Morgunblaðið - 27.01.1952, Blaðsíða 1

16 sáður og Lesbék
<»
39. árgangur.
22. tbl — Sunnudagur 27. janúar 1952
Prentsmiðja Morgunblaðsins. |
Þrengf verður að brezku þjóð- „Sveinn Björnsson vnr virðulegur
fulltrúi fornrur menn-
ieira en dæmi eru fif
BoSskapur fjármálaráðherrans f vikunni
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter—NTB
LUNDÚNUM, 26. janúar. — Gera má ráð fyrir, að mörgum Bret-
anum renni kalt vatn milli skinns og hörunds, þegar Butler, fjár-
niálaráðherra, tekur til máls í neðri málstofunni snemma í næstu
viku. —
ROTTÆKAR RAÐSTAFANIR *
Mun hann þá skýra frá þeim
ráðstöfunum, sem stiórnin liyggst
grípa til, svo að ráðin verði bót
á einhverri þeirri mestu efnahags-
kreppu, sem yfir Bretland hefir
gengið.
Mun ráðherrann leggja fyrir
deildina sparnaðaráætlun, sem
þrengir meira að almenningi en
nokkurn órar fyrir.
I 4 ATRIÐUM
Áætlun stjómarinnar má
skipta í 4 meginþætti: 1) lána-
starfsemi bankanna verði tak-
mörkuð, 2) dregið verið úr út-
gjöldum ríkisins, í því skyni verði
sagt upp öllum, sem hægt er að
vera án, í ráðuneytum og við em-
bætti landsins, 3) nýjar innflutn-
ingshömlur, 4) endurskipulagning
iðnaðarins. Hráefni og vinnuafl,
er fer til veigalítilla iðngreina,
verði flutt þangað, sem framleidd
eru vopn og útflutningsvörur.
Fangar í
Rússlandi
PARISARBORG, 26. jan. —
Bandaríska vélflugan, sem
týndist á æfingaflugi yfir
Eystrasalti um páskana 1950
olli á sínum tíma miklu um-
tali um heim allan.
Rússar töldu hana hafa gerzt
nærgöngula við rússnesku loft
helgina og því hafi verið skot-
ið á hana úr loftvarnabyssum,
svo að hún hörfaði frá.
í vélflugunni voru 10 manns
Haldið var uppi æsimikilli leit
að henni vikum saman. Nú
hefir sloppið út úr Vishinskí
í Allsherjarþinginu, ummæli,
sem benda eindregið til, að
áhöfnin sé í rússneskum fang-
elsum.
Herskyidufím-
inn lengdur
LANDVARNARÁÐHERRA Nor-
egs skýrði frá því í Stórþinginu
á föstudaginn, að stjórnin mundi
bera fram frumvarp um, að her-
skyldutíminn yrði lengdur úr ári
í 3 misseri.
Þessi breyting mundi taka gildi
í flug- og sjóhernum 1. apríl, en
í landhemum yrði ekki hægt að
koma henni fram fyrr en sumarið
1953, þar sem m. a. yrði fyrst að
reisa fleiri hermannaskála.
Gert er ráð fyrir, að hernaðar-
útgjöld Norðmanna verði 3,4
milljarðar norskra króna árið
1954. Af þeirri f járhæð verða Norð
menn sjálfir að leggja fram um
2,25 milljarða. —G. A.
Fundur um Schuman-
áæflunina í Parísarborg
PARÍSARBORG, 26. jan. — í dag
hófst hér fundur um Schuman-
áætlunina. Taka þátt í honum fuli
trúar þeirra 6 þjóða, sem hags-
muna hafa að gæta í sambandi
við hana. Þær eru Frakkar, ftalir,
Vestur-Þjóðverjar, Holl.endingar,
Belgíumenn og Lúxemborgar-
menn.
Egyptaland:
fii heimtum rússnesk vopn
Sendið egypzka herinn til Súes
ÆDISLEG UPPÞOT OG
ÍKVEIRJUR í KAIRÓ
Einkaskeyti til Mbl. frá Reater—NTB
KAIRÓ, 26. janúar. — Mikil uppþot voru í Kairó í dag. Þúsundir
manna fóru hópgöngur um borgina. Uppþotsmenn kveiktu í kvik-
myndahúsum, spilavítum, verzlunum og olíustöð. Yfir borginni var
reykjarmökkur að sjá. Óspektir þessar eru vegna atburðanna í
Ismailia í gær, þar sem brezkir hermenn brytjuðu niður 41 lög-
reglumann Egypta, en 63 særðust.
