Tíminn - 08.05.1960, Blaðsíða 13

TÍMINN, sunnudaginn 8. maí 1960.
13
Ræða Daníels
(Framhaid af 7. sí5u).
í verzlunarhúsnæði skrifstofu
húsnæði og taka það yfirleitt
til hverra nota, sem þeim sýn
ist.
„í heilbrigða átt’’
Þetta verður þróunin í fjár
festingarmálunum, ef áætlun
hæstv. ríkisstjórnar kemst
óhindruð í framkvæmd og
heldur velli um sinn. Um þessa
breytingu sagði hæstv. við-
skiptamálaráðherra svo til
orðrétt hér í umræðunum s. 1.
mánudagskvöld: „Stefna rík-
isstjórnarinnar hefur áhrif í
heilbrigða átt. Fjárfestingin í
landinu er miklu heilbrigðari
eftir breytinguna". Mig undr-
ar, að maður, sem talar fyrir
flokk, sem kennir sig við al-
þýðu þessa lands, skuli leyfa
sér að viðhafa slík ummæli,
kalla það stefnt í heilbrigða
átt, að allur almenningur verð
ur neyddur til að hætta við
áform sín um byggingarfram
kvæmdir en þeir einir, sem
hafa komizt yfir peninga í
gegnum ýmiss konar við-
skipti, eru nánast löggiltir
eigendur allra nýbygginga í
þessu landi eins og nú horfir.
Þeir eiga að byggja íbúðirnar
og leigja síðan þeim fyrir ok-
urleigu, sem nú verða að
hætta við byggingar sínar, það
húsnæði, sem ekki þarf fyrir
skrifstofur og verzlanir. Einn-
ig þetta er öfugt við þróun
undanfarinna áratuga, sem
st.Uðlaði,að því, að sem flest-
ar fjölskyldur ættu sjálfar
húsnæði fyrir sig. Þetta er
einn árangurinn af „bættum
lífskjörum almennings“.
Vaxtaokrið
Þó er versti þáttur þessa
máls eftir, og hann er sá,
að þeir, sem þegar eru búnir
að byggja húsnæði, eða hafa
verið að byggja á undanförn-
um árum og skulda vitanlega
allháar upphæðir, verða nú
margir hverjir að borga 11%
vexti af öllum sinum íbúðalán
um. Mun þetta vera mjög al-
gengt í flestum kaupstöðum
og kauptúnum landsins og
ástæðan er ofur einföld. Hún
er sú, að lán frá húsnæðis-
málastjórninni hafa ekki náð
eins langt eins og þurft hefði
að vera og afgreiðsla þeirra
hefur gengið líka nokkuð
seint. Aftur á móti hafa all-
stöndugir sparisjóöir gripið
inn í þessa lánastarfsemi og
lánað húsbyggjendum sams
konar lán og þeir fengju hjá
húsnæðismálastj órninni.
Menn hafa þess vegna á und
anförnum árum hugsað um
það eitt, að fyrstu peningar
væru beztir og tekið lánið í
sparisjóðunum í góðri trú, að
þau væru ekki dýrari heldur
en lánin frá húsnæðismála-
stofnun ríkisins og kæmu
miklu fyrr. Þannig fengu marg
ir menn lán allt upp í kr. 70
þús. eða kannske meira á und
anförnum árum, víðs vegar í
kaupstöðum landsins. En þeg-
ar þeir nú, eftir aðgerðir hæst-
virtrar ríkisstjórnar, fara að
borga vexti af lánum sínum
fyrir næsta ár, þá verður ekki
krafið um 7%, eins og þeir'
héldu, að þeir ættu að borga,
heldur eru þeir krafðir um a.
m. k. 11% af lánum sínum,
og þetta er eðlilegur hlutur,
vegna þess að allt fé spari-
sjóðanna er innstæðufé sem
sparisjóðirnir nú verða að
greiða níu og 10% af, og þess
vegna er þeim ógerlegt annað
en innheimta 11% af þessum
lánum, ef fjárhagur þeirra á
að geta haldið velli. Þetta er
mjög alvarlegt atriði og
kannske það alvarlegasta, að
þannig sé ráðizt aftan að þeim
mönnum, sem þegar eru bún-
ir að koma framkvæmdum
sínum áfram. Það er vont að
stöðva menn áður en byrjað
er, en það er ennþá verra að
þeir skuli fá slíkan rýting í
bakið, þegar þeir eru fluttir
inn í íbúðir sínar.
