Tíminn - 29.03.1962, Blaðsíða 7

I
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Franikvæmdastjóri: Tómas Árnason. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson. Auglýs-
ingastjóri: Egill Bjarnason. Ritstjórnarskrifstofur i Edduhúsinu;
afgreiðsla. auglýsingar og aðrar skrifstofur í Bankastræti 7.
Símar: 18300—18305 Auglýsingasími 19523 Afgreiðslusími
12323 Áskriftargj. kr 55 á mán. innanl. í lausasölu kr, 3 eint.
— Prentsiniðjan Edda h.f. —
Góðæri framundan
Margt bendir til þess, að árið; 1962 verði íslenzku
efnahagslífi hagstætt ár, eins og síðastl. ár var.
Það, sem af er árinu, hafa aflabrögð víðast verið
góð og kemur þar enn í ljós árangur af útfærslu fisk-
veiðilandhelginnar 1958. Bersýnilegt er, að hún muni
reynast bátaútveginum ómetanleg lyftistöng.
Hin nýju tæki, sem hafa komið til sögu við síldveiðar,
eru líkleg til þess að tryggja það, að síldveiðarnar gangi
ekki síður vel‘ í ár en í fyrra.
Verðlag flestra útflutningsvara fer nú hækkandi og
benda allar líkur til þess, að sú þróun muni haldast.
Allar ytri aðstæður styðja þannig að því, að árið 1962
verði efnahagslífinu hagstætt. Hið eina, sem virðist geta
hamlað gegn því, er röng stjórnarstefna.
Það gefur nú nokkrar vonir um, að ríkisstjórnin sé
að byrja að hlusta á rök andstæðinga sinna og muni
taka upp eitthvað hyggilegri stefnu, að viðskiptamála-
ráðherra lýsti yfir því á Alþingi í fyrradag, að útláns-
vextir yrðu lækkaðir alveg á næstunni og færðir í
sama horf og þeir voru í fyrir „viðreisnina". Verði
þetta gert, mun það mjög hjálpa til að örva oa efla
atvinnulífið-
Sömu áhrif myndi það hafa, ef ríkisstjórnin færi
einnig að ráðum andstæðinga sinna og hætti hinni
heimskulegu frystingu sparifjárins í Seðlabankanum.
Það verkefni, sem nú er nálægast, þegar við blasir
góðæri, er að tryggja réttlátari skiptingu hinna vaxandi
þjóðartekna og þjóðarauðs. Með gengislækkuninni í fyrra-
sumar, 'var hagur launafólks og bænda skertur algerlega
að þarfíausu. Það, sem nú ber því fyrst að gera, er að
nota hinar vaxandi þjóðartekjur til þess að bæta þeim.
sem urðu fyrir tjóni af gengislækkuninni í fyrra. Fyrsta
takmarkið hlýtur að verða það, að bændum og launafólki
. verði hið allra bráðasta bætt umrætt tap og þeim tryggð
réttlátari hlutdeild í þjóðartekjunum og þjóðaraúðnum.
Þeir, sem versl eru
ieiknir
Það er óumdeilanlegt, að gengisfellingar- og kjara-
skerðingarstefna ríkisstjórnarinnar hefur leikið verst
unga fólkið, sem er að byrja að stofna heimili, og aðra
þá, sem eru efnalitlir, en eru að reyna að ryðja sér braut
með kostnaðarsömum framkvæmdum. Þannig hefur
stjórnarstefnan lagt þungar byrðar á þá, sem sízt skyldi,
og lamað framtak unga fólksins og annarra efnalít-
illa framtgfemanna.
Þetta hefur verið gert með því að gera allt miklu dýr-
ara en það áður var.
