Morgunblaðið - 17.12.1953, Qupperneq 15

Fimmtudagur 17. des. 1953
M O KGU N B L Á í) / Ð
15
Skrifl og nýjar skriffeækisr ;p3*#aki komið
FYRIR nokkrum árum kom ég Minnist ég þess hve mér fannst
í erlendan barnaskóla méð starfs- honum vel takast kennsla og leið-
bróður mínum, sem var þar á beiningar á kennaranámskeiði á
eftirlitsferð. í þetta sinn var hann Laugum fyrir nokkrum árum. Og
ekki að rexa í mörgu, en ég tók það má þykja ánægjulegt fyrir
, eftir því, að athygli hans að þessu stéttina, þegar einhver kennar-
sinni beindist einkum að skrif- inn beitir sér af alúð og orku til
bókum barnanna. Hann skoðaði þess að sérhæfa sig í einhverri
þær, sagði eitthvað um flestar grein og gerir sig með því hæf-
þeirra, og ræddi síðan við kenn- an til að leiðbeina félögum sín-
arann á eftir. | um. Þyrftum við nú að eiga fleiri
Á leiðinni heim spjölluðum við af slíkum mönnum, t. d. er nú
um þessa heimsókn í skólann.1 vöntun á manni, sem tæki reikn-
„í slíkum skyndi-heimsóknum inginn og reikningskennsluna
eins og þessari geri ég oftast slíkum tökum.
ekkert annað en beina athygl-1
inni að einhverju einu“, sagði VÖNÐUÐ VERKEFNI
hann, „og verða þá skrifbækurn- j Mér virðist að vandað sé til
ar ærið oft fyrir mér. Ég met þessarar útgáfu, og skiptingin
skriftina mjög mikils. Snjall milli heftanna rækilega athuguð
skriftarkennari, sem skilur rétt í sambandi við eðlilegan og vax-
það mikilvæga verkefni, kennir j andi vanda. Og verkefna heftið
raunar margt fleira í skriftar- ætla ég að sé mjög vel úr garði
tímunum, sem börnin þurfa að gert og heppilegt til notkunar.
læra. Því er skrifbókin merki-i Vera kann að einhverjir hafi eitt-
legur vitnisburður um eigand- j hvað við einn og einn staf að
ann, og samanlagt bera þær heild athuga, þætti hann betri öðru-
inni vitni. Þegar ég sé hreinleg- j vísi. Um það má lengi deila. En
ar og blettalausar skrifbækur, sem heild verður að telja þessa
þar sem hin réttu tök á verk- j forskrift bæði auðvelda og áferð-
efninu leyna sér ekki, og alúðin argóða, enda vita það allir, sem
og vandvirknin blasa við augum,' til þekkja að G. I G. hefir ekki
þá veit ég ekki aðeins það að kastað til þess höndunum. Og nú
þar er verið að „ala upp“ góða er það kennaranna að notfæra
. skrifara, heldur og hitt líka, að sér þetta. Að vísu liggur nokkur
fleira er þar í góðu lagi“. Og hætta í því að einhver hugsi sem j
margt fleira sagði hann í þessu 1 Svo, að úr því þetta skrifbóka-
sambandi, sem gaman var að íeysi hafi getað gengið undan- i
h
m* a veour-
athugimarstöð
NÝLEGA var komið fyrir sér-
kennilegu hvoliþaki á háloftsat-
hugunarstöð varnarliðsins á
Keflavíkurflugvelli. Hvolfþak
þetta var sett á veðurathugunar-
stöðina til að skýla tækjum þeim,
I
© *s /? e © i
Pfliíir hafa i hyggju
að banna innflutning
þýzkra bifreiða
Telja Þjóðverja hafa svikið yiðskiplasamninga
Einkaskeyti til Mbl. frá NTB—RB.
KAUPMANNAHÖFN 5. des. — Nú er allt útlit fyrir að Danir loki
fyrir eða takmarki innflutning frá Vestur-Þýzkalandi. Er þetta
vegna þess að Þjóðverjar hafa svikið viðskiptasamninga um inn-
flutning frá Danmörku. Hefur greiðsluhallinn s.l. ár verið mjög
óhagstæður Dönum.
Danir sendu nýlega verzlunar
og viðskiptasendinefnd til Bonn.
Síðustu fregnir af nefndinni
benda til þess að samningaum-
leitanir séu gersamlega strand-
aðar. Hafa þær staðið yfir í hálf-
an mánuð en árangurslaust.
1300 MILLJÓN KR. I
VIÐ SKIPTAHALLI
Ástæðan fyrir þessu er að á
s.l. ári keyptu Danir miklu
meiri vörur í Þýzkalandi en
Þjóðverjar í Danmörku. Nem-
ur viðskiptahallinn hvorki
meira né minna en 1300 mill-1
jónum íslenzkra króna. Telja
Danir að Þjóðverjar hafi svik-
hlusta á og hugsa um.
