Morgunblaðið - 24.02.1952, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 24. febr. 1952
- Dokforskjörið
Framh. af bls. 5
því svo lengist mannsævin mest.
Með starfi sínu og fordæmi hafa
þeir sýnt oss og sannað, að forn-
minjar vorar og menningarerfðir
eru hvorki leikföng né lík, heldur
sannarleg verðmæti og frjómögn
rýs fjölgróðurs, að
sá veglegi arfur hvers íslendings
þarf
að ávaxtast gegnum vort líf og
vort starf.
Káskóla Islands og heimspeki-
deild er að því sæmd að hafa
sæmt þessa tvo ágsetu fræðimenn
3 æsta heiðri sínum. Háskólinn
þakkar þeim fyrir að hafa veitt
■\ iðtöku þessu virðingarmerki
hans, býður þá velkomna í tölu
heiðursdoktora sinna og árnar
þeim allra heilla.
AÐKIR RÆÐUMENN
Er hann hafði lokið mái sínu,
mælti prófessor Alexander nokkur
orð. Síðan dr. Matthías Þórðarson,
er gaf fróðlega lýsingu á hinum
I inga starfsferli sínum við Þjóð-
minjasafnið. Sagði m. a.: að þeg-
ar hann liti yfir farinn veg, þá
stæði það honum einkum fyrir
I ugskotssjónum, hve mikið hann
hefði orðið að láta ógert sökum
þess, hve lítil fjárráð hann hafði.
Ilann hefði orðið að vinna svo
að segja allt einn, og lengst af
orðið að hafa ýmis konar auka-
stö.rf með höndum, til þess að sjá
sór f járhagslega borgið.
Minntist hann sérstaklega
ánægjulegs samstarfs á síðari
embættisárum sínum við frk. Sig-
ríði Björnsdóttur Jónssonar rit-
stjóra, er hafði tekið að sér það
■\ andasama verk, að gera skrá yfir
I.Iannamyndasafnið.
Því næst tók Björn Ólafsson,
menntamálaráðherra, til máls. —
Minntist hann m. a. á það, hve
< ft væri erfitt að fullnægja þeim
kröfum um fé til ýmissa menn-
i ígarmála, enda þótt þær væru
að öllu leyti á réttum rökum
reistar.
Næstur talaði Kristján Eldjárn
núverandi þjóðminjavörður og
1 eindi orðum sínum einkum til
íyrirennara síns í starfinu, dr.
Katthíasar Þórðarsonar, er hef-
i:r veitt safninu forstöðu um það
hil hálfa ævi þess. En safnið á
!'0 ára afmæli í dag. Þennan dag,
24, febrúar, stofnaði Helgi Sig-
urðsson sóknarprestur að Melum
til safnsins með því, að gefa
merka muni til hins væntanlega
safns, með bréfi til biskups. Bisk-
upsskrifaranum þáverandi, Jóni
Arnasyni, var falin umsjón safns-
i;;s.
Kristján lýsti hinu mikla og
ómetanlega starfi, er Matthías
I órðai son vann fyrir safnið. Fjöl-
ýrti hann einkum um hinar ýtar-
legu og aðgengilegu skrár, sem
hahn samcli um alla muni safnsins,
er voru i vörzlum þess á starfs-
árum hans.
Að lokum hélt hinn norski sendi-
kennari, H. Mageröy, ræðu, þar
sem hann þakkaði sérstaklega
þann heiður, sem Háskóli Islands
Jiefur sýnt hinum norska vísinda-
manni, Haakon Shetelig. Hann
íullyrti að þessi útnefning hins
fræga vísindamanns til heiðurs-
doktors við Háskóla Islands,
myndi vekja ánægju norsku þjóð-
arinnar og veiða til þess að tengja
þe$ear frændþjóðir enn traustari
vináttuböndum.
Kai|]ilð korn
b.anda smáfugl-
unum.
Fæst í
VBRZLFN
*'•" " SÍMI 4205
Þessi mynd er frá „Snorralaug“. Þvottavélarnar standa í röð.
Siðorralaug, almennings-
þvottahús með nýju sniði,
tekur til starfa
SAMBANDIÐ opnar á morgun þvottahús að Snorrabraut 56. —
Nokkur undanfarin ár hefur ný gerð almenningsþvottahúsa rutt
sér til rúms víða um heim. í stað þess að hafa stóra vélasamstæðu,
hafa þessi þvottahús margar þvottavélar, sem eru leigðar fólki á
staðnum. Hafa þessi þvottahús á stuttum tíma hlotið miklar vin-
sældir húsmæðra og annarra vegna þess, að þau eru þægileg og
mun ódýrari en önnur almenningsþvottahús.
