Morgunblaðið - 13.10.1953, Qupperneq 1

16 síður
40. árgangur 232. tbl. — Þriðjudagur 13. október 1953 Prenlsmiðja Morgunblaðsins
fsreiðslnjoinuður ríkissjóðs hug-
stæður um 7,3 millj. krónu 1952
Úr ræðu Ijúrmdluráð-
herra á Alþingi í gær
FYRSTA umræða um fjárlögin fór fram í gær í Sameinuðu þingi.
í ítarlegri ræðu, sem Eysteinn Jónsson fjármálaráðherra flutti við
það tækifæri, gat hann þess, að greiðsluafgangur ríkissjóðs 1952
hafi orðið 7.3 millj. kr. en var áætlaður 2.6 millj. kr. Skuldir
ríkissjóðs lækkuðu um 17.3 millj. kr. árið 1952.
SKULDIít LÆKKA UM
17.3 MILLJ.
I ræðu sinni rakti Eysteinn
Jónsson fjármálaráðherra fyrst
afkomu ríkissjóðs 1952. Höfðu
rekstrartekjur samkvæmt rekstr-
arreikningi ársins 1952 orðið 420
millj. kr. en voru áætlaðar 376,2
milij. Rekstrarútgjöldin urðu
357,7 millj. en voru áætluð 332,4
millj. Rekstrarafgangur varð því
62.3 millj. í stað 43,8 millj. eins
og áætlað hafði verið, eða 18,5
millj. umfram áætlun.
A hinn bóginn höfðu ýmsar
greiðslur fallið á eignahreyfingar
umfram það, sem fjárlögin gerðu
ráð fyrir og hefir því greiðsluaf-
gangur farið minna fram úr áætl-
un en rekstrarafgangurinn eða
oi'ðið 7,3 millj. en var áætlaður
2,660 millj.. Þær skuldir, sem rík
issjóður þarf sjálfur að standa
straum af lækkuðu um 17,3 millj.
kr. á árinu 1952.
GREIÐSLUJÖFNUÐUR
NÁÐIST 1952
Ráðherrann ræddi því næst um
það, að margir bæru mikinn kvíð
boga fyrir afkomu þjóðarinnar út
á við vegna þess hve hallinn á
verzlunarskýrslunum er og hefir
verið mikill.
Árið 1952 voru fluttar inn vör-
ur fyrir 767 millj. kr. að „fob“
verði en út fyrir 640 millj. að
„fob“ verði. Vöruskiptahalli varð
því mikill á því ári, en margt
fleira kemur svo hér til greina
bæði til gjalda og tekna á greiðslu
reikningnum þegar hann er gerð-
ur upp. Þegar allt er tekið með
í reikninginn mun láta nærri að
greiðslujöfnuður við útlönd hafi
náðst á árinu 1952.
Þá minntist ráðherrann á Mars-
hallaðstoðina og gat þess, að hún
væri nú að hætta og nú yrðu ís-
lendingar eins og aðrir að sjá
málum sínum borgið án þess að
fá slíkan beinan stuðning, en
slíkt væri okkur vorkunarlaust.

Bandarískai
herstöðvar
íGrikklandi
AÞENU 12. okt.: — Papagos, for-
sætisráðherra Grikklands til-
kynnti í dag að undirritaður
hefði verið samningur milli
Grikklands og Bandaríkjanna
sem veitti Bandaríkjamönnum
heimild til að koma upp flug- og
flotastöðvum í Grikklandi. Samn
ingurinn gildir jafnlengi og At-
lantshafssamningurinn eða til
1969.
Papagos kvað þennan atburð
einn hinn mikilvægasta í allri
sögu Grikklands. Vinátta þessara
tveggja þjóða og sameiginlegar
tilraunir þeirra til að viðhalda
friði í heiminum væri nú styrkari
og ætti sér dýpri rætur en áður.
fclorsku
kosningarnar
OSLO, 12. okt. — Laust fyrir
miðnætti var búið að telja í 235
kjördeildum eða um það bil tí-
unda hluta greiddra atkvæða í
kosningunum til norska þingsins.
Tölurnar þá sýndu að Bænda-
flokknum hafði aukizt fylgi all-
verulega, en aðrir flokkar svo til
staðið í stað, nema vinstri flokk-
urinn, sem hafði tapað verulega.
Tölurnar þá voru:
Þessi mynd er tekin af æstum lýðnum, sem safnaðist saman við
sendiráð ftala í Belgrad, æpandi ókvæðisorð og níð um Ítalíu.
