Tíminn - 24.11.1964, Blaðsíða 9

ÞRIÐJUDAGUR 24. nóvember 1964
TÍWBBNN
BORGARMÁL
Algert ðngþveiti varðandi
íþróttakennslu í skólum
Vantar átta og hálfan íþróttasal til þess að unnt sé að fuHnægja lög-
um um íþróttakennslu í skólum. Skólaárið 1963-64 fengu 8717 nemend-
ur barna- og gagnfræðaskóla ekki næga leikfimikennslu samkvæmt
Fidel Kastró
Fyrri grein Jóns H.
Magnússonar um
Kastró og Kúbu
reglugerð.
f umræðum, sem urðu í borgar-
stjórn Reykjavíkur s. 1. fimmtudag
um íþróttakennslu í skylduráms-
skólum Reykjavíkur kom greini-
lega í ljós, að algert öngþveiti
ríkir nú í þessum efnum. Vantar
mjög á, að skyldu samkvæmt náms
skrá sé fullnægt eins og sést á því,
að hálfan níunda fimleikasal vant
ar í borginni til þess að fullnægja
lagaskyldu um íþróttakennsu í
skólum, og í fyrravetur voru
kennslustundir í þessari námsgrein
420 færri en vera bar á viku hverri
og það skólaár fengu 8717 nem-
endur barna- og gagnfræðaskóla
ekki leikfimikennslu eins og reglu
gerð mælir fyrir um.
Þessar upplýsingar koma fram í
skýrslu, sem íþróttafulltrúi ríkis
ins hefur nýlega gert um ástandið
í höfuðborginni í þessum málum,
og fræðsluráð borgarinnar hefur
nú til athugunar en hefur ekkert
látið frá sér heyra enn, þótt ;iokk
uð sé umliðið, síðan skýrslan barst
því í hendur.
Af þessu tilefni bar Kristján
Benediktsson, borgárfulltrúi Fram-
sóknarflokksins fram eftirfarandi
fyrirspurn til borgarstjóra:
„Hvaða ráðstafanir eru áformað
ar til þess að bæta úr þeim gífur
lega skorti, sem nú er á íþrótta
húsnæði við skóla borgarinnar,
samanber skýrslu íþróttafulltrúa
ríkisins, sem lögð var fram á
fundi fræðsluráSs hinn 13. október
s. l.?“
Geir Hallgrímsson, borgarstjóri
svaraði fyrirspurninni nokkrum
orðum, viðurkenndi að skortur á
fimleikasölum við skólana hefði
verið alllengi og lýsti síðan því,
hvað fyrirhugað væri að bvggja á
næstu árum af slíku húsnæði við
skólana. Hins vegar hefði fræðslu-
ráð lítið rætt skýrslu íþrótafull-
trúa enn, og væri rétt að bíða
með frekari umsögn um hana þang
að til álit fræðsluráðs hefði borizt.
Kristján Benediktsson tók einn
ig til máls og sagði að stutt væri
síðan umræður í borgarstjórn
hefðu nokkuð snúizt um bygginga
mál skólanna, en þær umræður
hefðu einkum beinzt að fram-
kvæmd áætlunar þeirrar um bygg
ingu skólahúsnæðis, sem fræðslu
skrifstofa borgarinnar hefði gert
1963. Komið hefði i Ijós, að sú
áætlun hefði engan veginn staðizt
prófraun fyrsta ársins fremur en
Krlstján Benediktsson
10 ára áætlunin um skólabygging
ar frá 1957. Aukin þrísetning í
almennar kennslustofur í vetur
væri glögg sönnun þess, að það,
sem áunnizt hefði á árunum 1962
og 1963 hefði aftur færzt til
verri vegar.
Þótt bóknmámsstofurnar væru
hið nauðsynlegasta, sagði Kristján,
mætti ekki loka augum fyrir því,
og margvíslegt annað húsnæði
þyrftu skólarnir! Fjöldi bókacáms
stofa og skípun í þær gæfi því
ekki rétta mynd af ástandinu í
skólabyggingamálum borgarinnar.
Með í þann reikning yrði iíka að
taka t. d. sérkennslustofur eld-
hús, samkomusali. íþróttasali og
húsnæði fyrir skólastjóra og kenn-
ara. Víða vatnaði þetta húsnæði til
finnanlega.
í engri grein mundi ástandið í
þessum efnum vera eins illt og
varðandi íþróttakennsluna. Kæmi
þetta glöggt fram í skýrslu þeirri
frá íþróttafulltrúa ríkisins sem
vitnað væri til i fyrirspurninni.
Kristján kvaðst því miður ekki
hafa getað kynnt sér skýrsluna ná
kvæmlega, aðeins fengið að líta
yfir hana, en séð þar ýmsar merki
légar upplýsingar sem sýndu
mjög Ijóslega, hve geigvænlegt
ástandið væri.