SKRIFBÆKURNAR
MÆLIKVARÐI Á VAND-
VIRKNI
farið sé ekki bein þörf á að j
breyta til. En þetta væri hin í
versta fásinna. Engar úrbætur
fást með slíkum hugsunarhætti,
enda mun varla þurfa að ætla i
Skriftarnámið er vissulega kennurum hann, því að á flest-!
mikilsvert nám. Það þótti líka j um samkomum þeirra undanfarið
hér áður, og þykir enn, kostur á hefir krafan um fleiri og betri
hverjum manni að vera vel skrif-
andi, og getur enda nú sem fyrr
haft verulega þýðingu fyrir hann
í lífi og starff, jafnvel í alveldi
ritvélanna. Og það ætla ég að sé á
rökum reist, að sé rétt að farið,
geti þetta nám haft uppeldislegt
gildi, máske írernur en margt
annað, sem fengist er við. Og ég
tek undir það af heilum hug, og
hefi sannfærst um það, að skrif-
bækurnar eru eigi ómerkilegur
mælikvarði á vandvirkni og alúð
í staríi bekks eða skóla, og oft
talandi vottur um reglusemi og
aga. Þess vegna fer mér oft líkt
cg hmum erlenda starfsbróður,
að athvgli mín beinist að skrif-
bókunum.
En íslenzkir kennarar hafa um
langt skeið átt við bág kjör að
búa, að því er skriftarkennsluna
varðar. Engar forskriftarbækur
hafa verið til í heilu kerfi aðeins
nokkur verkefni í skrift, sem
voru að vísu góð það sem þau
náðu, en þó allsendis ónóg. í
þessu allsleysi varð hver að
bjarga sér sem bezt hann gat,
en aðstaðan til þess afar misjöfn,
eins og vitanlegt er. Má því lík-
legt þykja að árangurinn af
kennslunni hafi orðið ærið mis-
jafn, þrátt fyrir allt amstur Og
erfiði.
BÆTT UR SKRÍFBOKA-
SKORTINUM
En nú hefir loks v^rið úr þessu
bætt. Út er komin skrifbók í 6
kennslutæki og annað það, sem
auka mætti möguleika á bættum
árangri af starfi þeirra, verið
bæði einörð og einróma. Og hér
er spor stigið í rétta átt, að því
marki. Þetta kostar að vísu nokkr
ar krónur (6 kr. heftið) og kann
sumum að vaxa það í augum. En
þetta er þó ekki meiri kostnaður
en svo, að segja má að hægt
væri að komast af með 1—2 hefti
handa barni á vetri með því að
nota jafnframt stílabók til æfinga
eftir forskrifsinni. Og ekki setja
menn nú á dögum fyrir sig kaup
á einum vindlingapakka eða 3
aðgöngumiðum í kvikmyndahús.
Kennarar gegna erfiðu hlut-
verki. Af þeim er mikils krafist
og stundum meir en sanngjarnt
er, því að oft er aðstaða þeirra
erfið. Því ber að fagna öllu, sem
styður þá í starfi og eykur mögu-
leika á auknum árangri. For-
skriftarbækurnar var nauðsyn-
legt að fá. Annað var ekki við-
unandi. Og nú er að notfæra sér
þær.
Snorri Sigfússon.
- Á heiðum úii
Framh. af bls. 12.
á sjófugl og endur er 12/70 hvað
heppilegust, einnig með fullri
þrengingu. Ef um tvíhleypu er
að ræða myndi ég stinga upp á
30” hlauplengd, vinstra hlaup
i fullþröngt, hægra með nr. 3 eða
heftum eftir Guðmund I. Guð-, 6Q% Þessi gerg er einnig heppi.
jónsson kennara. Og auk þess jegUsj sein )jaiis konar“ byssa. En
Plastþakinu komið fyrir á veður-
athugunarstöðinni
sem notuð eru við veðurathugan-
ir í háloftunum. Þakið er úr
þykku plastefni.
Undir hinu nýja plastþaki á
veðurathugunarstöðinni verður
nú komið fyrir nákvæmum mið-
unartækjum, sem eru þannig út-
búin, að þau geta fylgt eftir
með geislum sínum loftbelgjun-
um, sem sendir eru frá stöðinni
upp í háloftin. Fást þannig mið-
anir, sem af má ráða vindáttina
og vindhraðann í háloftunum,
loftþyng, rakastig og hita. Ná-
kvæm vitneskja um þessi atriði
er nauðsynleg öruggum flugsam-
göngum.