— í dag gerði æstur lýðurinn aðsúg að upplýsingaskrifstofu Breta
og Bandaríkjamanna í Belgrad og lék grátt yfirmann bandarísku
upplýsingaskrifstofunnar.
Irieste:
Nú Síðast
Hægri 19125 18343 jr
Bændafiokkurinn 39373 33472 I
Kristil. flokkurinn 28081 25915
Vinstri 23758 35902 m
Hægri bændafl. 3106 3496 11
Verkamannafl. 82973 82682
Kommúnistar 4913 5300
heimicið
RÖMABORG, 12. okt. — Hussein
Jórdaníukonungur kom til Róma
borgar í dag. Er hann á heimleið
frá Lundúnum þar sem
gekk undir læknisaðgerð.
Filipus (er !l Kanada
LUNDÚNUM 12. okt. — Tilkynnt
hefur verið í Lundúnum að her-
toginn af Edinborg fari í opin-
bera heimsókn til Kanada á
næsta sumri. — Mun hertoginn
koma til Ottawa 29. júlí og heim-
sókn hans lýkur hinn 17. ágúst.
— Reuter.
Fyrsfi áfanginn
NEW YORK, 12. okt.: — Nixon,
varaforseti Bandaríkjanna kom
til Nýja Sjálands í dag, og er það
fyrsti áfanginn á ferð hans um
hin fjarlægari Austurlönd, sem
hann fer að ósk Eisenhowers og
hann S Dulles utanríkisráðherra.
i — Reuter.
— segja Júgóslafar
06 gegn honum munum við berjasi.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter-NTB
BELGRAD, 12. okt. — Æstur lýður réðist í dag að upplýsinga-
skrifstofu Breta og Bandaríkjamanna í Triest og gerði þar mik-
inn usla. Lýðurinn réðist einnig að yfirmanni bandarísku upp-
lýsingaþjónustunnar og var hann fluttur í sjúkrahús illa leikirm.
Óstaðfest fregn hermir að öll leyfi í júgóslavneska hern-
um hafi verið afturkölluð. Mikið herlið hefur verið flutt til
B-svæðisins í Triest, því er Júgóslafar ráða yfir. — ítalskir
stjórnmálamenn biða nú átekta um það hver afstaða Vest-
urveldanna verður til þeirrar hótunar Titos, að júgóslafnesk-
ur her ráðist inn á A-svæðið á sömu stundu og ítalskur her
fer inn á það svæði.
ORÐ SENDIN GARN AR
Júgóslafneska stjórnin sendi í
dag orðsendingu til stjórna Bret-
lands, Bandaríkjanna og Ítalíu
Brezk blöð segja að fyrsti togarinn
til Dawsons komi til Grimsbv á morjmn
j ö
Frá fréttaritara Mbl. í Bretlandi.
LUNDÚNUM, 12. október. — Brezk blöð staðhæfa, að fyrsti íslenzki togarinn með ís-
fiskfarm til Dawsons muni koma inn til Grimsby á miðvikudagsmorgun. Er komu togar-
ans beðið með ofvæni og hafa báðir andstæðingar, togaraeigendur og Dawson, mikinn við-
búnað. Lögregla Grimsby-borgar er einnig viðbúin til að koma í veg fyrir handaiögmál og
vernda líf og eigur íslendinga ef með þarf.
meðtilmæl um um að ráðstefna
yrði haldin um Triest-málið. —
Jafnframt hafa Júgóslafar skrif-
ar aðalritara Sameinuðu þjóð-
anna, þar sem segiv að Júgó-
slafar hafi rétt til þess sam-
kvæmt sáttmála S. Þ. að grípa
til sinna ráðstafana ef ítalskur
her fari inn á A-svæðið í Triest.
TELJA HER Á A-SVÆÐINU
INNRÁSARHER
í orðsendingunni sem Bret-
um, Bandaríkjamönnum og ítöl-
um var afhent, segir júgóslafn-
eska stjórnin að hún líti á ítalsk-
an her á A-svæðinu sem innrás-
arher og að Júgóslafar telji sér
skylt að sporna við slíkri „inn-
rás“, þar sem þar búi fjöldi
Júgóslafa og Júgóslafar hafi
hagsmuna að gæta á svæðinu.
