Vísir - 22.12.1944, Side 26
26
JÓLABLAÐ VISIS
skammaðist mín fyrir að láta
hina vita, hvað ég var mikill
viðvaningur að brúka tóbak.
Það bætti ekki um, að þeir
eldri voru að segja mér sögur
af því, hvernig aðbúðin var í
kofanum þegar þeir voru ung-
ir. Þá voru engin hitunartæki
og ekki annað að hafa til
drykkjar en vatn, sem var sótt
í skinnsokkunum og yljað með
því að hengja þá upp í kofan-
um yfir nóttina. Hraus mér
hugur við öllu þessu og leið
bölvanlega allt kvöldið, unz ég
valt út af og sofnaði.
Um morguninn var risið
snemma á fætur og gáð til veð-
urs. Það hafði gert dálítið föl
um nóttina, en var farið að
birta til og útlit fyrir fegursta
veður. Þennan dag átti að smala
svæðið frá kofanum til byggða,
og reka safnið til réttar, en af
því að svo illa tókst til fyrri
daginn, var ákveðið að reyna
að leita eitthvað af því svæði
aftur.
Bjuggust því allir snarlega
til göngunnar og tóku saman
föggur sínar, því fæstir gátu
komið við í kofanum í baka-
leiðinni. Tveir menn áttu svo
að fara með hesta og farangur
til byggða, því að ekki er held-
ur fært að smala ríðandi síð-
ari daginn.
Svo lögðum við af stað í
grárri morgunskímunni, sömu
leið og daginn áður. Við stikl-
uðum rétt norðan við kofann
yfir ána. Nú var hún orðin koll-
lítil og leið þarna áfram hljóð-
lát, dimm og svöl í hvítri flat-
neskju heiðarinnar. Það smá-
birti og létti í lofti, en skyggni
til að smala var þó hálfvont,
meðan fölið var að leysa. Ut-
sýni til fjærliggjandi fjalla var
aftur á móti stórkostlega fag-
urt: Tröllakirkja og Snæfjöll í
vesturátt, en í austri hinn kon-
unglegi fjalljötunn, Eiriksjök-
ull og teygði ægihvítan kollinn
mót rósrauðum morgunskýjum.
Ekki var álitið að tími entist
til að fara alla leið á leitar-
mót, og var leit skipt við Lóna-
vatn, en þar er rösklega hálfn-
uð leið. Allir voru látnir ganga
í sömu röð og daginn áður.
Eg var nú alveg búinn að ná
mér eftir hrakningana að öðru
leyti en því, að eg var dálítið
sárfættur. Fannst mér kyrrð og
víðerni heiðarinnar heillandi,
þegar eg var orðinn einn; eg sá
aðeins endrum og sinnum til
hinna gangnamannanna. Eg ósk.
aði hálfvegis, að eg fyndi engar
kindur, en eg vissi, að svona
mátti eg ekki hugsa og skamm-
aðist min fyrir þessar óstýri-
látu óskir hjartans. En það var
bara svo miklu skemmtilegra
að rölta svona áfram, næstum
því eins og í draumi, aleinn í
þögn heiðarinnar. Það blikaði
á vötnin og á einu sá eg nokkra
svani, en þeir sungu ekki —
líklega af því að nú var haust-
að að.
Eg tíndi talsvert af álfta-
fjöðrum í flóanum við vötnin
og stakk þeim í húfuna mína;
eg hélt að það mundi gera mig
torkennilegan og fannst það
eiga vel við, þegar eg kæmi
til byggða.
Eftir því sem nær dregur
byggðinni mjókkar svæðið, sem
leitað er, og eg fór nú að sjá
vel til næstu manna, og það
runnu talsverðir fjárhópar und-
an okkur. Það var mikið argað
og hóað. Hundagjamm og
kindajarmur blandaðist saman
og varð að samfelldum hávaða,
þungum óstöðvandi nið. Eg hó-
aði og argaði eins og aðrir,
hljóp bölvandi á eftir óþekkum
rollum, sem reyndu að taka sig
út úr hópnum og vísaði þeim
norður og niður fyrir alla ó-
þægðina og hefði helzt viljað
berja þær. Og safnið stækkaði
smátt og smátt og þokaðist nið-
ur Þverárdal, að afréttargirð-
ingunni. Þar var numið staðar
og beðið eftir að allir kæmu
saman. Þar tókum við hestana,
fengum okkur matarbita, og
fórum í þurra sokka.
Það var talað af kappi og
rifizt mikið um hvernig allt
hefði gengið um daginn. Ein-
hverjir höfðu ekki farið ná-
kvæmlega þar, sem þeim var
ætlað og það hafði svo kostað
aðra mikið erfiði. Þá höfðu
sumir illa vanda hunda, sem
eigendunum var tilkynnt með
alvöruþunga að réttast væri að
drepa tafarlaust; margt var
fleira sagt þessu líkt.
Eg var orðinn talsvert slæpt-
ur af göngunni og gaf mig ekki
• að þessum umræðum, var feg-
inn að talið barsi ekki að minni
frammistöðu. Og gott þótti mér
að enginn vissi, hvernig eg
hugsaði þegar eg var einn.
