Vísir - 24.12.1956, Síða 17
j6lamjm vfsis
EIRIKUR
frá BÚEI
Hvað numúir þú gera, lesandi
góður, ef þú stœðir í blóma Kfs-
ins og v-œrir að missa sjömna, •
einhverja dýrm-œtustu eign
mannmnaÞeita er að vísu frá■ an_ gf komið væri hið minnsla Beinás Sigurður lenti fyrir aftan
'leit spurnin-g, en fáír rnundu sjálf yið- hann er farið væri á bakj hiiakkinn og þannig sat þessi
sagt bregðast & þá lund viff ' væri fiandinn laus, folinn tryllt- þjóðkunni íþróíiakappi langan
slíku böli, scm hann Eiríkur f rá. |st gjörsainlega og svo þrótt- veg. „Seldu helv.... hestínn",
Bóli. Hann keypti sér stríoaiinn niikill væri hann að hann yrði
stórhættulegur. En Eiríkur var
nú ekki aldeiiis á því að gefa
þann rauða eftir. Hann var
nokkuð vanur góðurn hesturn og
frá fyrstu stund féli vel á með
þeim, folanum og Eiríki. En
eftirvæntinginn var rnikil i rödd
Eriends frá Hnausum, er hann
innti vin sinn eftir því hvemig
honum félii gripurinn, er þeir
komu.úr sinni íyrstu fðr Eirikur
og RaUður. ,,Nú, ég held mér
falii sæmilega við hanri“, sagði
Eirikur cfurrólegur og sá nú
Erlendur að honum ýrði ekki
um þokáð.
7 vetra fóla norðan úr landi,
hreinasia trþllmg, sem fáir géttu
setið.
Eiríkur átti þerinan hest í 10
ár, þá var Rauðísr feiklur, og á
baki hans íann þessi blindi mað-
ur, þann ólgandi lífsþrótt, sem
maður skyidi ætla að biindur
rnaður við venjulegar -aðstæður
færi á mis viö.
hrópaði Sigiirður til Eivíks, er
hann reio í hlað í Róli og var
þá Eiríki skemmt.
Sveitungarnir töldu það full-
kominn glannaskap af Eiríki að
nota Rauo til í'eiðar. Um langt
árabil gekk þó allt vel en svo
fór að lokum að illa tókst til og
slys henti. Ekki viil þó Eirikur
kenna hestinum um það hvernig
fór, segir hann einmiít rcyrt
að afstýra slyslnu.
Það vildí til rnilli Austurh’K iv
stehdur hann graíkyr yfi.r hom
um og drýpur höfði þegar að
er komið.
★
Hanrt lyftist allur í stólnum
hann Eiríkur Bjarnason cr ég
sit og drckk kaffi meö honum
á hóíelinu hans i Hveragerði og
hann segir mér frá þeim rauða
og samskiptunum við hann. Svo
stendur hann upp, gengur ör-
uggum skrefum út úr salnum
og heim í íbúðarhús sitt þar
skammt frá, kemur þaðan aftur
með reynd scrn hann setur á
ar hann batann hinu lótta
andríimsiofti og björtum og sól-
ríkum sjúkrastofum Vifilsstaða-
hælisins, Fór svo að þarna líkaði
Eiríki vel vistin, en á Vííilsstöð
um dvaldi hann í rúmt ár.
Þegar Eirikur kemur aftúr
heim er hann orðinn 14 ára
gamall og hann er afar heilsu-
veill næstu árin. Á 18. ári fékk
liann kíghósta og lá nú i 18 vik-
ur í rúminu þungt haldinn. Á
þri tímabili bar það við að Ei
ríki voru fengin meðöl og skyld
líaiiði..foliiin frá ííelgavatní.
Rauði hesturinn var frá
Helgavatni í Vatnsdal og sá
sem þetta ritar minnist þess j ■
gjörla þegar hann var seldur
til Suðurlands. Milligöngumaður Áel fór á' með þelm Eiríki
um þau kaup var Erlendur bóndi °S Rauð.
á Hnausum í þingi, on. hami.vai' Það fðr Ilka yel á mcð þeim
ættaður frá Miklaholti í Bisk- Eiríki og hestinum þau tíu ár,
upsstunguxn og keypti marga sem leiðir þcirta lágu saman.
hesta í Húnabingi fyrir Sunn- Rauður tók fullt tillit til Eifiks
lendinga. Ériendur var gleði- og íann itvað honum kom bezt.!
maðúr mildll og 'hinn ágætasti Til dæmis nudduðu „bikkjurnar"
náungi. Minnast Árnesingar og sér utan I- hllðstélpana er Eirik-
Húnvetningar hans með hlýjum ur reið þeim. Þetta kom aldrei
huga og 'Biríkur frá Ðóli telur fyrir með Rauð, hann fór ávailí
hann hafá vérið- bezta vin sinn, í .gegnum mitt hliðið og þannig
en Erfenthir er nú látinn f\Tir að Eirík sakaði ekki. EíV víljúg-
tiókkntm árum. - . ur var- .hann, átti til* áð trýllast
• Það ■ er min.msstæð st.und, í samreið og forustuna varð
þelmj Serii: á'hbrfðú- ér Erlendur .hann ailtaf aö hafa. Ailt fór
sté fýfst á bak þeim ratt.ða, á þó vel um stund.
