Morgunblaðið - 08.04.1953, Blaðsíða 2

2
MÖKGVHBLAÐIÐ
Miðvikudagur 8. apríl 1953,
Eimskip leysir vörugeymslu-
snál sín m ianga framlíð með
kaupum á eignum KveldúHs
Fréttatilkynning frá_
h.i. Eimskipafélagi íslands.
t OKTOBERMÁNUÐI s. 1. bár-
ust stjórn h.f. Eimskipafélags ís-
lands fregnir um að til mála
gæti komið, að fasteignir h.f.
Kveldúlfs á athafnasvæði félags-
ins við Skúlagötu og nágrenni,
fengjust leigðar eða keyptar.
Vörslu hins rnikla og sívax-
andi vörumagns, sem Eimskipa-
félaginu er fengið til geymslu
[ um lengri eða skemmri tíma,
fylgir mikill kostnaður, sérstak-
lega þar sem verulegan hluta
varningsins hefir orðið að geyma
■ víðs vegar um bæinn, langt frá
hiifninni. Félagsstjórnin sam-
þj',kkti því þegar í stað, að fram-
; kvæmd skyldi rækileg athugun
í; ú áminnstúm fasteignum h.f.
Kveldúlfs og' fékk í þessu skyni
i sér til aðstoðar hina hæfustu
menn, innan og utan félagsins.
Áð þessari athugun -lokinni var
samþykkt að taka upp samn-
inga við h.f. Kveldúlf um kaup
eignanna og var formanni, vara-
formanni og skrifstofustjóra fé-
lagsins faiið að hafa þessa samn-
inga með höndum.
Samningar hafa nú tekizt við
h.f. Kveldúlf og samkvæmt þeim
kaupir Eimskipafélag íslands
þessar eignir :
fasteignina nr. 12 við Skúlagötu,
— — 14 við Skúlagötu,
— — 16 við Skúlagötu,
— —43 við Lindargötu,
— — 45 við Lindargötu,
— 16 við Vatnsstíg,
— — 2 við Frakkastíg,
Kaupverðið er 12 milljónir
króna, er greiðist með jöfnum
afborgunum á 20 árum, í fyrsta
sinn árið 1954.
lYIeð kaupum á fasteignum h.f.
Kveldúlfs og þeim hyggingar-
framkvæmdum, sem Eimskipa-
félag íslands hefir áformað við
höfnina, verður að telja. að fé-
lagið fái þá aðstöðu til vöru-
geymslu og afgreiðslu, að þau mál
séu leyst um langa framtíð.
Rógsiðja Tímans söm ú sig
\ í TÍMANUM, sem út kom á skír-
' dag, birtist á forsíðunni æsifregn
?' undir fyrirsögninni: „Keypti
: Eiinskip Kveldúlfsportið fyrir 15
*nilljónir“? Er síðan látið, sem
hér sé um mikið „hneykslismál"
að ræða, og sýnilegt að eftir ó-
,, ciningu og deyfð á flokksþingi
Framsóknar hefur verið hnigið
: að því ráði að sprengja kosninga-
bombur, úr því séð var að mál-
efni duga flokknum illa. Mun
þetta eiga að vera hin fyrsta, en
reyndist aðeins reykur, svo sem
sjá má á eftirfarandi athuga-
semd h.f. Kveldúlís. — Þarfnast
eftirfarandi athugasemd engra
skýringa. Hún sýnir aðeins að
Framsókn leggst enn sem fyrr
: lægst í svaðið, og seilist öðrum
fremur til lúalegra bragða.
Atnugasemd þessa sendi stjórn
; Kveldúlfs ritstjóra Tímans í gær
og óskaði að hún yrði birt í blaði
þvíídag:
Herra ritstjóri!
í tilefni af greinarstúf í síðasta
-töiublaði blaðs yðar, sem nefnist
„Keypti Eimskip Kveldúlfsportið
fyrir fimmtán milljönir"? langar
i: okkur að biðja yður að birta eft-
irfarandi athugasemdir í blaði
yðar.
