Tíminn - 03.10.1964, Blaðsíða 14

Ég varð að þola mikið. Ég var
höfð undir ströngu eftirliti, og
farið með mig eins og glæpa-
mann. Mér var ekki einu sinni
leyft að fara á salernið nema und-
Ar eftirliti. Ég var látín fá hræði-
leg raflost eins og þau, sem geð-
veikissjúklingar fá. Svo var ég
látin í venjulegt fangelsi í Wash-
ington, þar sem saman komnar
voru vændiskonur. Ég var mjög
móðguð yfir þessari meðferð, eft-
ir allt það, sem ég hafði gert fyr-
Ir Bandaríkin.
Svo las ég það, sem Violet Kylc,
Öðru nafni Pinky, framreiðslu-
stúlkan í Chicago-veitingahús-
inu hafði að segja.
— Cornelia kom til okkar úr
fangabúðum í Bismarck, Norður-
Dakota, skrifaði >hún. — Hún
vánn líka sem framreiðslustúlka.
Við urðum vinir. Þarna var þýzk-
ur barþjónn, Wolfgang,- ég man
ekki eftirnafn hans, sem einnig
hafði verið í búðum. Hann var
mjög ástfanginn i Corneliu. Hann
gaf henni heimilisfang hr. Cout-
andin, sem var þýzkrar ættar.
Cornelia fékk leigt hjá Coutand-
inhjónunum. Wolfgang var sendur
aftur til Þýzkalands, en Cornelia
svaraði aldrei bréfum hans. Hún
var vön að drekka tuttugu bolla
af kaffi á dag, og var ein tauga-
hrúga. Hún sagði mér, að hún
elskaði föður sinn meíra en nokk-
uð annað. Hann hafði eyðilagt
hana í uppeldinu. Sem barn hafði
hún alltaf fengið það, sem hún
bað um. Hún hafði aldrei mikið
af peningum, á meðan hún var
hér, en hún verzlaði í beztu og
dýrustu búðunum.
Um tíma bjó svo þessi sundur-
kramda, óhamingjusama Cornelia
hjá Countandin-hjónunum í Chic-
ago.
Ég las líka það, sem hjónin
skrifuðu um hana.
— Hún sagði okkur frá því,
sem gerðist í Ankara. Hún hafði
útv.egað þýzka dulmálslykilinn
og látið Bandaríkjamenn fá mikið
af leynilegum upplýsingum. Ilún
varð að fara frá Ankara í apríl
1944. Hún var ekki fús að fara,
því næturlífið var spennandi, og
hún var ástfangin. Við fundum til
með Corneliu, sem reyndist vera
undarleg stúlka. Hún talaði stanz-
laust um ungan mann, sem hún
hafði verið ástfangin af í æsku, og
hitti aftur í Ankara. Hún gerði
allt, sem hún gat til þess að finna
hann aftur í Bandaríkjunum, þar
til hún að lokum komst að því,
að hann var dáinn. Hún kynntist
manni sínum hér — hann bjó líka
hjá okkur — og þau giftu sig.
Árið 1947, þegar hún fékk frétt-
irnar af dauða föður síns, grét
hún og æpti: — Það er mér ^að
kenna: Það var vegna mín! Hún
trúði því, að faðir hennar hefði
dáið úr sorg. FÍB heimsóttu hana
einu sinni í hverri viku.
Voru Cicero-aðgerðirnar sjúk-
dómur, þar sem óhamingjan var
smitandi og breiddist út til allra,
sem nálægt mönnum höfðu kom-
ið?
Tólfti kafli.
Ég fann til nokkurrar huggunar
þegar ég komst að raun um, að
ég var ekki sá eini, sem örlögin
höfðu farið illa með. Ég gleypti
græðgislega í mig sérhverjar upp-
lýsingar, sem ég gat aflað mér um
hina þátttakendurna.
Ruth Countandin, dóttir hjón-
anna, sem Cornelia Kapp hafði
leigt hjá, hitti hana í Californiu.
Maður hennar hafði fengið at-
vinnu í sunnanverðri Californiu.
Ruth Countandin skrifaði:
— Þau eiga hús ekki langt frá
Kyrrahafsströndinni. Það er fall-
egt Íítið hús, og börn Corneliu
eru hreinleg og glaðleg. Hún
sjálf virðist róleg, en getur verið
óþolandi þrá. Hún er sögð vera
stöðugur og fastur gestur á fund-
um Hjálpræðishersins fyrir
drykkjusjúklinga, og sögð vinna
míkið og gott starf í því sambandi.
