Morgunblaðið - 13.10.1953, Blaðsíða 2
I
M
í Wij3 *■. c? ís
ORGUNBLAÐIB
'Þíléjudagur 13-.’ o-kti' Í95Ö
Innflotnmgur fiskibútn.. óhjó-
kvæmilegur til sköpunur uuk-
í TILteFNI af blaðaskrifum, sem
Orðið hafa um innflutning á fiski-
bátum sneri Mbl. sér í gær til
Ingólfs Jónssonar iðnaðarmála-
ráðherra og leiaði álits hans á
Jjessiim málum.
NAUBSYN NÆGRAR VINNU
Þegar núverandi ríkisstjórn var
mVViduð, segir iðnaðarmálaráðh.,
váF' því lýst yfir að hún vildi
'try’ggja næga atvinnu í landinu
■Og jafnvægi í bypgð þess. — í
skýrslu frá Fiskifélagi íslands er
|>ess getið, að rýrnun bátaflotans
á ”árunum 1949—52 nemi 3413
rúmlestum.
Undanfarin ár hefur verið mjög
lítið smíðað af fiskibátum innan-
lands, og enn fremur mjög lítið
flutt inn af þeim. Ríkisstjórninni
«r" Ijóst, að efla beri íslenzkan
iðnað, og koma því svo fyrir, að
íiskibátar verði byggðir í landinu
sjálfu.
En þegar Iitið var á þá rýrnun,
sem þegar er orðin á vélbáta-
jflotanum, og þá staðreynd, að
• Jfólk víðsvega.r um land er at-
vinnulaust af þessum sökum,
? fannst ríkisstjórninni eðlilegt,
I að stuðlað væri að því, að um-
< rædd minnkun flotans væri
‘ bætt upp nú þegar, svo að nýir
1 bátar gætu komizt í not á
í næstu vetrarvertíð. Hins veg-
f ar myndi það taka 6—9 mán-
uði að smíða nýja báta innan-
< lands. Kæmu þeir því ekki að
gagni fyrr en síðari hluta
næsta árs.
NÍU BÁTAR TIL
VESTMANNAEYJA
— Til hvaða staða verða þess-
ir 20 bátar fluttir inn?
— Níu þeirra munu fara til
Vestmannaeyja, sem er ein þrótt-
mesta verstöð landsins, og má
ætla að á meðalvertið muni afli
þeirra að verulegu leyti borga
innflutningsandvirði þeirra 20
■bá4% sem leyft hefur verið að
flytja inn.
M verða þrír bátar fluttir inn
tir v estfjarða og tveir til Aust-
fiáWa. Auk þess verða nokkrir
bádaí- fluttir til Hafnarfjarðar,
Ké?ífevíkur og Grindavíkur. —
Lote verða bátar fluttir inn til
H&feJakaupstaðar og Siglufjarð-
ár, en á báðum þessum stöðum
heTtT verið. mikið og tilfinnanlegt
í(tvinnuleysi undanfarin ár. Hefir
TÍkisstjórnin orðið að hlaupa
þar undir bagga með atvinnu-
þætur. En nú buðu einstaklingar
fjármagn fram til bátakaupa á
þessum stöðum, og hefði ekki ver-
ið hyggilegt af stjórninni, að(
íiafna þeim framlögum, sem geta
OrðiS til þess að skapa aukna
atvinnu í þessum bvggðalögum og
greiða úr vandræðum almenn-
ihgs.
Annars er rétt að víkja að því
.aftur, sem ég sagSi áðan, að
" ríkisstjórnin telnr sjálfsagt að
unnið verði að því, að inn-
ii iii atvmnu
Sjáifsagt aS innlendar skipasmíðaslövar
annist bátabyggingar framvegis.
Samtal við Bngóif Jénsson iðnaéarmálaráéhsrra
Ingólfur Jónsson
iðnaðarmálaráðherra
og veitt þá þjónustu, sem þörf|
krefur.
krefur. Er það í samræmi við
málefnasamning ríkisstjórnarinn-1
ar, enda er iðnaðurinn nú við-J
urkenndur einn af þrem aðal-
atvinnuvegum þjóðarinnar. Skipa
smíðastöðvarnar eru og nauðsyn-
legar vegna útgerðarinnar til þess
a ðannast viðgerði” og munu full-
nægja því verki betur ef þær
eru alltaf í starfi.