Fyrirsögn greinarinnar gefur
þegar nokkurt tilefni til mis-
ekilnings. Eimskipafélagið keypti
keypti félagið öll hús Kveldúlfs,
portið eða portin, heldur keypti
félagið allar liinar stóru lóöir
okkar sem liggja beggja megin
’Vatnsstígs milli Lindargötu og
iSkúlagötu, að undanskilinni skák
<ó vesturhluta lóðarinnar, uppi
við Lindargötu. Alls er stærð lóða
þessara 7494 fermetrar. Auk þess
keypti íélagið öll hús Kveldúlfs,
alls að rúmmáli 15.853 rúmmetr-
ar, en stærst þeirra er steinbygg-
ingin við Skúlagötu, tvær hæðir,
en byggð með það fyrir augum,
‘ að hægt væri að bæta ofan á
: hana öðrum tveim hæðum.
| Fyrir þá, sem vilja vita meira
■ -um málið viljum við upplýsa, að
I ;Kveldúlfur hefur lengi vitað, að
Eimskipafélagið var í vandræð-
jUm Vegna þrengsla við höfnina,
Og þurfti því nauðsynlega á lóð
Jað halda. Við í Kveldúlfi töldum
vart úm aðrar lóðir að ræða en
. lóðir okkar, þær sem hér ræðir
um. Hins vegar höfðum við ekki
| . hugsað okkur að selja þær held-
ur að byggja ofan á aðalhúsið og
hafa af þessum miklu eignum arð
með leigu eða eigin afnotum.
Vegna hinna stór-vægilegu taþa
undanfarinna 8 ára, sem skipta
tugum milljóna, og aðallega stafa
af aflabresti á síldveiðunum, var
þó svo komið siðastliðið haust, að
við töldum rétt að selja umrædd-
ar eignir okkar, ef viðunandi boð
fengist í þær. Skömmu síðar hóf-
ust viðræður milli Eimskipafé-
lags íslands og Kveldúifs um sölu
eignanna. Lét Eimskipafélagið
þrjá kunna menn meta þær fyrir
sína hönd. Vissum við þegar, að
þessir menn mundu meta eign-
irnar mjög varlega og gerðum því
tillögu um, að umboðsmenn okk-
ar tækju þátt í matinu, sem þó
ekki varð úr. Munu matsmenn
Eimskipafélagsins hafa metið
eignirnar á um 11 milljónir króna
en við töldum 15 milljónir króna
sanngjarnt verð, og þó lágt. —
Eimskipafélagið vissi að við þurft
urn að selja. Við vissum að Eim-
skipafélagið þurfti að kaupa. En
hér fór sem oftar, að sá sterkari
varð ofan á og fékk Eimskipa-
félagið eignirnar fyrir 12 mill-
jónir, eða sem svarar rúmlega
verði eins hinna stærri nýsköp-
unartogara.
Við í Kveldúlfi teljum okkur
ekki standa í neinni þakkarskuld
við Eimskipafélagið fyrir þessi
viðskipti og erum reiðubúnir að
færa að því rök, en teljum okkur
ella ekki þurfa að ræða þetta
mál við aðra en lánardrottna
okkar. Það höfum við gert og
hafa þeir samþykkt söluna. Það
lítur hver sínum augum á silfrið.
En það er rétt frá sagt, að sumir
í stjórn Kveidúlfs töldu þessa
sölu lireina nauðungarsölu.
f. h. stjórnar h.f. Kveldúlfs.
Haukur Thors.
Hammerskjöld
kjörlnn
aöalritari
NEW YORK, 7. apríl. — í dag
kaus Allsherjarþingið Svíann Dag
Hammerskjöld sem aðalritara
S.Þ. eftir Tryggva Lie. Fór at-
kvæðagreiðslan þannig, að full-
trúar 57 landa greiddu honum at-
kvæði, en einn sat hjá. — Hamm-
erskjöld sagði í dag, að hann
byggist við að fara til New York
á miðvikudag og gerði ráð fyrlr
að verða settur inn í embætti n.k.
föstudag. — NTB-Reuter.
