Morgunblaðið - 21.04.1954, Blaðsíða 12

12
MORGVNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 21. apríl 1954
Enn um brunafryggingarnar
VEGNA umræðná og skrifa um
brunatryggingarnar á húsum
í Reykjavík, langar mig að leggja
fáein orð í belg. Ég vil fyrst
leiðrétta missögn, sem kemur
fram í niðurlagi greinar Ásgeirs
Þorsteinssonar, er nefnist „Bruna
tryggingarmálin" og birtist í
Morgunblaðinu hinn 9. apríl, en
þar segir, að ég hafi á fundi í
Fasteignaeigendafélaginu, 7. þ.
m. gert þá játningu, að másko
væri ekki mikil hagnaðarvon
fyrir Samvinnutryggingar í til-
boði þeirra um brunatrygging-
arnar, „en þeim væri mjög kær-
komið að fá iðgjaldaféð til ráð-
stöfunar í rekstri þeirra vegna
ýmiss konar lánastarfsemi, sem
þeir þurfi að reka.“ (Það sem ér
innan tilvitnunarmerkja er orð-
rétt úr nefndri grein). Allir þeú',
sem hlýddu á mál mitt á nefnd-
um fundi, munu geta staðfest,
að hér er ekki rétt með málin
farið. Það, sem ég sagði m. a. á
nefndum fundi, var það, að ef
bæjarfélag tæki að sér bruna-
tryggingar húsa, væri komið í
veg fyrir, að Pétur og Páll gætu
samið um tryggingar sínar hjá
hinum ýmsu tryggingarfélögum
á þann hátt, að lán fengist út a
þær. Taldi ég ekki líklegt, að
bæjarfélagið, með sinn um-
fangsmikla rekstur, hefði fé af-
lögu til lána út á tryggingar, cn
hins vegar væri mikil lánakreppá
í landinu og þörf lána út á hús
nú geysimikil.
•
Ásgeir Þorsteinsson virðist
telja heppilegast að leysa bruna-
tryggingarmálin á þann hátt, að
húseigendur stofni með sér gagn-
, kvaéman félagsskap um trygging-
arnar. Ég er honum alveg sam
mála um það, að gagnkvæmar
tryggingar séu mjög heppilegar.
Reynslan í öðrum löndum hefur
sýnt það. Stærstu tryggingarfé-
lög heimsins eru gagnkvæm. En
ég get ekki séð, að það fari sam-
an að bæjarnýta tryggingarnar
og stofna til gagnkvæmra trygg-
inga meðal húseigenda. í öðnt
lagi má minna á, að til er gagn-
kvæmt tryggingarfélag , félag
sem hefur öfluga sjóði til trygg-
ingar skuldbindingum sínum, fé-
lag, sem reynzt hefur mikilvæg
hagsmunasamtök þúsunda lands-
manna í tryggingarmálum og
hefur sýnt það áþreifanlega, með
því m. a. að endurgreiða stórar
upphæðir til baka til þeirra, sem
tryggja hjá því. Á ég hér við
Samvinnutryggingar, en í stjórn
þeirra eru menn úr öllum póli-
tsíkum flokkum, að Þjóðvarnar-
flokknum undanskildum. — Þeg-
ar Samvinnutryggingar buðu í
thúsatryggingarnar í Reykjavik,
tóku þær sérstaklega fram í til-
boðinu, að auk þess, sem þær
byðu allt upp í 47% lækkun á
iðgjöldum, þá myndi tekjuafgang
ur greiddur af húsatryggingun-
um, ef það sýndi sig, að félagið
-myndi hagnast á þeim.
•
í umræðum um brunatrygg-
ingarmálin hefur hjá mörgum
komið fram sú skoðun, að verði
'tryggingarnar gefnar frjálsar, þó
þannig, að allir verði skyldaðir
til þess að tryggja hús sín, yrði
hætta á því, að iðgjaldataxtar
timburhúsa yrðu óhæfilega háir,
þar sem tryggingarfélögin myndti
ekki kæra sig um þess konar
tryggingra. Hér tel ég að gæti
þröngsýni. Iðgjöld af frjálsum
brunatryggingum á lausafé í
timburhúsum, munu e'kki vera
tiltölulega hærri en í steinhús-
um, og ekki virðist bera á því,
að erfiðlega gangi fyrir fólkið að
fá tryggða lausafjármuni í timb-
urhúsum. Annars er mjög einfait
ráð til þess að vernda hag hús-
eiganda í sambandi við frjálsar
tryggingar, ráð sem notað er í
öðrum löndum, t. d. Bandaríkj-
unum. Þetta ráð er það, að settar
eru reglur um hámarksiðgjöld.
Tel ég mjög eðlilegt, að bæjar-
stjórn Reykjavíkur ákveði há-
marksiðgjöld, ef fryggingarnar
yrðu gefnar frjálsr . til þess að
tryggja hag húseigenda og koma
í veg fyrir of háar .ðgjaldaskrár
hjá tryggingarfélögunum. Þess
má geta, að í Bandaríkjunum
hafa flest, ef ekki öll, ríkin sínar
hámarksiðgjaldaskrár. Trygging-
arfélögin mega ekki taka hærii
iðgjöld en þessar hámarksið-
gjaldaskrár mæla fyrir um, en
mega aftur á móti taka lægri ið-
gjöld, enda mun það algengt.
•
Á fundinum í Fasteignaeig-
endafélaginu vakti ég athygli á
því, hve gagnkvæmar endur-
tryggingar eru nú orðinn þýð-
ingarmikill þáttur í starfsemi is-
lenzkra tryggingarfélaga. Með
gagnkvæmum endurtryggingum
er átt við það, að útlendar trygg-
ingar fáist inn í landið í staðinn
fyrir íslenzkar, sem fara út úr
landinu. Slík endurtryggingaf-
starfsemi er mjög æskileg, ekki
aðeins frá sjónarmiði tryggingar-
félaganna, heldur einnig frá þjóð-
hagslegu sjónarmiði. Hagnaðin-
um af erlendu tryggingunum má
verja til lækkunar á iðgjöldum
innanlands, um leið og erlendur
gjaldeyrir flyzt inn í landið.
Verði brunatryggingarnar bæj-
arnýttar, fer forgörðum þýðing-
armikill þáttur í tryggingunum,
þáttur sem stuðlar að lækkun
iðgjalda, því að gera verður ráð
fyrir, að bæjarfélagið telji það
ekki vera í sínum verkahring að
hefja alþjóðlega tryggingarstarf-
semi.
•
Meðal hinna frelsisunnandi
þjóða, er viðskiptafrelsið talið
vera einn af hinum þýðingar-
miklu þáttum í frelsi einstakling-
anna. Um þetta hafa verið gerðar
margar ályktanir á þingum bæði
sameinaðra og einstakra þjóða.
Sameinuðu þjóðirnar hafa m. a.
fjallað um þjóðnýtingu á trygg-
ingum í Suður-Ameríku, en með
því rekstrarfyrirkomulagi voru
iðgjöld óhæfilega há vegna ein-
okunarinnar.
•
Tryggingar eru aðeins ein
grein viðskiptalífsins. Frelsi í
þeim lýtur sömu lögmálum og
frelsi í öðrum viðskiptagreinum
og er ekki siður mikilvægt. Ef
tryggingar eiga að veita þá þjón-
ustu, sem nútíma þjóðfélag
þarfnast, verða þær að vera
frjálsar. Með því verður ekki að-
eins iðgjöldunum stillt í hóf,
heldur verður einnig tjónaupp-
gjör og önnur þjónusta að mikl-
um mun liprari og betri.
10. apríl 1954.
Erlendur Einarsson.
IKGE3F
Hafið þér
reynt
Sápuhuldaru,
Sápuspara?
INGÖI.FS APÓTEK
Tek að sníða
kjóla, blússur og pils, þræði
saman og máta, ef óskað er.
Sníð einnig kápur og dragt-
ir. Viðtalstími frá 4—G dag-
lega.
Sigrún Á. Sigurðardóttir.
Grettisgötu 6, 3. hæð.
Leigið yður bíi
og akið sjálfir.
Höfum til leigu:
Station-l>íla
6 manna fólksbíla
4 manna fólksbíla
Jeppa.
BÍLALEIGAN,
Brautarholti 20. Sími 6460.
S.K.T.
INiýju og gömlu
dansarnir
í G. T.-húsinu í kvöld klukkan 9.
Asadans, verðlaun verða veitt.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 6,30. — Sími 3355
Þórscafé
DANSLEIKUR
að Þórscafé í kvöld klukkan 9.
HLJÓMSVEIT Björns R. Einarssonar.
Aðgöngumiðar seldir frá kl í—7.

