Tíminn - 03.01.1963, Blaðsíða 13

B.iósmóðir
í gær var jarðsett á Lágafelli
frú Helga Magnúsdóttir ljósmóðir,
sem lézt 28. des. s.l. Helga var
fædd 18. ágúst <881 -.ig var i for
eldrar hennar Alagnús Snorrason
og Oddný Jónsdóttir, er bjuggu
nokkur ár að Sýrlæk i Flóa og er
Helga fædd þar, enfluttistungmefí
foreldrum sínum tilRevkiavíkuro"
átti þar heima þar til hún giftist
eftirlifandi manni sínum Einari
Björnssyni irá Gröf árið 1915
Bjuggu þau öll sín búskaparár í
Mosfellssveit, lengst í Laxnesj og
síðan árið 1946 að Litlalandi. Ljós-
móðurfræði réðst Helga í að læra
árið 1920 en b"a1' "ióðu'
laust í Moslellssveit og tók hún
við starfi þar, strax að námi loknu
og gegndi því til ár=ín- lOd-0 px
hún varð að láta af störfum vegna
heilsubilunar. Var þag ekki í lítið
ráðizt að fara bosn>íit o"
til að læra Ijósmóðurfræði og
gegna þeim störfum í svo mörg ár
því þá var oft érfitt að komast á
milli og langt að fara Austur :
Þingvallasvejt fór hún iðulega. -
Varð hún oft að dvelja langdvöl-
um frá heimili og börnum er hún
var í ljósmóðurferðum sínum. en
aldrei heyrðist hún telja það eftir
sér. — Helga Magnúsd. var mikil
Sæmdarkona og um langt skeið
virkur þátttakandi í ýmsuna fé-
lagsmálum og þó einkum þeim.
sem stefndu til líknarstarfa og
mannbóta. Hún átti mikinn þátt
f stofnun Sjúkrasamlags Mos-
fellshrepps og fjölda mörg ár í
stjórn þess. Hún var ein af þeim
konum, sem gekkst fyrir stofnun l
Kvenfélags Lágafellssóknar og
formaður þess um árabil. En
hvort tveggja þessara félaga hafa
rækt starfsemi sína með miklum
ágæturn og er hlutur Helgu þar
ekki lítill, og þó sérstaklega í
kvenfélaginu. Ljósmóðurstörf sín
rækti Helga af kostgæfni og giftu
og hefði lengur getað haft þau
á hendi, þrátt fyrir heilsubilun,
ef meðfædd samvizkusemi og ör-
yggiskennd hefðu þar ekki mestu
um ráðið. — í félagsstörfum gafst
lienni gott tækifæri til að njóta
góðrar greindar og létta byrði
þeirra, sem miður máttu sín, en
þar átti hún oft meiri þátt en upp
var látið, en naut þeirr^r ánægju
með sjálfri sér, sem vel gert verk
veitir jafnan þeim, sem að vinn-
ur. — Þau Helga og Einar eign-
uðust 2 börn, Magnús kennara í
Laugarnesskóla, kvæntan Ingi-
björgu Sveinsdóttur, og Margréti
á Litlalandi, gifta Jörundi Sveins
syni loftskeytamanni. Einnig ólu
þau upp fósturson, Aðalbjörn Hall
dórsson, búsettan í Keflavík.
Húsmóðurstörf Helgu voru til
fyrirmyndar og naut sín þar vel
umhyggja hennar, gestrisni og
glaðlyndi. Ágætt hjónaband og
barnalán gerðu henni oft lífið að
leik og barnabörnum sínum var
hún ávallt hin góða amma, sem
alltaf var gott að leita til, enda
létu þau öll ekkert ógert til að
létta henni að síðustu langvarandi
veikindastundir og byrði, sem
leggst á starfsglaða og mikilvirka
konu, þegar hún er ekki lengur
sjálfri sér nóg. Helga mun yfir-
leitt hafa verið ánægð með hlut-
skipti sitt í lífinu og má hún <mn
vera það, því
„sem móðir hún býr í barnsins
•mynd
Það ber hennar ættarmerki.
Svo streyma skal áfram lífsins
lind,
þó lokið sé hennar verki“.
ög vís! er um þaó, að Helgu verð-
ur lengur minnzt en margra ann-
arra í hugum þeirra, sem þekktu
hana bezt, án þess að á mynd
hennar slái fölva.
