Morgunblaðið - 13.01.1952, Blaðsíða 8

MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 13. janúar 1952
f 5
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Frarokv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 18.00 á mánuði, inrianlands.
í lausasölu 1 krónu eintakið. Kr. 1,25 með Lesbók.
Fráleitur hugsunarháttur
ENDA ÞÓTT okkur íslendinga mat á möguleika okkar til þess
greini á um margt erum við þó að njóta góðra lífskjara.
allir sammála um það, að við I „ , * , , ... .
. . „ En það brestur mjog verulega
vi jum ua vi ser" ez °° meðal margra íslendinga í öllum
oruggust lifskjor Væntanlega stéttum þjóðfélags okkar. sú
greinir okkur heldur ekki a um , * , ,, ,,, „
__,___; „* skoðun skytur alltof viða upp
kollinum, að í raun og veru komi
hagur atvinnulífs og framleiðslu
llífskjörunum ekkert við. Við
fiiiiiss ¥@stir
tolin gango kr
það, að stefna beri að því, að
gera lífskjor einstaklinganna og
alla aðstöðu eins jafna og frek
ast er kostur.
Um hitt greinir okkur verulega
i þurfum ekki að miða eyðslu okk-
, , , ár og lífskjör neitt við það,
'er rý= se a na þessa | hvernig fiskast eða hvernig land-
marki. Ef athuguð er steína og búnaðinum r við tum
Vvr n + rriwn+ r, rtl nrn m I rv + I r'. hr l/- O 1
barátta stærsta stjórnmálaflokks
þj óðarinnar, Sj álfstæðisflokksins,
íyrir bættum lífskjörum hennar
verður það augljóst, að hann hef-
ur talið það frumskilyrði fyrir
góðri afkomu, að tryggja henni
góð atvinnutæki til lands og
sjávar. Það er og hefur jafnan
verið skoðun Sjálfstæðismanna,
að öflug framleiðslustarfsemi sé
flutt inn vörur og keypt þæ
alveg án tillits til þess, hvernig
höfuðatvinnuvegir okkar ganga.
Við getum einnig ákveðjð kaup
daglaunamanna og opinberra
starfsmanna án þess að hafa
nokkra hliðsjón af rekstri at-
vinnutækja okkar.
Það er vegna þess, hversu
hyrningarsteinn framfara og um- furðulega algengur þessi fráleiti
bóta. Þess vegna hafa þeir lagt hugsunarháttur er, sem hægt er íngi sá, sem stýrir ráðuneytinu
VESTUR-ÞYZKALAND' ér vel á
veg komið að verða traustasta
ríki meginlandsins. Mestar eru
framfarirnar í efnahagsmálum. I
stjórnmálum verður staða lands-
ins ágæt, þegar hernáminu af-
léttir, og stofnun þýzkra her-
sveita innan Evrópuhersins :nun
enn á ný gera Þjóðverja beztu
hermenn veraldarinnar.
ÞÝZKA KRAFTAVERKIÐ
Bandaríkjamenn í Bonn heyr-
ast oft tala um þýzká kraftaverk-
ið. Eiga þeir við það, hve ótrú-
lega vel hefir gengið viðreisn
landsíns. Og kraftaverkið á sér
tvær meginrætur: Þýzka atorku-
semi, þol og dugnað ásamt banda-
rískri hjálp. Vestur-Þýzkaland
er í raun réttri við mörk komm-
únistaríkjanna. Því er aðstoðin
síður en svo skömmtuð úr hnefa.
Efnahagslega, stiórnmálaJeea og
i hernaðarlega verður Vestur-
Þýzkaland innan skamms öflugra
en Frakkland.
Mest hefir orðið ágengt í húsa-
smíðum. Landið, sem 1945 var að
öllu leyti lamað, stendur nú undir
meiri nýsmíði en nokkru sinni
fyrr í sögu þess.