SKOTHRÍÐ í KAIRÓ
Fólkið æddi um
brjótandi rúður og hrópandi
vígorð, lögreglan og öryggis-
lið skaut á mannfjöldann. í
kvöld mælti Farúk, konung-
ur, svo fyrir, að herlög skyldu
ganga í gildi í höfuðborginni.
SKELKUR ALMENNINGS
Sjúkravagnar og slökkvilið var
á þönum um borgina. Þúsund-
um saman þustu bankamenn og
ýmsir skrifstofumenn eftir göt-
unum og heim til sín, aðrir leit-
uðu skjóls, þar sem henta þótti.
Aðal inngöngudyrum flestra húsa
\ar lokað.
DREPNIR OG SÆRÐIR
Skýrt er frá því, að í upp-
þotunum hafi fjöldi Breta,
Frakka og annarra útlendinga
verið drepinn eða særður.
ÁRÁSARÞJÓÐ f
LANDINU
Dagblað í Kairó sagði frá því
goturnar | j ag ggypz^a stjórnin hefði
1 einum rómi samþykkt að slíta
stjórnmálasambandi við Breta á
fundum sínum í nótt. Þá lýsti
blaðið þeirri skoðun sinni, að
Bretar væri árásarþjóð í land-
inu.
Hópgöngurnar hófust í
morgun. Æddi fólkið um göt-
urnar og hrópaði: „Við heimt-
um rússnesk vopn.“ „Sendið
egypzka herinn til Súez-
eiðis.“
HLE I ISMAILIA
í dag var allt kyrrum kjörum
í Ismailia. Brynreiðir og fót-
göngulið Breta voru alls ráðandi
á götum og torgum borgarinnar.
Teknir höndum
PARÍS — Fyrir skömmu voru 11
starfsmenn júgó-slafneska blaðs-
ins Borba teknir höndum sakað-
ir um stuðning við Kominform.
Palestínunefndin á
að slarfa áfram
PARÍSARBOR, 26. jan. — Alls
herjarþingið samþykkti í dag, að
sáttanefndin í Palestínudeilunni
skyldi starfa áfram, enda þótt
henni hefði lítt orðið ágengt til
þessa. Var þetta samþykkt með
47_atkvæðum gegn 5. 2 sátu hjá.
f nefndinni eiga sæti fulltrúar
Bandaríkjanna, Frakklands og
Tyrklands. — eRuter.
Eldar geisa um sfórar
lendur Áslralíu
MELBOURNE, 26. janúar. —
Þeir voru þreyttir bændurnir
og lögreglumennirnir, sem
hófu á ný baráttuna við sléttu-
og skógareldana í Ástralíu í
kvöld. Ekki var til setunnar
boðið, því að vindur fór vax-
andi og blés að eldinum, sem
hefir nú geisað í 3 daga.
Átta manns hafa farizt, og
víðáttumiklar lendur eyðzt
auk þess, sem þúsundir heim-
ila hefir farið í rústir og bú-
smalinn týnzt. Víða voru þorp
nú aftur í hættu. — Reuter.
ingor lonðs síns“
Forseta Islands mínnzt !
hjá Sameinuðu þjóðunum I
ER FUNDUR hófst á þingi Sameinuðu þjóðanna í gær, minntisti
forseti þingsins, Louis Padilla Nervo, forseta íslands með nokkr-
um hlýlegum orðum og bað þingfulltrúa að rísa úr sætum í virð-
ingarskyni við minningu hins látna forseta. Fulltrúi íslands, Thor
Thors, sendiherra, þakkaði þá hluttekningu, sem þingið sýndi me<5
því að minnast hins látna forseta og lýsti því með nokkrum orð-
um, hve þungur harmur væri kveðinn að hinni íslenzku þjóð viði
fiáfall hans.
Menachem Beigin
^ 1 stjórnmálanefnd þings Sam-
einuðu þjóðanna minntist formað-
ur nefndarinnar, Finn Moe, Sveina
Björnssonar með likum hætti og;
þingforsetinn áður en nefndin hó£
fund í gær.
jj
MINNINGARRÆÐA |
TRYGVE LIE
1 íslenzka útvarpinu frá þingi
Sameinuðu þjóðanna flutti aðal-
ritari þeirra, Trygve Lie, minn-
ingarræðu um Svein Björnsson.