Því fer svo fjarri, að stjórnarherrar reyni að ráði að
bæta úr þessu. Aukin opinber lán til íbúðabygginga.
sem stjórnin ráðgerir nema t.d. tæplega helmingi kostn-
aðaraukans, sem „viðreisnin" hefur valdið, auk þess, sem
vaxtakjöriii eru gerð miklu verri en áður. Sama gildir
um efnalitla menn, sem vilja hefja búskap, útgerð eða
iðnrekstur. Allur kostnaður hefur stóraukizt samtímis
því, sem opinber aðstoð hefur stórminnkað hlutfallslega
Þetta er það, sem stjórnarflokkarnir kalla að ná
,,viðunandi“ árangri. '
Walfer Lippmann t ifar um alþjóðamál:
Mikilsvert fyrir alla Afríku, ef
samkomulagið í Evian heppnast
SAMKOMULAGIÐ, sem náð-
ist í Evian og tilkynnt var
sunnudaginn 18. þ.m. er jafn-
gilt samningi milli frönsku rík-
isstjórnarinnar og þjóðfrelsis-
hreyfingarinnar (FLN), sem
staðið hefur að ófriðnum í
Alsír. Þessi samningur ber öll
merki framsýni og fullrar viður
kenningar á sameiginlegum
hagsmunum Frakklands og
Alsír.
Höfundar þessa samnings
hafa gengið út frá tveimur
grundvallarsannindum. Annað
er, að Alsírbúar hljóta að ver-ða
frjáls þjóð. Hitt er, að Frakk-
land og Alsír eru mjög háð
hvort öðru.
Þrátt fyrir þetta vita allir,
að enginn vissa er fyrir því,
að þessi samningur komi til
framkvæmda. Þetta er samning
ur milli tveggja stjórna og
verndar meginhagsmuni beggja.
En það er enn mjög á huldu,
hvort de Gaulle hershöfðingi
eða þjóðfrelsishreyfingin eru
hinir raunverulegu stjórnend-
,ur Alsir. Hefur .de Gaulle vald
til að ábyrgjast samkomulagið
frá Evian og þjóðfrelsishreyf-
ingin vald til að játast undir
það?

■

Tónleikar Kammermúsikklúbbs
ins vorú haldnir í samkomusal
Melaskólans 23. marz s. 1. Efnis-
skráin var helguð Mozart og Beet
hoven og gafst mönnum kostur
á að hlýða þar á þrjú úrvals
kammerverk þessara höfunda.
Hornsónata Beethovens op. 17
hefir nú ekki heyrzt á tónleikum
hér um árabil. Ilerbert Buchner
blásari úr sinfóníuhljómsveit ís-
lands flutti verkið með pianó-að
stoð Karel Paukert. Leikur
Buchners var tæpast svo góður
sem skyldi, veldur þvi máske
taugaóstyrkur að einhverju leyti.
Var tónmyndun hans heldur óviss
og tvístraðist heildarsvipurinn
DE GAULLE
UR ÞESSU VERÐUR að
skera áður en friður kemst á.
Hvort þetta verður gert, —
hvort eða hvernig það er mögu-
legt — Veltur á því, hvort de
•GauHentekst að kveða nijður
uppreisn leynihersins, sem
heldur uppi ógnarstjórn í
Alsír.
Það er erfitt að mæla styrk
þessarar uppreisnar. Að henni
standa menn, sem ekki hika
við neinn glæp og slíkir ofbeld
isflokkar ná oft miklu meira
valdi en ætti að vera eftir fjöl-
menni, þeirra. Undanfarna mán-
uði héfur þessum óaldarflokki
tekizt að skelfa og kúga
óbreytta borgara í borgum
Alsír og framkvpema vilja sinn
Vegn franska hérnum þar, lög-
reglunni og öllum öðrum stofn
unum laga og réttar.
Satt að segja bendir ýmislegt
lil, að leyniherinn OAS sé
sterkasta aflið, víðast hvar í
Alsír. Sé þetta rétt, þá tekst
ekki að kveða hann niður með.
neinu öðru en því, að dé Gaulle
takist að sannfæra þorra inn-
fluttra Evrópumanna um, að
beztu framtíðarvonir þeirra séu
tengdar samkoniulaginu í Evi-
an. Iíann verður einnig að sann
færa hina ábyrgari meðlimi
OAS um, að allri hernaðarorku
Frakklands verði' beitt gegn
þ.eim. Sú stund er því runnin
upp, að fulkomin festa og al-
vara í stuðningnum við sam-
komulagið í Evian er óhjá-
kvæmileg.
