Morgunblaðið - 08.01.1954, Blaðsíða 6
6
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 8. janúar 1954
1
Stúlka óskast
til að innheimta reikninga
og til léttra skrifstofustarfa.
Uppl. í vélaverkstæði Sig.
Sveinbjörnssonar, Skúla-
túni 6.
Speed Graphic
myndavél, 6X9 cm, til sölu.
Filterar og tveir flashlamp-
ar fylgja. Tilh. sendist afgr.
blaðsins, merkt: „Speed
Graphic — 478“.
Tempo- Rúllugardínur afgreiddar eftir máli. Einnig sett nýtt á gömul kefli. TEMPO Laugavegi 17 B Vil taka net til fellingar. Uppl. í síma 9894 frá kl. 1 e. m. næstu daga. Sveinn Sveinsson.
IMæfion undirkjólar, buxur, sokkar, blússur (kr. 99,95). Þvotta- svampar, púðsvampar. — Rayon-skjört kr. 56,85. SÁPUHÍISIÐ k Austurstræti 1. Brúnt Peningaveski tapaðist á nýársnótt; senni- lega skilið eftir í bíl eða tapazt norðan til á Óðins- götu eða þar í grennd. Finn- andi vinsaml. hringi í síma 81634. Góð fundarlaun.
Óska eftir 2ja—3ja herb. SBtJH Þrennt fullorðið í heimiii. Tilboð sendist afgr. Mbl. fyrir mánudagskvöld merkt: „Ó. —- 480“. Glæsilegt Sófaborð í rókókóstíl, ónotað, til sölu í Kvisthaga 12 (kjallara). Til sýnis kl. 6—8 í kvöld. •
• Keflavík: TIL SÖLU
STIJLKA Tvenn kjólföt, skyrtur fyigja. Einnig ný kvenkápa,
óskast á lítið heimili. — meðalstærð. Upplýsingar í
Uppl. í síma 418. síma 6709.
JÖRÐ!
Til sölu er stór og vel hýst
jörð, sem verður laus í vor.
Jörðin er tilvalin fyrir f jár-
og hrossarækt. Æskilegast
er að skipta á húsi eða íbúð í
Rvík. Tilb. sendist blaðinu
merkt: „Laxveiðijörð - 471“.
Hagkvæm skipti
Rafvirki vill taka að sér
raflögn í húsi og fá bíl sem
greiðslu, helzt vörubíl. Mætti
vera ógangfær. Einnig koma
til greina kaup á bíl. Uppl.
í síma 82367 kl. 7—8*/2 e. h.
STULKA
óskast til húsverka
frá kl. 8»/2—12 eða 2.
Upplýsingar í síma 81788.
Bíll óskasi
Lítill 4 manjia bíll óskast til
kaups, helzt eldra módel. —
Tilboð eendist afgr. blaðsms
fyrir 12. þ. m., merkt:
„Ódýr — 479“.
8TLLBÍA
óskast í vist. (Ekki ungling-
ur.) Frí öll kvöld. — Uppl.
í Stórholti 41.
▲ BEZT AÐ AVGLÝSA £
T / MORGVNBLAÐim T
Húseigendur
2—4 herbergi og eldhús ósk-
ast til leigu. Get útvegað
stúlku í vist og barnagæzlu
1—2 kvöld íviku. Uppl. í
síma 6729 kl. 2—6 í dag.
HERBERGI
óskast nú þegar fyrir prúða
og reglusama stúlku. Uppl.
í síma 5454 kl. 7—9 e. h.
næstu daga.
Kópavogsbúar
Getur ekki einhver leigt
ungu og reglusömu kær-
ustupari íbúð? Þarf að vera
1—2 herbergi og eidhús eða
eldunarpláss. Tvennt i heim-
ili. Uppl. í síma 4939.
