Tíminn - 03.10.1963, Blaðsíða 2

KVIKMYNDIR
þeffa eru fjórir af hinum ellefu óþekktu unglingum í kvikmynd Bertrand Bliers, Hitler — connals pas.
Kvikmynd gerð án
nokkurs handrits
Hínn frægi kvikmyndaleikstjóri, Michelangelo Antonioni, var nýlega í
heimsókn í París, en hann hefur gert myndirnar L’Avventura, La Notte og
L’Eclipse. í viðtölum við franska blaðamenn lét hann í Ijósi þá skoðun sína,
að bezta leiðin til að gera kvikmynd væri sú, að gera hana án nokkurs und-
irbúnings og leyfa efnisþræðinum og jafnt persónunum að þróast eftir vild.
t. d. á þeirri skoðun, að þessi
ítalska aðferð við kvikmynda-
Auðvitað verður leikstjórinn
að hafa hugmyndina fyrir hendi,
en ítalir eru á móti fullunnum
handritum, sem fylgja þarf ná-
kvæmlega eftir. Óvænt innskot
atriði, sem virðast koma úr lausu
lofti og sérkennileg myndatapkni,
munu samkvæmt upplýsingum
Antonioni auka gildi kvikmyndiar
arinnar og gera hana eðlilegri og
mannlegri.
Það er orðið þó dálítið síðan
sú hreyfing gerði vart við sig
í franskri kvikmyndagerð', að
r.ota atriði úr hversdagslífinu,
sem virtust vera gerð án nokk-
urs undirbúnings. Það leit helzt
út fyrir, að ljósmyndarinn hefði
farið út að ganga og smellt af
þegar hann mætti einhverju, sem
honum leizt vel á. Fjöldi af ung-
um leikstjórum réði til sín ó-
þekkta leikara, sem oft reynd-
ust vera jafnhæfileikamiklir og
frægir og dýrir leikarar.
Á þennan hátt gerði Claude
Chabrol fyrstu kvikmynd sína,
Le Beau Serge, en i henni lék
.eikarinn JeanJGlaude- Brialy,
sem síðan er orðinn mjög frægur.
Aðferð þessi náði miklum vin-
sældum meðal fleiri leikstjóra
því að við hana voru engar fræg
ar stjömur notaðar og myndirn-
ar líktust ekki myndum úr kvik-
myndum. En þrátt fyrir vinsæld-
ir aðferðarinnar vora skoðanir
á henni nokkuð misjafnar og
heimsókn Antonionis hefur nú
vakið miklar umræður um mál
þetta í Frakklandi.
Leikstjórinn Marchel Carné er
töku sé ailt of dýr. Hann segir, að
þeir peningar, sem leikstjór-
inn hafi yfir að ráða, leyfi ekki
neinar loftkastalabyggingar. —
Leikstjórinn Henri Decoin hef-
,W bent á það, að það sé ekki
óllum gefið, að gera kvikmynd
eins og Antonini gerir hana, en
hann gerir kvikmyndir jafn fyr-
irhafnarlaust og Simenon skrif-
ar bækur.
Rithöfundur, sem vinnur einn
að bók sinni, hefur efni á því
að fylgja hugdettum sínum og
skrifa þegar honum lystir, en
ieikstjóri, sern stendur fyrir íram
an hóp af leikuram og á að
stjórna þeim eftir eigin hugdett-
um, hann stendur ekki jafnvel
að vígi. Áður en leikstjórinn byrj
ar að starfa verður allt að vera
tilbúið. Það þýðir ekki að byrja
með þokukenndar áætlanir eða
hugsanir. Þar að auki mundi
varla nokkur framleiðandi nú til
dags þora að setja peninga sína
í kvikmynd, þar sem allt er und
ir hugkvæmni leikaranna, mynda
tökumannanna eða leikstjórans
komið. Það gæti alltaf verið, að
sú mynd yrði óeðlilega lengi á
leiðinni.
Annað sem kemur til greina
i sambandi við þetta er það, að
nauðsynlegt er leikstjóra, sem
stjórnar svona mynd að þekkja
þá staði,. sem myndin er látin
gerast á, þá fyrst getur hann
fengið nýjar hugmyndir og
breytt handritinu.