350.000 NÝJAR ÍBÚÐIR Á ÁRI
Hann er fyrrverandi liðsfor-
megináherzlu á að treysta þenn- að fá fjölda manna til þess að
an grundvöll. í trúa þeirri blekkingu, að erfið-
„ , , *. ,, ,, I leikar þjóðarinnar nú spretti
Enda þott Sj alfstæðisflokkur- beinlínig af því> að landinu sé
inn hafi allt frá stofnun sinni
fyrir rúmum 20 árum starfað
ötullega að þessu marki munar
þó mest um það átak hans, er
hann hafði forystu um að sá
illa stjórnað, að ríkisstjórnina
bresti skilning á þörfum fólks-
ins fyrir atvinnu og afkomuör-
yggi-
stundargróði, sem þjóðinni hlotn- | Þessi afstaða er svo yfirborðs-
aðist í síðustu heimsstyrjöld, leg að undrum sætir að nokkur
yrði hagnýttur til stórfelldustu skyni borinn maður skuli láta
atvinnulífsumbóta, sem unnar orða sig við hana.
hafa verið hér á landi.
Það hefir verið sagt að þær
umbætur hafi verið unnar of
hratt og vel má vera að svo
hafi verið. En það breytir ekki
þeirri höfuðstaðreynd að með
því var lagður grundvöllur að
stórauknum framieiðsiuafköst
um í sjávarútvegi, landbúnaði
og iðnaði. Án þessara auknu
afkasta og aukinna atvinnu-
möguleika fyrir þúsundir
manna i landinu, hefðu lífs-
kjör þjóðarinnar hlotið að
skerðast stórkostlega, svo að
segja um leið og styrjöldinni
lauk. Án þeirra hefði heldur
ekki verið unnt að halda uppi
fullkomnu kerfi almanna-
trygginga og margháttuðum
félagslegum öryggisráðstöfun-
um, sem síðan hafa verið
framkvæmdar.
Þorri Islendinga veit, að
Sjálfstæðisflokkurinn hefur á
fyrir húsasmíðar. — Hér koma
helztu tölur hans.
Síðan sumarið 1948 hafa verið
smíðaðar milljón nýjar íbúðir í
Vestur-Þýzkalandi. í framtíðinni
á að smíða 350 bús. nýjar íbúðir
árlega. Hver íbúð kostar um 10
þús. mörk, þannig verður varið
um 3,5 milljörðum marka til
húsasmíða árlega. Og þessir
milljarðar eru til í því landi, sem
hefir tapað stærsta árásarstríði
allra alda.
Þessar miklu húsasmíðar hafa
skapað markað fyrir ýmsar vöru-
undanförnum árum barizt; tegundir eins og húsgögn. Út-
þróttmikilli baráttu fyrir bætt
um lífskjörum þeirra. Flokk-
urinn mun halda þeirri bar-
áttu áfram. En hann hlýtur
að gera þá kröfu til almenn-
ings, sinna eigin kjósenda og
varpstæki eru líka í hópi þeirra
vörutegunda, sem mestur mark-
aður var fyr^um jólin seinustu.
Síðan fall pýzka marksins var
stöðvað 1948 hafa þrjár kaup-
skriður gengið yfir. Fyrst voru
annarra hugsandi manna, að , Það matvælakaupin, svo fatnaðar
þeir láti ekki upplausnaröfl kaupin og loks kaup heimilís-
þjóðfélagsins hrekja sig frá í tækjanna.
rökréttri hugsun, enda þótt ] Bifreiðaumferðin í Vestur-
erfiðleikar innlends misæris Þýzkalandi er nú meiri en 1938.
og utanaðkomandi áhrifa bitni Hinn 1. okt. 1951 voru 55 bílar
á hverja þúsund íbúa, en 1938
á þeim um stundarsakir.
fasleignamahlns
Það, sem mestu máli skiptir
þess vegna nú er það, að þjóð-; KAPP ÞAÐ, sem Framsóknar
in á þessi tæki til þess að menn leggja á samþykkt frum-
bjarga sér með og þau verða' varps fjármálaráðherra um end-
ekki af henni tekin. Þau eru 1 urskoðun fasteignamatsins sætir
hinn raunverulegi skapari nokkurri furðu. Vitað er
þjóðarauðsins og um leið þjóð samþykkt þess hlyti að hafa í
arauðurinn sjálfur. Fram-, för með sér verulega hækkun á
leiðsla þeirra er það, sem kem opinberum gjöldum fjölda manna
ur til skiptanna milli einstakl-
inganna, það sem ræður lífs-
kjörum þeirra og afkomu.
voru þeir 47.