Gestir, sem koma til hennar, eru
undrandi yfir því, að í hverju her
bergi í húsinu eru veggplötur með
áletrunum: — Guð fyrirgefur öll-
um, og — Guð er hjálpræðið, sem
voru innrammaðar á salerninu.
Mitt eigið hús er í lítilli hlið-
argötu langt frá hringiðu heíms-
borgarinnar Istanbul. Zulali Ces-
me Sokak er fremur brött, óhrein
gata, sem lokuð er í annan end-
ann, og það væri ekki hægt þrátt
fyrir mikið ímyndunarafl að kalla
hana fina íbuðar hverfisgötu. Þeg
ar ég kem heim á kvöldin verð
ég að klifra upp háar steintröpp-
ur upp á aðra hæð. Stiginn er
dimrnur, og sama máli gegnir um
forstofuna. Bak við dyrnar er
mjög venjuleg íbúð, með þægileg-
um hægindastólum, og sófa, sem
fellur vel að þægilegu heimilislíf-
inu. Faðirinn er kominn hátt á
fimmtugs aldur, mjög hrifinn af
sætu kaffi og sætum drykkjum,
móðurtoiit .)g fjórum börnum sín
um. Þegar ég lít á sjálfan mig í
speglinum reyni ég að sjá mig
sem fyrrverandi ævintýramann,
skeytingarlausan njósnara með
glitrandi drauma. í raunveruleik-
anum er það eina sem ég sé sköll-
óttur, uppgefinn heimilisfaðir,
| sem býr nú með annarri konu
sinni, sem er tuttugu árum yngri
! en hann sjálfur. Fjögur börnin
‘ mín frá fyrra hjónabandi heim-
; sækja mig alltaf annað slagið.
i Ævintýramaður með átta börn?
í Maðurinn, sem kallaður hef-
ur verið hættulegasti njósnari síð-
ari heimstyrjaldarinnar?. Ég er
ekkert sérstaklega hrifinn af að
skoða sjálfan mig í spegli. Ég hef
ekki lengur ástæður til þess að
vera hégómlegur.
Barátta mín við lögregluna var
hættuleg, sömuleiðis við dóm-
arana, og við skuldunautana.
— Þér komuð fölsúðum pen
ingaseðlum í umferð.
— Ég vissi ekki, að þeir voru
falsaðir.
mmaamm—uaimmmmmmm
52
— Þér reynduð að svíkja fólk.
— Ég greiddi með þessum pen
ingum í góðri trú. Það voru Þjóð-
verjarnir sem sviku, ekki ég.
— Hvernig getið þér sannað
það?
Árin liðu, en yfirheyrzlurnar og
eftirgrennslanir og grunsemdirn-
ar breyttust ekki.
Ég hitti Duriet, og hún varð
konan mín. Hún vissi, að ég var
fátækur, en henni stóð á sama um
það.
Dómstólarnir gáfust að lokum
upp við að stimpla mig sem glæpa
mann.En þeir kröfðust þess, að
ég endurgreiddi skuldirnar, sem
ég hafði stofnað til óafvitandi með
því að greiða með fölsuðum pen-
ingum.
Ég kenndi söng, vegna þess að
það eina, sem ég átti eftir var
röddin, sem einu sinn hafði hlotið
lof Sir Hughe. Þær lágu upphæðir
sem ég vann mér inn fóru til
skuldunauta minna. Ég seldi
gamla bíla, og skuldunautamir
tóku sinn hluta af hagnaðinum.
Þegar ég var að niðurlotum kom-
inn endaði ég með því, að fá lán-
uð kvöldföt, svo, tók ég á leigu
Saray kvikmyndahúsíð í ístiklal
Caddesi og lét prenta miða, þar
sem konsertinn minn var auglýst-
ur.
Morguninn eftir tónleikana las
ég í blöðunum: — Auglýsinga-
spjöld á götum úti höfðu tilkynnt
að maður að nafni Elyesa Bazna
ætlaðí að lialda söngskemmtun.
Baritónninn Bazna söng í gær-
kvöldi aríur eftir Handel, Giord-
ani, Verdi, Mascagni, Grieg og
Bized, hann endaði með því að
syngja Ó sole mio!