Læknamálið
Fih. af bls. 1.
fyrrv. öryggismólaráðherra, Igna-'
ciev, og telur hann ekki hafa i
verið stöðu sinni vaxinn. Enn
fremur réðst blaðið harkalega á:
Rjúmin, aðstoðarráðherra og
telur hann vera „forhertan ævin-
týramann“. Krefst blaðið, að i
honum verði refsað þunglega
fyrir hið „freklega lagabrot" og
Óréttlátú aðfcrð, er. beitt var gegn.:
læknunum.
Pravda telur vitnisburðinn j
gegn lækunum og aðgerðir hlut-
aðeigandi ráðamanna beint gegn^
„heiztu forystumönnum vísind-1
anna í Sovétríkjunum", og varpar i
því fram, hvernig siíkt megi ger-
ast í sovétskipulagi, þar sem hér
sé um að ræða þverlegt brot á
stjórnarskrá landsins. — Vitnar
talaðið í stjórnarskrána máii sínu
til stuönings.
Blaðið segir að t'yrir atbeina
Ignatíevs og Rjumins, „er haldnir
séu pólitískri blindu og kapi-
talískri úrkynjun“, hafi vitnis-
burðurinn gcgn læknunum verið
vísvitandi falsaður, og hafi nefnd
sérfi'æðinga í læknavísindum
ekki átt þar minnstan hlut að
máli. 1 fiamhaldi af þessu heldur
Pravda því fram, að „voldugir
„fjandmenn ríkisins fari huldu
höfði“ og ógni tilveru þess.

Vildi Stefán kóng?
ALÞÝÐUBLAÐIÐ rifjaði fyrir
sköminu upp ganilan reifara,
um að íslenzk stjórnarvöld
hefðu árið 1939 boíiið dansk-
þýzkum prins, aðstoð'armannl
Göbbels sáluga konungdóm á
íslandi. Varpar blaðið frana
þeirri spurningu, hvað hæft só
í þessu.
í þessu máli ætti að vera hægt
um vik fyrir Alþýðublaðið, að
komast að raun um sannleik*
ann. Stefán Jóhann Stefánsson
stýrði árið 1939 ráðuneyti utan>
VaBdastreita —
HEIMSBLÖÐIN hafa rætt mikið
um sýknun lækr.anna í Sovét-
ríkjunum og telja yfirleitt, að
hér sé á döfinni mál, sem eigi sér
enga hliðstæðu í sögu landsins.
Ber þeim saraan um að hér eigi
sér stað vaidabarátta bak við
tjöldin og hafi þetta mál vafa-
laust víðtæk áhrif á innanríkis-
mál Sovétríjrjanna og sé stórra
viðburða að vænta þaðan á næst-
unni.
Leggja öll blöðin aðaláherzlu
á þá viðurkenningu Malenkovs-
stjórnarinnar, að handtaka lækn-
anna hafi byggzt á fölskum for-
sendum, og sé þetta í fyrsta skipti
sem rússneska kommúnistastjórn
in játi yfirsjónir aðalleiðtoganna
rússnesku og viðurkenni órétt-
mæti hinna alkunnu játningar-
réttarhalda kommúnista.
Brezka stórblaðið Times teiur
sennilegt, að mál læknanna hafi
verið þáttur í meiri háttar hreins-
un, sem nýlega var hafin, er
Stalín lézt, en verið stöðvuð af
Malenkovstjórninni. Fari nú fram
að tjaldabaki harkaleg valdabar-
átta foringjanna, er hljóti að hafa
alvarlegar afleiðingr í för með
sér í innanríkismálum Rússlands
og geti jafnvel leitt til byltingar.
Manchester Guardian segir, að
svo hafi virzt, er Stalín lézt, að
töluvert jafnvægi væri komið á í
Sovétríkjunum en það hafi nú
skyndilega raskazt vegna hinnar
stórkostlegu valdabaráttu, sem nú
eigi sér stað þar. Er víst, segir
blaðið, að nýja stjórnin er ekki
Ný bylting?
enn föst í sessi og þarf að fá
frest til yfirvegunar. Ber fram-
tíðin áreiðanlega mikiar breyt-
ingar í skauti sér austur þar.
