Morgunblaðið - 22.01.1946, Blaðsíða 9

I
Þriðjudagur 22. jan. 1946
MORGUNBLAÐIÐ
9
Fyrsti lundur nýja þjóðabandalagsins
London 10. janúar.
í GÆRKVÖLDI hjelt kon
ungur Breta veislu í gömlu
St. James höllinni. Þar var
mikill viðbúnaður og snætt
af gulldiskum. Konungurinn
flutti 7 mínútna borðræðu,
sem einhvem veginn hafði
kvisast hvernig myndi verða.
Því að það hefir verið gerð-
ur góður rómur að máli hans
síðustu daga. Hann komst
svo að orði við gesti sína, að
hamingja mannkynsins væri
í þeirra höndum.
Um það leyti, sem gestir
konungsins gengu til náða,
settist gömul kona á gang-
stjettina utan við Central
Hall, Westminster, með teppi
og hitabrúsa. Hún var fyrst
í biðröðinni. Sú biðröð skipti
hundruðum, þegar dagur
rann í morgun. Hið næsta
gömlu konunni stóð sveita-
stúdent, með nokkrar brauð
sneiðar og eina appelsínu í
nesti. Þriðji var flugmaður,
sem kom heim til sín í gær,
eftir 5 Vz árs útivist. Svo mik
ill er áhugi sumra fyrir mál-
efnum heimsins, jafnvel
þeirra, sem aldrei eru spurð-
ir ráða um, hvernig eigi að
stjórna honum.
Veislan hjá konginum var
einskonar forleikur að hinni
fyrstu ráðstefnu hins nýja
þjóðabandalags, The United
Nations Organisation. Hann
hófst formlega kl. 4 í dag í
Methodistasalnum í Central
Hall, á 26 ára afmæli gamla
þjóðabandalagsins.
Stóra pípuorgelið, sem
stendur fyrir miðjum sal, var
hulið ljósbláum flauelistjöld-
um( er hengu á gullnum ■
bog)a. Fyrir miðju tjaldi er
bogadreginn pallur. Þar er'
langt, einlitt, gullið borð og
þrír stólar, með háu baki.
Miðstóllinn er sýnu hæstur,
með purpurarauðu baki.
Þetta er stóll forseta ráð-
stefnunnar.
Niðri í salnum sitja full-
trúar fimtíu og einnar þjóð-
ar, við mjó og efnislítil, ó-
máluð eikarborð. Þeir sitja á
hörðum, samlitum trjestól-
um. Hver þjóð hefir sjerstakt
borð og borðin eru merkt
þjóðunum. Ósköp lítill og af
arsaklaus metingur kvað
hafa verið um það, hvernig
skyldi skipa borðum í fund-
arsalnum, hvaða þjóðir
skyldu sitja næstar forsetan-
um. — En það er alt*gleymt
og pjrafið.
Síðustu mínúturnar fyrir
fundarsetningu minti dálítið
á rabbfund í sameinuðu Al-
þingi. Fulltrúarnir þurftu
mikið að. hvíslast á og tala
saman, áður en þeir gengu
til sætis.
Fulltrúar Saudi-Arabia
virtust vekja mesta athygli.'
Þeir eru fimm saman. Þeir
eru í arabiskum þjóðbúningi:
hvítum silkikirtli og-móbrún
um, gull borðlögðum hökl-
Eftir Sigurð Benediktsson
um. Fram yfir hÖfuðið er'
dregin silkihetta, með svört-j
um kolli, en þykkir gullhring
ar þrýsta hettunum niður áj
höfuðið. Sá þeirra, sem fyrir
þeim er, hefir tvo höfuð-
hringi. Búningur þessara
manna, og alt fas þeirra, er
eins og þeir stígi Ijóslifandij
út úr „Þúsund og einni nótt“.
Þess vegna stinga þeir mjög
í stúf við hið tilgerðarlausa
umhverfi.
