Morgunblaðið - 24.12.1953, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 24. des. 1953
MORCUNBLAÐÍfí
Alþmgishúsið
Framh. af bls. 6.
Húsið varð í upphafi bækistöð
safnanna eins og ráð hafði verið
fyrir gert er húsbyggingin var
ákveðin.
Var Landsbókasafnið á jarð-
hæð en Þjóðminjasafnið á þak-
hæð. Söfnin fluttu burt 1908. Og
síðar í safnahúsið við Hverfis-
götu og voru þá komin lengra frá
miðbænum en talið var forsvar-
anlegt er rætt var um Arnar-
holtstún sem stað fyrir þing- og
Síðar fékk háskólinn þar inni.
Og þar sem nú er fundaherbergi
Sjálfstæðisflokksins sátu áður
lögfræðingár og norrænustúdent-
ar við nám. Þar sem læknisefni
áður sátu á hörðum bekkjum,
sitja nú Framsóknarmenn á rabb-
fundum. Þar sem guðfræðingar
áður lærðu hin kristnu fræðí
sitja nú lúnir Alþýðuflokksmenn
á milli þingfunda. Þar sem pró-
fessorar áður hvíldust milli
kennslustunda eru nú skrifstof-
ur forseta íslands.
safnhús 30 árum áður.
m ffit &
Saga þessa húss er ailt af fá-
um kunn. Henni hefur heldur
ekki verið haldið á lofti sem
vert væri. í sögubókum um
Reykjavík eru fáar og sundur-
slitnar línur um þetta merka
hús. En Árni Óla, ritstjóri, hef-
ur á einn stað safnað miklum
fróðleik um húsið. Er hann að
finna í bók hans „Fortíð Reykja
víkur“ sem hann á heiður skilið
fyrir. Á sumum stöðum í grein
þessari eru prð hans notuð,
einkum í kaflanum um skreyt-
ingu hússins og um hina fyrir-
huguðu undirstöðu þess. Ann-
að efni í svipmyndir þessar er
■ ■■■■■■■■■■■■■■ ■■«•■■■•■■■■■■■■■■!
S. V.
sótt lengra að, m. a. í „Sögu
Reykjavíkur“ eftir Klemenz
Jónsson, Árbækur Reykjavíkur
eftir Jón Helgason biskup og
Úr bæ í borg eftir Knud
Zimsen.
Alþingishúsið býr yfir sínum
töfrum. Þó það sé ekki byggt á
fyrirhugaðri undirstöðu og sé
því alls ekki eins virðulegt og
það átti að vera, þó mið-
stöðvarlagnir séu ekki felldar
inn í innveggi þess og þótt grá-
grýtið í veggjum þess sé ekki
eins áferðarfagurt og mjúkt
fyrir augað og marmari Aþenu-
musteranna, þá túlkar allt í
þessu húsi svo íslenzka sögu að
hún er öllum hjartfólgin.
Húsið var byggt þegar
Reykjavík var að byrja að breyt
ast úr smáþorpi í bæ. Bygging-
arsaga þess markast af þeim
tímamótum og þeirra tíma
vaxtarverkjum. Húsið hefur
síðan tekið stakkaskiptum sam-
fara breytingum tímans. Svo að
nú á tímum tækni og vélamenn-
ingar er sérhver ræða, sem hald
inn er í þingsölum þess hljóðrit
uð á segulband. Slík tæki er
ekki að finna í sölum nokkurs
annars þings lýðræðisríkis.
Þannig eru í þessu húsi ofnir
saman þræðir fortíðar og nú-
tíðar. Og svipur hússins úti
sem inni látlaus — og íslenzk-
ur. —■
Róm á sína hvelfdu Vatikan-
höll og sitt meistaraverk í
Péturskirkjunni; Egyptaland
sína óforgengilegu pýramída;
Konstantinopel hvítar hallir
með hvolfþökum og turnspirum
— Reykjavík á einnig sína ger-
semi‘ geymda í húsbyggingu —
Alþingishúsinu við Kirkju-
stræti 14.
A. St.
flÉtíÍiÉif
vorpsms
■■■■■■■■■■■
■■•■•■•■■•■■■■
S. V.
Almennur dansleikur
í Sjálfstæðishúsinu sunnudaginn 27. des.
(III. í jólum), kl. 9.
Aðgöngumiðar seldir í anddyri hússins milli kl. 5 og 6
NEFNDIN
TULIPANAR
grænar greinar, og mosi, verður selt í greinasölunni
Laugav. 7 og í gróðrastöðinni líirkihlíð við Nýbýla-
veg í dag. — Tekið á móti pöntunum í síma 4881.
JÚ&RKABRRETT
Skemmtun fyrir alla
í Austurbæjarbíói annan í jólum kl. 1,15 e.h.
