Vísir - 24.12.1956, Blaðsíða 11

JÓLABLAÐ VÍSIS
II
Victoria, B. C. Canada,
13. febrúar 1946.
Vinur minn!
Alúð þín sannfærði mig um,
að eg mætti og gæti ávarpað
þig svona.
Oft hef eg hugsað til þín og
um þig — oít hefur skotið upp
endurminningunni um kunn-
ingsskap okkar og umgeng'ni
þessa stuttu viku í Halifax.
Húr. varð mér bæði skemmtileg
og ábatasöm. Eg þykist þar, hafa
kynnzt mætum manni þjóðar
minnar. og fræðst af honum
um hagi hennar. Vísurnar,
kvæðin og blaðagreinarnar,
sem þú lofaðir mér að heyra
urðu mér andlegur elexír, fagn-
aðarrik andleg nautn. Að ó-
gleymdum skoðunarblæ þínum
yfirleitt. Eg er þess viss, að
hefði eg átt .kost á nógu langri
umgengni við þig, þá hefði
hald mitt á íslenzkri tungu
orðið að yaldi. í ,þessu sam-
bandi verð eg þó að geta þess,
að' aðstaða mín til þess að hafa
full not af §líkum óvæntum
samfundum sem okkar, er ekki
sem bezt; nefniléga upplýsing-
arlaus á uppvaxtarárunum, at-
vinnuleit og atvinnusókn full-
orðinsáranna og svo nú hinn
hái aldur — allt þetta stendur
mér nú í-y.egier pg hyggst nerna
ný fræði. verða mér úti úm
aukinn skilning( efla þroska
minn. ■.
Fagnar hverjum
n.vjum degi.
: Um, mig er það annars í
stuttu máli að segja, að eg nýt
sömu ágætis heilsu, vakna á
hvcrjum morgni glaður og fagn-
andi með broshrukkur á and-
Jitinu og tek hverjum degi sem
náðargjöf. í mörg ár — síðan
eg hafði , síðasta holskurð —
hef eg ekki fengið minnstu að-
kenningu 'af krankleika.
Af hinni fyrirhuguðu nær
4000 míl.na j árnbr autarf erð
Bents sonar míhs frá Halifax
til Royal Roads, 8 mílur frá
Vicíoria, er það að segja, að
hann lagði af stað frá Halifax
kl. 2 e. h. þann 19. des. Eg
veifaði hendi til hans, þegar
lestin fór. Hann ællaði að koma
við í höfuðstáðnum^ Ottawa, t'il
að sitjá á ráðstefnum og finna
menn að máli, og líka til að sjá
Samúel, yngsta bróður sinn,
sém' vinnur í s.ióniælingadeild
ílotans. Þaðan fór Bent áleiðis
til Toronto, en skrapp út af leio
sinni rúmar 100 mílur til Lon-
don, Ontario, þar sem Christian
bróðir hans býr, cg sat hjá
þeim lijónum jólin í tvo daga,
hélt því ' næst ferðinni áfram
til Var.couver og stóð þar við
daglangt hjá bróður 'sinum
Gústav o.g konu hans og kom
til Royal Roads þann 4. janúar.
Og þá kem eg að minni eigin
langferð, sem.eg sagði þér frá
að stæði fyrir. dyrum, hinni hér
um bil 7000 mílna löngu sjóferð
frá Halifax gegnum Panama-
skurðinn til Esquimalt (fra'm-
ber: Eskvæmolt, áherzla á æ-
inú). Nú langar mig að segja
þér frá henni.
Allir skipvcrjar
sem bræður.
Fyrst þetta í stuttu nráli:
Ferðin varð öll hin farsælasta
og reyndist m.ér eitt af hinum
skemmtilegustu, gleðriríkustu
atriðum lífs míns(;því bæði var
veður hagstætt og öll áhöfn
skipsins, 96 menn, reyndust
mér eins og bræður, frá kafteip-
inum til hins yngsta liðsnianns
og háseta.
Annað skip, íreigátan
H.M.C.S. Antigonish (áherzla á
síðasta hljóðstaf) átti að sigla
með olckur og ráða ferðinni.