íhaldsbiaðið Daily Sketch ræðir
þann möguleika, að stjórnarbylt-
ingar sé að vænta í Sovétrúss-'
landi innan skamms. Muni þeir
aðallega togast á um vöidin Mal-
enkov og Beria og styðjist Malen-
kov við hina nýju embættis-
mannastétt Rússlands, en Bería
muni einkum leita stuðnings
Verkamanna. Sé því sakarupp-
gjöf læknanna vantraust á Bería
og um leið tilraun af hendi Mal-
enkovs til að vinna traust em-
bættis- og menntamanna.
Blað Verkamannaflokksins,
Daily Herald, telur, að mikil átök
fari nú fram milli helztu ráða-
manna rússneska kommúnista-
flokksins og sé enn ekki hægt að
segja fyrir um afleiðingarnar. —
Telur blaðið líklegast, að ein-
hver öfl vinni að því að draga
úr harðstjórninni og skapa betra
■andrúmsloft til samningaumleit-
ana við Vesturlönd. Sé nú tölu-
verð von um að takast megi að
glæða friðarvonirnar, en taka
beri á öllu með varúð.
íhaidsblaðið Daily Telegraph
segir, að Vesturveldunum beri að
meta öll merki breytinga á utan-
ríkisstefnu Sovétríkjanna eftir
verðleikum. Segir blaðið, að í
viðskiptunum við Rússa eigi efa-
semi enn jafnvel við og áður og
varar við ótilhlýðilegri trúgirni.
Eins og kvikmynd, er vid
skiijum ekki
News Chronicle segir, að at-
burðirnir í Rússlandi séu líkastir
kvikmynd, sem við horfum á, en
skiljum ekki. — Við sjáum, segir
blaðið, það sem fram fer, en okk-
ur vantar neðanmálstexta til að
skilja inntak myndarinnar.
Útvarpsstöð í Vínarborg, sem
er á valdi Rússa, segir, að sýkn-
un læknanna sýni réttlætiskennd
Sovétstjórnarinnar og sanni svart
á hvítu, að Rússar séu ekki f jand-
menn Gyðinga. f þessu tilefni
segir Vínarblaðið Arbeiíer Zeit-
ung, að fremur en að sýna rétt-
lætiskennd Rússa sanni sýknun
læknanna og viðurkenning stjórn
arinnar á ólöglegu athæfi réttar-
yfirvaldanna, að hin síendur-
teknu réttarhöld í Rússlandi og
leppríkjum þess hafi byggzt á
lygum og pyntingum.
Blaðið Borba í Belgrad segir,
að þessi skyndilega stefnubreyt-
ing eigi sér ekki hliðstæðu í
stjórnartíð kommúnista í Sovét-
ríkjunum, og leggur jafnframt
áherzlu á, að nú hljóti öllum að
vera ljós sviksemi Rússa í hin-
um viðkunnu njósna- og játning-
arréttarhöldum.
L’Aurore í París álítur, að
sýknun læknanna sé þáttur í
friðaráróðri Rússa.
L’Humanité, blað kommúnista-
flokks Frakklands, segir, að þetta
sýni, að réttvísi í Sovétríkjunum
sé meiri en í nokkru öðru landi.
Kommúnistablaðið Daily
Worker, í London, lætur ekki
uppi skoðun sína!
New York Times segir þessa
atburði koma mjög á óvart. Út
á við sé hér augsýnilega um að
ræða stefnubreytingu gagnvart
Gyðingum. Inn á við, og það
skiptir meira máli, megi grilla í
byzantíska valdastreitu bak við
tjöldin, sem ekki sé auðvelt að
scgja fyrir um hvernig endar. —
Gleggst sýnir sýknun læknanna,
að öll réttarhöld kommúnista eru
ekki annað en sýndarréttarhöld.
Manni verður hugsað til Slans-
kís. sem játaði á sig að hann væri
amerískur njósnari, eða Bukhar-
ins, sem taldi sig hafa róið að
því öllum árum að steypa Stalín
af veldisstóli, eða amerískra flug-
manna, sem játuðu að hafa varp-
að sýldasprengjum yfir saklausa
borgara.
Enn fremur hvetur blaðið til
varkárni í samskiptum við Rússa.
