Tíminn - 06.05.1961, Blaðsíða 11

VEGUR ER YEIR
Bandarískur verkfræíingur lýsir þjóívegum
framtí'ðarmnar sem knýja farartækin áfram
Vegamálastjórar hafa
smám saman verið að skipta
um skoðun á hugtakinu veg-
ur. Það er ekki lengur ein-
ungis braut sem ætluð er
undir hjól sem snúast.
Framsýnir verkfræðingar á
bílamarkaðnum í Detroit
hafa gert uppdrætti að þjóð-
vegum sem stjórna farar-
tækjunum, stýra þeim og
hemla með rafeindaheila
sem komið er fyrir undir
götunni.
Það er annað vandamál í sam-
bandi við samgöngumál okkar.
Sumir sérfræðingar þykjast
hafa komizt að raun um að áður
en langt um líði verði mannkyn-
ið búið að þurrausa jörðina að
kolum, olíu og jarðgasi. Jafnvel
bjartsýnustu vísindamenn hallast
að því að eldsneytisbirgðir okkar
verði til þurrðar gengnar áður en
mannsaldur er liðinn. Það er
engin ástæða til að óttast, því nú
er fundin ný lausn á vandanum.
Ódýrara
Með einni kjarnorkustöð get-
um við séð heilli borg fyrir
þeirri orku sem þarf til að knýja
öll farartæki hennar, bæði sem
era í almenningseign og ein-
staklingseigu. Innan áratugs eða
hálfs annars áratugs getum við
hagnýtt okkur kjarnorku fyrir
svipað verð eða minna en núver-
andi orkulindir kosta.
Safna rafmagni
Þessi kjarnorkuþjóðvegur sem
birt er mynd af hér í dag, er
teiknaður af bandarískum verk-
fræðingi, Arthur Carrara, sem
gerir ráð fyrir 8 volta rafmagns-
hleðslu í yfirborði vegarins og
orkugjafinn er kjarnorkustöð.
Farartækin fá orku sína frá
veginum sjálfnm, hlaða henni á
rafgeyma sem knýja rafmagns-
mótora. Á þann hátt er hægt að
knýja farartækin áfram á venju-
legum vegum, þegar þau beygja
út af kjarnorkubrautinni. Þá nota
þau rafmagnið sem safnazt hefur
á rafgeymana.
Rafmagnsbílar koma aftur
Fyrir allmörgum árum voru
rafmagnsbílar mikið í tízku og
urðu mönnum til mikillar ánægju
þar sem þeir mnnu hljóðlaust
og reyklaust um vegina. Hins
vegar reyndist ekki unnt að finna
leið til að hlaða þá nógu miklu
rafmagni svo hægt væri að fara
á miklum hraða langar vega-
lengdir. Bílarnir hurfu á ný. En
nú er fundin ný lausn á vandan-
um, Bílarnir fá orku sína frá
þjóðveginum sjálfum og sú orka
er framleidd með kjarnorkustöð.
Enn einu sinni verður unnt að
framleiða þessa litlu, léttu bíla
til stórkostlegs sparnaðar fyrir
iðnaðinn og neytendurna.
Stórt skref
Tæknilega er ekkert því til
fyrirstöðu á þessu stigi málsins
að gera slíkan veg. Það er hægt
að reisa kjarnorkustöð sem getur
séð fyrir nægilegri orku. Undir-
lag vegarins verður gert úr
venjulegu sementi en þykkt og
sterkt lag af gúmmíi ofan á og í
það ofið þráðum sem ýmist hafa
neikvæða eða jákvæða hleðslu.
Það sem merkilegast er, er það
að orkugjafinn flyzt úr hverju
einstöku farartæki og er staðsett-
ur í veginum sjálfum. Það er
stórt skref í framtíðarátt. Síðar
meir verður hægt að stýra farar-
tækjunum með rafeindum um
leið og þau fá orku sína. Bílarnir
fara eftir atóm-brautinni á svip-
aðan hátt og símskeyti fer eftir
símalínu og fólk getur „valið“
sér áfangastað svipað og síma-
númer er valið.