Valgerður Guðmundsdóttir.
Helga Magnúsdóttir Ijósmóðir á j
það inni hjá mér — og mörgum j
eðrum — að' hennar sé minnzt við |
ævilokin sem ljósu barna minna!
og barnabarna. Hún vann störf sín j
af þeirri alúð og umhyggjusemi,
sem vert er að þakka.
Svo fljót var hún að bregða við
þegar kallig kom frá konunum, að
ég get ekki hugsað mér að aðrar j
ljósmæð'ur liafi komizt þar fram
úr. Lengst af var það hesturinn,
sem bar hana þó að bílarnir væru
komnir nokkuð til hjálpar síðustu I
árin. Það er alltaf stór stund fyrir !
okkur mæðurnar, þegar nýr ein-
staklingur kemur í heiminn. Því
verður ekki með orðum lýst hvað
góð ljósmóðir er þá mikils virði.
Eg veit að fleirum hefur farið
eins og mér að kvíði og óróleiki
hvarf þegar Helga Ijósa var kom-
in inn úr dyrunum. Eg heyrð'i
einu sinni unga konu segja, þegar :
Helga kom inn til hennar og spurði j
hana hvað væri að frétta. Eg held i
allt gott úr því þú ert komin I
ljósa mín, var svarið. Ljósu þótti
vænt um þetta og ég veit að hún
hefur alls staðar fengið svipuð
svör hjá þeim, sem þekktu hana
og jafnvel hjá hinum líka, því að
með henni kom öryggi og hlýja,
sem fylgdi ió og örugg vissa um j
að nú vær; öllu óhætt, sem mann-
legur máttur næði til. Okkur, sem
r.utum hjátpar hennar auðnað'ist
því miður, ekki að láta hana
fmna sem skyldi þakklátan hug
okkar í ys og þys þessa umsvifa
sama lífs, ÖU þau ár sem hún átti
við vanheilsu að búa, en kannski
nær þakklæri hugans engu verr til
hennar nú.
Þetta er sem fyrr minnst sagt
af því sem ég vildi segja, en vil
j aðeins bæta við: Hjartans þakkir
fyrir unnin ljósustörf frá mér og
| mínum.
H. S. B.
„ViSreisnin“
Framhald af 7. síðu.
vildu ekki sætta sig við 11—12
íma vinnudag. Héðinn Valdi-
marsson og Jón Baldvinsson
hófu baráttuna fyrir átta stunda
vinnudegi, þegar tæknin var
önnur og minni en nú og færri
hjálpartækin við vinnuna. Það
þótti ekki goðgá þá. Barátta
þeirra varð líka sigursæl.
Nú hefur þe.ssi sigur þeirra
hins vegar verið gerður að engu
fyrir dýrtíðaráhrif „viðreisnar-
:nnar“. En ætla íslenzk verka-
iýðshreyfing og íslenzkir laun-
þegar að una því möglunarlaus
nú, þegar tæknin og vélarnar
hafa komið til sögunnar og
vinnutíminn styttist hvarvetna
annars staðar? Á verkalýðshreyf-
ngin ekki Lengur neinn Héðin
•laldimarsson og Jón Baldvins-
,on? Á hún bara Emil og Gylfa,
;em hjálpa Ólafi Thors við að
koma á aftur ástandi hinna
,,gömlu og góðu daga-1?
Hvar eru nú verkalýðssamtök-
in í Reykjavík, sem ruddu braut-
ina á sínum tíma? Eru forustu-
menn Dagsbrúnar, Iðju og Verzl
unarmannafélagsins samþykkir
vinnutíma hinna „góðu, gömlu
daga“?
Á „viðreisninni“ með nógu mik
illi heimatilbúinni dýrtið, að
takast að afnerna átta stunda
vinnudaginn að fullu og öllu? Á
að vera 10—12 stunda vinnudag-
ur á íslandi meðan vinnutíminn
er miklu styttri alls staðar í
kringum okkur?
Þessum spurningum verða for-
ustumenn verkalýðssamtakanna
í Reykjavík að svara afdráttar-
laust. Og vissulega mættu þeir
gjarnan spyrja: Hvað hefðu nú
hinir gömlu verkalýðsleiðtogar,
eins og Héðinn Valdimarsson,
gert í sporum þeirra? Þ.Þ.

