Forvitin rauð - 01.12.1976, Blaðsíða 21

21
UNG i OAG.
skó frá skósmið fyrr> en eftir fermingu. Þá
fyrst fékk hún skó, sem mágur hennar smxðaði,
en hann hafði lært skósmíði á ísafirði.
Á bernskuheimili Halldóru var enginn vefstóll.
En það voru höfð vinnuskipti. Pabbi hennar
saumaði sjóstakka og sjóbrækur úr sauðskinni,
en kálfskinn var haft í ísetuna. Hann verkaði
skinnið sjálfur, rakaði það, spítti og elti
milli handanna. Venjulega notaði hann járn-
hanska til að ýta nálinni með, þegar hann sau-
maði. Sjóhattana saumuðu konur úr olíubornu
lérefti. f staðinn fengu þau ofið úr ullinni
á öðrum bæjum.
Sína fyrstu búðarflík eignaðist Halldóra,
þegar hún byrjaði að ganga í skóla. Það var
kápa, sem pabbi hennar keypti á ísafirði.
Skólagangan hófst, þegar Halldóra var tíu ára
gömul og í þrjá vetur gekk hún í barnaskólann
að Núpi í Dýrafirði. Eftir fermingu var hún
svolítið í tímakennslu.
- Mig langaði að verða læknir, sagði Halldóra,
og það var sérstök ástæða fyrir því. Aldamóta-
árið bjuggum við í Kjaransvík á Ströndum.
Eitt sinn gerði ofsaveður, það var nóttina
fyrir þrettánda, og þá fauk þakið og framgafl-
inn af bænum okkar út á sjó. Við rétt sluppum.
Bækurnar hans pabba, sem voru á hillu á gafl-
inum, fatnaðurinn okkar og flest annað laus-
legt x bænum hvarf á sjó út. Mig kól á fótunum
þegar ég var borin til bæja. Svo þegar ég var
átta ára,var ég um tíma hjá vandalausum og þá
var ég oft blaut í fæturna. Kalsárin á fótunum
tóku sig upp og ég man að ég reif niður sængur
verið mitt til þess að binda um sárin. Þegar
foreldrar mínir sóttu mig sáu þau fljótlega
hvernig ég var á mig komin og pabbi minn hélt
þá strax af stað það sama kvöld að finna lækni
til þess að ná í smysl og umbúðir. Þannig fór
nú nætursvefninn hans. Upp úr þessu fékk ég
áhuga fyrir hjúkrun og lækningum. Ef einhver
meiddi sig, menn eða skepnur, þá var kallað:
„Komdu Dóra og bittu um." Eftir þetta átti ég
alltaf umbúðir og smysl, sem ég keypti fyrir
upptíninginn minn. En þegar ég sagði frá því
að mig langaði að fara burtu til að Xæra þá
lét pabbi mig heyra - þótt hann væri nú annars
góður - að ég vildi fara burt, þegar ég gæti
farið að gera eitthvert gagn. Og þannig end-
aði það.
Sumarið, sem Halldóra varð tíu ára, fór hún í
fyrsta skipti að heiman til þess að vinna
fyrir sér. Hún fór að Klukkulandi í Dýrafirði.
Á vinnuhjúaskildaga 14. maí, sem var annar í
hvítasunnu, fór húsbóndinn í önundarfjörð að
sækja vinnukonu. Veður var gott og búið að
sleppa fénu. Sauðburður stóð sem hæst og Hall-
dóra atti að hugsa um féð og kýrnar með hús-
móðurinni, sem var nýstigin af sæng,og gamalli
konu. Allt í einu skall á hríðarbylur og kind-
urnar, komnar að burði, létu lömbunum hver af
annarri. Halldóra mátti nú taka á því sem hún
átti. Hún hljóp á milli ánna, setti nýfædd
lömbin í poka og bar þau til bæja, þar sem
húsmóðirin tók við þeim og yljaði þeim. Svo
giftursamlega tókst til að þær misstu ekkert
lamb. Þetta þótti vel af sér vikið af tíu ára
telpu. Á Klukkulandi voru um 60 ær, 10 geml-
ingar, 2 hrútar, 3-4 sauðir og 2 kýr. Það
var talið meðalbú. Sumarkaupið hennar var tíu
krónur í peningum, kjólefni og auk þess mátti
hún velja sér eitt af fráfærulömbunum. Hall-
dóra var áfram á Klukkulandi næstu sumrin.
Vorið 1910, viku eftir að Halldóra fermdist,
flutti fjölskyldan til Súgandafjarðar. Hún
byrjaði strax að vinna í fiski. Þá fór hún að
vinna fyrir sér fyrir alvöru. Snjóþungt var og
skaflarnir náðu upp undir þakskegg. Engin vatn
leiðsla var í þorpinu og allt vatn var sótt
í lækjarhúsið og þar var þvotturinn skolaður.
Það var vaskað úti og stundum var allt frosið,
svo að byrja þurfti á því að brjóta klakann.
Halldóra átti ekki að fá fullt kaup sökum æsku