TIL SÖLU
ísskápur, stór, sófasett í
gömlum stíl, sessilon-sófi, ný
uppgerður, djúpir stólar,
imiterað skinn, ný, ensk al-
föt„ lítil númer, verð kr. 300,
karlmansarmbandsúr, ný,
verð frá kr. 240, o. m. fl.
Verzlunin Hveríisgótu 16.
Ódýrir
hjólbarðar
900X13 á kr. 750,00
825X20 -- 995,00
750X20 - 895,00
700X20 - 825,00
Barðinn h.f.
Skúlagötu 40. — Sími 4131.
Vísnakver
Guðbrtmdur Sigurðs-
son Hruinkelsstöðum
Vísnakver, eftir Snæbjörn
Jónsson. — H.f. Leiftur. —
Reykjavík 1953.
SNÆBJÖRN JÓNSSON er mikil
hamhleypa til ritstarfa og geng-
ur ávallt hreint til verks og
djarfmannlega í ritum sínum.
Aldrei hefir hann vegið aftan að
neinum.
En það er um hann eins Og
alla, sem reyna að þjóna sann-
leikanum eins og bezt þeir kunna,
að oft eru þeir misskildir og mis-
jafnar verða löngum vinsældirn-
ar, enda mega þeir jafnan vera
við því búnir að taka á sig nokkr-
ar skrokkskjóður frá þeim, sem
úr skúmaskotum kasta leir eða
grjóti að öllum, sem reyna að
segja þeim satt. Betur er þeim
löngum þakkað, sem ástunda það
að smjaðra eða Ijúga að sinni
samtíð. En aldrei hefir Snæbjörn
bliknaö eða blánað fyrir slíkum
sendingum, veit sem er, að hjá
þeim komst enginn af flokki
spámannanna.
Allir, sem þekkja Snæbjörn
nánast, vita hvílíkur drengskap-
armaður hann er og merkismað-
ur í hvívetna. Er það hvort
tveggja að hann er stórvel að
sér í bókmenntum enda svo frá-
bær smekkmaður á bókagerð, að
íslenzkir útgefendur hefðu mátt
margt af honum læra, ef þeir
hefðu á hann hlustað og meira
hugsað um að hafa bækur sínar
fagrar en stórar. Er útgáfa hans
af Ljóðmælum Gríms Thomsens
og fleiri bækur, sem hann hefir
haft hönd með, til mikillar fyrir-
myndar um bókagerð, enda ættu
allir menn að skilja það að stór-
leikur bókmenntanna birtist sízt
af öllu í miklu pappírsmagni og
tröllslegu broti.
Ein er sú bókmenntagrein, sem
Snæbjörn hefir lagt mikla rækt
við og kunnað að meta mörgum
betur, en það eru rímurnar. Sjálf-
ur hefir hann kveðið geysimik-
inn rímnaflokk um íslenzk skáld
meiri og minni, sem hann nefnir:
Skáldaflotinn, um þúsund erindi
og er þar mörg geysihagleg vísa
og um margt er þessi flokkur
hinn merkilegasti og sýnir hversu
Snæbjörn er leikinn í hinum
fornu rímnaháttum. Sams konar
rímnaflokkar, sem ortir voru
fyrir öld síðan, voru á hvers
manns vörum á íslandi. En það
er með rímurnar eins Og ullar-
vefnaðinn. Það sem yljaði þeim
gömlu er nú gengið úr móð, og
komin önnur tízka, sem óvíst er
að okkur henti betur.
Nú er komið út Vísnakver eft-
ir Snæbjörn, ekki svo lítið sem
það lætur lítið yfir sér. Þetta er
reyndar allmikil ljóðabók um
200 bls. á stærð, og hið fegursta
að öllum ytra frágangi eins og
vænta mátti. En jafnvíst er hitt,
að innihaldið svíkur engan.
