Tíminn - 16.02.1962, Side 2

esu
um fleir
biöja
hendur?
hinum stærri atburðum ræður
forsjónin, en yfir hinum smærri
ert þú sjálfur herra.
Ef til vill hlærð þú, þegar þú
heyrir um alls konar smáhluti
og atvik, sem gleðja sumt fólk,
sem það hlakkar til dögum sam-
an. En gáðu vel í eigin barm,
þegar þú hefur lesið þetta grein
arkorn og íhugaðu hvort þú gæt-
ir ekki kannske fundið gleði og
tilhlökkun í því sama og hér
verður nefnt. Tökum sem dæmi
mann nokkurn. Við nefnum ekk
ert nafn, hann gæti heitið hvaða
nafni sem er.
Nú sem stendur á hann von á
nokkrum hreinum skyrtum af
þvottahúsinu, og hann hlakkar
mikið til þess. Hann er nýbúinn
að kaupa sér kaffikvörn og
hengja hana upp í oldhúsinu og
ætlar að vígja hana í fyrramálið.
Hann hlakkar sannarlega til
þess, því að nýmalað kaffi er þó
alveg dýrðlegt. Hann hlakkar
einnig mikið til að fá verkfæra
kassann, sem hann pantaði fyrir
nokkrum dögum, hann á von á
honum á hverri stundu, og þá
ætlar hann að reyna hvert ein-
asta áhald, og það er margt, sem
lagfæra þarf í ibúðinni.
Svo á hann von á bréfi frá
vini í Kaliforníu, sem hann veit,
að muni hafa miklar fréttir að
færa. Eínnig á hann von á bréfi
frá Englending, sem hann hefur
nokkur viðskipti við. Og reyndar
á hann von á fleiri bréfum, svo
að hann er alltaf mjög eftirvænt
ingarfullur, þegar hann lítur í
póstkassann. Eftirvæntingin er
mjög sterkur þáttur í lífi þessa
manns. Hún getur jafnvel rekið
hann á fætur snemma á morgn
ana til þess að gá í póstkassann.
ekki af því að bréfin séu endi-
lega svo þýðingarmikil, heldur
aðeins af því að þau taka öll þátt
í því að gera lífið skemmtilegt.
Og það má ekki gleyma því
mikilvægasta. Kunningjar ‘ hans
uppi í sveit eiga hryssu, sem er
fylfull, hún ætti eiginlega að
vera búin að kasta, en hann hef
ur ekkert heyrt um það enn þá.
Bráðum kemur svo vorið, hann
ætlar að kaupa bróðum litla
flösku af sérstaklega góðri fernis
olíu til að bera- á fiskistöngina.
Hann vonast til að veiða á hana
vænan fisk einn góðan veðurdag.
Annars skiptir fiskurinn ekki
svo miklu máli, heldur aðallega
veiðitúrinn og veran úti i nátt-
úrunni.
Þessi maður reynir alltaf að
finna sér eitthvað nálægt, sem
hann getur hlakkað til. Eða með
öðrum orðum, hann beinlínis lif-
ir á tilhlökkuninni. Fyrir kemur
þó, að áhyggjur hversdagslífsins
fá yfirhöndina og ýta smáatrið-
unum til hliðar. Þá er ekki mikið
til þess að hlakka til, og þá er
hann heldur ekki nærri því eins
hamingjusamur eins og þegar
hann er líka að vekja með sér
nýja tilhlökkun og draga hana
fram í dagsljósið.
Jæja, lesandi góður, littu nú
í eigin barm og íhugaðu, hvort
þú er!t ekki ef til vill sammála
greinarhöfundi um eitthvað það,
sem hér hefur verið minnzt á.
Ný tamningastöð
Nokkrir áhugamenn í Hesta-
mannafélaginu Herði í Kjósar-
sýslu hafa í hyggju að starfrækja
tamningastöð næstu mánuðina, og
verður hún að Laugabóli í Mos-
fellssveit. Húsakynni eru þar á-
gæt og allur aðbúnaður hestanna
hinn bezti.
Félagsmenn í Herði ganga fyr-
ir um að koma hestum í tamningu
og geta menn snúið sér til Hreins
Ólafssonar á Laugabóli og Sigurð-
ar Jakobssonar í Reykjadal þessu
viðvíkjandi.
arnar sínar, eitt af öðru. Yfir
einní þeirra varð hún furðu sleg
in. Hún kom frá vanræktum, inn
hverfum dreng, sem alltaf var
með raunasvip á litla andlitinu
og fylgdi henni eftir í frímínút-
unum eins og hann væri skugg-
inn hennar. Hann hafði teiknað
hönd. Teikningin var greinileg.
En hvaða hönd var þetta? Allur
bekkurinn tók þátt í því að
reyna að geta sér til um, hvaða
hönd þetta væri.
— Fröken, heldurðu ekki, að
þetta eigi að vera höndin á jóla
sveininum? spurði eitt barnanna.
— Ég hugsa, að þetta sé hönd
in á guði, gat annað sér til.