Nú var aðeins eftir að reka
safnið til réttar. Það tók hver
maður sinn hest og svo var
safninu lileypt í gegnum afrétt-
argirðinguna og síðan rann
hvít fjárbreiðan niður dalinn.
Á austurloft, yfir gráum
hrjóstrum heiðarinnar, steig
fjólublátt rökkur, fyrsti boði
næturinnar. En þá vorum við
líka í byggð, og aðeins skamm-
ur spölur eftir til réttar.
( ryRIR BÖRNJN /
Þórunn Magnúsdóttir:
e
Lilli í sumarleyfi.
Frásaga af litlum dreng.
Pabbi og mamma eru fyrir
löngu búin að ráða það við sig
að drengurinn þeirra alizt upp
í sve'it að öðrum þræði. Hann
á að Verða smali, þegar honum
vex fiskur um hrygg.
„Það er svo þroskandi, að
vinna í sveitinni og vera sam-
vistum við dýrin“, segja þau
bæði. „Það er eitthvað skemmti-
legra fyrir táþmikla stráka, en
að þvælast hér á götunum sum-
arlangt.“
Lilli á mörg dýr, sem honum
þykir vænt um: bangsana,
Bónda og Móra, kaninuna,
Könu, múldýrið, Mósa, Grána,
Snata, Kisu og Andrés önd, en
hann mundi gefa þau glaður
fyrir lifandi hvolp eða kettling.
Hann þekkir hunda og ketti, og
hann veit að stóru skepnurnar
á túninu (sem hann sér út um
gluggann heima hjá 'sér), eru
kýr og hestar, þó að hann sé
ekki alveg viss með að þekkja
þær í sundur.
„Hvað er þetta?“ spyr Lilli
og hlustar fjálgur á fuglaklið-
inn.
„Fuglarnir,“ svarar mamma.
„Þeir eru að syngja.“
Lilli verður liugsi, nú hafa
nýjar lífsverur bætzt við í ver-
öld hans.
— Það er ákveðið að Lilli fái
að fara í sveit með mömmu og
Abba. (Lilli og afi eru nafnar
og kalla hvorn annan Abba).
Mamma keppist við að búa
þau út, en gefur sér samt tíma
til að segja drengnum frá sveit-
inni og skepnunum þar.
„Það er mjólk í kúnum i
sveitinni, góða mjólkin, sem
drengurinn drekkur,“ segir
mamma.
„Hvað ætlar Lilli að gera i
sveitinni?“ spyr hún seinna.
„Sjá skepnurnar,“ svarar
Lilli.
— Lilli er allt of lítið úti.
Hann verður óþekkur og sækir
í saumavélina, svo að mamma
hefir engan frið. Hún grípur
til þess ráðs, að kaupa hann
af sér.
„Ef Lilli vill vera góður
drengur og sitja á bekknum, þá
skal mamma segja Lilla sögu úr
sveitinni.“ '
Lilli gengur greiðlega að
þessu. Mamma setur hann upp
á legubekkinn og sezt við
saumavélina. Meðan hún snýr
Lilli.
hjólinu, hratt eins og hún sé i
kapphlaupi við þolinmæði
drengsins, leitar hugur hennar
að frósagnarefni, sem geti heill-
að hann og haldið honum kyrr-
um á legubekknum.
Lilli fer að ókyrrast. Mamma
er ekki tilbúin méð söguna,
hún er að sauma fína blússu
handa drengnum og þarf að
hugsa um verkið, svo að það
verði vel unnið. En nú verður
hún eitthvað að segja.
„Hvað er í sveitinni?“ spyr
hún.
„Það'eru fuglar í sveitinni,“
svarar Lilli.
Þarna fékk hún efni til að
leggja út af. Nú ætlar hún að
segja drengnum frá lóunni og
spóanum, frá sólskríkjunni og
þrestinum, máríuerlunni og
mýrarsnýpunni. Og hún ætlar
að segja honum frá krumma,
sem drengurinn þekkir, því að
hann er til héima mótaður í
leir. Honum hefir verið valinn
staður ofan á stóru orðabólc-
inni, vegna þess, hvað hann er
milcill vísdómsfugl. Já, það er
margt hægt að segja um
krumma. Lilli kann vísu um
krumma: „Krummi krunkar
úti, kallar á nafna sinn . . . . “
Lilli breytir alltaf einu orði í
vísunni og segir: „. . . . kropp-
aðu með mér, Abbi minn . . . . “
„Hvað gera fuglarnir?“ spyr
mamma. Hún er alveg liárviss
um, að Lilli muni svara: „Fugl-
arnir syngja, og þá ætlar hún
að segja honum frá lóunni, sem
syngur dýrðin, dýrðin, þegar
hún er ánægð með lifið, en bí,
bí, þegar henni er kalt.
„Það er mjóllc í fuglunum,“
segir Lilli.
Nú hefir hann ruglazt í rím-