Nú má vera að einhver spyrji,
hvaða þörf sé á aukningu báta-
flotans, þegar varla fáist menn
út á hann eins og hann er nú. Hér
er þó raunverulega ekki um neina
aukningu að ræða, aðeins uppbót
á rýrnun síðustu ára. En það
er nauðsynlegt að auka bátaflot-
ann.
Við höfum til þess nægan
mannafla. Fjöldi fólks vinnur
nú á Keflavíkurflugvelli, en
þar er ekki um að ræða neina
framtíðarmöguleika. Ungir
íslendingar verða að læra sjó-
mennsltu, og við verðum að
halda áfram að rækja okkar
aðalatvinnuvegi og auka fram
leiðslu þeirra, því að á því
byggist framtíðin, frjáls verzl-
un og velmegun þjóðarinnar,
segir Ingólfur Jónsson iðnað-
armálaráðherra að lokum.
lendar skipasmíðastöðvar ann-(
jst framvegis byggingar fiski-J
báta fyrir íslénzka útgerð.Þess
ber þó að geta, r.ð mikill verð-j
munur er nú á bátum, sem
' byggðir eru hér á landi og er-
iflfnfium bátum. E reðlilegt, að
ijnaðarmenn og þá ekki sízt
mnaðarmálastofnunin verði
^tíkisstjórninni til leiðbeining-|
■jor um það, á hvern hátt skipa I
ggpúðastöðvarnar geti unnið(
þessi verk, án þess að útgerð-
in sæti mun verri kjörum.
BÁTASMÍÐASTÖBVARNAR
ÞARFNAST AUKINS
REKSTRARFJÁR
Augljóst er, að skipasmiðastöðv
arnar og iðnaðurinn yfirleitt’
þarfnast aukins rekstrarfjár til
3>ess að geta rsekt hlutverk sitt'
Framh. af bls. 1.
aði, hækka um 6,7 millj. frá gild
andi fjárlögum og verða að
hækka enn til viðbótar um 2,4
millj. Gat ráðherrann þess að
eftirtektarvert væri, að hefði
aukningin á dýrtíðargreiðslunum
frá því, sem þær eru í gildandi
fjárlögum, ekki komið til, þá
hefði fjárlagafrumvarpið ekki
hækkað neitt frá gildandi fjár-
lögum og ef niðurgreiðslurnar
hefðu ekki verið auknar í fyrra
vetur þá hefði fjárlagafrumvarp-
ið nú í fyrsta sinn um langan
tíma getað lækkað frá því sem
verið hefir.
NÝ SKATTALÖG
VÆNTANLEG
Fjármálaráðherra skýrði frá
því, að ríkisstjórnin og stuðnings
flokkar hennar hafi ákveðið að
beita sér fyrir samþykkt nýrra
skatta- og útsvarslaga m. a. með
það fyrir augum að lækka beinu
skattana. Einkum til að bæta úr
því ósamræmi, sem orðið hefir
vegna verðþennslunnar undan-
farin ár og"breytinga á gildi pen-
inganna. Brýn nauðsyn væri að
ívilna í sköttum til þess’ að auka
sparnað, endurskoða þyrfti á-
kvæðin um persónufrádrátt, skatt
greiðslur hjóna o. fl.
Þá gat ráðherrann þess að fyrr
verandi ríkisstjórn hafi sem kunn
ugt er, ætlað sér að útvega 16
millj. kr. tii smáíbúðarlána. Búið
sé að útvega og úthluta 10 milij.
kr. og veríð að vinna að því að
útvega þær 6 millj. sem á vantar.
Vonir standi til að það muni tak-
ast og verði lánunum þá úthlutað
án tafar, því að mjög mikil þörf
sé fyrir þessi lán. Ríkisstjórnin
vinni auk þess að aukinni fjár-
öflun til lánveitinga vegna íbúð-
arhúsabygginga.
SPARNAÐUR ER
ÞJÓÐARNAUÐSYN
Þá ræddi ráðherrann um það
á Alþingi
! hvaða leiðir hægt væri að fara
til að afla fjár til hinna ýmsu
framkvæmda, sem ætlunin væri
að ráðast í. Þjóðarnauðsyn væri
að landsmenn sjálfir legðu fé til
hliðar, því að það fé myndi skapa
möguleikana til aukinnar fjár-
1 festingar í landinu. Sparnaður
hafi að visu aukizt nokkuð upp
á síðkastið, en aukizt hann ekki
verulega frá því sem nú er, þá
sé það augljóst, að ekki verði
hægt að afla nægilega mikils fjár
innanlands til þeirra fram-
kvæmda, svo sem raforkufram-
kvæmdanna, sem nú er ætlunin
að ráðast í. Sparnaðinn verði því
að auka sem mest og Alþingi það,
sem nú situr, verði að taka þetta
mikla vandamál til meðferðar og
gera einhverjar ráðstafanir svo
að menn leggi frekar fé til hlið-
ar, en eyði því ekki eins og nú
sé allt of algengt.