ringing
Hlinningar
: Fratnhaid 'áf 9 siðu )
!ujm tímabæra qg þarfa nýbreytni
að ræða.
Einn lengsti Kaflinn er frásögn
af hátíðinni á Þingvöllum 1930.
En þar var V.G. áberandi starf-
samur með 60 manns í þjónustu
sinni.
Ýtarlega skýrir Vigfús frá af-
skiptum sínum af .stjórnmálum í
kaflanum „Starf mitt sem Frarn-
sóknarmaður", en hann var þar
tvaustur félagsmaður og stóð þar
framarlega ; flokki. Jafnframt rit
ar hann sérstaka kafla um tvo
þjóðkunna og mikilhæfa forystu-
menn þess flokks, þá Jónas Jóns-
son frá Hriflu („Mikill foringi")
og Tryggva Þórhallsson („Vinsæli
foringi"). Þá eru frásagnir um
Nýja Dagblaðið og Dvöl, sem Fram
sóknarmenn gáfu út, en Vigfús j
var framkvæmdastjóri blaðsins, og!
meðal annars útgefandi Dvalar j
árum saman.
Vikið var að veitingarekstri Vig!
fúsar almennt, en í kaflanum „að j
Hreðavatni“ ritar höfundur sér- j
staklega um rekstur hins kunna j
ferðaskála hans á þeim fagra stað. |
Hefir þá verið stiklað á megin-
þáttum bókarinnar, þótt eigi hafi
verði taldir upp allir kaflar henn-
ar, en vonand1 nægilega gefið i
skyn, að Vigfús Guð'mundsson hef-
ir drjúgum látið sig skipta lands-
mál og þjóðleg umbótamál um
dagana, og með þeim hætti reynzt
'rúr æskuhugsjónum sínum, hvern
ig, sem vindur blés í speglin. Loka
kaflar bókarinnar segja frá há-
tíðahöldum er vinir hans og sam
herjar héldo Vigfúsi á merkistíma
mótum ævi hans, fimmtugs, sex
tugs- og sjotugsafmælum hans, í
þeim köflum eru einnig birtar ræð
ur honum til heiðurs við þau tæki
færi, kvæði og aðrar kveðjur úr
mörgum áttum, sem bera því vitni,
að hann er rinmargur og að störf
hans í þágu stjornmálaflokks hans
og á öðrum sviðum eru af mörgum
vel metin.
joxuu ar eru aó visu ekki
nema augnablik eitt á mæli-
kvarða lífsins sjálfs, þótt lang
ur tími virðist fyrir vitund
einstaka manns. — Já, fyrir
sextíu árum — árið 1899, kl.
að ganga sex. Snæbreiðan
miúk, köld og sindrandi huldi
alla jörð. tilbrigðin rofin að-
eins af nokkrum þilburstum
bæja og öðrum nýbýlum
manna undir hlíðum dalsins.
Rollurnar hans pabba komu í
sporaslóð norðan ur .Brún-
um“, Iötruðu skáhallt niður
hjá „Bræðrum" flæddu síðan
yfir „Hjallann" niður hjá
„Öldunni,1 og yfir „Ullarhól-
inn“. Eg hafði verið sendur að
flýta fyrir heimkomu ánna,
því klukkan var að ganga sex
og við hlið mína tiplaði hann
„Snjallur“, hundurinn hvíti
með svörtu kjammana, hann.
sem drukknaði seinna í ánni,
og bein hans hvítnuðu á fjör-
um Vestmannsvatns — undir
Vatnshlíð. — Já — klukkan
er alveg að verða sex Nætur-
myrkrið fellur dúnmjúkt yf-
ir sveitina en engilhvítur snæ
hjúpurinn varnar því að taka
algjör völd, og svo kemur
máninn til aðstoðar. Og slær
álfheima silfri yfir hlíð og
mó. — Þetta er aðfangadags
kvöld! Öllum störfum er að
verða lokið. Ærnar eru komn-
ar í hús, — lömb og hrútar
við jötu, -- hestar og kýr i
hlýindum og velsæld heys og
húsa Húsbóndinn lítur með
þökk og velþóknun yfir riki
sitt og er að því kominn að
loka bæ, — það er að verða
heilagt! Klukkan er sex og
samstundis flæðir yfir sveit-
ina kliðalda hins kristalstæra,
þunga hljóms samhringingar-
innar frá kirkjunni í dalnum:
„Friður á jörðu og velþóknun
yfir mönnum". — Jólin eru
gengin í garð-
Það skiptir ekki máli nú,
hver það var sem hélt um
klukknastrengina í Eeinars-
staðakirkju á aðfangadags
kvold — kl. sex árið 1899. Hitt
skiptir aðalmáli, að hljóm-
urinn þaðan lifir. Hann flæðir
um vitund núna enn í dag
— eftir 60 ár — ferskur og
breinn og færandi dulmagn-
aða töfra dagsins, sem verður
heilagur, hreinn og alfagur
kl. 6, einu sinni aðeins ár
hvert, — já — aðfangadags-
töfrana — klukkan sex.