Ekki temur Snæbjörn sér atom
ljóð eða aðra nýtízku í ljóða-
gerð, orðadútl, sem enginn skil-
ur, hvað á að merkja, líklega
ekki einu sinni höfundarnir sjálf-
ir. Hér er skynsamleg hugsun og
mergur í hverju kvæði og mörg
eru ljóð þessi stórvel gerð eins
og t. d. hrynhendan um Guðmund
Friðjónsson, sálmurinn: Þegar
bækur mínar fóru, Gömul minn-
ing, Á gömlum kirkjugarði,
Haustvísur og svo framvegis. —
Fyrir höfundinum vakir það allt-
af fyrst og fremst að segja eitt-
hvað. Formið hefir hann ekki
alltaf hirt jafnmikið um að fága,
ekki gefið sér tíma til þess. En
samt sem áður eru þarna gull-
lalleg erindi og vísur svo vel
kveðnar, að þær sýna hversu
langt höfundurinn hefði getað
komizt í orðsins list, ef hann
hefði nokkurn tíma sjálfur tek-
ið skáldskap sinn alvarlega og
litið öðruvísi á hann en tóm-
stundaverk. En þó að einhvers
staðar kunni að finnast hrukka
á ljóðum þessum, eru þau þó af
þeirri tegundinni, sem lesin verð-
iliinningarorð
í DAG verður til moldar bor-
inn að Borg á Mýrum, Guðbrand-
ur bóndi Sigurðsson á Hrafnkels-
stöðum.
Með honum er í valinn fallinn
einn merkasti búhöldur úr byggð
um Borgarfjarðar.
Guðbrandur fæddist í Miðhús-
um í Álftaneshreppi 20. apríl ár-
ið 1874. Hann var af traustu
bændafólki kominn í báðar ættir.
Foreldrar hans voru þau hjónin
Sigurður Brandsson frá Fornaseli
og Halldóra Jónsdóttir, Árnason-
ar frá Kirkjubóli í Hvítársíðu.
Guðbrandur var með foreldr-
um sínum til tíu ára aldurs. Þá
fór hann I fóstur til hjónanna
Péturs Þórðarsonar og Sigríðar
Jónsdóttur að Smiðjuhóli. Dvald-
ist hann hjá þeim, þar til þau
brugðu búi. Guðbrandur mun þá
hafa verið nær tvítugu. Á æsku-
árum sínum átti hann þess eigi
kost að hljóta mikla bókmennt-
un, en menning íslenzkra þjóð-
hátta mótaði Guðbrand frá blautu
barnsbeini í foreldrahúsum og æ
síðan. Hann var fróðleiksfús og
minnugur Og háði sér því stað-
góðrar þekkingar á ýmsum þjóð-
legum fræðum Og hafði þau jafn-
an í hávegum.
Á árunum eftir að hann fór frá
Smiðjuhóli stundaði hann ýmsa
almenna vinnu. Hálf þrítugur hóf
hann búskap í Miðhúsum með f or
eldrum sínum. Árið 1901 gekk
hann að eiga Ólöfu Gilsdóttur,
Sigurðssonar bónda að Krossnesi.
Er sá ættbogi bæði mikill og
merkur.
Árið eftir hófu ungu hjónin
búskap í Litlu-Gröf í Borgar-
hreppi. Eigi bjuggu þau þó lengi
þar, því vorið 1907 fluttust þau
að Hrafnkellsstoðum á Mýrum
og rpá segja að þar hefjist aðal
lífsstarf þeirra Guðbrandar.
Aðkoman að Hrafnkellsstöðum
mun eigi hafa verið sem bezt. —
Hús öll að falli komin og túnið
kargi einn.
Hófst Guðbrandur nú handa af
mikilli elju og byggði bæinn upp
að nýju, jafnframt því, sem reist
voru peningshús öll svo og hlaða.
Þá gekk Guðbrandur ótrauður
að ræktunarstörfunum Og hóf að
slétta túnið, auk þess sem hann
réðst fljótlega í umfangsmikla
nýrækt.
