Vísir - 24.12.1935, Blaðsíða 18

/
18
VISIR
GLEÐILEG JÓL!
Heildverslun Garðars Gíslasonar. éjfe.
KJÖTVERSLUNIN HERÐUBREIÐ,
Jj| Fríkirkjuveg 7,
jg $
H sendir viðskiftavinum sínum innilegustu jóla- og Jj|
nýárskveðjur, með þakklæti fyrir árið, sem nú
IÉ er aóf líða.
| Gíeðileg jól!
m
Je
m
jfe
4ífe
SKÚLI JÓHANNSSON & CO. g
Aðdáanleg og rík samuðar er
einnig mynd Thorvaldsens af
því, er Príamus konungur
Trójumanna grátbænir grisku
hetjuna Akkilles um, að fá sér í
hendur lik Hektors sonar kon-
ungs; áhorfandinn getur eigi
annað en fundið til með hinum
aldna föður, sem orðið hefir að
sjá á bak óskasyni sínum.
Af öðrum lágmyndum á
safninu — en margar þeirra eru
meðal allra snildarrikustu verka
Tliorvaldsens — má sérstaklega
nefna „Nótt“ og „Dag“, einna
vinsælust og víðkunnust alls
þess milda, sem eftir hann ligg-
ur. Er svo sagt, að meistarinn
hafi mótað myndir þessar á fá-
einum klukkustundum, er hon-
um var svefns varnað sumar-
nótt eina. I engil-hki svífur
„Nóttin“ hóglega niður til jarð-
ar, færandi frið mönnum og
málleysingjum. í fangi sér
heldur liún tveimur börnum,
Svefninum og Dauðanum, og
þrýstir þeim að brjósti sér með
móðurlegri blíðu. „Dagurinn“,
einnig i engils liki, svífur hins-
vegar móti himni og stráir rós-
um dögunarinnar yfir vaknandi
jörðina; fjör og gleði lýsa sér í
öllum hreyfingum hans og
klæðafellingum. Báðar eru
myndir þessar gullfallegar, en
dýptin og mýktin meiri í „Nótt“,
að dómi listafræðinga. Yfir
henni hvílir draumræn ró
hljóðrar og húmdökkrar nætur.
Af þeim listaverkum Thor-
valdsens, sem fjalla um efni úr
Heilagri ritningu, nemur augað
óðar staðar við myndina af Jó-
hannesi skírara úti á eyðimörk-
inni. Allmargt fólk hefir safnast
saman og hlýðir bersýnilega
með eftirtekt á boðskap hans,
þó hann falli í misjafnlega frjó-
an jarðveg hjá tilheyrendum.
Athyglisgáfa og skarpskygni
listamannsins koma glögt fram
í svipbreytingum þeim, sem
honum hefir tekist að sýna i á-
synd hinna ýmsu áheyrenda.
Or augum piltsins vinstra megin
við prédikarann skín einskær
aðdáun; jafn auðsæ er andúðin í
andliti hins skriftlærða rétt hjá;
og með sama skilningi og ná-
kvæmni er Iýst geðbrigðum
annara tilheyrenda eins og þau
speglast í andlitsfalli þeirra og
limaburði.
Á þá við, að stíga inn í „hið
allra lielgasta“ safnsins —
Kristssalinn. Hér skipar sjálf-
ur Kristur öndvegið, eins og
vera ber, en út frá honum
standa lærisveinar hans; voru
höggmyndir þessar gerðar til
að prýða Frúarkirkju, eins og
umrædd mynd af Jóhannesi
skírara.
Kristsmynd Thorvaldsens, er
var árangur margra tilrauna og
flestir kannast við úr kirkjum
víðsvegar, er máttug og listræn
túlkun orðanna: „Komið til mín
allir þér, sem erfiðið og þunga
eruð lilaðnir, og eg mun veita
yður hvíld“. Mannástin holdi
klædd breiðir þar faðminn öll-
um þreyttum og þjáðum. Hér
birtist oss hinn upprisni Kristur,
til daganna enda ástrikur vinur
og bróðir mannanna barna,
„ástvin alls sem lifir“. Látlaus
en liiátíðleg að allri ytri ásýnd,
er mynd þessi jafn fögur og hún
er guðdómleg að kenningu.
. Að sínu leyti er sami meist-
arabragurinn á myndum postul-
anna. Þó svipaðir séu að klæða-
burði og álitum, eru þeir sér-
lcennilegir hver um sig, og hefir
snillingurinn fært sér vel í nyt
lýsingar ritningarinnar á skap-
brigðum þeirra og áliugaefnum.
Þannig er hreystisvipur og at-
bafnasemi yfir skörungmenninu
Páli postula.
Heiðrikja og hreinleiki ein-
kenna listasafn Thorvaldsens.
Hið afskræmda, öfgafulla og
óeðlilega er þar algerlega utan
gátta; heimsækjandinn er þar
í ómenguðu andrúmslofti
hreinnar listar. Og snillingurinn
unni jafnvægi í lífsskoðunum
éigi síður en í listum. Hann var
maður þýðlyndur og friðsamur,
sem leit á lifið og samferða-
mennina gegnum gler mann-
gæsku og samúðar. Tamast er
Iionum að Iýsa æsku og fullorð-
insárum, fólki á blómaskeiði
lifsins, en ekki hrörnandiellinni.
Margar ágætustu höggmyndir
hans eru af ungmennum. Æsk-
an og fegurðin hlæja því komu-
manni hvarvetna við sjóniim á
listasafni hans. Þangað að koma
og þar að dveljast, þó ekki sé
nema dagstund, er því andlega
hressandi og hreinsandi —
yngjandi og göfgandi.
Séra Matthias Jochumsson
hafði rétt að mæla þegar liann
sagði um Thorvaldsen: „Andi
hans var jafnauðugur sem hönd
hans var hög, en guðablær er
yfir mörgum myndum hans,
sem mjög hylur fegurð þeirra
fyrir óvönu auga; en svo þegar
minst varir, er sem hreistrið
falli frá og þá fá steinn og mynd
eins og lifandi eðli“.
(Við túlkun myndanna hefir
hér verið stuðst við skýringar
M. Galschiöts. — Höf.).