Það lagði út frá Haiifax ,þapn
18. desember og ,fór tjl bayqrins
Shelbourne 150 míiur suður
með strönd Nova Scotia til þess
áð taka þar slatta af fallbyssu-
kúlum, sem það átti að flevgja
í sjóinn Úti á hafi. ,Þær höfðu
verið í geynislu of lengi og var
ekki. lengur treystandi.
Okkar skip, H.M.C.S. Beacon
Hill, átti að fara þangað líka i
sömu erindumpg sigla frá Hali-
fax þann 19. des. kl. 10 e. h.
Frá Shelbourne mundu bæði
skipin leggja til hafs sanitímis
og Antigonish verða Iciðsögu-
skip fararinnar syo sem fyrr
segir. Áður .en það fór í'rá Hali-
fax hafði Bent komið bíl smurn
með þrem kistum í fyrir á aft-
asta byssudekki þess. Kafteinn-
inn lét sig ekki muna um það,
flutti þetta orðalaust til Esqui-
malt.
Farifi iim borð
í Bcacan Hill.
Þegar eg kom heim í íbúð
mína eftir að hafa fylgt Bent úr
hlaði, fékk eg símskeyti úr
herskipahöfninni og var mér
tjáð, að eg ætti að mæta á’ vissri
skrifstofu klukkan hálfsj.ö,
hafnarsnekkjá yrði send þang-
að til þess að flytja mig um
borð í Beacon Hill, sem lægi
fyrir akkerum úti á höfninni.
Eg týgjaði rnig og varð nú
stundvísari en. þegar eg var að
tölta ýi'ir á Glendále Hotel að
sjá þig, enda niætti eg á til-
teknum tíma: Þegar við ko'rn-
urn út að Beacon Hill hafði það
þegar létt akk.erum og var að
síga frá legunni, en ósköp hæg't,
svo við lögðum að síðunni og
kaðli var fleyg't yfir. Eg stc
upp á borðstokk bátsins eða
snekkjunnar og náði haldi á
einhverju á skipinu. en tveir
af yfirmönnum þess gripu sinn
í hvora öxl á mér og sveifluðu
mér innbyrðis svo eg kom
standandi niður á þilfarið, síð-
fótki
an leiddu þeir mig til verelsis
míns, sem var um leið svefn-
klefi eins af yfirmönnunum; En
skipið ætlaði til að byrja með
aðeins að fara innar á höfnina
til þess að taka þar um borð
eitthvað af skotfærum, sem átti
að fleygja í sjóinn. Loks þegar
áætluð brottfararstund rann
upp, klukkan 10 um kvöldið, þá
var komið svoddan svartviðri
og snjókoma að eklti sást skips-
lengd frá sér. Afréð þá kaf-
teinninn að.doka við til mcrg-
: uns.
! Látið í haf.
1
Klukkan hálfníu næsta
morgun léttum við grunnfærum
óg héldum út úr höfninni í
allgóðu veðri. Loft var skýjað
pg nokkur alda. Komum ;til
Shelbourne um klukkan 5 síð-
degis. Þar héldum yið kyrru
fyrir í.þrjú dægur, tvær nætur
og einn dag. Þar var :fremur
vetrarlegt umhorfs, tíu til tólf
þumlunga snjór á .bryggjunum,
víða djúpir skaflar og snjó-
dyngjur. Frost þó ekki mikið,
um 11 st. Fahrenheit. Eg nennti
ekki að.eiga í bví að ganga fulla
mílu vegar til bæjarins, þótt ég
þekkti fáeinar manneskjur þar,
því ég hafði dvalið þar þriggja
vikna tíma síðastliðið sumar,
lét mér nægja að troða ,lítið
eitt um rétt til að reyna hvað
illt það væri, ekki af því ég
ætlaði að fara langt.
Klukkan 8.30 f.h. þann 22.
desember tóku skipsmenn inn
feslar og skipin tvö, Antigonish,
forustuskipið, sem alténd var
á undan, og Beacon Hill lögðu
á stað og tóku afstöðu sína,
Beacon Hill um 1100 metra á
eftir hinu. Beacon Hill var
byggt að öllu leyti í Esquimalt
og gefið nafn eftir aðal
skemmtigarði Victoriu-borgar.