túhinu á Leysingastö.ðum. Erl-: Aðra ■ menn enn Eirík átti sá
enáur'x'arriágvaxinn1 ög'hneilinn rauði til að ieika gra.tt. Eitt
maðúr, sá rauði stór og íöngu- sinn lánaði Eiríkur Sigurði
légur. Erlendur snaraðist á- bak Greipsyni mági sínum hestinn J
og Rávður tók sprettinn suður i frá Bóli og heim í
á þeim rauða og þeir föru hratt
yfir að venju, þar, sem þeir fóru
cftir djúpum götuskomingum,
en skyndiléga mætir þeim ríð-
andi maður' og slysið er óurh-
ílýjanlegt. Ráuður g'érir þö sitt
ýtrasta til .að aístýra þvi. Hann
stekkur næstum hæð sína uþp
úr djúpum skbrningunum, én
hann taka 3 rnatskeiðar á dag.
borðið fyrir frarnan mig. „Hér-j Brá nú svo við að eftir fyrstu
na geturðu séo okkur, segir inntökurnar fór hann að fihna
hann og óg les stolt úr svip j til yerkjar í augumun og að
hans.“ Myndina hefur Eirikur ' hálfum mánuði liðnum var hann
látið stæklca. j orðinn þungt iialdin af þeim
Þessi frásögn vinar míns lcvilla. Er ckki að orölengja
Eiriks', verður tii þess að ég fer það, að þessi augnaveiki varft
að forsitnast urn fyrri hagi upphafið að þeim sjúkdómi.
hans. Eiríkur er Iöngu lands- -sem ,að síðustu 'leiddi til þess aft •
kúnnur maður, ekki vegna þess Eiríkur missti algjörlega sjóina.
að hann er blindúr, heldur fyrst í tólf ár var hann undir læknis-
og fremst vegna þess að hann iiendi í Reykjavík og 6 sinnum
er mikill athafnamaður og fáir voru árangurslaust framkvæmd-
rriunu þeir rnenn austan Fjalls, 1 ar skurðaðgerðir á augunum og
sem rriunu hafa samskiptl við eftir siðusta uppskurðinn hvarf -
fleiri en Eiríkur frá Bóli. j sjónin alveg.
Og er það í rauninni ekki Missir aldrei kjarkinn.
Þetta er mikil raunasaga og
þarf ekki áð fara um það mörg-
um orðum. Eitt er þó merkilegi.
við þetta, raunar langmerkileg-
ast! Eiríkur Bjarnason frá Bóli
missir aldrei kjarkin. Hann
kynnist fjölda fólks á Reykja-
víkurárum sínum og allir sem
þekkja hann vita að hánn á ejn-
| staklega létt með að umgangast
j fólk og koma jmr til ýmsií
i mannkostir hans, sem hér skulc
ekki upp taldir enda er þaft
| cinn af kostum hans ao vera oí'
mikill h'r.ioristi til þess aft
finnast „lofið gott.“ Kynnist
hann nú Þórsteijji Bjamasyni og
fór að vinna með honum í
Blindravinaíélagi Islands. í veik
indunum kynntist hann íjölOc
ve.c.ogfc umhugsunarefni að svo
BLiNDi HEBTAMAÐUR
TDNLiSTARMAÐURINN,
BÍÓBTJDRiNN og
HDTELEiGANDíNN,
sem hefur Icitast við a& skemmta áiSrtmt
og 'MúIa. Eirikur var þar á ferð til alít líf þessa blinda manns
bg allt hans starf hefur fyrst
og fremst gengið út á það að; igjjjna og margir þein-a verft;
skemmta óðrum-cg b-.a, c..o . göðir vinir hans.'
haginn áð meðbræðtir lians íái
notiö þægindi líísins?
Misstt vmgur lieilsuna.
Eiríkur Bjarnason cr faxldur
áð Bóli í Biskupstungum. 7. des-
ember árið 1909. Foreldrar hans
Haukadal. j. svo illa tekst til áð Eitíkur
túriið og- linti ekki þótt komin. I Allt íór vel þar til Sigurður j klemmist á; milfi hestsinsj og; eru þau merkishjón Bjami Gúð-
væri út i kargá-þýfi. Knap.inn \ hélt afUir frá Haukadal og barðsins í þessúm miiclu svift-j mundsson frá Bóli og Maria
var ekki; við þessu búinn og það
gékk ó ymsu þar til hanri loks
valt af báki og drqítinn miriri
dýri hVáð var hiegið- og ekki
síst fyrír það er Erlpndur Teis
eldsnöggt á fætur og hröpaði
til- okkar. ,.Eg kavrpi hann, ég
kaupi har.n piiúir!"