18 ÞVOTTAVÉLAR
Snorralaug er fyrsta þvotta-
hús með þessu sniði, sem komið
er upp hér á landi. Hefur stöðin
18 „Laundromat“-þvottavélar frá
Westinghouse verksmiðjunum í
Bandaríkjunum, tvær stórvirk-
ar vindur og stóra þurrkvél. —
Hver þvottavél þvær 4 kg. af
þvotti á rúmlega 30 mínútum,
og geta því 36 húsmæður þveg-
ið 4 kg. hver á einni klukku-
stund í stöðinni .
ALGERLEGA SJÁLF-
VIRKAR VÉLAR
„Laundromat“ þvottavélar eru
heimsþekktar og hafa mikið ver-
ið notaðar í sams konar þvotta-
húsum og Snorralaug. Þær eru
algerlega sálfvirkar og svo auð-
velt að fara með þær, að hvert
barn getur lært það á stundinni.
Setja má allt að 4 kg. af þvotti
í þær, og er vog í lokinu, svo
SKÁRTGRIPAVERZLUN
h t- r-i >i -■ ft ■ p s . t n æ f i '■*-
að ekki er erfitt að vita um
þunga. Þegar vélin hefur verið
sétt af stað, þvær hún þvottinn,
þrískolar og vindur án þess að
hreyft sé við henni.
SKILJA MÁ ÞVOTTINN
EFTIR
Enn fremur er ætlunin að fólk
geti skilið þvott sinn eftir í stöð-
inni, og mun þá eftirlitskona þvo
hann fyrir lágt aukagjald og
hafa til eftir tiltekinn tíma.
Leiga fyrir að þvo eitt hlass
af þvotti, mest rúmlega 4 kg.,
er 8 kr. og er þá þvottaefni með
talið.
Kvöldbænir
í Hallgrímskirkju
KVÖLDBÆNIR verða í Hall-
grimskirkju á föstunni alla virka
daga nema miðvikudaga, eins og
venja hefir verið á undanförnum
árum. Verður þar lesið úr píslar-
sögunni og passíusálmarnir sungn
ir.
Er ætlunin sú að endurvekja
með þessu notkun passíusálm-
anna, þannig að hún verði lík því
sem áður var. Munurinn er þó
sá, að þá voru þeir mestmegnis
lesnir í heimahúsum, en nú í
kirkju.
Hugsunin er sú, að menn geti
litið þarna við á leið sinni og
komið eins og þeir eru klæddir,
í hversdagsfötum sínum. Kvöld-
bænirnar hefjast kl. 8 og eru í
20 mín. Þær byrja annað kvöld.
Líbía: x v \
KossiingarnaLi
kostuðig toifr
mannslíf;
TRÍPÓLÍ 23. febr. — Varalið lög
reglu er nú á leið frá Cyrenaiku
til Tripoli vegna óeirðanna, sem
þar hafa orðið í sambandi við
kosningaúrslitin. Þessar fyrstu
þingkosningar í Líbíu hafa þegar
kostað 12 mannslíf. Það voru
stjórnarandstæðingar sem stofn-
uðu til óeirðanna en þeir hafa
farið mjög halloka í kosningun-
um í Trípólítaníu. Hafa þeir feng
ið 8 menn kjörna á móti 23 stjórn
arsinnum en alls á að kjósa 55
þingmenn til neðri deildar þings-
ins. Á kjörskrá í Líbíu eru 400
þúsund karlmenn og greiddu um
70% atkvæði í kosningunum.
í gær kom til átaka á nokkrum
stöðum milli lögreglu og stjórn-
arandstæðinga og biðu 4 menn
bana. Að öðru leyti var allt með
kyrrum kjörum í Trípólí.
Þrír af leiðtogum stjórnarand-
stæðinga hafa verið fluttir úr
landi til Saudi-Arabíu, þeirra á
meðal leiðtogi stjórnarandstöð-
unnar.
Búizt er við að endanleg úrslit
kosninganna verði kunngerð inn
an fárra daga. — Reuter.
— Reuter.
Orðabók Sigfúsar
Blöndals vænlanleg
INNAN fárra daga verður tekin
um það ákvörðun, hvort orðabók
Sigfúsar Blöndals skuli verða ljós
prentuð. — Svo sem kunnugt er
fæst hún ekki og hefur ekki feng
izt um alllangt skeið, en í kaup-
um manna á milli mun hún vera
keypt fyrir allt að 1600 krónur.
Útgáfunefnd orðabókar Sigfús
ar Blöndals, hefur mikinn hug á
að hafa lokið ljósprentun oröa-
bókarinnar á svo skömmum tíma
að hægt verði næsta vetur, jafn-
vel um áramótin, að setja hina
ljósprentuðu bók á markaðinn.
Er taliA líklegt að hún muni
kosta um 500 krónur óbundin.
