Tíminn - 03.01.1963, Side 2

Borga stórfé fyr-
ir eigín ævisögur
— Nýtt tízkufyrirbrigði í Bandaríkjunum. — Leigurithöf-
undar skrifa ævisögur ríkra, amerískra eiginkvenna.
Konur i Amerfku hafa nú
fundið upp á nýju tízkufyrir-
brigði, og ef það festir rætrur,
mega rithöfundar fara að ör-
vænta. Það er ekki óvenjulegt,
að heyra konur segja: Ef ég bara
kæmi mér að því að skrifa,
mundi vera hægt að gera stór-
kostlega bók um líf mitt. Og
lengra fer það venjulega ekki.
En samkvæmt framburði Mic-
helson nokkurs, eiganda fyrir-
tækis í New York, sem leigir
út rithöfunda, er fjöldi velefn-
aðra ameriskra kvenna byrjaður
að gena alvöru úr þessari fyrir-
ætlan. Þær ráða „leigurithöfund“
(á ensku neger eða ghost writer)
til að skrifa bókina fyrir sig og
borga bókaforlagi fyrir að gefa
hana út.
Það er nú einu sinni fátt,
sem hefur meiri áhrif á nágrann-
ana, en begar hægt er að sýna
þeim sína eigin bók. Það slær
eiginlega minkakápunni við
dýra erlenda bílnum og Evrópu-
ferðinni, og til allrar hamingju
eru til menn eins og Michelson
til að skrifa bókina, svo framar-
lega sem peningamir eru fyrir
hendi.
Hverja húsmóður, sem ein-
hvern áhuga hefur á bókmennt-
um, dreymir um að skrifa nýja
„Peyton Place". Það mundi
ekki einungis færa henni frægð
og peninga, heldur einnig gefa
henni tækifæri til að setja út
á alla þá,. sem henni er illa við.
Bókin er ekki eingöngu leið
upp virðingarstiga þjóðfélagsins,
heldur einnig miðstöð fyrir til-
finningar og sálarflækjur höf-
undarins
Michelson, sem vinnur með
segulbandi, hefur reiknað út, að
það kosti jafnmikið að skrifa
bók til að losna við andlega erf-
iðleika og að ganga til sálfræð-
ings. Og þar að auki hefur mað-
ur eitthvað í höndunum fyrir
peningana, þegar meðhöndlun-
innj er lokið.
Eftir því sem Michelson segir
þá þarf hann aðeins að hitta við-
komandi konu einum þrisvar
sinnum, ásamt segulbandinu, þá
getur hann byrjað að skrifa bók-
ina.
— Eg reyni að segja söguna,
eins og hún mundi sjálf hafa
gert, segir hann. Ef hún hatar
alla karlmenn og reynir að hefna
sín á þeim í bókinni, nú, þá
skrifa ég bókina þannig.
— Ef hún vill hafa bókina ber-
orða, en þær eru margar sem
vilja það, þá geri ég mitt bezta,
en oft dreg ég nokkuð úr lýsing-
unum, ef of langt hefur verið
gengið.
— Það er athyglisvert, að þeg
ar ég vinn fyrir konurnar, eru
margar þeirra, sem líta á mig
sem nokkurs konar skriftaföður
og trúa mér fyrir persónuleg-
ustu og viðkvæmustu hlutunum,
sem fyrir þær hafa komið. Stund
um verða þær of persónulegar,
og þá sting ég bara upp á því, að
við skrifuin skáldsögu í staðinn
fyrir ævisögu.
Flestar konur, sem ég hef unn-
ið með, vilja skrifa um sjálfar
sig á einhvern hátt,
Michelson tekur um 1500—
4000 dollara fyrir eina ævisögu.
Verðið fer eftir lengdinni. Hann
ber enga ábyrgð á útgáfunni,
starfi hans er lokið, þegar skjól-
ÁRIÐ 1962 ER UDIÐ og árið 1963
gengið í garð. Eitthvað á þessa
lelð er Vilh'dilmur útvarpsstjóri
vanur að innsigla áramótin í smá-
hlél klukknahrlnginga. Þessi ára-
mót voru að ýmsu leyti harla lík
hinum síðustu. Veðrlð var þó betra
en oftast áður. Nú hefur verið
stillilogn í Reykjavík átta daga
samfleytt, og er slíkt kyrrlæti nátt
úrunnar fátítt, jafnvel um áramót.