Vetrargarðurinn.
Vetrargarðurinn.
DANSLEIKUR
í kvöld síðasta vetrardag kl. 9.
Hljómsveit Baldurs Kristjánssonar.
Aðgöngumiðar eftir kl. 8.
Nýkomið frá Ameríku
Morgunkjólar
Einnig stórar stærðir — og
Telpukjólar
úr Everglaze.
oieu
laiuafwmiiuiw
1 Beint á móti Austurbæjarbíói.
Karlakórinn Fóstbræður
Mosfellssveit og nógrenni
KVÖLDVMKH
að Hlégarði í kvöld kl. 9.
Fjölbreytt skemmtiskrá — Hljómsveit leikur til kl. 1.
Aðgöngumiða má panta simstöðinni Brúarlandi og í
síma 81567. — Ferðir frá ferðaskrifstofunni kl. 8,30.

« ARirh" cftfr tí ttos*

JaniE’S CTTES!. blink,
HAS SETRIEVFD TMÉ SMALL
CAW SH£ THPE'.V IvnD THE POOLj
1) Blikki, annar otur Hönna
hefur sótt járnhylkið, sem hún
kastaði í tjörnina.
2) — En nú ætla ég að plata
þá.
— Já, í staðinn fyrir hylkið
ætlarðu að kasta stein út í vatn-
ið.
3) Hanna heldur á hylkinu í I 4) Otrarnir kafa og koma brátt
lófanum og svo lítið bar á smá- auga á linsuna, sem liggur djúpt
völu, sem hún lætur falla í vatn- (í vatninu.
ið.
.