— Fagnaðarlætin voru mikil á
eftir hverju lagi, enda þótt að-
eins nokkur hundruð manns væru
viðstödd. Kvöldið endaði sorglega
hlægilega. Meðal áheyrenda var
kaupmaður frá Istanbul, sem
10
um, tautaði Súsú, og læknislyf
koma að' engu haldi.
— Já, en þú skalt nú samt taka
þau. Ileyrirðu það? Ilverjum
skyldi svo sem detta í hug að
beita göldrum við svo góða konu
sem þig, Súsú? Og hvers vegna?
— Það veít ég ekki.
— Hvernig gengur eiginlega
með gigtina í dag?
Hún er betri greip Cumba
fram í fyrir þeim, — síðan hún
hætti að taka pillurnar frá Miché
og fór að smyrja sig með krókó-
dílafeiti og ránfuglafeiti.
— Já, því skal ég trúa. Lækn-
irinn varp öndinní, reis upp og
fór.
Hann minntist þess frá starfs-
tíma sínum við Charity sjúkrahús-
ið, hvernig sumir sjúklingarnir
beljuðu og börðust um til að
missa ekki af knýttum sínum,
töfrasteinum, tönnum, beinum og
rótum, sem fundizt höfðu hjá
þeim. Einn maður hafði dáið eft-
ir að verndargripur hans hafði
verið tekinn frá honum — án efa
úr hræðslu. Ef til vill átti hálfrar
aldar barátta Jolivets læknis við
þessa töfragripi sök á því, að
hann óskaði nú að draga sig í
hlé. Eins og á stóð, fannst Viktor
það nær óviðráðanlegt vandamál,
að ætla sér að láta aðferðir vís-
indanna skipa sess voodoo, vernd-
argripanna, meðal hins frumstæða
fólks. Og á göngu sinni heim til
hússins aftur þakkaði hann guði
f.yrir, að það var ekki hann, sem
'ttí við það vandamál að etja.
6
Guðsþjónusta föður Guichards
klukkan tíu var vinsælust allra,
því að þá náðu soknarbörn hans
heim til morgunverðar klukkan
ellefu. Það var mesti mannfjöldi,
er streymdi út úr kirkjunni og
safnaðist í hópa í kirkjugarðinum
eða spjallaði saman á götunni fyr-
ir utan hann.
Fjölskyldur þeirra deRochers
og Roussels töfðu einnig stundar-
korn við samræður á leiðinni til
vagná sinna. Engin var jafnfögur
og smekklega klædd'sem Kóletta,
þar sem hún stóð við hlið Viktors,
og hann gat ekki að sér gert að
finna til nokkurs yfirlætis, þegar
fólk starði á hana, er þau gengu
fram hjá.
Faðir Guichard reikaði milli
hópanna, kinkaði kolli til sumra,
tók í höndina á öðrum. Hringur
af músgráu hári stóð fram undan
kollhúfu hans hinni svörtu. Yfir
kirngluleitu og sællegu andlití
hans hvíldi sífellt bros og hann
bar útsaumað mittisband um svart
an silkikuflinn, er féll að fyrir-
ferðarmiklum líkama hans. Sókn-
in sá honum fyrir ríkulegu lífs-
viðurværi og olli honum sjaldan
ei-fiðleikum.
Einn þessara erfiðleika var þó
Ulysses frændi, og þegar prestur
kom auga á Rochers fólkið,
flýtti hann sér þangað og sneri
sér til Nanaine.
— Ungfrú Nanaine, bróðir yðar
var aftur fjarverandi í dag. Þér
lofuðuð mér þó . . . .
Nanaine hafði lofað presti því
að reyna að telja Ulysse á að
mæta við messuna, en þar sem
þau systkinih töluðust yfirleitt
ekki víð, hafði hún sent Kólettu
til að ljúka þessu erindi.
— Kóletta, hvað sagði afi þinn?
spurði Nanaine, fokreið yfir því,
að Ulysse skyldi ekki hafa látið
sjá sig.
— Hann var að lesa um orr-
ustuna við Bull Run í dag og gat
ekki slitið sig frá henní, svaraði
Kóletta og átti bágt með að verj-
ast brosi.
— Herra Vik, er ekkert, sem
þér getið gert í þessu? spurði
prestur.
— Ég vil gjarna reyna það. Ég
skal tala við hann.
— Eg þakka, ef þér vilduð gerá
svo vel, en helzt þegar í stað.