Hinum megin í salnum^
framarlega situr roskin kona,
sem með látlausri framgíöngu
og hversdagsklædd, vekur
síst minni eftirtekt, en hinir
ævintýralegu Arabar. Það er
írú Roosevelt. Hún er bros-
mild og hýr við hvern, sem Eelgíu, forseti þings sameinuðu !
heilsar henni, og það er löng þjóðanna.
biðröð við borðið hennar.1
Hún er ein af þremur kon- bundin. minningin um hinn
um á þessu þingi, og áreiðan mikla foringja, Roosevelt for
lega sá fulltrúinn, sem Lund ssi-a- óm hana leikur gjör-
únablöðin hafa látið sjer tíð- valt aðdáun á honum, mann-
ast um síðustu daga. Hún er, inum> sem allir sakna, er gera
ekkjubúirí, greiðir upp í s3er nokkrar vonir um nýrri
hnakkann og ber silfurreía °§ bdri heim.
Spaak, utanrríkisráðherra
stuttkápu. Við þessa hispurs
Klukkan er fjögur. Ðr. Ed-
lausu og; hressilegu konu er uardo Zulela Angel, fulltrúi
Eleanor Roosevelt sjest hjer með Vilhelmínu Hollahdsdrotningu.
Þetta cr þjóðhöfðingi Saudi Atahíu og synir hans, en þeir eru
í tölu fulltrúa Araba á fundi sameinuðu þjóðanna.
Columbia-ríkis, og formaður
undirbúningsnefndar, situr í
forsæti. Til hægri handar við
hann situr bandarískur full-
trúi, til vinstri breskur.
Dr. Angel rís úr sæti, ber
tvö hög|g í borðið, með gyltri
trjekylfu. Hann fær gott
hljóð, og fulltrúar, sem enn
eru á vappi um salinn ganga
til sæta sinna. Hann lýsir ráð
stefnuna setta og mælir á
frönsku. Túlkur flytur síðan
ræðu hans á ensku.
Næstur tekur til máls
Atlee^ íorsætisráðherra og
býður fulltrúa veikomna til
hinnar fornu höfuðborgar
lýðræðisins. Síðar í ræðu
sinni mintist hann á það, að
nú yrðu þjóðarnar að gera
það upp, hvort þær vildu lifa
eða deyja. Og hver vill ekki
lifa?
Að lokinni ræðu íorsætis-
ráðherra, og þegar hún hafði
verið flutt á frönsku, lýsti
bráðabirgðaforseti því yfir,
að nú yrði gengið til íorseta
kjörs fyrir ráðstefnuna.
Vildu sumir hafa kosningu í
heyranda hljóði, aðrir leyni-
lega — og var það borið und
ir atkvæði. Hver þjóð hefir
eitt atkvæði og voru 15 með
leynilegri kosningu, 9 með
munnlegri kosningu, 27 sátu
hjá.
í gærkvöldi sat Spaak, ut-
anríkisráðherra Belgíu, hið
næsta konungi, og blöðin
hafa haft mikið við hanp, að
undanförnu. Kallað hann:
traustasta forvígismann lýð-
ræðisins á meginlandi Evr-
ópu og beinlínis mælst til
þess, að hann yrði kjörinn
fyrsti forseti ráðstefnunnar.
En áður en Spaak væri til-
nefndur, reis bráðabirgða-
fulltrúi Rússa, herra Gromy-
ko, úr sæti og mælti eindreg
ið með Tryggve Lie, utan-
ríkisráðherra Norðmanna. Til
lögu Rússans fylgdu að mál
um fulltrúi Ukraníu og Dana.
Þá stakk Atlee upp á Spaak
og mælti fast með honum —
en fulltrúi Rússa mælti aftur
með Tryggve Lie. Það var
eins og atomsprengja hengi
í loftinu, og þráðurinn væri
að slitna. í andliti allra við-
staddra mátti lesa sömu
spurninguna, sourninguna
um það; hvort árekstrar og
viðsjár mundu verða á þess-
um fyrsta fundi hins nýja
þjóðabandalags. En það varð
ekki. Fulltrúarnir fóru að
staulast með atkvæðaseðl-
ana sína í kjörbriefakassann.
