Morgunblaðið - 19.08.1954, Qupperneq 6

6
MORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 19. ágúst 1954
Umlangsmesta gimsteinasmygi
veraldarsögunnar upplýst
Kristján Þorvarðsson
læknk flmmtifii*

Frægasfi leynilðgreglumaður Breía
slendur sízl að baki Sherlcck Kstees.
FYRRVERANDI yfirmaður rannsóknarþjónustu brezka
hersins eftir styrjöldina hefur leyst leynilögreglustarf
af hendi, sem minnir einna helzt á sögurnar af Sherlock
Hoimes.
Mesta þjófnaðar-, blekkinga- og smyglaramál innan al-
þjóða demantsverzlunarinnar eftir styrjöldina hefur nú
verið leitt í ijós í öllum smáatriðum, og kemur bráðlega
fyrir rétt bæði í Englandi og Suður-Afríku. Verðmæti dem-
antanna, sem um er að ræða, skiptir milljónum sterlings-
punda, og meðal þeirra, sem teknir hafa verið höndum, eru
fjölmargir þekktir menn á sviði flugsamgangna og lista.
Við þetta bætist, að uppljóstrun málsins sýnir leynilög-
reglustarf, sem lengi verður minnzt í annálum þeirrar
greinar, og á vafalaust eftir að mynda uppistöður í fjöl-
margar leynilögreglusögur, sem standa jafnfætis hinum
fræga Sherlock Holmes.
Hinu volduga gimsteinafélagi
„Diamond Trading Company",
hafði lengi verið það ljóst, að
úr námum, sem það starfrækir
m. a. í Oubangui, Sierra Loni og
á Tanganyika-strönd, voru
framdir þjófnaðir, sem álíta
mátti geysilega.
Leynilögreglumenn félagsins
sjálfs, ríkislögreglan í viðkom-
andi héröðum og alþjóðlega
leynilögregluþ j ónustan, „Inter-
pol“, sem hefur aðaibækistöðvar
sínar í París, reyndu með mik-
illi fyrirhöfn að hafa hendur í
hári hinna seku, en þeim var
með öllu ómögulegt að komast
á neina slóð, sem lægi til þess
velskipulagða, alþjóðlega hrings,
sem bersýnilega stóð að baki
þjófnuðunum.
Því var það, að „Diamond
Trading Company" réði í sína
þjónustu fyrir nokkrum mánuð-
um mann, sem því var sagt, að
myndi vera „snjallasti leynilög-
reglumaður heimsins“ — og fékk
hann það hlutverk að komast fyr-
ir milljóna-þjófnaðina.
LEYNILÖGREGLUMAÐURINN
SÓTTUR f SÆLGÆTIS-
VERZLUN
Maður þessi, var enginn annar
en fyrrverandi yfirmaður rarn-
sóknarþjónustu brezka hersins
eftir styrjöldina, Ml 5, Sir Percy
Silliíoe. Hann hafði áður getið
sér sérstakan orðstýr í tvö skipti,
er hann kollvarpaði glæpamanna-
plágu skozku hafnarborgarinnar
Glasgow, og er hann ljóstraði
upp um atómnjósnirnar í Bret-
landi. Á síðastl. ári varð hann
Þekkti belgísiki flugmaðnrinn,
Albert Deppe, sem var sendill
gimsteinahríngsins.
að láta af störfum fyrir aldurs
sakir, og til þess að bæta eér
upp lág eftirlaun sín, hafði hann
sett upp sælgætisverzlun í bað-
staðnum Esstbourne. Sjálfur stóð
hann bak við búðarborðið og af-
greiddi sætindafíkin börn — sem
verður að teljast feikilegt stökk
úr fyrra starfi!
Sir Percy Sillitoe — leynilög-
reglumaðurinn úr sælgætis-
búðinni.
Og það var til sælgætisverzl
unarinnar, sem „Diamond
Trading Company" kom með
tilboð sitt — og það er óhætt
að fullyrða, að Sir Percy átti
auðveldara með að yfirgefa
sælgæti sitt en Sherlock
Holmes býflugumar sínar, til
þess að snúa sér að afar lík-
um störfum.
VERKAMENNIRNIR
GLEYPTU GIMSTEINANA
Síðan hefur hann ferðazt um
þrjár heimsálfur og lagt rúm-
lega 30.000 kílómetra að baki sér
til þess að fina lausn gátunnar.
Sir Percy lætur ekki mikið uppi
um aðferðir sínar, en samt hefur
fengizt nokkurnveginn skýring á
íyrirbærinu.
I leit sinni að „svörtum dem-
öntum“ (en svo eru stolnir dem-
antar venjulega nefndir) hóf
hann starf sitt í einni demanta-
námunni í Suður-Afríku — og
það tók hann ekki langan tíma
að komast að því, að um var að
ræða sígilda, margnotaða aðferð.
Verkamennirnir (flestir blökku-
menn), sem forstöðumönnum
hringsins heppnaðist að ná á sitt
band, gleyptu nokkra óunna
demanta, sem þeir höfðu losað.
Seinna hjálpuðu meðlimir hrings
ins verkamönnunum til þess að
losna við demantana. Verka-
mennirnir fengu að sjálfsögðu
sama og ekkert, fyrir sína fyrir
höfn, þannig að gróði fagmann-
anna hlaut að vera gífurlegur.
DEMANTARNIR GEYMDIE f
SKÓ- OG STÍGVÉLAIIÆLUM
Meðal verkamannanna lét Sir
Percy ekki framkvæma nema
sárafáar handtökur. Hinsvegar
lét hann menn sína fylgjast með
þsim, sem lágu undir grun, til
þess að komast eftir því, hverja
þeir hefðu sambönd við — og
með því móti var haft upp á
Frakka nokkrum, Jam Cresbon
að nafni. Hafðar voru nákvæm-
ar gætur á ferðum hans, og er
hann pantaði flugfar til Evrópu,
var tollvörðunum í Cape gert
aðvart.
Þegar hann kom til flug-
vallarins, var hann handtek-
inn og ýtarleg leit fram-
kvæmd á honum — og í sér-
staklega útbúnum hæl á öðr-
um skónum hans fundust 433
karöt af óunnum demöntum
Við enn ýtarlegri rannsókn
fundust í vörzlu hans lyklar að
hólfi í banka í París. Þessir lykl-
ar voru sendir til „Interpol“, sem
tekk heimild til rannsóknar fvr-
ir milligöngu M. Fougére, rann-
sóknardómara. Þegar hólfið var
opnað, fundust þar auk 700 karata
demanta, skj.öl, sem vísuðu á
fleiri meðlimi flokksins.
ÞEKKTUR ATLANTSHAFS-
FLUGMABUR HANDTEKINN
Það varð ljóst af þessum skjöl-
um, að endástöð óunnu' demant-
anna var í Bandaríkjuhufn, þáh
sem þeir voru slípaðir í laumi
>g Ssttir síðan í umferð.
Það vakti sérstaka eftirtekt
Sir Percy, að á skjölunum,
sem vísuðu á Bandaríkin hafði
Framh. á bls. 12
ÞAÐ STENDUR í Læknatali, að
hann sé fæddur 19. ágúst 1904,
svo að þetta er ekki að tvíla. En
þeim, sem þetta ritar, finnst þó
miklu skemmra síðan við lékum
okkur austur á Hvammstúni en
svo megi vera. En þannig líður
þó tíminn. Kristján fór þegar á
æskualdri að hugsa um lækn-
ingar, og stúdentsprófi hefur frá-
leitt verið lokið, þegar hann
hafði afráðið, hvaða nám hann
ætlaði að stunda, og síðan t.ók
læknisfræðin allan hug hans. Því
sagði séra Þorvarður, faðir hans,
einu sinni í gamni: „Hann er orð-
inn svo leiðinlegur strákurinn,
hann talar ekki um neitt annað
en læknisfræði.“ Að loknu
embættisprófi stundaði hann
framhaldsnám erlendis til að
fullnema sig í fræðunum. Og það
eru engar ýkjur, að hann hafi
orðið læknir af lífi og sál.
Skáldið ræðir um, hvernig
stúdentarnir dragist, er tímar
líða, í dilka sérfræðanna:
Einn boðar sálum syndagjald,
einn setur bót á þeirra rifna tjald.
Kristján reynir af öllum mætti
að bæta þetta rifna tjald, en hann
lætur þar ekki staðar numið.
Hann fer að vísu ekki inn á það
svið að boða neitt syndagjald, en
hann leggur þó allt kapp á að
láta ekki sálarhró vor verða út-