Árið 1930 byggði hann mynd-
arlegt steinhús og mun það vera
með stærstu íbúðarhúsum í sýsl-
unni.
En störf Guðbrandar voru eigi
einungis unnin heima á búi hans.
Ævistarf hans var alla tíð tví-
þætt. Annars vegar baráttan fyr-
ir afkomu stórrar fjölskyldu, en
á hinn bóginn leiðtogastarf í mál-
efnum sveitar- og sýslufélaganna.
Guðbrandur var kosinn í hrepps
nefnd Hraunhrepps árið 1913 og
oddviti hennar var hann kjörinn
1919 og gegndi hann því starfi um
þrjátíu ára skeið.
Þá var hann lengi formaður
búnaðarfélags Hraunhrepps. —
Hann var einn þeirra, er ötulast
unnu að stofnun Kaupfélags
Borgarfjarðar í Borgarnesi.
Gegndi hann Og trúnaðarstörfum
um hríð í þágu þess.
Það yrði of langt má' að ætla
að rekja hér öll afskipti Guð-
brandar af opinberum málum og
verður því eigi fleira talið hér,
en það, sem að ofan greinir og
er það þó ærið starf af höndum
leyst í hjáverkum frá búskapn-
ur oftar en einu sinni, og kvæðin
munu því betri þykja sem þau
eru oftar lesin. Þetta sker venju-
lega úr um það, hvoru megin
hryggjar kveðskapurinn liggur.
Benjamín Kristjánsson.
um. Það mun vera skoðun þeirra,
er kunnugastir eru, að öll störf
Guðbrandar í Qpinberu lífi hafi
hánn rækt með hinni mestu prýði
enda var á málunum tekið af
hógværð og traustri dómgreind.
Sveitungar Guðbrandar, sem
og aðrir, er til þekktu, höfðu á
honum miklar mætur og leituðu
oft til hans um heilræði. Var það
að vonum, því Guðbrandur var
maður ráðhollur og traustur.
Framsækinn var hann og þótti
stundum nokkuð ráðríkur, eins
og oft hendir þá, sem einarðir
eru og treysta réttmæti skoðana
sinna. Hann gekk því jafnan af
fullri einurð að hverju verki,
hvort sem það var heima eða
heiman.
En Guðbrandur ekk eigi einn
að starfi. Ólöf húsfreyja hans, er
nú lifir bónda sinn, reyndist hon-
um alla tíð hin traustasta hjálp-
arhella og stóð fyrir heimili
þeirra að Hrafnkellsstöðum af
hinum mesta myndarskap. Heim-
ili þeirra hjóna hefur jafnan ver-
ið rómað fyrir gestrisni, enda
nutu húsbændur mikillar vin-
áttu sveitunganna og fjölmargra
annarra, er fjarri bjuggu.
Þau Guðbrandur og Ólöf eign-
uðust 11 börn. Eru 10 þeirra á
lífi, hið mesta myndarfólk.
Vinir Hrafnkellsstaðafjölskyld-
unnar votta henni djúpa samúð
sína, vegna fráfalls hins mæta
heimilisföður og óska henni alls
góðs á komandi tíð.
Ásg. P.
GÆFA FVLGIR
trúlofunarhring-
unum frá
Signrþóri,
Hafnarstræti 4.
— Sendir gegn
póstkröfu. —
Sendið nákvæmt
mál.
M.s. Dronning
Alexandréne
fer frá Kaupmannahöfn 19. jan.
til Færeyja og Reykjavíkur. Til-
kynningar um flutning óskast
sendar sem fyrst til skrifstofu
Sameinaða í Kaupmannahöfn.
Frá Reykjavík fer skipið 26.
janúar til Færeyja og Kaup-
mannahafnar. Farþegar eru beðn-
ir að innleysa farseðla sem fyrst.
Tilkynningar um flutning óskast.
Skipaafgreiðsla Jes Zimsen.
(Erlendur Pétursson).