Fyrsta stutta þögla kvikmynd-
in var gerð án nokkurs handrits,
en af því að tækniatriðin urðu
æ fleiri og umfangsmeiri var
gripið til þess ráðs, að taka eins
langar kvikmyndir og mögulegt
var og klippa svo það úr, sem
ekki var hægt að nota. Til lengd
ar reyndist vera of dýrt að gera
myndirnar á þennan hátt og þá
var byrjað að fara eftir nákvæm
lega skrifuðum handritum til að
spara tíma og útgjöld.
Frönsku kvikmyndirnar, sem
við minntumst á áðan voru nokk
urs konar mótmæli gegn þessari
nákvæmu kvikmyndaframleiðslu
og Godard t. d. og Rosselini
breyttu kvikmyndum sínum mik
ið í meðförum. Mismunurinn á
þessum tveimur aðferðum hefur
smátt og smátt orðið minni og
flestir góðir leikstjórar eru nú
sammála um það, að kvikmynd-
in eigi fyrst og fremst að vera
saga, sem sögð er eins vel og
mögulegt er.
Margir illgjarnir hafa haldið
því fram að Antonioni hafi með
þessari aðferð sinni verið fær
um að dylja ýmsar hrakfarir.
Svipmyndir hans frá kauphöll-
ínnni í Róm, sem eru í kvikmynd
inni Eclipse, eiga alls ekki að
vera tilviljunarkenndar, heldur
Framhald á 13 síðu
Um hljdmleika
Deep River Boys
HÉR ER UM ÞESSAR mundir á
vegum Skrifstofu skemmtikrafta,
negratríóiS „The Deep River Boys"
eSa ,jShrákarnir frá Djúpalæk".
UndirritaSur var á fyrstu hljóm.
ieikum þeirra í Austurbæjarbíói á
mánudagskvöld. Mörgu lagi skiluðu
þeir félagar iaglega og sumum
meS glæsibrag. Einkum tókst þeirn
vel upp viS negralög og sálma, sem
ekki er undariegt, Lagaval þeirra
var alietnhæft en þeir voru lífleg-
ir á svlðtnu og kátir og tóku áheyr-
endur þeim mjög vel.
STRÁKARNIR frá Djúpalæk hafa
verlS hér á ferS áður og hefur orS
18 breyting á tríóinu slSan þá — og
nú er aSeins einn eftir af þeim
sem upprunaiega skipuSu tríóiS
Harry Douglas, og fór ekki mllli
mála, aS hartn var húsbóndinn á
hetmilinu, og þjálfaSur söngvari ov
reyndur sviðsmaöur. Hann sönc
Old man river skínandi vel. Bass
inn, grennstur og minnstur þeirra
félaga, var djúpur en kunni ekki
aS syngja í hljóSnema sem skyldi.
Honum lá of lágt rómur á lægstu
nótunum, en hann var svo hvlkur
viS hljóSnemann, aS laglinur skár
ust meira og minna sundur og text
ar urSu þannig óskiljanlegir.
MEÐ TRÍÓINU er pianóleikari,
broshýr, lítill karl og auSvitaS
svartur líka. Hann lék nokkur lög
og sýndi töluverSa leikni. MeS hon
um léku þrír íslenzkir hljómlistar
menn og áttu fullt í fangi meS aS
fylgja honum eftir og getur þaf
ekki stafaS af öðru en því, aS o'
iítill tími hafSi gefizt tll æfing-
bvj eriginn efast um getu þelrrr
GÓÐ SKEMMTAN er aS hlýSa i
svörtu sfrákaha frá Djúpalæk, er
»kki 'i-.i b^ir sins góSir og Delta
flhyfham Soys, sem hér voru á ferS
fyrir nokkrum árum. — Undarleg
er þessi árátta hjá öllum þeim
negratríóum og kvartettum, sem
hér hafa sungiS, aS heimta aS á
heyrendur klappi og stappi með
þeim eins og hálfvitar. í fyrsta lagi
er fjarri lagi, að áheyrendur i Aust
urbæjarbíói næðu að ná takti í
klapp sitt og svo yfirgnæfir þetta
þann söng, sem boðið er upp á og
veriS er að greiða fyrir. Sem betur
fer var þátttaka í klappinu ekki
ýkja mikil, enda voru margir eldri
en 17 ára í húsinu.-------Nú mun
hver síðastur að heyra The Deep
River Boys, því aS þeir munu fara
um helgina af iandi brott.