TILRAUN sú, sem Frakkar
eru nú að gera, er táknræn og
mikilvæg og allijT eiga mikið
undir því, að hun takist. Til-
raunin ætti að skera úr um,
hvort takast má að mynda líf-
vænt ríki í nýlendum, þar sem
búa tvö eða fleiri þjóðarbrot,
sem hafa mismunandi mál og
trúarskoðanir. Enn hefur eng-
um tekizt þetta.
Víða í Asíu og Afríku veltur
friðurinn á því, að lánast megi
að stofna fylkingasambönd eða
bandalög, en Sviss er einmitt
afburðagott dæmi um J)ess hátt
ar samfélag. Þetta tókSt ekki í
Palestínu. Það var með öllu ó-
mögulegt á því svæði, sem Ind-
land nefndist og laut Bretum.
Það hefur ekki lánazt á írlandi.
Samkomulagið í Evian er djörf
og drengileg tilraun til að láta
.þetta takast í Alsír.
EF TIL VILL gefur það
bezta átyllu til að þora að vona
að þetta takigt í Alsír, að engin
önnur fær ’leið virðist fyrir
hendi. Það er ekki hægt að
endurreisa hina gömlu skipan.
hvaða hryðjuverk, sem OAS
kann að vinha. Níu milljónir
af íbúunum eru Múhameðstrú
ar, en ein milljón kristinna
manna og Gyðinga. Minnihlut-
inn er of mikilvægur, óf nauð-
synlegur þjóðlífinu i Alsír og
Kammertónleikar
of stór til þess, að hægt sé að
undiroka hann eða útrýma hon
um.
Fyrir nokkrum árum hefði ef
til vill verið unnt að skipta
Alsír á svipaðan hátt og Palest-
ínu var skipt. En þó að það
kunni að hafa verið mögulegt
þá, er það með öllu ómögulegt
nú. Skipting mundi þýða enda-
lausan ófrið.
VIÐ Bandaríkjamenn höfum
ríkar ástæður til að stuðla að
framgangi samkomulagsins í
Evian. Á það ber ekki einungis
að líta, að samkomulagið getur
fært frið og lokið langvinnum
hildarleik. Hitt er ekki minna
um vert, að ef viðunandi sam-
félag sundurleitra þjóðerna get
ur þrifizt í Alsír, þá er víðar
von, ekki sízt á ýmsurn svæðum
á meginlandi Afríku, þar sem
uggvænlega horfir.
Enn eru engar horfur á að
takast megi að stofna til líf-
vænlegs samfélags sundurleitra
þjóðerna í Rhodesíu, Kenya,
Angóla eða Suður-Afríku. —
Vegna þessa eru Bandaríkin í\
stökustu vandræðum og þora
hvorki að fylgja sinum fyrri
bandamönnum í Evrópu né hin
úm nýju ríkjum í Afríku, sem
þeim er þó full þörf á að ving-
ast við.
Ef samkomulag reyndist fram
kvæmanlegt í Alsír, þá sæi rofa
fyrir skímu við endann á löng-
um og myrkum jarðgöngum.
nokkuð við það. Piano-aðstoð
Karel Paukers vig blásarann var
vel af hendi leyst. Þá voru
kvintett op. 16 eftir Beethoven
og K. 452 eftir Mozart fluttir af
blástirum úr sinfóníuhljómsveit-
inni , þeim Karel Paukers óbó;
Gunnar Egilsson klarinet, Herbert
Buchner horn, Sigurður Magnússon
fagott og Guðrún Kristinsdóttir
píanó. Samleikur þeirra fimm-
menninganna í þessum tveim heill
andi verkum var jafn og áferðar
fallegur. Píanóþáttur var þrótt
mikill og Beethoven þar ósvikinn
Voru þessir tónleikar ánægju-
legir mjög og verkefnin vel valin.
U. A.
T I M I N N, fimmtudagur 29. amrz 1962.