Verða að vera sjálfstæðari
í démum um Rússland
ST J ÓRNMÁL AFRÉTT ARIT ARI
BBC ræddi þau áhrif, sem hin
nýja stefna kynni að valda á sviði
innanríkismáia . í . Rússlandi,1 ofe
sagði, að síðustu aðgerðir hinnar
nýju stjórnar, ekki sízt' náðun
læknanna, væri mikill áfellis-
dómur á hendur gömlu stjórninni
(Stalínsstj.). Taldi fréttarinn, að
íráhvarf hinnar nýju stjórnar frá
áílshérjárhreírisunum til víðtækr
Framhaid á bls. 7.
ríkisniála. Ef einhver málaleitan
í fyrrgreinda átt hefur átt sér
stað hlýtur liann að hafa komið
henni álciðis til réttra aðilja.
Allt bendir til þess, að Al-
þýðublaðið sé með þessari fyrir-
spurn að reyna að koma Stefáuá
Jóhanni í klípu. Hvorki ráðherr
ar Sjálfslæðisflokksins né Fram
sóknarflokksins, sem sátu í rík
isstjórn umrætt ár, hafa
minnstu vitneskju um að nokkr
um hafi dottið í hug að bjóða
téðum prinsi konungdóm á ís-
landi. Hafi það því verið gert
af íslenzkum ráðherra, er eng-
um öðrum til að dreifa en utan-
ríkisráðherranum, formanni Al-
þýðuflokksins.
/
Á ölluni áttum
Alþýðublaðið virðist vera á
öllum áttum í afstöðu sinni til
landvarnamálanna. Undanfarið
hefur blaðið spunnið upp furðu
sögur um að núverandi stjórnar
flokkar hyggðust stofna „xs-
lenzkan her“. Að sjálfsögðu
styðst sú staðhæfing ekki viffl
snefil af sannleika. En Alþýðu-
blaðið hefur hamast gegn þess-
ari hugsmíð sinni af þeirri þrá-
kelkni, sem málefnalausu mál-
gagni sæmir.
.4 skírdag slær svo allt í einu
í bakscgl hjá kratamálgagninu.
Þá birtir það aðsenda grein úg
Hafnarfirði, þar scm beinlínis er
sett fram krafa um, að íslend-
ingar annist sjálfir landvarnir
sínar, stofni sitt eigið þjóðvarn-
arlið og verji strendur landsins,
I grein þessari er m. a. kom-
ist að orði á þessa leið:
,‘,Erfiðleikar okkar cru sþk
okkar sjálfra. Um það er ekki
aðra að saka. Á sama hátt og
ekki er hægt að viðhalda réttar
ríki án löggæzlu, er ekki hægt
að halda sjálfstæði út á við, án
þess að setja vörð um strendur
landsins“.
Því næst ræðir greinarhöfund
ur afstöðu Jóns Sigurðssonar til
varnarmálauna. Hann hafi lagfc
til að íslcndingar mynduðu sitt
eigið varnarlið. Niðurstaða
greinarinnar er svo sú, að þótt
Islendingar séu fáíæk þjóð ætti
þeim ekki að vcra ofviða að ann
ast sjálfir varnir sínar. En að
sjálfsögðu verði þeir að so'ða
sér þar stakk eftir vexti.
í
Ummæli Gylfa
Þessi ummæli skírdags-
greinar Alþýðublaðins cru í
fullu samræmi við þá skoðun,,
sem fram kom í þingræðu hjá
Gylfa Þ. Gíslasyni á s. 1. hausti,
Hann lýsti því skorinort yfir,
að íslendingum hæri að annast
varnir sínar sjálfir.
En ef þetta er skoðun Alþýðu
flokksmanna almennt, hvernig
stendur þá á því að þeir láta
blað sitt hamast á andstæðing-
um sínum fyrir tiUögur, sem
þeir aldrei hafa sett fram ura
herstofnun hér á landi? Hvorki
leiðtogar Sjálfstæðisflokksius
né blöð hans liafa nokkurntímara
sett fram tillögur Um stofnun
íslcnzks hers eða varnarliðs. Það
eru Alþýðuflokksmennirnir,
setn það hafa gert.
Þannig rekur eitf síg a ann-
ars horn hjá krötunum.