Með smíði plastþaks yfir há-
loftsathugunarstöðvar, var fund-
in hentug lausn á því, hvernig
hægt væri að skýla nákvæmum
veðurathugunartækjum fyrir
veðri og vindi, án 'þess að rýra
notagildi þeirra. Hvolfþakið er
fimmtán fet í þvermál og fimm-
tán fet á hæð. Gildir um það sú
regla, að það má ekki vera úr
málmi, því að hansi veldur trufl-
unum á starfsemi miðunartækj-
anna. Eini málmurinn í þakinu
eru koparboltarnir, sem notaðir
eru við festingar á hurð og
gluggum. Þakinu var flogið til
Keflavikurflugvallar ósamsettu í
einni af risavélum hersins og tók
ekki nema tæpa tvo daga að
koma því fyrir.
(Frá varnarliðinu).
sérstakt verkefna-hefti, sem
höfundur mun hugsa sér að not-
fyrir þá sem eingöngu skjóta
rjúpu og smærri fugla myndi ég
að yrði.í unglingadeildum gagn- kjóga létta tvíhleypu nr. 12 eða
fræðastigsins, (þ. e. 14. og 15.
aldursárið) og þá jafnframt
máske í 12 ára deildum barna-
skólanna handa þeim börnum,
sem skara fram úr. Þetta má
vera gleðiefni öllum kennurum,
því að allt af verður skriftar-
kennslan eitt höfuðverkefni
barnaskólanna, og ekki má van-
rækja hana í unglingadeildun-
um ef vel á að takast.
Guðm. I. Guðjónsson hefir nú
um all-langt skeið verið einn
höfuðleiðbeinandi kennara í
skrift. Hann mun því orðinn vel
lærður á þessu sviði, smekkmað-
ur góður og prýðilegur kennari.
16, með stuttu hlaupi 26” eða 28”
löngu og nr. 3 og kvartþreng-
ingu (50 prosent). Slíkt skot-
vopn væri líka ekki amalegt til
að heilsa með upp á minkinn.
En hver svo sem gerð og stærð
byssunnar er þá minnumst þess
að mestan þáttinn leikur maður-
inn sem bak við hana stendur.
Veldur hver á heldur, segir þar.
aquila.
Jólablðð Ljósberans
JÓLABLAÐ Ljósberans er ný-
komið út. Er frágangur blaðsins
hinn smekklegasti. Efni þess er
m. a. greinin, Jólin, þegar ég var
ungur, eftir dr. theol Bjarna Jóns
son biskup, jólasagan Góður vilji
eftir Guðrúnu Lárusdóttur, grein
in Sonur indverska þvottamanns
ins, eftir Magna Toft, þá Ævin-
týfið um prinsinn, þættir úr lífi
Óskars Bernadottes, myndasög-
urnar Hjarðsveinn og konungur,
og Á meðal villtra Indíána, þá
gamalt jólaævintýri, Jólaklukk-
urnar, — grein um flugið 50 ára,
Þegar flogið var í fyrsta sinn,
Baldur Bjarnason endursagði, þá
er frásögn Ólafs Ólafssonar
kristniboða, Á kínverzku mark-
aðstorgi, framhaldssagan, Fang-
ar í frumskóginum, myndagátur,
heilabrot og margt fleira.
Ljósberinn er barna- og ungl-
ingablað, sem kemur út í hverj-
um mánuði. Er þetta 33. árgangur
blaðsins. Ritstjóri er Ástráður
Sigursteinsson kennari.
2 isng géðskáid
Framh. af bls. 10.
ljóst á köflum. En „Jafntefli við
guð“ er hreinasta perla, er sýnir
sérkenni höf. hina miklu skáld-
gáfu hans og vönduð vinnu-
brögð:
„Ef lifði ég ei til að lofsyngja
nafn þitt
í ljóði og mynd,
og óttast þig reiðan og ákalla náð
þína
í angri og synd,
og reisa þér musteri, færa þér
fórnir,
hve fátt sem ég skil,
og verja þinn málstað og vígja
þér börn mín,
þú værir ei til.
Og værir þú ei til að hlusta frá
hæðum
á hjarta mitt slá,
og veita mér huggun og verja
mig falli
og vekja mér þrá,
og sefa minn ótta við eilífan
dauða
í afgrunnsins hyl,
já værir þú ekki til að vaka
mér yfir,
ég væri ekki til.“
„Mitt faðirvor“ er gott kvæði,
en „Rödd frá Kotströnd“ heldur
þunnt. — „Dagur Austan“, erfi-
Ijóð eftir ógæfusaman skáldbróð-
ur, er gullfallegt og vel gert, eitt
bezta kvæðið í bókinni. „Kvöld-
visa“ og „Boð“ eru tvær litlar
perlur, einkum er hið fyrrnefnda
snjallt. — „Þveræingur" er lé-
legt; „Frið!“ sömuleiðis, en í því
ein fögur hending:
„Gleðin er eins og grynning.