Hann mælti á norsku. Var ræð^l
hans á þessa leið:
— Fregnin um lát Svein$
Björnssonar forseta var mér mik-
il harmafregn. Sem framkvæmds
stjóri Saméiiiuðu þjóðanna heí
ég sent íslenzku ríkisstjórninni og
íslenzku þjóðinni samúðarkveðj-
ur. Fráfalls hins fyrsta forsetaí
yðar var minnzt á allsherjarþing-
inu í morgun og fáni Sameinuða
þjóðanna var dreginn í hálfa
stöng.
Menachem Beigin var eitt sinnl Sveinn Björnsson lifir í minn-
leiðtogi ógnarflokks þess, er mest jj-gU vorri sem sannur og heil-
hafði sig í frammi gegn Bretum steyptur maður og virðuleguc!
í ísrael fyrir nokkrum árum. — | funtrúi fornrar menningar landg
Hann stóð einnig fyrir óeirðum sírls Þag varg hlutverk hans a3
þeim, er urðu fyrir framan þing-1 vera leiðtogi þjóðar sinnar síð-
húsið í Jerúsalem fyrir skömmu,' agta áfanga hennar á leiðinni að
þegar rætt var um skaðabótar-
kröfur fsraels á hendur Þjóð-
verjum.
PARISARBORG — Snjóað hefir
geislavirkum snjó í Frakklandi.
Stafaf hann frá kjhrnorkuspreng
ingum i Bandaríkjunum.
Bíæra Kín-
verja hjá S.þ.
PARÍSARBORG, 26. jan. —
í dag var rædd í stjórnmála-
nefnd Allsherjarbingsins kæra
þjóðernissinnastjórnarinnar
kínversku á hendur Rússum,
Dr. Sjang hafði orðið fyrir
nefndarmönnum þjóðernis-
sinna.
Hann sagði, að Rússar hefðu
þverbrotið samninginn, sem
þeir gerðu við stjórn Sjang-
kai Sjeks 1945. Hafa þeir bæði
gerzt brotlegir við sjálfstæði
Kína og stofnskrá S. Þ.
Mörgum fylkjum Kínaveld-
is hafa Rússar breytt í rúss-
neskar nýlendur. Og þeir hafa
flutt til Kína 60 þúsundir
starfsmanna sinna, er gegna
því hJutverki að brevta land-
inu í „Rússland Asíu“ eins og
Kínverjinn orðaði hað.
Malik varð fyrir svörum.
Hann taldi kæru þjóðernis-
sinni fjarstæðu, þar sem sú
stjórn, er samningurinn hefði
verið gerður við, væri ekld
framar til.
sjálfstæði og fullveldi, og þaS
hlutverk leysti hann af hendi
með óvenjulegri stjórnvizku og
svo farsællega, að ekki olli neinni
beizkju. Þegar ísland tekur nu
virkan þátt í samvinnu frið-
samra þjóða að varðveizlu friðaií
og farsældar í heiminum, þá erl
það einkum að þakka leiðsögnj
Sveins Björnssonar. Hann helg-
aði íslandi og íslenzku þjóðinri
starf sitt, en í dýpri merkingu
vann hann einnig að því, að aðr-
ar þjóðir megi njóta friðar, rétt-
lætis og farsældar. Því tekurt
hann sess í sögunni, sem leið-
toginn frá Sögueyjunni, er unni
þjóð sinni og naut ekki aðeina
virðir.gar hennar, heldur allra.
I
1
I
FRÚ ROOSEVELT MINNIST
FORSETANS
Er Trygve Lie hafði lokið málí
sínu, mælti forsetafrú EleanoK
Roosevelt nokkur orð, þar sem húri
minntist heimsóknar hins látna!
forseta íslands í Hvíta húsið, eí
hann var þar gestu-r hennar og
manns hennar. Gat frú Roosevelfi
þess sérstaklega, hversu Sveinn
Björnsson hefði látið sér annt urrí
hið ameríska herlið, sem dvaldi
hér á landi á stríðsárunum.
i
SAMUÐARKVEÐJA
OLE BJÖRN KRAFT OG
ARNE SUNDE
Utanríkisráðherra Dana, Old
Framh. af bls. 1 j