í útflutningnum hefir ekki
minna gengið á. Vestur-Þýzka-
land flytur nú út miklu meira en
nokkru sinni fyrr og stendur
ekkert Evrópuríki því á sporði.
Á þriðja ársfjórðungi 1951 fluttu
Þjóðverjar út fyrir 4,3 milljarða
marka, en slíkt hefir aldrei kom-
ið fyrir áður á jafnlöngum tíma.
Og Vestur-Þýzkaland er ekkí
framar skuldunautur greiðslu-
að ’ bandalags Evrópu í París, eins og
fyrir ári. Þjóðverjar eiga meira
að segja hálfan milljarð marka
inni.
Framleiðslan vex jafnt og þétt.
í sept. 1950 var hún 122,5% mið-
Þegar á þetta er litið verður ennfremur að gæta að fyrir Al-
sú staðreynd ekki sniðgenginn,: þlngi liggur nú tillaga til þings-
að Sjálfstæiðsflokkurinn hefur ályktunar frá Sjálfstæðismönn-
átt ríkari þátt í því en nokkur j um um heildarendurskoðun
annar stjórnmálaflokkur að bæta ' skattalaga, þar á meðal tekju-
lífskjör íslenzku þjóðarinnar,1 skiptingu milli bæjar- og sveit-
í landinu. Nú er það hins vegar
viðurkennt, að skattar og álög- _ ____ „___-
ur séu orðnar svo háar hér, að ' , „9!!' lí ^
ekki sé á bætandi. Þá er þess
tryggja henni atvinnu og félags
öryggi.
Á þessum grundvelli einum er
bægt að halda áfram að vinna
þær umbætur, sem ógerðar eru.
En þær eru að sjálfsögðu fjöl-
margar. Og víst er þessari þjóð
hollt að gera meira að því að
treysta stoðir framtíðar sinnar
en miklast af því, sem áunnizt
hefur. En henni verður umfram
allt að vera fullljóst, á hverju
farsæld hennar í framtíðinni
hlýtur að byggjast. Hún byggist
á því, að við leggjum raunhæft
arfélaga annars vegar en ríkisins
hins vegar.
Fulltrúar allra flokka á
þingi, nema Framsóknar-
flokksins, hafa gagnrýnt þetta
frumvarp og fært fram rök
gegn samþykkt þess. Nú fyrr
hún komin upp í 131,5%. Og
langt er frá að_ framleiðslan hafi
náð hámarki. Á þessu ári verður
milljörðum varið til skinasmiða,
í kola- og járnnámur. Áætlanir
hafa verið gerðar um að hefja
vinnslu í nýjum námum Rúhr-
héraðsins. Þess verður ekki langt
að bíða, að Þjóðverjar láti mjög
til sín taka við skipasmíðar og
siglingar.
METIN — OG
ATVINNULEYSIÐ
En þegar hafa verið sett met
ir nokkrum dögum hefur Jó- (í Vestur-Þýzkalandi, sem eru allt
hann Hafstein flutt tillögu annars eðlis Á ofanverðu sein-
um, að því verði vísað frá með asta ári hafði verið smíðað þar
rökstuddri dagskrá. Verður leikhús, sem er stærst, glæsileg-
að vænta þess að liún verði así, dýrast og bezt búið tækni-
samþykkt. Það er eðlilegasta iega af öllum leikhúsum Norður-
meðferð málsins eins og það álfunnar. Það er í verzlunarborg-
er í pottinn búið. inni Frankfurt Am Main og heit-
mnm
irS'Sii m ríifflaiesi.