Vegur er yfir ...
Það er engin-hætta á öðru en
þessi rafmagnsþjóðvegur verði
hreinn af sóti og reyk og að auki
hljóðlaus. Því er hægt að stað-
setja hann ofar húsaþökum.
Hægt er að leggja bílum einni
hæð neðan við veginn sjálfan en
eins og sjá má af myndinni er
vegurinn á mörgum „hæðum“.
Þess vegna verður hægt að nota
allt jarðsvæðið til annarra hluta,
reisa leikvelli, ’ tjarnir; göngu-
brautir o. þ. h. Gangandi fólk og
bílar þurfa ekki að elda grátt
silfur lengur. Vegurinn er ein-
faldlega færður upp í loftið og
þannig vinnst mikið landrými.
Neðanjarðarbrautir
Þegar farartæki á kjarnorku-
þjóðvegi nálgast borgir eða bæi,
er engin hætta á að þau verði að
fara gegnum miðbæinn og verzl-
unarhverfin. Þau fara annað
hvort kringum borgina eða yfir
hana. En þeir sem eiga erindi í
bæinn. leggja bílnum í aðalbíla-
stæði borgarinnar sem er geysi-
stór hringur umhverfis hana eins
og sést á myndinni. Þaðan fer
fólkið með hraðskreiðum neðan-
jarðarlestum sem einnig ganga
fyrir rafmagni sem framleitt er
úr kjamorku.
Eyðir snjó og ísingu
Annar kostur við kjarnorku-
þjóðveginn er sá að hann flytur
ekki aðeins fólk og farartæki,
heldur vatn lika og annað vökva-
kennt og að auki allt rafmagn
sem nota þarf í borginni. Leiðsl-
unum verður fyrirkomið undir
yfirborðinu svo engin hætta er á
að þráðadrasl spilli útsýninu.
Þessir vegir eru líka miklu ör-
uggari en þeir vegir sem við bú-
um við nú. Á yfirborðinu verður
komið fyirr rafmagnsútbúnaði
sem eyðir snjó, ísingu og regni.
Ef á þarf að halda geta farþegar
yfirgefið farartæki sín á veginum
og gengið óhultir á brautinni án
þess að eiga á hættu raflost
vegna þess hvað spennan er lág.
LjósaútbúnaSur
Þá er fyrirhuguð samfelld
ljósaröð eftir endilöngum vegin-
um svo ökuljós bifreiða sem oft
hafa blindað þá sem koma á móti,
eru með öllu úr sögunni.
Arthur Carrara trúir statt og
stöðugt á kjarnorkuþjóðveginn
og telur að hann eigi framtíðina
fyrir sér. Séð er fyrir öllum
þörfum okkar á ódýrari og hag-
kvæmari hátt en nú tíðkast og
aukið rými verður undir skóla,
skemmtigarða og leikvelli. Og
með -þessu móti verður kjarn-
orkunni varið til friðsamlegri
nota en nú eru fyrirhuguð, og við
getum sparað olíu og benzín og
haft til vara ef til þyrfti að gripa.
Styrktarfélag vangefinna
hefur leikskólastarfsemi fyrir vangefin börn í húsa
kynnum sínum að Safamýri 5, hinn 1. júní n.k.
Fyrst um sinn verður leikskólinn starfræktur frá
kl. 1—6 alla virka daga, nema laugardaga, þá
starfar skólinn frá kl. 9—12.
í skólann verða tekin börn frá 3 ára aldri. Um-
sóknir um skólavist skal senda til skrifstofu Styrkt
arfélags vangefinna, Skólavörðustíg 18.
Forstöðukona skólans verður til viðtals í skrif-
stofunni kl. 1—3 daglega, hinn 8.—12. þ. m.
Leikskólanefndin