Mannkindin brá sér á leik að
venju. í útvarpinu var
Gests látinn halda uppi gleðskap
síðustu stundir ársins, en það sá
á, að Svavar er hvorki stór né
sterkur, því að almannarómur er,
að hann hafl alls ekki getað haldið
gleðskapnum uppi, misst hann nlð
ur hvað eftir annað og oft og
einatt ekki valdið honum. Það var
helzt, er Guðmundur Jónsson kom
til skjalanna siðast, að ofuriitla
lyftingu mætti kalla.
i SAMA MUND og Svavar lauk
óglensi sínu kveiktu menn á mörg
um bálköstum og logaði glatt fram
yfir miðnættið. Mátti af góðum
sjónarhæðum sjá eina eða tvær
tylftir elda loga. Var þar margt
stæðingurinn hefur fengig hand-
ritið í sínar hendur.
Venjulega eru bækur þessar
gefnar út af sérstökum fyrirtækj
um, það ar forlögum, sem prenta
bókina. með því skilyrði, að
höfundurinn kaupi að minnsta
kosti „2000 eintök sjálfur," en
þag kostar 1500—2000 dollara.
Mörg þessara forlaga, en þeim
fer sífellt tjölgandi, sjá ekki ein-
ungis um að gefa út bókina, held
ur hleypa hcnni jafnframt af
stokkunum meö kokkteilboði. Og
gamalt gagn á eld borið. Lögregl
an telur stórslysalítið um áramótin,
en smáslys því fjölskrúðugrl alla
nýársnótt. Flugeldahríðin var mik
II, og er talið, að mllljónlr hafl
rokið upp í loftið. Var skrautlegt
yfir að líta, þegar leið að mlðnætti
og sáust margar sólir, þó engar
væru. Olli því drjúg drykkja
áfengra velga, sem verlð mun hafa
I meira en meðallagi.
ar voru við akstur, en sá farkost-
ur hrökk skammt til að flytja allan
þann sæg fólks heim af böllum.
Voru dömur lítt færar til gangs,
og urðu ýmls góð ráð kavaléra aII-
dýr. Gættl þó ærið oft töluverðr
ar hugkvæmni og ráðkænsku i
samgöngumálum þessa fyrstu nótt
ársins.
Mátti meðal annars sjá riddara
lega kavaléra aka dömum sínum
heim I barnavagni. Virðist þetta
þjóðráð, en a.m.k. eitt barnavagns
slys varð i flutningum þessum, því
að vagninn valt og skemmdist, en
sum ganga svo langt, að láta
gagnrýnendur sina ritdæma bók-
ina.
Kokkteilboðið, eiginhandará-
ritanir og smáklausa i blöðunum
gera erfiðið, tímann og peninga-
útlánin við að skrifa bók aff engu.
Stundum verður viðkomandi
kona svo ánægð með sína fyrstu
bók, að hún ræffur Michelson til
að skrifa nýja. Það gildir eink-
um um þær konur, sem fá að
heyra það frá afbrýðissömum
nágrönnum, að þær hafi nú ekki
lifaff meira en svo, að það kom-
ist fyrir í einni bók.
Michelson segir, að hann hitti
nær undantekningarlaust aldrei
eiginmenn kvenna þeirra, er
hann skrifar fyrir. Margar þeirra
koma á skrifstofuna til hans, þó
hann gjarnan fari á fund þeirra,
ef þær borga ferðakostnað.
Ein konan býr í Dallas og fer
öðru hver.iu til New York til að
gera innkaup. í raun og veru kem
ur hún til aff skrifa bækur. Eig-
inmaður hennar hefur ekki hug-
mynd um, hvaff hún er að gera.
Og hún kemur honum á óvart,
með því að gefa út hverja skáld-
söguna eftir aðra.
Michelson vinnur að þremur
til fjórum bókum í einu. Hann
segir að flest af þessari leigu-
rithöfundaframleiðslu sé miðaff
við vissar stéttir, og ef kona hafi
eitthvað að segja, þá hafi hún
venjulega mestan áhuga á því, að
koma því í svart á hvítu, að
karlmenn séu aumingjar og svín.
sem betur varð ekkl slys á döm-
unnl I það sklptlð.
Þá tóku- ýmslr á honum stóra
sínum, lyftu kvenmanni sínum í
fang sér eða á axlir og báru þær
heim. Þótti slíkt stórmannlega
gert. Sást meira að segja elnn með
konu í fanginu inn á Sundlaugar.
vegl klukkan að ganga fimm um
morgunlnn, að vlsu orðinn allmóð
ur, enda vafalaust búinn að ganga
með byrði sína langan veg, þvl að
danshús voru ekkl þar nærrl.
gripu til dráttartæknlnnar, s<'m
lengi hefur gefizt vel í samgöng-
um á íslandi og munu þess dæml,
að dömur hafl verlð dregnar helm
af balll þessa nótt, og þá vafalaust
á hárinu, enda er sú aðferð kunn
úr þjóðsögum og ævintýrum, og
hafa hefðarmeyjar fyrr talið sér
slíkt vel sæma.
