Morgunblaðið - 22.09.1949, Blaðsíða 1
lé síðnr
tffgtnttit
36. árgangior.
216. thl- — Fimmtudagur 22. september 1949.
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Albanar verða að hætta ACMESON SKORAH A 1ÚSSA
að styðja skæruliðana AÐ LEYSA BALKANDEILUNA
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
NEW YORK, 21. sept. — Balkannefnd S. Þ. hefur skilað
skýrslu um ástandið á Balkanskaganum. Segir i skýrslunni, að
ríkin við norður landamærj Grikklands hafi sjeð grísku skæru-
liðunum fyrir vopnum og vistum og þannig brotið alþjóða-
reglur. Er þess getið, að einkum hafi Albanar gerst brotlegir.
Leggur nefndin til, að þeir sjeu alvarlega áminntir um að
hætta afskiptum af grískum innanlandsmálum.
Núverandi staða í
Grikklaitdi.
í skýrslunni er einkum bent
á það, að gríski herinn hafi und
anfarið barið niður alla mót-
spyrnu skæruliðanna við norð-
urlandamærin, en að margir
skæruliðanna hafi komist und-
an inn í Búlgaríu «g Albaníu,
sjerstaklega þó Albaníu.
•Túgóslavar standa við
ioforð.
Þá er og sagt, að Albanar,
Júgóslavar og Búlgarar hefðu
allir lofað því opinberlega, að
afvopna gríska skæruliða sem
inn fyrir þeirra landamæri
koma og kyrrsetja þá. Einnig
hefðu þeir lofað að styðja ekki
skæruliðana með vopnasending
um. Þessi loforð hefðu Júgóslav
ar haldið, en Búlgarar og Al-
banar svikið.
Þarf að aðvara Albana.
Því er lýst yfir í skýrslunni,
að það sjeu aðallega Albanar,
sem eigi sökina á óeirðunum í
Grikklandi og það verði að gera
þeim ljóst, að það er hættu-
legur leikur, sem þeir fremja,
og að afleiðingarnar geta orðið
hinar alvarlegustu fyrir heims-
friðinn ef þeir halda áfram í-
hlutun í innanríkismál Grikk-
lands.
um fresfað
KAUPMANNAHÖFN, 21. sept.
— Ákveðið hefur verið að
fresta viðræðum um verslunar-
samninga milli Breta og Dana,
vegna þess, að Danir telja, sig
þurfa nokkurn tíma til að kynn
ast hvaða áhrif gengislækkun-
in miðað við dollar, hefur á við-
skiftalíf Danmerkur. — NTB.
209 þúsund úllend-
íngar í Svíþjóð
STOKKHÓLMUR, 21. sept.
— Um mitt ár 1949 voru íleiri
útlendingar í Svíþjóð en nokkru
Landskeppni í Irjáls-
íþrélium: Frakkland
og Noregur
OSLO, 21. sept. — í dag
hófst á Bislct leikvanginum í
Osló landskeppni í frjálsum í-
þróttum milli Frakklands og
Noregs. Varð að keppa við raf-
magnsljós. Hlaupabrautin og
veðrið vor ubæði í ágætu Jagi.
Eftir stutta setningarathöfn
sinni fyrr á sama tíma. Voru , hófst keppnin. Úrslit voru m. a.
þeir 200,000 en 90,000 þeirra Þessi: 200 m- hlaup: 1) Sally
höfðu atvinnuleyfi í landinu. Af ^1'- 22'2 seit. 2) Peter Bloeh N.
þeim sém atvinnuleyfi höfðuj22,3 sek. 800 m. hlaup: 1)
voru 20,000 Danir, 13,000 Clare Fr. 1.55,4, mín. 2) E1
Malbrou Fr. 1.55,6. 3) Lilleseth
N. 1.57,0. — 400 m. grindahl.:
1) Thureau, Fr. 53,1 sek., 2)
Jaunay Fr. 54,6 sek., 3) Reidar
Nilsen N. 56,3. 5000 m. hlaup:
1) Vernier Fr. 14.52,2 mín. 2)
Labidie Fr. 14.58,8 mín. 3)
Öistein Saksvik N. 14.59,0. —
manns frá Eystrasaltslöndun-
um, 14,000' Finnar og 14,000
Norðmenn.
— NTB
LONDON, 21. sept. — Breska
stjórnin hefur ákveðið að fresta
að viðurkenna ,,de facto“ stjórn
kommúnista i Kína, Talið er, að
Vesturveldin hafi komið sjer
saman um að bíða nokkuð
átekta, áður en slík viðurkenn-
ing verður veitt kínversku kom
múnistunum. — Reuter.
BiHingur tekinn af
Browder, fyrverandi
komaleiðloga
NEW YORK: — Fyrir nokkium
dögum varð það kunnugt, að
Rússar hefðu sagt upp Earl
Browder sem aðalumboðsmanni
sínum við sölu og kaup bóka
og blaða í Bandaríkjunum. —
Borowder, sem var leiðtogi
bandarískra kommúnista þar
til 1945, var sviftur þessum rúss
neska bitlingi í lok júlímánaðar.
Browder fjell í ónáð í ófriðar
lokin og var þá meðal annars
sakaður um „þægð við kapítal-
ista“.
Vill undirmáSsIausa
afvopnum heimsins
Friðarsamningarof Ungverja, Rúmena
og Búlgara fyrir alþjóðadómslól.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
NEW YORK, 21. sept. — Á Allsherjarþngi S. Þ., sem r.ú ef
haldið hjer, vakti mikla athygli ræða Dean Acheson utanrík-
ísráðherra Bandaríkjanna. — Acheson kom víoa við í ræðu
sinni og stakk á helstu kýlunum í alheimsstjórnmálunum, sem
geta helst orðið tilefni til nýrra styrjalda. Hann skoraði á
Rússa að sýna samstarfsvilja til að jafna öll alþjóðadeiluefni
og þó skoraði hann sjerstaklega á Rússa að breyta um stefnu
í Grikklandsmálunum, þar sem þeir hefðu staðið með ranglæti
gegn þvi að gríska þjóðin fái frið til endurreisnar í landi 'sínu.