Og svo var talið. En alla
þessa stund var algjör og eft
irvæntingárfull þögn, og
mjer fanst jeg finna púður-
lykt neðan úr salnum!
Dr. Angel las upp kosning
arúrslitin. Spaak hafði hlotið
28 atkvæði, og þar með kjör
inn forseti. Tryggve Lie fjekk
23 atkvæði. Úrslitunum var
tekið með jafnaðargeði.
Hættan var liðin hjá.
En upp að gullna borðinu,
á bogadregna. pallinn, fram-
an við ljósbláa flauelstjald-
ið, gekk stuttur og þrekvax-
inn maður, í ópressuðum bux
um. Þjettur á velli, eins og
gildur hreppstjóri í sveit.
Og Spaak, fyrsti forseti hins
nýja þjóðabandalags, settist
í stóllinn með rauða bakinu.
Það er þegar búið að gefa
þessum degi mörg og veg-
leg heiti,' t. d.: „dagur örlag-
anna miklu“, „upphafsdagur
hins nýja heims“ og „dagur-
inn, þegar þjóðirnar hittust“.
Og nú er þessi dagur brátt
á enda!
S. B. *•
Ársháfi „Skjaldar"
í Sfykklshélmi
Stykkishólmi sunnudag.
Frá frjettaritara vorum.
SJÁLFSTÆÐISFJELAGIÐ
Skjöl-dur i Stykkishólmi hjelt
árshátíð sína laugardagskvöld-
ið 19. janúar og hófst hún kl.
8.30 með borðhaldi. — Formað
ur fjelagsins, Olafur Jónsson
frá Elliðaey, setti hátíðina með
stuttri ræðu, minntist afmælis
forsætisráðherra, sem var
þenna dag, og stóð mannfjöld
inn upp og hrópaði ferfalt
húrra fyrir ráðherranum og
óskaði honum glæsilegrar fram
tíðar í þágu þjóðar'og flokks.
Skemmtiskráin var mjög fjöl
breytt. Hún hófst með leikþætti
er Ásta Skúladóttir, Hinrik
Finsson, Pjetur Jónsson og
Kristinn Friðriksson sýndu. —
Þá ljeku þær Inga Kristjáns-
dóttir Bjartmars og Þóra Jóns
dóttir, á gítar og sungu með. —
Kristján Bjartmars ocjþviti
kvað nokkrar stemmur, Árni
Helgason fór með nýjar gaman
vísur um bæjarlífið og fleira.
Ágúst Kr. Bjartmars og Bene-
dikt Lárusson sungu tvísöng
með undirleik Víkings Jóhann-
essonar.
Þá sögðu þeir Árni Helgason
og ólafur Jónsson frá Elliðaey
ferðasögu í fjelagi og var hún
að miklu leyti kveðskapur milli
þeirra. Þá var fluttur gaman-
leikur úr bæjarlífinu af þeim
Ástu Skúladóttur, Guðnýju
Þorvaldsdóttur og Hinriki
Finnssyni. — Síðan flutti Sig-
urður Ágústsson kaupmaður
ræðu, og að lokum stjórnaði
Jón Eyjó’fsson fjöldasöng, en
síðan var stiginn daíis til .kl.
6 um mcrguninn.
Fjelagskonur sáu um veiting
.ar allar af eindæma skörungs-
skap og dugnaði. Hátíðin var
mjög fjölsótt, yfir 200 mánns
og ber öllum saman um að hún
hafi verið hin veglegasta og
Sjálfstæðismönnum til sóma.
Svjósið D - listann
luimmmumiiimmiiiiiimuunuitmikmmiumuiua