Marzbræður. Nýr söngkvartett, syngur Rainbow Street,
Miss me og fleiri jazz og dægurlög. — Sigurður Sí-
vertsen, Ásgeir Sigurðsson, Magnús Ingimundarson
og Vilhjálmur Vilhjálmsson.
Ingþór Haraldsson munnhörpusnillingur, leikur og flautar
Gestur Þorgrímsson gamanleikari, kemur öllum í gott
skap.
Harmónikku tríó frá harmónikkuskóla Karls Jóantans-
sonar. Sigrún Óskarsdóttir, Ásgeir Egilsson og Gísli
Haraldsson.
Anný Ólafsdóttir, 12 ára gömul, syngur.
Baldur Georgs sýnir töfrabrögð og kynnir atriðin.
Ragnar Bjarnason syngur nýjustu dægurlögin.
Jazztríó teikur. — Eyþór Þorláksson, Gunnar Sveinsson
og Jón Sigurðsson.
Aðgöngumiðar seldir í Hljóðfærahúsinu, Bankastræti
og í Austurbæjarbíói, Njálsgötumegin, annan jóladag
frá kl. 11.
ÚTVARPIÐ hefir gefið út jóla-
dagskrá sína og er í henni mikið
og margvíslegt efni, fyrir unga
og gamla, og margt til hátíða-
brigða auk hins venjulega efnis
til frétta og annarrar daglegrar
þjónustu. Nokkur atriði úr dag-
skránni verða rakin hér:
JÓLADAGARNIR:
Auk útvarpsins á kirkjumess-
um að venju, fiytjur próf.
Magnús Jónsson jólahugvekju í
útvarpssal á aðfangadagskvöld en
á undan og eftir er útvarpað
orgelleik og söng úr Dómkirkj-
unni, dr. Páll ísólfsson leikur,
en Þuríður Pálsdóttir og Einar
Sturluson syngja. — Á jóladag
verða miðdegistónleikar með
söng stúlkna úr Laugarnesskóla
og Kvennaskólanum í Reykjavík,
undir stjórn Ingólfs Guðbrands-
sonar. — Þá er svíta nr. 2 í
h-moll eftir Bach. — Um kvöld-
ið ieikur Sinfóníuhljómsveit
útvarpsins jólalög, en Dóm-
kirkjukórinn syngur. Lárus Póls-
son les helgisögu, Kristur í
Flandern, Dietrich Fischer
Dieskau syngur lög við Goethe
ljóð með undirleik Árna Kristj-
ánssonar og var þessi söngur tek-
inn upp fyrir -útvarpið, þegar
Dieskau var hér á ferð. Á annan
jóladag.verður Brandur Ibsens og
um kvöldið danslög og gleðskap-
' ur.
i
GAMLÁRSKVÖLD OG
NÝÁRSDAGUR:
j Á gamlárskvöld verður fjöl-
j breytt dagskrá og að mestu í því
. formi, sem fast er orðið. Biskup-
inn, dr. Bjarni Jónsson, flytjur
'aftansöng, forsætisráðherra Ólaf-
ur Thors talar, og á áramótum
ílytur Vilhj. Þ. Gíslason annál
ársins. Um kvöldið verður ým-
iskónar gleðskapur, gamanvísur,
söngur og hljóðfærasláttur. Á
nýársdag. talar forseti íslands. i
Um kv.öíöið koma ýmsir gestir ■
í útvarpssal, allt menn sem eru j
nýkomnir utan úr heimi og sum-
ii langt að. Gunnar Dal, Gunnar
Gunnarsson, Gísli Haiidórsson
verkfræðingur o. fl.
JÓLATÓNLEIKAR:
Auk tónleikanna á aðfanga-
dagskvöld og sinfóníutónleikanna
á jóladag og útvarpshljómsveit-
arinnar, verður mikið um annan
söng og hljóðfæraslátt. Hjördís
Schymberg frá Stockhólmi söng
fyrir útvarpið áður en hún fór
heimleiðis héðan í vor, eftir að
hafa sungið í Þjóðleikhúsinu í
La Traviata og verður dagskrá
hennar nú útvarpað. Einnig
verður útvarpað tónleikum
grísku söngkonunnar Diana
Eustrati og söng Dieskau. ís-
lenzkir tónlistarmenn, sem koma
fram í dagskránni, eru Þuríður
Pálsdóttir og Einar Sturluson,
Þórunn Jóhannsdóttir, Árni
Kristjánsson, Jón Nordal og
Ingvar Jónasson. Fóstbræður
syngja á Þrettándanum undir
stjórn Jóns Þórarinssonar. Annan
í nýári verða sungnir iagaflokk-
ar Jóns Laxdal við sögukvæði
Guðmundar Guðmundssonar um
Gunnar á Hlíðarenda og -um
Helgu fögru. — Meðal heima-
manna má einnig telja ný-
stárlegan gest, sænsku sendi-
herrafrúna Brittu Öhrvall, sem
syngur sænsk þjóðlög. Af er-
iendu tónlistaefni verður margt
og mikið. m. a. öll óperan Carm
en eftir Bizet, flutt í nýrri
franskri upptöku, undir stjórn
Clutens, vgrður hún flutt í mið-
degisútvarpi á annan í jólum. Á
sama tíma á jóladag verður flutt-
ur jólakonsert eftir Corelli, und-
ir stjórn Bruno Walter og Con-
serto grosso í D-dúr eftir Hand-
el, Weingartr.er stjórnar.