Trúi hæstv. ríkisstjórn á
það, að frv. þetta geti breytt
einhverju frá því, sem verið
hefur, er það ekki aukið frelsi
heldur ófrelsi og skipulags-
leysi.
Bankalánin
Þá er það með öllu rangt aö
viðhalda 1% leyfisgjaldi, eft-
ir að búið er að leggja inn-
flutningsskrifstofuna niður.
Bankarnir taka sína provision
og það er óeðlilegt að halda
uppi verðlagseftirliti með slík
um tekjum, því að 1% leyfis-
gjald er lagt á svo margt, sem
verðlagseftirliti er óviðkom-
andi t. d. námskostnaður,
sjúkrakostnaður, afborganir
og vextir uf erlendum lánum,
ferðakostnaður og m. fl., sem
er verðlagseftirliti gersamlega
óviðkomandi. Væri sýnu nær
að leggja hæfilegt gjald á
verðlagsútreikninga þá, sem
eftirlitið samþykkir. Þá hljóta
þessar ráðstafanir einnig að
minnka mjög rekstursfé og
þrengja þannig að öllum við-
skiptum og framförum í land
inu. í sambandi við það at-
riði sagði hæstv. viðskipta-
málaráðherra á mánudags-
kvöldið, að meginregla ríkis-
stjórnarinnar væri mjög ein-
föld og hún væri í stuttu
máli þessi, „að lána út spari-
fé bankanna og ekkert meira.
Það er kjarninn í bankapóli-
tíkinni. Atvinnulífið í heild
þarf ekki á meiru lánsfé að
halda og þau atvinnufyrir-
tæki, sem ekki fylgdu slíkri
bankapólitík, mættu fara á
hausinn". Sumt af þessu end
urtók hæstv. viöskiptamála-
ráðherra hér í almennum um-
ræðum í sameinuðu þingi í
gær. Ég verð nú að segja um
þessi ummæli, að það er nokk
uð annað teoría eða raunveru
leiki. Þeir, sem eitthvað þekkja
til atvinnurekstrar vita það
vel, að það skiptast á skin og
skúrir og jafnvel á einu ári
getur komið velgengnismán-
uður og miklir erfiðleikamán-
uðir.
Nei, ég held að það sé al-
veg óframkvæmanlegt að
binda útlán nákvæmlega við
sparifjárinnstæður til marg-
víslegra atvinnutækja, því að
það gæti orðið til þess, að þau
stöðvuðust, — og hvað tekur
þá við? Þá tekur það við, sem
allir vita, atvinnuleysi og
'skortur, og ég tel víst, að
&
[SKIPAÚTGCRÐ RÍKISINS
Esja
fer vestur um land í hringferð 11.
þ. m. Tekið á móti flutningi á
mbánudag til Patreksfjarðar, Bíldu
dals, Þingeyrar, Flateyrar, Súg-
andafjarðar, ísafjarðar, Siglufjarð
ar, Dalvíkur, Akureyrar, Húsavík-
ur, Kópaskers, Raufarhafnar og
Þórshafnar. Farseðlar seldir á
þriðjudag.
Skórnir
(Framhald af 8. síðu).
þessu til, en jafnframt vissi
hún, að hún hafði sýnt hug
sinn um of.
Og þarna stóðu skórnir
hans þessa ókunna manns,
og hann sjálfur lá 1 rúm-
inu í næsta herbergi. Hann
var sofandi og vissi ekkert
um hugsanir hennar yfir
skónum hans hérna í stof-
unni — hugsanir, sem hann
hafði vakið.
Skórnir voru randsaumað
ir og líktust mjög þeirri skó
gerð, sem Georg hafði oft
ast notað. Þetta var fyrsti
karlmaðurinn, sem gisti hús
hennar í tíu ár. Tilviljunin
hafði leitt hann að dyrum
hennar, og hún hafði boðið
honum gistingu.