— Tjeká.

„Við srum í úfS0giMíS
Alþýðublaðig á sunnudaginn
er heljarniikið neyffaróp út af
viðreisnarástandlnu. Þar sagir
m.a.:
„Vig erum 1 útsoginu. Vcrð-
bólgan færist í vöxt. Hún cr
eins og óhjákvæmilegt lögmái.
Við æðum áfrain, kröfsum til
okkar af ölliun kröftum......
Þetta getur ekki endað nema
með skelfingu. . . . við æðum
áfram í villtu kapphlaupi — o*g
höldum víst, að „þetta fari ein-
hver.n veginn vel“. En það get-
ur ekki farig veH. Ég lield að
aðalmeinsemdin sé Ivugleysi. Á-
standið er í raun og veru litlu
betra en það var á Sturlunga-
öld. . . . Þjóðin uggir ekki að
sér. Við sjáum þetta hvar sem
littð er. Við erum í útsoginu."
Þag er rétt hjá Alþýðublað-
inu, að verðbólgan er óhjá-
kvæmilegt lögmál „Viðreisnar-
innar“. „Viðretsnin" er villt
kapiphlaup, krafs og hugleyst,
og hlýtur að enda með skelf-
ingu, eins og Alþýðublaðið er
nú Ioks búig að sjá. Bragð er
að þá barnið finnur.
Hann lækkar á sér risiS
„Ritstrjóri Tímans tók sér
fyrir hendur hér á döigunum,
að reyna að teljia Iesendum
sínum trú um, að skattar hefðu
hækkað í tíð núverandi ríkis-
stjórnar. Það er ekki ofsögum
saigt um þann mann, ag hann
finnur upp á fleir'i vitleyisum,
en nokkur annar, sem um
stjórnmál skrifar. Hefði Iiann
einhvern snefil af sómatilfinn-
ingu, mundi hann aldrei minn-
ast á skattamál".
Þetta er orðrétt upphaf á rit-
stjórnargrem Vísis í gær. Svo
djúpt er blaðið sokkið í stjórn-
málaskrifum sínum. Tíminn
telur reyndar, að það sé ’til of
m'ikils mælzt af Vísi að „hafa
snefil af sómutilfinningu", en
Tíminn hafði gert sér vonir
um, ag það færi bráðum að
örla á ofurlítilli skynsem'i hjá
rifistjóra biaðsins. Eins og mai'g
oft hefur verið bent á hér í
blaðinu, hækbaði vísita.Ia fram.
færslukostnaðar um 3 stig í
ágústmánuði vegna hækkunar
á beinum sköttum vísitölufjöl-
skyldvmnar. Hafði vísiíala
framfærslukostnaðar þá hækk-
að um samtals 4 stig eða 8 stig
á gömlu vísitölunnar, vegiia
hækkunar á beinum sköttum
meðalfjöJskyldunnar í land-
inu. Óbein'ir skattar hafa verið
mangfaldaðir og hafa farið
hækkandi með hverju ári og
hverjum degi, sem líður. Skv.
fjárlögum hafa álögur á þjóð-
ina aukizt um 1400 milljónir
síðan núverandi stjórnarflokk-
ar tóku völdin. Þetta eru ó-
hrekjanlegar staðreyndir, o*g
þetta veit fólk og finnur, því
hver og einn fylgist með því.
sem Gunnar tekur af honum í
kassann. — Ritstjóri Vísis ætti
að fara gætilegar í skrifum
sínum um sbattamál. Hann
Iækkar ekki skatta með svona
skrifum. Hann er að lækka á
sjálfum sér riSið. i
Lárus ríki
Tíminn hefur krafizt þess, að
forseti hæstaréttar víki úr
dómnum meðan rannsókn fer
fram hjá sakadómara í máli,
sem hann er bendlaður vffl.
Jafnframt telur Tíminn óhjá-
kvæmilegt, að saksóknarj rík-
'isins láti fa.ra fram rannsókn
á öllum þeim fiölmörgu atrið
Framh á 15 síðu
2
T f M I N NTTimmtudaainn 3. október 1963 —