— Það gæti einnig verið hönd
á lögregluþjóni, af því að hann
gætir þess að við verðum ekki
fyrir slysi í umferðinni, bætti
einn verðandi guðleysingi við.
•— Ég hugsa, að þetta séu allar
þær hendur í heiminum, sem
hjálpa okkur, sagði mesti spek-
ingurinn í bekknum, en það 'Var
bara ekki rúm fyrir nema eina
hönd á pappírnum.
Kennslukonan hafði næstum
gleymt drengraum sjálfum í gleði
sinni yfir áhuga bekkjarins á
þessu vandamáli. En þegar hún
hafði fengið börnunum nýtt verk
efni í hendur, fór hún til hans
og spurði hann að því í hljóði,
hvaða hönd þetta hefði verið,
sem hann teiknaði á blaðið.
— Það var höndin þín, hvísl-
aði drengurinn feiminn.
Þegar kennslukonan var setzt
aftur, fór hún að hugsa um, að
hún hafði ef til vill við og við
tekið um hönd drengsins, en það
gerði hún við öll börnin. Og að
það mundi hafa svo mikla þýð-
ingu fyrir hann . . . Ef til vill
var þetta hlutur, sem hún ætti
að vera þakklát fyrir. Ef til vill
var allur leyndardómurinn fólg-
inn í þessu: að vera þakklátur
ekki aðeins fyrir dýrmætar gjaf-
ir, heldur yfir hverjum þeim
möguleika, sem mönnum veitist
til þess að gefa öðrum eitthvað.
Það eru ekki hinir stærri at-
burðir, sem gefa lífinu gildi,
heldur hinir minni. Því að yfir
Nýlega var haldinn konunglogur dansleikur í Kaupmannahöfn. Dönsku
konungshjónln, Friðrik og Ingiriður, tóku á móti gestum með mikilli
viðhöfn. Eins og sjá má á myndinni hér að ofan, er konungur ekki sem
glaðlegastur á svlplnn. Það stafar þó ekki af því að hann kvíði fyrlr
danslelknum, heldur er orsakarlnnar að leita til þess, að flibbinn er ein-
um of þröngurl
INNHEIMTA útvarpsafnotag jalda
verður alltaf melra og melra
vandamál, og þeim viðtækjum
fjölgar æ melra I landlnu, sem ið-
gjöld eru ekki greidd af. Það verð
ur æ meiri nauðsyn, að forráða-
menn útvarpsmála skilji þetta og
breyti um til hins betra og hverfl
frá vlllu þess vegar, sem leiðir til
æ meira ranglætis og enn meiri
vandræða og tekjumissls fyrir út.
varpið sjálft.
HEIMILT er nú samkvæmt reglu-
gerð að elga fleiri en eitt útvarps-
tæki á heimili, þótt iðgjald sé að-
eins greitt af elnu. Þær reglur eru
og í gildl, — að minnsta kosti til
skamms tíma — að skyldugt var
að tilkynna sölu vlðtækis, svo að
útvarpsyfirvöld gætu fylgzt með
því, hvert tækin færu og snúlð
innhelmtu þangað. Þetta er farið
út í veður og vlnd fyrir löngu,
og útvarpstækin ganga manna á
milli, án þess að útvarpið hafi um
það skímu. Elnnig er skyldugt að
greiða afnotagjald af útvarpstæki,
sem fast er í bifreið manna, jafn
vel þó að menn greiði annað Ið-
gjald af tækinu í stofunnl hjá sér.
Eigi máður hins vegar lítil ferða-
tæki og beri þau úr stofu sinni
út í bíl og noti þar, er ekki unnt
að fylgajst með því eða heimta
gjald af. Þess hefur heldur ekki
orðlð vart, að útvarpið heimti
gjöld af þeim, sem ganga með vasa
tæki í vasa sínum eða smátækl I
spennu um haus sér daginn út og
lnn — jafnt inni sem úti. Það er
ekki óalgengt, að maður heyrl allt
í einu músik, þegar maður mætir
mannl á götu — ekki sízt táning-
unum svonefndu — og stafar það
frá útvarpstæki, sem haft er í úlpu
vasa, á úlnlið eða á höfði. í Banda
ríkjunum er þetta enn algengara
og einnig í Þýzkalandi t.d. og vafa
laust víðar. Hér á landi færlst
þetta sífelit í vöxt.
ÚTVARPSTÆKI er ekki lengur
mubla í stofu, heldur persónuleg-
ur smágripur, sem maður ber eins
og úrlð sitt og stillir helzt aðeins
mátulega hátt fyrir sjálfan slg.
Þetta er hin hraðfara þróun.
Það verður ekkl lengur streltzt
gegn þvi að breyta útvarpsgjald-
inu. Annaðhvort verður að inn-
heimta það sem álag á sölu við-
tækja eða — sem betra er — að
innheimta það sem nefskatt eins og
kirkjugarðsgjald eða eitthvað þess
háttar. Notkun útvarpsefnislns —
en fyrir hana er gjaldið — fer
ekkl lengur eftir því, hvort mað-
urinn á tæki eða ekki, eða hve
mörg tækl hann á, heldur eftlr því,
hvort hann hlustar. Og það er nú
staðreynd, að öll þjóðfn hlustar
á útvarp núorðið.