Þetta mun riafa. vodo sumarit-
1929. Erlc-ndur fór svo með þánn
rauða suður um haustið. Ætlað'
hann Eiriki á Boli- folann,. hann
var þártvítugur piltur og ;haf|i
beðíð' Erlerid um að útvéga sé
Húnverskan gSöhest. Eri þcgar
Erlendur -kemttr suður háfði
„sól brugðið suínri", þvi hinum
unga vini hans var íarið að
daprast svo’ sýn. áð' nú var allt
útlit íyrir hð-hanri mundi algjör- i
lega missa sjónina. Bað nú
Erlendi.tr Eirík þess lengi og
ihriilDga: að; gefa sér Rauð eítir,
þetta yrði: aldrei reiðhestur viö
hans lusíi. Fyrri eigancU, Hall-
dör Albertsson á Blönduósi, sem
átti einn mesta snilling í Húna-
vatnss.vslu, hefði ekki ráðiö
hætis hót við folann og jafn.vel
Jön Þ, bóndi á Leysingarstöð-
um hefði átt fullt í fangi með
hann. Sínar farir sagði hann
ekki sléttar. Sannast sagna
sagði hann folarm stórgallað- (
og
ætlaði á-þak honum fyrir utan íngum og hann ViðbeinSbrritnánj Éiriksdóttir frá Miklaholti í
tún. Um leið og- hánn sté í Hésturinri, þfcssi ólmi tryiiingur, ■ sömú sveit. Ættir Eiríks eru
istaðið; tók Rauður sþrettinn og finnur nú að ekki er allt með kunr.ar um uppsveitir Arnes-
héit harðastökki nlður alla felldu með húsbóndann og þarna sýslu og margt Þjóðkunnra
mennta og atorkumanna eru
j Eiríkur kann margár skojt-
; sögur frá. þessum árum og einni
' þein-a hlær hann dátt að. Hanr
! situr að sumbli með tveimur
I þekktum læknum, sem nú eru
báðir látnii’. Annar er hin mesta
hermikráka og nú hermir hann
eftir þekktum presti á Norður
landi, tónar og flytur síöar
langa ræðu. Mitt i ræðunni grip-
ur hann til flöskunnar, sém
stendur á borðinu og sýpur á.
Þá verður hinum lækninum atV
orði. „Nú á þetta að vera altav-
isganga líka.“ Er nú „kirkju-
gestinum", Eiríki Bjárnasýni
öllum lokið og veltist hann uni
af hlátri.
Elríkur á fjörgapamun rauria.
nákomnir frændur hans.
Eiríkur var á 13. aldursári e’
h'atm missti hellsuna. Fékk hann
þá illkynjaða brjósthimnubólgi
og lá lengi. Var hann þá fluttur ^
á kviktrjám heimanao og niður
að' Minniþorg í Grímsnesi og' Tónlistarmaönriim.
þaðan í bil niður á Eyrabakka j Frá því Eirikur var drengur
til Lúðviks P. Norödals. hér-aðs- hefur tórilistin átt ríkan þá'tt
læicnis. Síðan var drengurinn í honum. Hann íær ungur
svo íluttur suður á Landakots^ nokkra tilsögn í orgelspili hjá.
spítala. Lá hann þar lengi. Erlendi Björnssyni hreppstjóra
Bárust þá daprar frét.tir heiin á Vatnsleysu, sem þá er ungur
að Bóli. Læknarnir töldu að maður. Og snemma byrjafti
ekki værj hægt að bjarga lífi hann að spila A böllum ásamt
h'ahsc Eirikur litli frá' Bóli var' Erlendi. í þann tíð þótti ekki
talirin af. — Sigrúr.u systur frágangssök að dansa eftir
Eiriks þótti þetta harður dómur, orgelmúsikk á sveitaböllum. Þá
eri hún dvaldi uní jjessar cuflðlr eignaðist hann einfalda og síðan
i Reykjavík. Náði hón nú tali tvöfalda harmónilcu og lcomsr
a-f 'Jóni iækni Hjaltalín og bað fljótt upp á lagiö rneð að leitat
hann skoða bróður sinn. ,Aö á. slík hljóðfærl.
lokinni nákvæmri læknisskooun Þegar Eirikur var strákur
hvað Jón Iijaltalin upp þann heima, kyntist hann dreng
úrskurð að cina vonin til aö svipuðu reki, sem var vikapiltu.r
bjarga lifi Eiriks væri að flytja sumarlangt i IJthlið, næsta bí»
hann til Vífilsstaöa. Svo var við Ból. Sá átti munnhörpu og
gert og brá nú svo við að Eirik- lék á hana listilega. Fór svo aft
ur litli tók að hjama við. Þakk- þeir stilltu saman félagarn.iri