Það átti upphaflega að heita
Vietoria, en þá kom í ljós, að
einn af tundurspillum Canada
heitir því nafni.
Kuldadropar
á nefinu.
Ég hafðist við uppi á stjórn-
brúnni þrátt fyrir ltuldann, sem
mér fannst — ef ekki bitur, þá
samt illur. Ég var svo búinn,
að ég var í góðum ullarsokk-
um og hafði yfir- eða gutta-
perka skó á fótunum, var í
hálfullar nærfötum og prjón-
.poysu mjlli vestis og treyju,
húfu á höfði, vettlinga á
höndum, trefil urn háls og' í yf-
irtreyju oían á kálfa, og samt
hálfskalf ég og bölvaði í liljóði,
og var öðru hverju að slá burt
kuldadropa af nefinu. Ég stóö
samt á brúnni þar til við höfð-
um skriðið hægt og' seint um
huliðsbraut út fjörðinn, út
sundin, framhjá ljóshúsinu
(vitanum) og vorum komnir
svo langt til hafs, að ég gat
merkt að strendur Nova Scotia
voru eins og að draga sig til
baka og kannski að leita skjóls
í hinum allt hyljandi barr-
skógum.
í svefnklefa mínum var ágætt
og hlýtt, svo einnig í setustqfu
yfirmanna, þar sem við einnig
sátum að máltíðum. Þar var
allt bæði ríkmannlega og vel
gjört, hitað með gufu og raf-
magnsarni. Seinna sá ég að all-
ir klefar og íbúðarpartar skips-
ins voru gufuhitaðir. í setu-
stofu okkar var líka bókasafn,
sem ég skoðaði og fann í nqkkr-
ar góðar bækur, sem ég las mér
til uppbyggingar og skemmt-
unar.
Hann hlaut
nafnið pabbi.
Yfirmenn skipsins voru 8.
og í formlegu ávarpi og umtali
auðkenndir með tveggja stafa
skammstöfunum, á þessa leið:
C.O. — Commanding Officer
•—- kafteinninn.
E.O. — Executive Officer —
fyrsti stýrimaður.
M. O. -— Medical Officer —
læknir skipsins.
E.O. — Enginéer Officer —-
yfirvélstjóri.
R. O. — Radio Officer -t—
útvarpsstjóri, loftskeytamaður.
A.O. — Asdic Officer —
hlustar eftir neðansjávarhljóð-
um.
N. O. — Navigation Officer
—- siglinga- og sjóleiðameistari.
S. O. — Supply Officer —
yfirbryíi, sér um allar vistir
o. fl.
Borðstofupilturiim merkti:
pentudúka þeirra með þessum.
tveim stöfum og lagði þá hjá
diskum þeirra jafnótt og þeir
tóku sæt.i að máltíðum, en hyað
átti að gera við karlinn, sem
allir dekruðu við? Það kom á
sínum tíma: DAD (pabbi) var
á mínum pentudúk, eftir a'8
pilturinn áttaði sig á því ,að
allir kölluðu mig d a d.
Veröldin er full
a£ ágætisfólki.
Mér var hvorki hryg'g'ð né
söknuður í hjarta yfir því að
yfirgefa Nova Scotia á þessum

í Ameríkuför minni 1945
kynntist eg gömlum Vestur-
íslendingi, Kristjáni Sivertz
(Sigurgeirssyni) frá borginni
Victoria í fylkinu British Col-
urnbia, Kaiiada, en hann er
bróðir Helga Sigurgeirssonar
| gullsmiðs á ísafirði. Hann var
; íæddur á Vestfjörðum 3. des-
í cmber 1864 og er því níutiu og
! tveggja ára um þessar mundir,
| ef hann er enn á lífi, sem eg
I hygg að hann sé.
í bók minni á Laiigferðaleið-
um, sem kom út 1948, fer eg
nokki'u.m orðpm um Kristján
Sivertz og kynni okkar, er við
hittumst fáeinum sinnúm í
Halifax í öndverðum desember-
mánuði 1945.