— Hárbarður.
Kennslukonan hafði verið að
reyna að skýra ofurlítið fyrir
bekknum hugtakið iþakklæti. Nú
bað hún þau, hvert um sig að
_ teikna eitthvað, sem væri þess
vert að þakka fyrir það. Meðan
þrjátíu lítil höfuð beygðu sig yf-
ir blöðin sín, hugsaði kennslu-
konan um, hversu lítið þessi
börn frá ömurlegu, þéttbýlu stór
borgarhverfi hefðu til þess að
vera þakklát fyrir. Hún vissi, að
flestar teikningarnar mundu sýna
stórar kökur, jólatré og stórkost
leg leikföng.
En svo komu þau með teikning
EBE og stjórnarskráin
XJmræðurnar um hugsanlega
aðilrl íslands að Efnahags-
bandalagi Evrópu halda áfram,
og er þar margt að athuga. Er
það mikilsvert, að umræður
þessar haldi áfram, svo að mál
ið liggi eins ljóst fyrir og unnt
er á hverju stigi, og ekki verði
hlaupið til vanhugsaðra ákvarð-
ana. Eitt atriði, sem um cr rætt
— og ekki hið veigaminnsta,
hvort íslendingar geti yfirleitt
gerzt aðilar í nokkurri mynd,
nema að brcyta stjórnar-
skránni. Um þetta mál ritaði
Ólafur Jóhannesson, prófessor,
stutta en glögga grein hér í
blaðið í fyrradag. Hann segir
m.a.:
„Margir hafa spurt: Getur
ísland gerzt aðili að Efnahags
bandalaginu án þess að stjórn-
arskránni sé breytt? Aðrir liafa
sagt: Ekki telja Danir sig þurfa
að breyta stjórnarskránni, þó
að þeir gerist þátttakendur í
Efnahagsbandalaginu, og hví
skyldum við þá fremur þurfa
að gera það? Þeir, sem þannig
mæla, halda, að ákvæði dönsku
grundvallarlaganna og ís-
lenzku stjórnarskrárinnar séu
nokkurn veginn samhljóða, að
því er varðar samningsgerð rík
is og önnur skipti þess út á
við. En það er misskilningur að
svo sé. í dönsku stjórnar-
skránni frá 1953 er sérstakt
ákvæði, 20. gr., er lýtur að þátt
töku Danmerkur í alþjóðasam-
starfi og alþjóðastofnunum. —
Hliðstætt ákvæði er ekki í»ís-
Icnzku stjórnarskránni.
Áður höfð’u svipuð ákvæði
og 20. gr. dönsku stjórnarskrár
innar verið tekin upp í stjórn
arskrám Frakklands, V.-Þýzka-
Iands, Ítalíu, Hollands og e.t.
v. fleiri ríkja.“
Breyfing virðist
óhjákvæmileg
Og enn segir Ólafur:
„f 20. gr. dönsku stjórnar-
skrárinnar segir, að í lögum
sé heimilt að afsala innan þar
nánar tiltekinna takmarka
ivaldi, sem stjórnarskráin felur
handhöfum ríkisvaldsins, og fá
það í hendur alþjóðastofnun-
um, er með gagnkVæmum milli
ríkjasamningum hefur veriö
fengið það hlutverk að efla al-
þjóðasamstarf og alþjóðlega
réttarskipun.
Slík framsalslög eru því að-
eins löglega samþykkt, að fimm
sjöttu hlutar þjóðþingsfulltrú-
anna gjaldi þeim jákvæði.
Bráðabirgðalög koma þar því
aldrei að haldi.
Nái slíkt lagafrumvarp eigi
tilskildum meirihluta í þjóð-
þinginu, en sé þó samþykkt þar
samkvæmt þeim reglum, er
gilda um venjuleg lagafrum-
vörp, getur ríkisstjórnin borið
frumvarpið undir þjóðarat-
kvæði, og fær það þá lagagildi,
nema meirihluti þeirra kjós-
enda er þátt taka í atkvæða-
greiðslunni, hafni því, enda
séu mótatkvæffin a.m.k. 30%
allra atkvæðisbærra manna.
Hér verður ekki farið út í
nánari skýringu á þessu stjórn
arskrárákvæði. En það er sam-
kvæmt þessari heimihl og mcð
þeim hætti, er þar greinir, sem
Danmörk getur gerzt fullgildur
aðili að Efnahagsbandalaginu,
án þess að nokkra stjórnarskrár
breytingu þurfi að gera. Ef
þetta ákvæði væri ekki fyrir
hendi er líklegt, að grundvall
arlagabreyting hefði verið tal-
in óhjákvæmilegt skilyrði fyrir
fullri aðild Danmerkur.
Það er því ljóst, að þó að
(Framh á 13. síðu >
2
T f M IN N, föstudagur 16. febrúar 1962.