Þar sem áður voru rústir einar, rísa nýtízk hverfi upp úr ösk-
vnni með undraverðum hraða.
ir Grosses Haus. Kostaði það 8,3 1450 áhorfendur. Við það eru
milljónir marka. Eru í því tvö ráðnir 500 leikarar og iðnaðar-
hringsvið, það stærra er 37 metr- menn. Auk þess er hundrað
ar 1 þvermál. Leikhúsið rúmar I Framh. á bls. 12.
Velvakandi skrifar:
m DAGL&GH LfiFlMU
Þ
Mara hvílir á mörgum
manninum
ESSA dagana gjóa vammlaus-
borgarar augunum til
almanaksins og það kennir ein-
hvers fáts í tilliti þeirra rétt eins
og dauðadæmdur maður liti til
klukkunnar seinustu mínúturnar
ekki skattaskýrslur líka). Plág-
urnar miklu gengu ekki heldur
yfir nema ein í einu, eða ekki
minnist ég þess.
Hægt að kaujfS^sér frið
G ÞESSAR þrautir manna
stafa m.a. af því, að þeir
ans.
áður en hann er léiddur til gálg- hliðra sér í lengstu lög hjá að
gera skattaskýrsluna. Er ekki
frestur á illu beztur? Mörgum þyk-
ir það. En það er mesti misskiln-
ingur. Ef þjáður skattþegn hesp-
aði skýrslugerðinni af, þá væri
flestum pínslunum þar með lok-
ið, að minnsta kosti í svip. Alveg
eins var þeim farið, sem keyptu
sér syndakvittunina. Á eftir var
sál þeirra létt á sér eins og dúxa,
engin vansæla, engin sút. En að
vísu var kvittunin ckammgóður
verihir líka.
Vandamál,
sem fylgir vetri
FYRIR nokkru var í Daglega
lífinu minnzt eins þess vanda
sem jafnan fylgir vetri. Hálkan
á götunni verður ekki frá honum
skilinn.
Hestar eru skaflajárnaðir á
vetrum, þó að við verðum þess
lítið vör í bæjunum. Þeim mun
meir kynnumst við bílunum og
keðjunum, sem er þeirra vörn
við hálkunni.
Fáir hafa líklega séð menn á
keðjum, enda óalgengt. Og hvers
vegna skyldi mannskapurinn
ekki geta notazt við keðjurnar
eins og farartækin?
Menn á keðjum
E' G HEFI sjálfur átt þess kost að
ganga á k^ðjum, sem fram-
leiddar hafa verið í þýzkri verk-
smiðju, og þær voru afbragðs-
góðar. Óvíst er, hvort fótakeðjur
eru'á boðstólum ú verzlunum, en
Vafalítið eiga þær eftir að eign-
ast marga formælendur.
Ef' ýkkur þykir þetta fáfengi-
legt, þá er það sennilega af því,
að jum nýmæli er að ræða.
Árlega brýtur fólk limi sína
og skaddazt á annan hátt, af því
Og svo fálma menn til ennis-
ins eða eyrnasnepilsins allt eftir
eðli hvers og upplagi. Það er eitt-
hvað, sem þrengir að sálinni eða
að minnsta kosti útskæklum henn
ar. Eg hefi verið að velta því fyrir
mér seinustu daga, hver skollinn
væri á seyði. En ég vissi það ekki
fyrr en í gærmorgun. þá rann upp
ljós fyrir mér, þegar ég fann
skjal skjalanna myglað fyrir of-
an skáp. Ég hafði alveg gleymt
því, síðan það kom til mín ein-
hvern tíma fyrir jólin.
Lán í hinni miklu þraut
EGAR menn keyptu sér synda-
kvittanir aftur í pápisku,
gæti ég trúað, að þeir hafi átt í
harðri baráttu við ýmsa párta
sálarinnar áður en þeir réðu við
sig, hve rækilega þeir ættu að
múta almættinu.
Það eru sömu viðkvæmu depl-
arnir, sem verða íyrir hnjaski,
þegar að því kemur að fylla út
skjal skjalanna í hverjum janúar
mánuði. (Þeir voru svei mér
heppnir á miðöldunum að hafa að það fótar sig ekki á gljánni.