Harmurinn ómælt haf.“
„Ég er sýkn“ er nokkuð gott,
en allóljóst á köflum. Aftur á
móti er „Ég hef leitað“ tært í
hugsun og stórvel gert. Sama
má segja um „Boð frá „dánum“.“
í þeim báðum er hugur og hjarta
skáldsins óskift.
„Hugsað til Akureyrar“ er gull-
fagurt kvæði, snjallasta ástar-
játning, sem sú borg hefur hlotið
— og ættu Akureyringar að sjá
sóma sinn í að lausna ekki kot-
ungslega slíka drápu! Að lokum
er „Söngur verkamanna“, sá
bezti, sem hér hefur verið kveð-
inn, að einum undanskildum.
Kristján frá Djúpalæk er með-*
al fremstu ljóðskálda í hópi
hinna ungu. Hann hefur sér-
stæða skáldgáfu og hefur náð mik
illi leikni. En nú þarf hann að
afla sér meiri menntunar, rýmra
útsýnis, leysa anda sinn af hverj
um þeim klafa, er heftir þrosk
ann. Takizt honum þetta, getur
hann orðið stórskáld, — ef þrek
og vilja skortir ekki.
ið viðskip^asamninga ársins á
ýmsan hátt , m. a. hafi þeir
ekki haldið loforð sín um að
lækka tolla á dönskum land-
búnaðarvörum.
Þetta ástand er nú orðið svo
slæmt að Danir verða að grípa
til vissra gagnráðstafana. Vegna
þess að þeir gátu ekki selt land-
búnaðarafurðir til Þýzkalandg
hefur skuld þeirra til Greiðslu-
bandalaseins vaxið svo að þeir
verða nú að greiða *llan þýzkan
innflutning með gulli eða doll-
urum.
STÖÐVA
BÍLAINNFLUTNING
Helzta ráðið sem bent feefur
verið á er að stöðva innflutning
á þýzkum bifreiðum. S.l. ár urðu
Þjóðverjar fremstir í bílainn-
flutningi til Danmerkur, er þei'r
fóru fram úr Bretum og seldú
þangað 15 þúsund bíla.
- Noregsbréf
Framh. af bls. 13.
væri undirstáða þess að jafn lítil
þjóð gæti gefið út eins mikið af
bókum og blöðum og raun ber
vitni.
— Landar í Osló héldu að
vanda árshátíð sína 1. des. og
var þar mikið fjölmenni samanr
komið og hin bezta skemmtun,
söngur og dans. Ræðuna fyrir
minni fslands hélt Bjarni Ás-
geirsson sendiherra. — Önnur
tíðindi hef ég ekki frá löndum
að segja, en ekki hef ég heyrt
annars getið en öllum líði vel.
2. des.
Skúli Skúlason.
ga setti met
Hel
Ármann sigraSi
í syndfcaaffleik
SUNDMEISTARAMÓT Reykja-
víkur fór fram í Sundhöllinni á
miðvikudagskvöldið. Var keppt
í 7 sundgreinum karia og kvenna
og auk þess fór fram úrslitaleik-
ur í sundknattleiksmóti Reykja-
víkur.
Árangur í sundgreinunum varð
betri og jafnari en í fyrra og náð:
ist nú ágætur árangur í ýmsum
greinum. Helga Haraldsdóttir KR
bætti íslandsmet Kolbrúnar Ól-
afsdóttur í 100 m. skriðsundi um
1.3 sek.
Meistarar í einstökum grein-
um urðu:
100 m skriðsund kvenna: Helga
Haraldsdóttir KR, 1:14,0 mín.
200 m bringusund kvenna: Vilf-
borg Guðleifsdóttir KFK 3:19,1
mín. (Gestur). R.meist.: Helga
Haraldsdóttir 3:24,0 mín. (
100 m skriðsund karl'a: Pétur
Kristjánsson Á, 1:02,8. 2. Gylfi
Guðmundsson ÍR, 1:05,1 mín.
400 m skriðsund karla: Helgi
Sigurðsson Æ, 5:09,5 mín.
300 m baksund karla: Rúnar
Hjartarson Á, 1:21.7 mín., 2. Örn
Ingólfsson ÍR 1:21,8 mín. ,
200 m bringusund karla: Torfi
Tómasson Æ, 3:00,4, 2. Ólafur
Guðmundsson Á, 3:03,3 mín.
í sundknattleiksmótinu urðu
úrslit þau að Ármenningar báru
sigur úr býtum og urðu Reykja-
víkurmeistarar í 12. sinn. Sigr-
uðu þeir KR í.úrslitaleiknum með
7:2. Unnu þeir alla keppinauta
sína í mótinu, en í því tóku þátj;
5 lið.