Prestur litaðist um í sífellu, og
varð á ný litið á Jolivet lækni, er
var sokkinn niður í.samræðu við
borgarstjórann, sem ekki virtist
ýkja vinsamleg.
Ilann þaut til og greip fram í,
fyrir þeim. — Er það satt, sem
ég hef heyrt, Jolivet læknir, að
frændi Árelíu Coulon — ? Ég
ætla að syngja messu fyrir sálu
hans.
— Vesalings Árelía, mælti frú
Larouche. — Hún gerir bara ekk-
ert annað en vera við jarðarfarir.
— Vesalingur, hrópaði frú
Vigée, móðir hennar. — Hún, sem
fær rokna arf eftir frænda sinn.
— Ég á við, að hún verður allt-
af að ganga í sorgarklæðum, svar
aði frú Larouche til skýringar.
— Sem er líka rnikill kostur
fyrir hana, því svart fer henni
svo vel, sagði frúVigeé ögn
skrækróma. Hún fór aldrei svo út
úr húsi að hafa ekki Kúkú, hund-
inn sinn, með sér. Faðir Guichard
varð meira að segja að láta sér
lynda, að hún kæmi með hann inn
í kirkjuna.
— Ég veit eftir öruggum heim-
ildum, að Jolivet læknir hefur
ekki komið að gröf konu sinnar
þrjá síðustu sunnudagana, sagði
Nanaine.
— Hann hefur ekki fellt tár af
auga i sex mánuði, ætti frú
Larouche við.
— Hvernig í ósköpunum geta
manneskjurnar vitað þetta allt
saman, hugsaði Viktor furðu lost-
ínn.
— Sjáðu nú bara — það er ekki
liðið nema eitt ár, og hann er
hættur að bera slæðu um hand
legginn.
Allar konurnar litu þangað, en
þögnuðu skyndilega og tóku að
veifa sér svala, því að nú skildi
borgarstjórinn við Jolivet lækni
og gekk til þeirra.
— Við skulum reyna að koma
okkur heim. Föður Viktors var
farið að langa í morgunverðínn.
— Nei, nei, Mikalel, andartak
enn þá. sagði frú Larouche. Já, en
mamma, — ertu viss um það?
— Hárviss, svaraði frú Vigée
ákveðin. —Hún er hjá Fauvette
d'Eaubonne, éins og ég var búin
að segja.
- Ótrúlegt, mælti Nanaine
lágt. — Ekki get ég hugsað mér,
að hún myndi dirfast ....
’— Ef hún gerir það, heimsækir
hún okkur áreíðanlega, áður en
langt líður. Og hvað eigum við þá
að gera? hrópaði frú Larouche.
7 Sennilega mun hún fylgja
ameríska siðnum, en þar er venja,
að þeir, sem fyrir eru, heimsæki
nágrannana fyrst, fullyrti Nan-
aine. — Og því má hún bíða eftir
til síns efsta dags.
Samtalið féll niður, því að nú
kom Bidault til Viktors og hneigði
sig fyrir dömunum í leiðinni.
Hann var lágur og gildvaxinn, og
léreftsfatnaður hans hafði þörf
fyrir þvott. Það voru blettir fram-
an á köflóttu vestinu. Hann bar
strítt, brúnt yfirskegg, augun voru
smá og náin í akfeitu andlitinu.
— Við þurfum að fá nýjan
lækni híngað. Borgarstjórinn þerr
aði af svitaskinninu á hatti sín-
um með kryppluðum vasaklúti.
I-Ionum féll bersýnilega ekki við
Jolivet lækni. — Ég vona, að þér
séuð kominn hingað heim á æsku-
stöðvarnar til varanlegrar dvalar?
— Ekki býst ég við því, sagði
Viktor. — Það er ýmislegt ógert
ennþá í Panama.
— Dveljið hér að minnsta kosti
um tíma. Þér munuð komast að
raun um, að hér er nóg að gera,
fullyrti borgarstjórinn.
— Það efast ég ekki um, anz-
aði Viktor brosandi
Rétt í þessu kallaði einhver til
borgarstjórans Það var Guy
Chauvin lyfjafræðingur. Hann átti
fullt í fangi með að ganga beint
áfram og hélt sér fattari en bein-
línís var þörf á. Þótt sunnudags-
morgun væri, sá Viktor' glöggt
að hann var drukkinn.
— Afsakið. Bidault borgarstjóri
hvarf frá þeim og gekk til lyfja-
T í M I N N, laugardagur 3. október 1964. —
14