í skólabyggingaáætluninni er
lítið ,rætt um íþróttahúsbyggingar,
sagði Kristján, og virtist hún bera
með sér, að ekki væri ætlunir að
TRAKTORSGRAFA
Viljum kaupa traktorsgröfu. í
Tilboð óskast sent blaðinu fyyrir i desember,
merkt „Traktorsgrafa“.
bæta verulega úr því ástandi, sem
ríkti í þessum málum. Á tveimur
stöðum væri þó minnzt á það, að
byggja þyrfti íþróttasali en ekki
sagt, hvenær það eigi að gerast.
Þessir salir eru við Vogaskóla og
Hlíðaskóla.
Þá minnti Kristján á, að i íeglu
gerð, sem sett hefði verið um
íþróttakennslu í skólum sam-
kvæmt íþróttalögunum, sé svo
kveðið á, að allir skólanerrendur,
eldri en 11 ára skuli stunda íþrótt
ir þrjár stundir vikulega, og þeir
sem yngri eru tvær stundir Kvaðst
Kristján síðan vilja víkja að nokkr
um atriðum úr skýrslu íþróttafull
trúa um það, hvernig þessu væri
fram fylgt. Ættu upplýsingar þess
ar aðeins við um barna og
gagnfræðaskóla, en ástandið í
öðrum skólum væri ekki síður
bágborið í íþróttakennslunni
í skýrslunni ségir, að skólaár
ib 1963—64 hafi 8717 nemendur
barna -og gagnfræðaskóla ek'ki
fengið tilskilda kennslu í leikfmi,
þar af 1414 alls enga, þótt þeir
ættu samkvæmt reglugerð að njóta
hennar
Fyrir níu árum, veturinn 1954
—55 voru 5,9 nemendur á hvern
fermetra leikfimisala í eigu borg
arinnar, en skólaárið 1963—64
| voru 6,8 nemendur á hvern fer-
i metra. Ástandi? hefur þannig
stórlega versnað síðasta áratuginn.
Þá segir einnig í skýsrlu íþrótta
fulltrúa, að s. 1. vetur hafi vant
að hálfan níunda fimleikasai í
borginni til þess að unnt væri að
| kenna íþróttir í skólunum eins
I og til er ætlazt, og 420 íþrótta-
kennslustundir hafi vantað viku
lega á stundaskrár skólanna til
þess að svo væri.
Eins og nú er verða nemendur
margra skóla að fara í önnur bæj
arhverfi á hinum óhentugustu
tímum til þess að sækja þá litlu
leikfimikennslu, sem veitt er,
víða yfir miklar og hættulegar um-
ferðagötur.
Kristján sagði, að augljóst
væri, að ástandið i þessum eínum
mundi ekkert batna á næstu ár-
um, ef látið væri nægja að byggja
leikfimisali eftir þeirri éætlun,
sem fyrir liggur. Hér yrði því að j
grípa til róttækari ráðstafana, en j
fræðsluráð virtist seinf f'.mska, i
eins og fram kæmi m.a sein-
læti þess við að ræða þessa
skýrslu íþróttafulltrúa. í henni
væri þó vikið að bráðabirgðaúr-
ræðum, sem vei gætu komið til
álita.
. Fælu þær m.a. í sér, að meðan
þetta ástand ríkir, séu sundiðkanir
skólanemenda auknar, svo og úti-
íþróttir á leikvöllum borgarinnar;
eftir því sem veður levfir og skíða
ferðir auknar.
Frú Auður Auðuns og Gísli
Halldórsson tóku einnig til máls
en reyndu lítt að mæla bór því
vandræðaóstandi, sem ríkir í þess
iim rnÁJniri
Rússar orðnir leiðir
að borga millj. doil-
ara á dag með Kúbu
Rétt rúmai níutíu mílur suður
af Flórída liggur eyja, sem er
litlu stærri en ísland; þessi eyja
heitir Kúba. Kúba er það ríki
sem mest fer í taugarnar á Banda
ríkjunum af öilum þjóðum heims,
auk þess sem þeir skammast sín
fyrir Kúbu, um leið og þeir hræð
ast hana. Kúba er aðeins um 44
þúsund fermílur að stærð (ísland
er 39,7), en Bandaríkin eru mörg
hundruð sinnm stærra landsvæði.
Þjóðin talar ekki eins mikið um
Kúbu í dag, eins og' 'Bún gerði
fyrst yftir. afi Kastró ky^j. til
valda; eða eftir hina heimsfrægu
Svínaflóainnrás (Bay of Pigs);
eða eftir að Krustjoff varð að
beygja sig forðum og fara aftur
heim með eldfærin sín. Þrátt fyr
ir það er Kúba alltaf ofarlega á
dagskrá í Washington og i hugum
lanasmanna. Það má líkja Kúbu
við lítinn eitiaðan snák, sem ligg-
ur við þröskuldinn á stóru og fjöl-
mennu húsi, þar sem íbúarnir
lifa við stanzlausan ótta um að
einn góðan veðurdag verði þessi
snákur þeim að bana.