JÓLALEIKRITIÐ:
Brandur Ibsens, í þýðingu sr.
Matthíasar, nokkuð stytt. Leik-
stjóri er Þorst. Ö. Stephensen.
Þetta er eitt af öndvegisritum
norskra bókmennta og þýðingin
meistaraverk. — Á hstamanna-
vökunni er fjórði þáttur úr
„Gullna hliðinu“. Tveir nýir
gamanleikir eru á jóladag-
skránni: „Seigur ér Sveinki", eft-
ir ísak, og „Fljúgar.di diskarV,
með Har. Á. Sigurðssyr.i, Alíreð
Sr. Ajariii
Ibsen
Andréssyni og fleiri leikurum. —
Fyrir yngstu hlustendurna verð-
ur barnahátíð Snædrottningin.
JOLAMESSURNAR:
Auk jólahugvekju próf. Magn-
úsar Jónssonar verður þessum
Útvarps-
stjórinn
ins Snædrottningin undir stjórn.
Hildar Kalman, en þessi leikur
var sýndur í Þjóðleikhúsinu í
hitteðfyrra. Seinni hluti leiksins
verður í barnatímanum á þriðja
í jólum.
ERINDI OG UPPLESTUR:
Auk ávarpa forseta, forsætis-
ráðherra og annáls útvarpsstjóra
er ýmislegt talað orð í dag-
skránni, eins og venja er til. Frú
Guðrún Helgadóttir flytur erindi
um Bólu Hjálmar 28. des. Próf.
Þorkell Jóhannesson talar um
daginn og veginn. Sunnudaginn.
27. des. verður kvöldvaka, sem
Bandalag ísl. listamanna sér um,
og koma þar fram ýmsir kunr.ir
listamenn, Gunnar Gunnarsson,
Þuríður
messum útvarpað: Aftansöng úr
Hallgrímskirkju á aðfangadags-
kvöld (sr. Sigurjón Árnason), úr
Dómkirkjunni á jóladag kl. 11
(sbr. Óskar J. Þorláksson) og kl.
17 úr Fríkirkjunni (sr. Þorsteinn
Björnsson) og aftansöngur bisk-
upsins á gamlárskvöld. Danskri
rntssu verður útvarpað á jóladag
Kiljan
Form.
útvarpsráðs
Tómas Guðmundsson, Halldór
Kiljan Laxness, Páll ísólfsson og
Jón Leifs. Hávamál verða flutt.
30. des. og sér próf. Einar Ól.
Sveinsson um það. Próf Steingr.
J. Þorsteinsson talar um „Brand“
á annan í jólum.
GAMANÞÆTTIR:
Nýr gamanþáttur hefst milli
jóla og nýárs og sér Rurik Har-
aidsson um hann. Alice Babs og
Norman-tríóið syngja og spila og
var það tekið upp á tónleikum
þess hér í bænum. Nýjar gaman-
vísur verða sungnar og gaman-
BARNATIMAR:
Á jóladag kl. 18.15 verour
barnatími í útvarpssal með hóp
barna við jólatréð. Þar talar þáttur fluttur og mikið leikið af
Ólafur Ólafsson, kristniboði, við
börnin, telpnakór syngur og jóia-
sveinn kemur í heimsókn. ' Á
annan jóladag á sama tíma verð-
ur fluttur fyrri hluti æfintýris-
léttum danslögum. Bjarni Böð-
varsson og Þorvaldur Stein-
grímsson sjá um þá þætti, einn-
ig verður útvarpað úr samkomu-
húsum úti í bæ. —,
Dansk gudstjeneste
afholdes i Ðomkirken 1. juledag kl. 2.
Biskop Bjarni Jónsson prædiker.
Af hensyn til Grönland og udenbys boende, vil
tjenesten blive transmitteret.
DET DANSKE SELSKAB
guds-
Skemmíifélag Garðbúa Skemmtifélag Garðbúa
BANSLEIkUR
á Gamla Garði 2. dag jóla.
Aðgöngumiðasala sama dag kl. 4—5.
STJÓRNIN
Tókum upp í gær
nýja sendingu af síðdegiskjólitm og telpu-
kjólum í mjög f jölbreyttu úrvali.
Verzlunsíi Eros
Hafnarstræti 4 — Sími 3350
9