Ráðherrann benti á að á árinu
1950 hafi orðið alger stefnubreyt-
ing á íjármálum. Árin á undan
hafði verið stórfelldur greiðslu-
halli á rekstri ríkisins og fram-
leiðslan barist í bökkum. Á árinu
1950 voru margvíslegar ráðstaf-
anir gerðar í fjármálum landsins
sem urðu lil þess að ríkisbúskap-
urinn varð greiðsluhallalaus á
því ári og hefir verið það
síðan, en það hefir aftur leitt til
þess að smám saman hefir verið
hægt að slaka til á þeim viðskipta
höftum sem áður ríktu hér, og
hefir það haft í för með sér heil-
brigðara ástand í öllum fram-
leiðslu- og viðskiptamálum lands-
ins.
PUiJsóifssöfi heiHraður
á seifuisafmæli sínu \ oær
MIKILL fjöldí fólks heimsótti dr. Páll ísólfsson á sextugsafmæli
hans í gær. Var hann heiðraður á ýmsan hátt, m. a. kjörinn heið-*
ursfélagi í tveimur félögum: Landssambandi íslenzkra karlakóra
og Stokkseyringafélaginu. Þá barst honum og mjög vegleg gjöf
frá Ríkisútvarpinu.
fússon léku þátt úr strokkvartett
op. 18 nr. 1 eftir Beethoven.
Síðari hluti afmælishátíðarinn-
ar var þáttur Ríkisútvarpsins.
Vilhjálmur Þ. Gíslason útvarps-
stjóri flutti ávarp, þar sem hanrj
skýrði frá því hve mikinn þátt
Páll ísólfsson á í þeirri öru þró-
un sem orðið hefur í tónlistar-
málum þjóðarinnar. — Þá flutti
Sinfóníuhljómsveitin og karla-
kórinn Fóstbræður tvo kafla út
Alþingishátlðarkantötu Páls fs-
ólfssonar — Þér landnemar og
Brennið þið vitar. Stjórnandi var
Jón Þórarinsson.. Síðan flutti Sin-
fóníuhljómsveitin undir stjórn
Olavs Kiellands Passacaglia eft-
ir Pál ísólfsson. Er það stórbrot-
ið verk og eitt helzta verk Páls,
sem samið er fyrir stóra hljóm-
sveit.
Að ávarpi dr. Páls loknu
kvaddi sér- hljóðs af áheyrenda-
bekk Ólafur Thors forsætisráð-
herra og ávarpaði tónskáldið.
Bað hann að lokum áheyrendur
Framh. á bls. 8.
AFMÆLISHATIÐ I
ÞJÓÐLEIKHÚSINU
í gær var haldin afmælishátíð
í Þjóðleikhúsinu í tiiefni af
i sextugsafmæli dr. Páls. Davíð
Stefánsson skáld frá Fagraskógi
flutti kvæði, þar sem hann af
mikilli snilld og orðkyngi lýsti
vini sínum Páli ísólfssyni, af-
burða listgáfu hans og þróun
hans á listabrautinni.
Hófst síðan þáttur Tónlistar-
skólans í afmælishátíðinni. Björn
Ólafsson fiðluleikari, afhenti Páli
að gjöf brjóstlíkan af honum, en
brjóstlíkanið hefur Sigurjón
Ólafsson myndhöggvari gert. —
Síðan var efnleikur á píanó.
Jórunn Viðar lék ,,Glettur“ eftir
dr. Pál og Rögnvaldur Sigur-
jónsson lék 3 lög eftir Pál, en
þau lög hafa verið gefin út í
einu hefti. Lögin eru Burlesca,
Intermezzo og Caprice, Jón Nor-
dal lék frumsamið verk — svítu
fyrir píanó í 7 þáttum. Þeir
Björn Ólafsson, Þorvaldur Stein-
grímsson, Jón Sen og Einar Vig-
Sibelius hlýtur vcrðlaun.
IIELSINKI — í síðustu viku var
úthlutað alþjóðaverðlaunum fyr-
ir tónlist. Var upphæð þessarar
fyrstu verðlaunaúthlutunar 8
þús. sterlingspund. Sibelius, hið
fræga tónskáld Finna hlaut verð-
launin.