Hann ásakaði Rússa fyrir að valda öryggisleysinu sem nú væri
í heiminum, þeir hefðu valdið því með sífeldum ógnunum sín-
um og hernaðarkapphlaupi.
Hjer fylgja á eftir helstu at-1^
riðin úr ræðu Acheson:
Kórea
Hann lýsti því yfir, að hann
Sleggjukast: 1) SverreStrand-'teldi nauðsynlegtj að Kóreu
lie N. 53,92 m. 2) Legrain Fr
51,10 m. — Stangarstökk: 1)
Erling Kaas 4,00. 2) Heitman
Fr. 4,00. — 3000 m. hindrunar-
hlaup: 1) Paris Fr. 9.21,0. 2)
Alf Kveberg N. 9.25,8. —
Spjótkast: 1) Odd Mæhlum N.
60,31 m. 2) Einar Roeberg N.
58,05 m. 3) Sprecher Fr. 55,25.
Langstökk: 1) Heinrich Fr.
6,96 m. 2) Jens Smith N. 6,75.
4x400 m. boðhlaup: 1) Frakk-
land 3.18,8 mín. 2) Noregur
3.28,6 mín.
Úrslit eftir fyrsta dag: Frakk
land 62 stig.Noregur 45 stig.
— NTB
HEHIMAMSTJORN LOKBÐ
I VESTUR ÞÝSKALAIMDI
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
BONN, 21. sept. — í dag lauk opinberlega hernámsstjórn Vest-
urveldanna í Vestur Þýskalandi. Þegar Adenauer tilkynnti ráð-
herralista sinn og ný stjórn var þannig mynduð, var hernáms-
stjórninni lokið samkvæmt hernámsreglugerðinni. Taka Þjóð-
nefnd SÞ hjeldi áfram eftirliti
sínu í Kóreu og gæti það eftir-
lit hindrað að styrjöld brytist
út í landinu.
verjar nú að nokkru leyti við stjórn innanlandsmála.
hernámsstjóra Vesturveldanna koma nú landstjórar.
Dean Acheson
Palestína
Nauðsynlegt væri að koma á
alþjóðastjórn í Jerúsalem. Þá
yrði að fá einhverja viðunandi
lausn á flóttamannavandamál-
I stað inUj sem væri blettur á mann-
*\■ - -tw.-sTp'-v.r
Hernámsstjórn formlega Aukið vald í framtíðinni.
afljett. j Poncet, sem gegnir formanns-
Landstjórar Vesturveldanna, störfum landstjóranna þennan
sem eru Robertson hershöfðingi mánuð, hafði orð fyrir þeim
fyrir Breta, McCloy fyrir Banda og sagði, að hin nýja stjórn
ríkjamenn og Poncet fyrir þyrfti að sýna, að henni væri
Frakka, hafa aðsetur skammt, ekki ofvaxið að stjórna þeim
frá Bonn. í dag gengu þeir á j málum, sem undir hana fjellu
fund Adenauers og var her- j nú og yrði valdsvið hennar þá
námsstjórninni formlega afljett. I aukið.
kyninu.
ítölsku nýlendurnar
Acheson vildi, að Libya fengi
fult sjálfstæði eftir 3 til 4 ár.
Hann vildi, að Eritreo fengi
sjálfstæði þegar en ít. Sómali-
land yrði sett undir verndar-
gæslu S- Þ.
Vanyrktu löndin
Eitt helsta verkefni S. Þ.
er
að hjálpa þeim þjóðum, sem
komnar eru aftur úr í tækni og
ræktun til að bæta lífsskilyrði
fólksins með auknum fram-
kvæmdum.
Mannrjettindi
Acheson minntist á þá kæru
á Ungverja, Rúmena og Búlg-
ara, að þeir hefðu rofið friðar
samninga með því að svíkja
mannrjetindaákvæði þeirra. —
Acheson minntist ekki á ofsókn
irnar í þessum löndum gegn
stjórnarandstæðingum, en sagði
aðeins, að þetta mál yrði lagt
fyrir alþjóðadómstólinn í Haag.
I
Kjarnorkumál og afvopnun
Hann kvað Bandaríkin vilja
alþjóðastjórn á kjarnorkumál-
um en Rússar yrðu að skilja
það, að þegar svo væri komið
yrðu þeir að sætta sig við þá
alþjóðastjórn og alheimurinn
yrði að hafa tryggingu fyrir
því, að þeir svikju ekki öll lof-
orð í þeim málum. Sama væri
um afvopnun, Bandaríkjamenn
vildu afvopnun, en Rússar vildu
hafa það skipulag á þeim mál-
um, að afvopnun vaéri ákveðin
en þeir gætu síðan sjálfir vopn
að sig leynilega.
Atlantshafssamningur
Vegna herbúnaðaræðis Rússa
væri heimurinn í miklu öryggis
leysi. Rússar hefðu margar
milljónir manna undir vopn-
um og fjöldi smáþjóða hefði
því óttast ofbeldi og árásir. —
Var þetta bein orsökn þess, að
nokkrar þjóðir í V.-Evrópu og
Bandaríkin stofnuðu Atlants-
hafsbandalagið til öryggis fr^lsi
sínu og friðinum í heiminum.
Balkanskaginn
Þá skoraði Acheson á Rússa
Frh. á bls. 12