við ýmsa örðugleika
að etja og gat litt sinnt því, sem stóð hjarta
næst.
En svo var það eina hrollkalda nótt í sept-
ember 1937, að hana dreymdi draum, sem
henni þótti líklegt að gæti boðað feigð Ein-
ars Benediktssonar. Hann var þá kominn til
Herdísarvíkur og farinn að heilsu, en þau
Gunnfríður og skáldið höfðu lengi verið vin-
ir góðir. Vildi nú Gunnfríður gjarna sjá vin
sinn áður en hann dæi. Brá hún nú skjótt við,
enda ekki hennar háttur að vera að tvínóna
við hluti þá, sem hún ætlar að gera. Hélt hún
þegar næsta dag eftir draumnóttina austur
yfir Hellisheiði að Hrauni i Ölfusi, en þaðan
gekk hún i norðanstormi og kalsaveðri að
Hlíðarenda í Ölfusi og gisti þar um nóttina.
Morguninn eftir lagði hún af stað og Helga
húsfreyja Jónsdóttir á Hlíðarenda með henni.
Er þær komu á Selvogsheiði, blasti Strand-
arkirkja í fyrsta sinni við augum frú Gunn-
fríðar og varð hún stórhrifin, er hún leit
kirkjuna eina í auðninni bera við hafið, og
varð henni þá þetta Ijóð á munni:
Við Atlantshafsins stoltu strönd
þú stendur frjáls Og þekkt um lönd,
og helgrar trúar bindur bönd
þeim bát er siglir hjá.
Eftir þessa ferð byrjar svo frú Gunnfríður
á verkinu, lýkur því og lætur það á sýningu
1944. Myndin vakti mikla eftirtekt og lista-
konunni bárust þegar fjölda margar pantanir
af litlu frummyndinni, og varð henni sá
stuðningur að þessu, að með frábærum dugn-
aði og hagsý*ii gat hún haldið áfram að
stunda höggmyndalistina.
Svo gerist það, að 1947 kaupa Selvogsbúar
myndina í samrgfði við biskup og mennta-
málaráðherra. Síðan fer Gunnfríður með
myndina til Noregs til að fá hana höggna í
ljóst granít. Hafði hún þá átt í stöðugu stíma-
braki í þrjú ár við það að fá gjaldeyri til þess
að myndin yrði höggvin i þetta sterka og
fagra efni, og er þetta fyrsta graníthöggmynd-
in, sem ísland eignaðist. (Granítið er frá
Stören, skammt frá Niðarósi.)
Frú Gunnfríður gerði einnig stöpulinn, og
er hann úr sama efni, en tröppurnar, sem
liggja upp að höggmyndinni, eru teiknaðar
af Sigurði Guðmundssyni arkitekt; eru þær
úr steinsteypu, en brimsorfnar hellur úr
fjörunni framan við kirkjuna greyptar í
steypuna.
En ekki var þar með öllu lokið, þótt búið
væri að höggva myndina í granít og hún kom-
■ t Vá hejip., (L,á hún nokkra mánuði i pakkhús-
Gunnfríður Jónsdóttir
um Eimskipafélagsins, að mestu sökum þess,
að myndhöggvaranum og manni þeim, sem
'átti að setja myndina upp, bar á milii um
hvar myndin ætti að standa. Vildi Gunnfríð-
ur velja fegursta staðinn undir hana, þann
sem hún nú stendur á, en hann sléttuna hjá
kirkjunni. Lauk þessu þófi með þvi, að Sel-
vogsbúar sóttu myndina til Reykjavíkur í okt.
1949 og fór Gunnfríöur með þeim, réði staðn-
um og stjórnaði verkinu við uppsetninguna.
Er Gunnfríður Selvogsmönnum mjög þakk-
lát fyrir samvinnuna.
Myndin var afhjúpuð á 2. Hvítasunnudag
1950 að viðstöddum biskupi landsins, herra
Sigurgeir Sigurðssyni, mörgum af beztu
listamönnum vorum og ýmsu öðru stórmenni.
Vakti myndin fögnuð og hrifning allra, er
hjúpnum var svipt af henni og hún blasti við
í sinni mildu fegurð, látleysi og þrótti. Var
það allra manna mál, að fullkomið samræmi
væri milli myndar og kirkju og mætti hvor-
ug án annarar vera. Einum, sem myndina
heíir litlð, varð þetta ljóð á munni:
Hér skoðum við styttuna, stórfagra verkið,
stara til hafsins með heilagt krossmerkið.
Merkið, sem þjóðirnar mega sízt gleyma.
Merkið sem blessun og frið kann að geyma.
. Athöfnin fór mjög hátíðlega fram og var
veður hið fegursta, blæjalogn og sól skein í
heiði. Fagrar ræður voru fluttar af herra
biskupnum og sóknarprestinum, séra Helga
Fr^,mh. á 47. síðu.