Norðmenn eru
stigahæsiir
NORÐMENN eru nú sligahæstir
allra þátttakendaþjóða í Vetrar-
olympíuleikunum. Hafa þeir hlot
ið 89 stig. Bandaríkjamenn hafa
72]/i stig, Finnland 63, Austur-
ríki 54, Þýzkaland 39, Holland 24,
Ítal.ía 22, Svíþjóð 21. Sviss 21.
Olokið er nú aðeins keppni í
skíðastökki og íshokkí og má
telja fullvíst að Norðmenn verði
stigahæstir á þessum VI. Vetrar-
olympíuleikum. — GA._
Vínálfusamningur
STOKKHÓLMI, 23. febr. —
Sænska utanríkisráðuneytið til-
kynnti í dag að stjórnin hefði
nú til athugunar uppkast að vin-
áttusamningi milli Bandaríkj-
anna og Svíþjóðar.
- Skíðaíþróttin
Framh. af bls. 8
þekkt frá grárri forneskju — en
það voru bindingarnar sem komu
þeim í aimenningseign. Nú get-
ur maður beygt til hliðar, stokk-
ið og farið með þau eins og mað-
ur æskir, en áður orsakaði hin
minnsta óvænta hreyfing það, að
þau runnu af stað — sína leið.
En fyrir utan bindingarnar
voru Þelamerkurskíðin (Sondre
Norheims var frá Þelamörk) sér-
staklega hentug til allsherjar
notkunar, jafnt í svigi, stökki eða
lengri gönguferðir, veiðiferðir
eða hvað sem var.
BYGGÐ Á REYNSLU
KYNSLÓÐANNA
Lag þeirra er svo fulkomið, að
það hefur fyrirmynd í smíði
skíða um allan heim. Ef við bær-
um skíðin hans Sondre Norheims
saman við skíði sem smíðuð eru
í dag væru þau í mjög fáu eða
eíigu frábrugðin, jafnvel þó 100
ár séu liðin frá því Sondre smíð-
aði sin.
Þelamerkurskíðin eru einn
þeirra.örfáu hluta sem ekki hafa
breyzt að lagi til á síðustu öld.
Ef við berum saman bíl frá 1920
og bíl frá í dag, eða flugvél frá
1920 og flugvél sem lokið var við
í gær er mismunurinn gífurlegur.
Skiðin sem framleidd eru í dag
eru hins vegar eins og þau sem
Þelamerkurbúinn smíðaði fyrir
100 árum.
Grundvallarrökin sem Þela-
merkurbúinn hafði í huga er
hann smíðaði sín skíði voru
byggð á reynslu kynslóðanna.
Hina réttu lögun fengu skiðin
einmitt þegar að bætt samgöngu
tæki gerði þjóðunum kleift að
komast út í heiminn.
VALDA BREYTINGU
Endurbætur Fritz Huitfeldts og
Höyer-EIlefsens, á bindingum
mörkuðu einnig sín stóru spor.
Höyer Ellefsen kom fram með
„klemmubindingarnar“ og þá
voru notaðir skór með stífum sól-
um sem var mikil endurbót frá
hinum gömlu skinnskóm.
Norskur skíðaiðnaður varð til
og þandist út. Norðmenn tóku
sér einnig bólfestu víðsvegar í
heiminum og hófu skíðasmíði. En
útbreiðsla skíðanna hafði einnig
önnur áhrif og á öðrum sviðum.
Gistihús sem áður voru lokuð yf
ir vetrarmánuðina voru endur-
byggð til notkunnar allt árið. Og
að því kom að sá tími sem verið
hafði verstur til gistihúsareksturs
varð mesta tekjulind þeirra.
í nálega öllum löndum hefur
það fallið í hlut Norðmanna að
marka fyrstu skíðasporin. En það
leið ekki á löngir, þar til aðrir
tóku við en byggðu þó á þeirri
reynslu sem þeir höfðu lært •—
stundum fyrir hendingu — af
norskum skíðamönnum.
Hvarvetna hafa Norðmenn einn
ig notið heiðurs þess er þeir eiga
skiliðt Nú halda þeir Vetrar-
olympíuleika, — stærstu vetrar
íþróttahátíð heims — og eru vel
að því komnir.
XBEZT AÐ AUGLÍSAX
T / MORGUNBLAÐINUT
Eftii Ed D-jxÍA
Markús:
í
1) — Þakka þér fyrir, að þú
kbmst hingað að máli við mig,
Anna Linda. Ég ætlaði að tala
við þig um hann Ragga.
2i — Hann er hrifinn af þér
og þú getur hjálpað mér til að
hjálpa honum, ef þú aðeins vilt.
— Hvernig þá, Markús?
3) — Það er löng saga að út-
skýra þetta fyrir þér, en ef
nennir að hlusta....
— Já, auðvilað.
4) Tuttugu mínútum síðar:
— Jæja, þar hefurðu það og
ég vona að þú skiljir það.
— Ég skal gera það sem ég
get. S-sh. Þarna kemur Raggi.