Við munum finna minna til þeirr-
ar breytingar, sem það hefir á
þjóðarbúskap okkar, vegna þess
að síðustu árin höfum við notað
meginhlutann af Marshallfénu til
fjárfestingar beint eða óbeint.
FRAMLAG TIL RAFORKU-
FRAMKVÆMDA HÆKKAR
Eysteinn Jónsson skýrði frá
því. í ræðu sinni, að samkvæmt
fjárlagafrumvarpi því, sem nú
liggur fyrir Alþingi, myndu fram
lög til nýrra raforkuframkvæmda
hækka um 7,4 millj. en framlög
til annarra verklegra fram-
kvæmda myndu aftur á móti
lækka um rúmlega 4 millj. Fram-
lög vegna sauðfjárveikivarna
lækka um rúmlega 7 millj. kr.
en framlög vegna dýrtíðarráð-
stafana, það er að segja framlög
til þess að borga niður verð á
ýmsum vörum á innanlandsmark
Framh. á bls. 2.
* HEFUR LAGT MIKIÐ
í ÁHÆTTU
Hörð barátta stendur fyrir
dyrum milli togaraeigenda og
Dawsons, segja ensku blöðin.
Sá síðarnefndi hefur lagt að
veði í þeirri baráttu mikið
fjármagn og skipulagt fisk-
sölukerfi. Hann er staðráðinn
í því að brjóta á bak aftur
verðhring togaraeigenda og
gefa neytendum kost á ódýr-
um góðum fiski.
Blöðin segja frá því að ís-
lendingar muni vanda mjög
til þessa fyrsta ísfiskfarms.
Með honum ætla þeir að sýna
og sanna að íslenzki fiskur-
inn er beztur.
* BREZKIR TOGARAR
ÞYRPAST TIL GRIMSBY
Togaraeigendur munu hafa
í huga að stefna fjölda tog-
ara til Grimsby, bæði til þess
að íslenzki togarinn fái ekki
bryggjupláss og til þess að
yfirfylla fiskmarkað borgar-
innar. Þeir munu og herða á
þvingunum sínum við fiski-
kaupmenn til þess að neyða
þá til að kaupa ekki Daw-
sons-fisk. Þeir munu hvetja
hafnarverkamenn til að neita
íslendingum um afgreiðslu.
* DAWSON KOMINN
Á STAÐINN
Dawson fór í dag frá Lund-
únum til Grimsby en þar ætl-
ar hann að fylgjast sjálfur
með fisklönduninni. f viðtali
við fréttamenn gat hann þess
að hann teldi ólíklegt að tog-
araeigendum tækist að bægja
íslendingum frá bryggju-
plássi. Hann segist vera sann-
færður um að margir fiski-
kaupmenn séu fúsir til að
kaupa íslands-fisk. Reynist
það ekki, þá hefur Dawson
tilbúna heila flutningasveit
vörubíla og staðhæfir að nú
þegar hafi hann kaupendur
inni í landi á þremur togara-
förmum. Minnsta kost 120
hafnarverkamenn hafa heit-
ið honum fullri hollustu.
* LÖGREGLULIÐ ER
VIÐBÚIÐ
AUmikil beizkja er í Grims-
by út af þessu máli. Áhöfnin
á íslenzka togaranum fær sem
endranær landgönguleyfi ef
þess er óskað. Lögregla borg-
arinnar er undir það búin að
þurfa að skakka leikinn, ef
til handalögmáls skyldi koma
við löndun fisksins og verður
með harðri hendi komið í veg
fyrir hverskonar ofbeldisað-
gerðir.
En enskar húsmæður, víðs-
vegar í Englandi bíða spennt-
ar eftir því að sjá hvort fisk-
urinn verður betri og ódýrari.
B. J.
Rússai'
mótmæla
MOSKVU, 12. okt.: — Tass frétta
stofan skýrir svo frá að rússneska
stjórnin hafi sent mótmælaorð-
sendingu til brezku og bandarísku
stjórnarinnar út af þeirri ákvörð-
un að afhenda ítölum A-svæðið
í Triest. Segir í hinum samhljóða
orðsendingnm, að sögn frétta-
stofunnar, að ákvörðunin stríði
gegn friðarsamninigunum við
Ítalíu, þar sem segir að Trieste
skuli vera hlutlaust fríríki án
hers. — Reuter-NTB.
Bulawayo 10. okt. — Sir God-
frey Huggins forsætisráðherra
Rhodesíu segir að óskað sé eftir
sem flestum hvítum innflytjend-
1 um til Mið-Afríku.