Skólastúlka særist til
ólífis í bílslysi, sm
9
drakkinn piltur olli
Hörmulegt slys á Hverfisgötunni.
SÁ HÖRMULEGI atburður gerðist hér í bænum aðfaranótt sunnu-
dagsins, að ung stúlka beið bana af völdum bílslyss, sem tvítugui’
piltur var valdur að. Var stúlkan farþegi í bíl, sem hann ók dauða-
drukkinn með ofsalegri ferð á pallhorn vörubíls. — Við höggið
sópaðist hægri liliðin að mestu burt úr bílnum, en stúlkan sera
lézt hafði setið þeim megin í aftursæti bílsins.
Stúlkan sem lézt hét Hellen
Helgadóttir, Hringbraut 71. Hún
varð 16. ára hinn 11. sept. s. 1.
— Hún dó í Landsspítalanum
nokkru eftir að komið var með
hana þangað.
Forsaga þessa hörmulega at-
burðar er sú, að á laugardags-
kvöld um kl. 9 leggja þeir upp
í ökuför í þílnum R-2517, Jón
Valur Samúelsson, Langholtsvegi
15, Birgir Eyþórsson, Kambsvegi
31 og Ásþór Guðmundsson, Efsta-
sundi 16 og ók hann bílnum.
INN HJÁ MJÓLKUR-
STÖÐINNI
Þegar komið var niður í bæ-
inn, en þeir Jón Valur og Birgir
voru með vínflösku með sér, var
víða ekið og reynt að komast
inn á dansleiki, en miðar voru
hvergi fáanlegir. Um kl. 11.30,
er þeir voru staddir inn hjá
Mjólkurstöðinni, tóku þeir Hell-
en upp í bílinn og settist hún
í aftursætið, en þar var Birgir.
Þau voru málkunnug. Enn var
ekið um bæinn og var Ásþór,
sem ódrukkinn var, við stýrið.
Um klukkan 2 um nóttina fór
hann úr bílnum, skammt frá
Þjóðleikhúsinu. Hann hafði mælt
sér mót við stúlku, sem var að
koma af dansleik og kvaðst hann
ætla að fara til móts við hana
og bað þau bíða sín.
Litlu seinna snarast Jón Valur
undir stýri bílsins. Ók hann af
stað áfram inn Hverfisgötu og ók
greitt. Var hann orðinn drukk-
inn mjög og illur. Einnig var
Birgir orðinn ölvaður, en stúlk-
an bragðaði aldrei vín.
SLYSIÐ
Skammt frá gatnamótum
Frakkastigs ætlaði Jón Valur aði
aka milli vörubíls, sem stóð þar
mannlaus og fólksbíls, sem einn-
ig var á leið inn götuna. En
um leið og Jón Valur fór milli
bílanna, rakst hægri hliðin á bít
hans á pallhornið. — Varð það
ægilegt högg, því sjónarvottur
segir hliðina úr bílnum hafa
gjörsamlega tæt.U í sundur. Jón
Valur jók nú ferð bílsins, ók
utan í grindverk, hélt enn áfratn
ferðinni inn Hverfisgötuna og
ók niður á Vitatorg. Þar ók hann
utan í fólksbíl og síðan inn
Lindargötu. Þar lennti hann ái
vörubíl og nam bíllinn nú loka
staðar.
NÆTURLÆKNIR KOM
Næturlæknirinn, sem var ái
vakt þessa nótt, var með þeim
fyrstu, sem komu á slysstaðinn.
Hann og aðstoðarmaður hana(
fóru stúlkunni strax til hjálpar,
Hún var . þá með fullri rænu*
Eftir litla stund hafði tekizt ac9
losa hana úr braki bílsins og
var hún flutt í Landsspítalann.
Einnig var fluttur þangað BirgiT
Eyþórsson, en hann meiddist
ekki alvarlega, hlaut heilahrist-
ing og meiddist á handlegg.
Um það bil fimm stundarfjórð-
ungum eftir að komið var meO
Hellen í sjúkrahúsið, lézt hún.
Birgir Eyþórsson telur sig hafa
misst meðvitund við fyrsta á-
reksturinn og eigi hafa komið tilj
meðvitundar fyrr en lögreglu-
og sjúkraliðsmenn tóku hann ÚT
bílnum. Jón Val, sem trylltisti
á slysstaðnum, varð að setja I
handjárn.
STÚLKAN VIÐ BÍLINN
Við rannsókn máls þessa haf£»
allmörg vitni verið yfirheyrð,
Framh. á bls. 7, j