Minni sögur fara af nýársdegin
um, sem rann yfir heiður og kyr,
og í gær virtist bragur ævintýr-
Islns og furðuheima að mestu far.
inn af fólkinu og heiminum.
— Hárbarður,
ViDAVANGUR
RæSst á fortíð
Alþýöuflokksíns
í áramótagrein siniii ræðst
Emil Jónsson heiftarlcga á
vinstri stjórnina oig aff því að
mönnum helzt skAlst einnig á
stjórn þá, er hann veitti for-
stöðu 1959 og taliar mikið um
öngþveitið, sem komið var í
lok forsætisráðherradóms hans
sjálfs og hin margrómáða „við-
reisn“ hófst. Virðist sem
Emil hafi gleymt því, að AJ-
þýðuflokkurinn átti aðild að
vinstri stjóminni og er svo
blindaður af viðreisnarglýj-
unni, að hann kastar steinum
að sjálfum sér.
Eftir árásirnar á fortíð Al-
þýðuflokksins og sjálfs sín dá-
samar hann svo „viffreisnina“
á allar hliðar, hve hún hafi
verið þjóðinni og Alþýðu-
flokknum hinum nýja góð oig
farsæl og stjórnarsamstiarfið
ánægjulegt í alla staði.
Vinnuþrælkun
En þegar hann í niðurlagi
greinarinnar minnist þess, að
það eru kosningar að vori, og
hann fer að huga að hag flokks
Lns, virðist sein Emil greini
örlítið af raunveruleikanum.
Aðaláhyggjuefni formanns Al-
þýðuflokksins í því sambandi
er, að vinnuþrælkunin sé orð-
i,n svo mikii nú í landinu, að
menn hafi ekki iengur tíma til
að starfa fyrir flokkinn vegna
brauðstritsins.
Fingurbrjótur Emils
Emil segir orðrétt:
„Alþýðuflokkurinn hefur átt
því láni að fagna að eiga inn-
an sinna vébanda marga áhuga
menn og konur, sem ekki hafa
talið eftir stundirnar o>g störf-
i,n fyrir flokkinn. Það liefur
verið hans lán. En með hinum
langa vinnudegi, sem flestir
leggja nú á sig til að bæta af-
komuna, verða tómstundirnar
færri og flokksstarfið minna
hjá mörgum“.
Tómstundum fækkar
Þannig lýsir formaður Al-
þýðuflokksins ástandinu í land
inu eftir kjörtimabil „viðreisn-
arinnar“. Að vísu verður að
telja, að þessi játnLng hafi
hrokkið óvart upp úr Emil
og hann hafi þarna verið að
brjóta fingurinn á stjórnarborð
inu, því að samtímis því að
Emil játar þettia svona átakan
lega kepipast hinir ráðherrarn-
ir við að lýsa því yfir, að kjör
þjóðarinnar hafi aldrei verið
betri en nú. En sannleikurinn
er sá, að menn verða nú að
þræla svo myrkranna milli til
að hafa í sig o>g á, að þeir hafa
ekki lengur neinar tómstundir
— en það er önnur saga, að það
láir það enginn mönnum, þótt
þeir vilji ekki verja hinum fáu
tómstundum til starfa fyrir Al-
þýðuflokkinn hinn nýja. Tóm-
stundirnar eru nú nmn færri
en áður og ástandið hefur stór
versnað að þessu ieyti, segir
Emii. — Samt halda ráðlierr-
ar, að það muni verða þeim
til fnamdráttar að halda því
stöðugt að fólki, að kjör þess
liafi aldrei verið betri en nú!
Ekki vanlar nú rökfestuna.
Samræmið i málflutnLngi
þeirra viðrcisnarmianna ætlar
Iítið að Iagast. En svona ský-
iausri játningu formanns Al-
þýðuflokkstns hi.ns nýja hljóta
menn áð taka eftir — o<g mikið
hlýtur Emii að eiga bágt, ef
Framhaid á bls 13
A FÖRNUM VEGI
Svavar DANSLEIKIR voru margir og fjöl
sóttir í skemmtihúsum borgarinn
ar og stóSu flestir allt til klukk LOKS MÁ GETA ÞESS, að ýmslr
an fjögur. Allmargir leigubílstjór
2
T f M I N N, fimmtudagur 3. janúar 19G3.