Hún smeygði sér í kyrt-
il og gekk fram í bað-
herbergið. Þar þvoði hún
sokkana hans. Þeir voru
mjög óhreinir, en það gerði
ekkert til. Bara að þeir
þornuðu nú áður en hann
þyrfti að fara í þá um morg
uninn. Svo gekk hún fram
í eldhúsið og burstaði skóna
hans. Smáger hönd hennar
hvarf alveg inn í skóinn.
Henni fannst þetta náin og
innlleg snerting, en kannski
mundi hann alls ekki
skynja það. En svo skeði það
í fyrsta sinn í mörg ár — það
skeði, þegar hún læddist
inn í herbergið til hans og
laut niður til þess að láta
skóna við rúmstokk hans —
að hún brosti sama um-
hyggjubrosinu og áður en
Georg dó. Það var milt og
blíðlegt bros, sem þíddi sorg
mæddan svipinii.
Og jafnvel ókunnugur
maður mundi hafa séö, að
þetta hafði einu sinni verið
falleg kona — og að hún
gæti orðið falleg aftur.
hæstv. ráðherra óski ekki eft
ir slíkum afleiðingum af þess-
um ráðstöfunum.
Ég held, að það hefði því
verið vísast fyrir hæstv. við-
skiptamálaráðherra og stjórn
arliðið að samþykkja dagskrá
þá, sem hv. 1. þingm. V-Norðl.
flutti og láta íhuga þessi mál
á meðan séð verður, hvernig
öðrum þáttum efnahagstil-
lagna ríkisstjórnarinnar reið-
ir af því að undirstaða þeirra
er ekki alls staðar sem traust-
ust.
Vélritunarstúlka
Dugleg vélritunarstúlka óskast. — Upplýsingar í
síma 19523.
DAG8LAÐIÐ TÍMINN
Hestamannafélagiö Hörður
KJÓSARSÝSLU
Aðalfundur félagsins verður að Hlégarði föstu-
daginn 13. maí n.k. kl. 9 siðd.
Venjuleg aðalfundarstörf.
Stjórnln
•V*V«V«V»VV»V«W* V*V •V*V*VV*VV-^,*'
LESIÐ SOVÉZK TÍMARIT
Við tökum áskriftir að eftirtöldum tímaritum frá
Sovétríkjunum:
SOVIET UNION, á ensku og þýzku kr 65,00
CULTURE AND LIFE, á ensku og þýzku — 65,00
INTERNATIONAJ AFFAIRS. á ensku — 90,00
SOVIET WOMAN. á ensku og þýzku — 65,00
NEW TIMES, á ensku og þýzku — 90,00
MOSCOW NEWS, á ensku og þýzku — 78,00
SOVIET FILM, á ensku og býzku — 98,00
SOVIET LITERATIJRE á ensku og þýzku — 81,00
Tímaritin eru send frá útgeíendum beint til á--
skrifenda.
Gerizt áskrifendur! — Sendið greinilegt heimilis-
fang. ásamt áskriftargjaldi, er greiðist við pönt-
un til:
ÍSTORG h.f.
Pósthólf 444, Rvík.
Orðsending til almennings
um Ijósaperur
HELIOSUMBOÐIÐ
Hólavallagötu 7 — Símar 13626 og 13339.
Perurnar eru gefnar upp fyrir 1400 tíma endingu og
eru allar verksmiðjuprófaðar, sem þýðir, að engar gall-
aðar perur eiga að geta leynzt með. Reynslan, sem
þegar er fengin hér á landi, sannar þetta ótvírætt.
ATH. Getum enn afgreitt á gamla verðinu.
Nú eru komnar á mark-
aðinn ljósaperur, sem
að endingu jafnast á við
þær beztu, sem fram-
leiddar eru í Evrópu, en
það eru hinar pólsku
„Helios" Ijósaperur. sem
voru víðþekktar fyrir
síðari heimsstyrjöldina,
en verksmiðjurnar hafa
verið endurbyggðar með
hollenzkum vélum af
fullkomnustu gerð og
nota til framleiðslunnar
sambærileg hráefni og
aðrar verksmiðjur í V,-
Evrópu.
V* V* V« V» V»V* V* V« V» V* V« V* V*
.»V*V«V»V*V*V*V*V*V*V»V«'