Bandaríkjamenn hafa mun
meiri áhyggjur af Kúbu, heldurj
en þeir hafa t.d. af baráttunni £
Viet Nam. Fyrir þessu liggja ein-
faldar, en skiljanlegar ástæður:
1) Kúba er níutíu mílur frá
ströndum landsins, en Viet Nam
er „hinum megin á hnettinum*-:
2) Kúba, sem er kommúnistaríki j
ógnar friðinum í allri Suður-Ame-j
ríku sem Bandaríkjamenn reyna
nú af *öllu afli að efla og koma
um leið í veg fyrir endalausar
byltingar: 3 Kúba er áþreifan-
legt“ vandamál fyrir alla þjóð-j
ina er. Viet Nam ei óáþreifan-,
legt vandamái, sökum fjarlægðar
sinnar: 4) Bandaríkjamenn hafa
aldrei getað sætt sig við uppreisn
Kastrós og hvernig þeir misstu
hana út úr höndum sér. og svona
mætti lengi telja.
Á sama tíma og Bandaríkja-
menn naga sig í handabökin yfir
Kúbu og Kastró, þá er óhætt að
segja að Kúba sé enginn „para-j
dís“ Kommúnismans Það virð-
ist allt ganga hálf illa hjá Kastró.
þessa dagana og lítið útlit er fyrir
skjctó lausn á málunum. Fidel
Kastró er sagður óánægður með
valdaskiptin Kreml, enda leit
hann á Krustioff sem vin sinn,j
þó svc að hann hefði tekið eld-
flaugarnar út úr Kúbu Kastrói
er líka sagður óánægður með i
gang uppreisnanna í S-Ameríku.
Hann hafði oúizt við meiri bylt-
inon nf að mp.nn cpm vapi’ii 'Jir
veittari sér kæmust tii valda. Eins
hefur það mistekizt að gera Kúbu
að sýningarhöll kommúnismans
í Karabíska hafinu, en það er
atriði sem ergir bæði Fidel og
Kreml.
Kastro hefur orðið að hætta
við innflutning frá Vestur
Evrópu á þessu ári, sökum þess
hve sykuruppskeran var slæm og
vegna mikils verðfalls á sykri í
heiminum. Fyrir um það bil ári
síðan var sykurpundið 13 cent á
heimsmarkaðnum, en nú í sept-
ember s.l. var það komið niður í
3,6 cent. Þar að auki er sykur-
framleiðslan á Kúbu 40 prósent
lægri í dag, en hún var fyrir upp-
reisnina Öll önnur framleiðsla
þar í landi er 20 prósent lægri
en hún var þegar Batista réði þar
ríkjum.
Öll ríki B-Ameriku að undan
skilinni Mexikó, hafa slitið öllu
stjórnmálasambandi við Kúbu,
sum viljandi ónnur óviljandi. Kúb
anskir flóttamenn hér í Miami,
vona að ekki komi til slíkra fram-
kvæmda á milli Kúbu og Mexico,
þar sem Mexicó er eitt af fáum
flóttaleiðum frá Kúbu, sem enn
eru opnar. Washington leggur
aftur á móti áherzlu á það við
Mexicó að slíta öll sambönd við
Kúbu.
Rússar eru sagðir orðnir leiðir
á að borga eina milljón dollara
á dag með Kúbu, til þess að halda
stjórninni gangandi og til að efla
efnahaginn, sem er í molum. Á
sama tíma er Fidel smeykur við
að ef Rússar og Bandaríkjamenn
geri með sér frekari friðarsamn-
inga, þá muni þeir fyrrnefndu
vera viljugir að „selja“ Kúbu fyr
ir góðan samning um Vestur-Ber-
lín. Á hinn bóginn óttast Banda
ríkjamenn að Kastró eigi eftir
að skjóta niður eina af LM2
njosnaþotum bandarísku leyni-
þ.lónustunnar sem gæti leitt
af sér mjög alvarlegar afleið-
ingar Kastró myndi vera löngu
búinn að slíku, þar sem hann hef
ur nógu fullkomnar eldflaugar
til þess, en Rússar hafa ekki leyft
honum það að svo komnu. Kastró
hefur kvartað án árangurs við
U Thant um njósnaflug Banda-
ríkjamanna yfir Kúbu.
Fréttamaður blaðsins hefur
rætt við tvo blaðamenn, sem voru
í blaðamannahópnum sem Kastro
bauð til Kúbu á 8.1. hausti. Báðir
sögðu að ástandið á Kúbu væri
heldur dapurlegt, en á sama tíma
væri það áberandi að nokkuð stór
fi'rflmhald A 14 sffln