Seinna lifði ég aftur þessa
sömu töfra í veruleika, ár eft-
ir ár — ár eftir ár. Heimilið
mitt í Húsavík naut þess allt.
Fióðalda t.ímans og tízkunnar
veltist að sjálfsögðu yfir okk-
ur sem aðra, með byltingum
sínum og bramli. Jól á heim-
ilum og hinn ytri hjúpur þeirra
breyttist hraðfara, — jóla-
gjafakapphlaupið tók á sig
stórkostlegra og stórkostlegra
snið, með hverju árinu sem
leið — og mammon glotti bak
við hvern búðarglugga og er
nú jafnvel farinn að bjóða
upp á mánaðar og sex vikna
jól. — Við þá þróun ræður
engin! — En eitt helzt óbreytt,
— eitt er alltaf eins, stórt og
sterkt, fagurt, heillandi og
heilagt „hinn þungglymjandi
samhljómur“ frá kirkjunni í
dalnum —• þorpinu eða borg-
inni. Samhringing kl. sex —
einn dag ársins aðeins, — að-
fangadagskvöld. Undir slíkum
samhljómi og þunga hins
volduga kalls verðum við öll
gott fólk — góðir menn — góð
ar konur — góð börn, — get-
um ekki annað, svo mikið svo
mikið er vald þess kalls.
Verði svo enn um aldir.
Pétur Sigfússon,
frá Halldórsstöðum.
Skrifað 1959.
J
Eins og fyrn bækur Vigfúsar,
er þetta seinna bindi æviminninga
hans hressíiega skrifað og hisp-
urslaust í frásögn. Þar er brugðið
upp glöggurn myndum úr athafna
samri og litbrigðaríkri ævi höf-
undarins og einnig úr þjóðlífinu,
bæði af samtíð'armönnum og mál-
efnum Fjöldi manna- og staðar-
mynda auka einnig gildi og prýði
bókarinnar, sem er vönduð að frá-
gangi.
Víðivangur
hann hnýtui ekki uni hana
líka og spyr sjá'lfan sig um
orsakirnar fyrir því, hvers
vegna menn þurfi nú að þræla
svona ofboðslega.
SÆNSKI Á
FÓLKSVAGNINN
5 MANNA 42 HP
tvarínn — Sparneytinn — Sfcrkur
Sérsfaklcga byggiur fyrir
mafarvcgi
Sveinn Björnsson & Co.
Hafnarstræti 22 — Simi 24204 .
Fornbókaverzlunin
Klapparstíg 37,
sími 10314
Jarðabók Árna Magnússonar
og Páis Vídalíns I til XI.
Þorvaldui Thoroddsen Ferða-
bók fyrsta útgáfa 1 til 4.
Lýsing íslands fyrsta útgáfa 1
til 4.
Landfræðisaga 1 til 4.
Árferði á íslandi í þúsund ár.
Landskjáiftar á íslandi.
Eldfjallasaga
Johnsons jarðatal.
Eggert Ólafsson Kvæðabók.
Assisor Benedikts J. Gröndal
eldri kvæðabók 1832.
Menn 02 Menntir eftir Pál
Eggert Ólason 1 til 4.
Guðni Jónsson Bergsætt Ijós-
prentun af handriti.
Morkinskinna 0. fl. bækur.
PILTAR. - -
EFÞID EIC1DUNMUST0HA
ÞÁ Á Et? HRINCANA /
a
m

Póstsendum
AuglýsiA i
TÍMANUIVt
H I N N, fimmtudagur 3. janúar 1963.
13