Þar segir svo:
,,-----! — Þessi rúmlega átt-
ræði maður er svo ern að furðu
| sætir. Iiann er lítill og grannur,
i en bakio er enn alveg beint og
I ekki verður bonum mikið fyrir
■ að hlauga smásprctt. ef hann
! er að v.erða- fullseinn að ná í;
i strætisvagn. Honum fellur ekki |
verk úr hendi, sjónin er skörp, j
og' hann þarf lítið að styðjast
við gleraugu, rithöndin er
. styrk og áferðargóð.
Hér eru faeinir punktar úr
| lífssögu hans:
Ilann yfirgaf ísland tóm-
i hentur og óskólagenginn átján
ára gamall og byrjaði starfs-
feril sinn vestra sem kyndari á
flutningaskipum á Winnipeg-
vatni og Éauðá. Síðan gerðist
hann póstur í Victoria á Kyrra-
hafsströndinni, og þar hefur
hann æ síðan átt heimiii. Hann
kvæntist íslenzkri konu. Þau
eignuðust sex syni, og féll hinn
elzti þeirra á vígstöðvum
Frakklands í fyrri heimsstyrj-
öldinni. Hinir fimm lifa, og eru
þeir allir menntaðir menn og
göfugiy sumii' í ábyrgðar-
miklum virðingarstöðum.
Kristján rnissti konu sína 1942
og síðan þá hefur hann dvalið
hjá sonum sínum til skiptis,
lengst þó með Bent, sem nú var
foringi í sjóher Kanada og
hafði skyldum að gegna í
Halifax um þessar mundir.
Kristján hefur látið verka-
lýðsmál til sín taka svo um
munaiyog var oft sendur sem
fulltrúi síns félags — póst-
mannafélagsins. í Victoria — á
þing verkalýðssamtakanna,
sem haldin voru víðsvegar í
Kanada. — Hann hefur enn fá-
gætan áhuga fyrir flestu milli
himins og jarðar og talar af
mikilli o-g ljósri skynsemi um
menn og málefni. Skal eg játa
að hann kenndi mér meira á
í'áunr dögum í amerískri stjórn-
málasögu síðari ára og jafnvel
heimspólitík heldur en eg hafði
áður lært á mánuðum, ef ekki
árum. — Það er ákaflega sjaJd-
gæft að hitta einstaklinga hon-
um líka. Æskan og gleðin hafa
algerlega mótað svip hans og
hugsunarhátt, en ellin hverg'i
komið þar nærri( og jafnvel
hver hreyfing hans er sem
þakkargjörö og lofsöngur ti).
Jífsins. Hann sagðist vera einn.
af hamingjusömustu mönnum í
heimi, og þakltaði það' konu
sinni fyrst og fremst, svo og
hinum góðu sonum, er liann
hafði eignazt."
Nokkrum vilcum. eftir að eg
k'om heim úr ferðalaginu, féJvlc
eg gríðarlangt bréf frá gamJa
manninum og er meginefni þess
ferðasaga hans, er liann sigldi
á herskipi um 7000 mílna leið
frá Halifax í Nova Scotia á
austurströnd Kanada suður
mcð strönd Ameríku um Pan-
amaskurðinn og þaðan norður
til Victoria á Kyrrahafsströnd
Ivanada.
Bréf Kristjáns er merliileg'-
ast fyrir þá sönnu og opinsk.áu
mannlýsingu( sem það geymir
■j.f sjálfum höfundinum, en aulc
þess lýsir hann skemmtilega
öllu því sem liann sér og heyr-
ir á hinni löngu sjófer'ð. Birtist
| v
| það tiér orðrétt og úrfellinga-
i laust. Fyrirsögnum er þó bætt
i inn í. G. Dan.
gilE§!i!!lilfi!I!lKigSgi!3i9!!!!Bmg!i8l§II!I!!ISIIIlB&§i8EiEgf!!!IiniiiSI!!IS!!!ll!i!!iii!El!!l!lliÍiÍiii!!!li!!!!!l: