Morgunblaðið - 18.12.1932, Page 2

Morgunblaðið - 18.12.1932, Page 2
2 MORGUNBLAÐIP TÍSKAN í VEGGFÚÐRI1933 cr komín í mjog fjolbreyttu tírvalí af lítnm, gerðnm og verðí. - Sjerstök athygíí skal vakín á nýrrí gerð af sílkíveggfóðrí, sem þolír fcæðí þvott og sól. Eínn- íg höftim víð fengíð fjölda tegtínda, sem þola þvott, en kosta þó aðeíns frá 80 atírtim rtílían. BjOrið svo vel a' !iia l gloggana i daa. i MALARINN Bankastrætí 7. *_____í 1496. Sveppur í sall iski er veldui stórskemdum. Rannsóknir 4 fiskstöS h.f. Sleipnis í Haga, fyrir at- beina Sigfúsar Blöndahls. brúnu skemdum í fiskinum. 8. Bl. fekk því þýskan fræði- mann, dr. Bchoop, til að rannsaka skemdir þessar. Hefir hann nú sent Sigfúsi skýrslu um þessar rannsóknir sínar. Þar segir m. a.: Eins og kunnugt er, er það langt frá því að vera fullrann- sakað, hvernig stendur á skemd- um þeim á saltfiski, sem menn í daglegu tali nefna maur. En eftir eðli og útliti skemdanna að dæma eru engar líkur til þess, að hjer sje altaf um sömu skemdategund að ræða, skemdirnar munu af mismunandi toga spunnar. Ein tegund skemdanna er sú, sem Niels Dungal hefir nýlega rannsakað og komist að raun um, að stafaði af gerli, er lifað getur í salti, en gerir tiltölulega lítið vart við sig fyrri en fiskurinn kemur suður í hitann. Fiskurinn verður rauður á litinn og ónýtist oft skjótt, af völdum gerils þessa. En alt öðru vísi eru skemdir þær, sem fiskútflytjendur þekkja, en einnig er nefndur „maur“, þegar á fiskinn koma brúnar smá- dröfnur. Er fiskurinn jafnan var- inn skemdum af „maur“ þessum, með því að hann er burstaður upp. En við þá meðferð rýmar hann að mun, auk þess sem þessi hreinsun er fyrirhafnar- og kostn- aðarsöm. í fiskverkunarstöðinni Haga, eign hf. Sleipnis (S. Blöndahl) sem og öðrum fiskstöðvum, hefir á und anförnum árum borið á þeesum Brúnu blettirnir í saltfiskánum stafa af sveppum. Er hjer -um að ræða tegund af myglusvepp, sem heitir Aspergill- us Flavus, er tilheyrir sveppa- flokknum Iiyphomyceten. Nafnið er dregið af því, að sveppur" þessi myndar gulan eða brúnan lit þar sem hann vex. Dökkna myglu- blettirnir með aldrinum. Aðeins fáar lífverur geta þróast í salti. Því er það, að þessi eini myglusveppur getur náð þar þroska. Svepptegund þessi er í flest.um tilfellum ósaknæm, veldur sjaldan veikindum. Finst hún einstaka sinnum í lungum fugla. Myglusveppur þessi, sem aðrar plöntur, þarfnast raka. Án raka getur hann ekki dafnað. Til þess að verja fiskinn fyrir svepp þess- um, er því mest um vert að halda fiskinum vel þurrum, og geyma hann í mjög þurrum geymsluhús- um. Ratmar dregur saltið til sín raka úr loftinu, svo ekki er hægt að halda söltum fiski vel þurrum til lengdar. Næsta, varúðarráðstöfunin er: að eyða sveppnum í geymsluhús- unum. Ef húsin eru ekki hreinsuð árlega, má búast við því, að meira og meira af myglusvepp þessum setjist í þau, og fiskinum verði því með ári hverju hættara við myglusmitun. Ekki er þaf fullnægjandi hreins un að sópa húsin. En vera má að hreinsum með hestu ryksuguáhöld um komi að haldi, að ryksugan geti tekið allar minstu salt- og fiskagnir úr rifum, sprungum og fellingum og á þann hátt að losna við sveppmypdanir. En varanleg verður sú hreinsun ekki. því myglusveppur þessi dreifist mjög út um loftið, þyrlast til og frá við hverja lofthreyfingu. Komast sveppirnir þannig af einum fisk- hlaðanum í annan, og upp um hús- in og setjast á lofthjálka í glugga- kistur og í hverja rifu og sillu sem fyrir verður. Verður svepp þcssum því ekki útrýmt úr smit- uðum geymsluhúsum nema með ná kvæmri sótthreinsun. Ed að svo stöddu máli er ekki hægt að segja hvaða sótthreinsun- armeðul á að nota. Til þess þarf rannsókn og tilraunir, er kosta ' tíma og penínga. Ilmandi meðul t. d. á hvaða tíma mest ber á mygluskemdum -þessum og ýmis- legt annað er varðar þrónn sveppsins í fiskinum. Að þeim kunnleik fengnum er hægt að hefja vísindalegar ranssóknir á þv.í, hvemig tiltækilegt er að forð ast þessar skemdir. Hefi jeg komist að því, að skemdir af völdum þcssa svepps hafa komið fyrir hjá öðrum salt- fisksframleiðendum. mæti sem fara í'orgörðum við salt- fiskekemdirnar, að full ástæða er til að vænta þess, að útgerðar- menn leggist á eitt með að graf- aSt fyrir rætur þeirra, Morgunblaðig er 20 síður í dagj Lesbók kemur ekki út fyr en á aðfangadag jóla. Dr. 6. Sehoop. koma ekki til greina, því þau myndu loða við fiskinn og gera j hann ónothæfan til fæðu. Eins er , I um meðul, sem skaðleg eru heilsu manna. Til þess að komast að rann um, hvernig vinna á að útrýming sveppa þessara, verða menn að Kíifna skýrslum um það, hve mikið af fiski hefir gerskemst af völdum sveppsins, hve mikið af fiski hefir skemst að nokkru leyti, og hve miklu peningatjóni þessar skemdir valda. Þá er og æskilegt að fá *ð vita Höf. skýrslu þessarar er að- stoðarmaður við heilsufræðisstofn- un dýralæknahásbólanfi í Hann- over. Koma at.huganir hans vel heim við ýmsa þá reynslu er Sigfús Blöndahl hefir fengið um skemdir þessa.r. M. a. hefir Sigfús komist að raun um, að mest, ber á skemd- unum þegar fiskurinn seinþornar. Þegar hann t.. d. er lengi í stökk- um í votviðratíð úti á stakkstæð- unum. Eins hefir hann sjeð, að þegar farið er að hursta skemda fiskinn í einum hlaðanum innan- húss, má húast, við, að skemdir komi brátt, fram á óskemdum hlöð- um. Þá þyrlast myglan um húsið milli hlaðanna. Eftir votviðrasumar, er allmikil brögð höfðu verið að þessum skemdum í Hagastöðinni, var fisk- geymsluhúsið hreinsað að innan með lysólvatni og kalkað. Virtist sú hreinsun koma að góðum not- nm. Annars eru það svo mikil verð- Sonur Tolstcjs, Leviovitch Tol- ptoj á nú heima í París og lifir þar við sult og seiru. Hann er 55 ára að aldri. Áður var hann mynd- höggvari, en hefir nú orðið að hætta þeirri atvinnu, vegna þess að hann hefir ekki efni á því að kaupa leir nje leigja sjer vinnu- stofu. KONSTANSA, besta og skrautleg;

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.