undan.Honum hefur verið alhug-
að að reyna eftir því sem í hans
valdi stóð að bæta mein manna
líkamleg og andleg, og munu
margir hugsa til hans með þakk-
læti á þessu merkisafmæli hans.
Kristján er nú stokkin úr landi
í fri, og næ ég ekki til að taka
í hönd honum og veit ekki, hvert
ég ætti að senda honum skeyti.
Ég telc því fyrir að senda honum
þetta opna bréf með árnaðarósk-
um um heill, langa lífdaga og
farsæld í lækningum.
Einar Ól. Sveinsson.
Akureyringur vi
söngnám vestra
AÐ hefur aldrei verið um það
efast að íslendingar væru
sérlega söngelsk þjóð. Fleiri og
fleiri ungir menn og konur, sem
hafa góða hæfileika til söngnáms j
leggja inn á þá braut. Ný nöfn
eru nefnd og meðal þeirra er
nú ung kona frá Akureyri, frú
Hanna Bjarnadóttir. Hún leggur
nú stund á söngnám vestur í
Bandaríkjunum (Hollywood) og
er komin hingað heim til skammr
ar dvalar og hyggst halda áfram
söngnámi. Ætlar hún að halda
söngskemmtun hér í Reykjavík
bráðlega.
Hanna Bjarnadóttir hefur
stundað nám í Tónlistarskólan-
um hér í píanóleik, en á söng-
sviðinu hefur hún verið í Kant-
ötukór Akureyrar, notið leið-
beiningar þar nyrðra hjá Guð-
rúnu Þorsteinsdóttur og eftir að
hún fluttist til Reykjavíkur árið
1946, var hún við söngnám hjá
Sigurði Birkis.
Foreldrar hennar eru Bjarni
M. Jónsson og Sigríður Óslánd.
Þegar Hanna Bjarnadóttir
var staðráðin í því að leggja
stund á söngnám, en vinir henn-
ar höfðu eindregið hvatt hana
til þess, ætlaði hún fyrst suður
á ítaliu, en þá k’om til skjalanna
frændi hennar, Jóhann Ólafur
Normann, sem er V.-íslendingur,
maður Ástu máiara. Hann greiddi
götu Hönnu til þess að komast til
Bandaríkjanna, en þegar þangað
kom fór hún suður til Los Ange-
les, en þar hafði Gunnar
Matthíasson Jochumssonar út-
vegað’ henni söngkennslu hiá
kunnum söngkennara, frú
Florence Lee Holtzman. Segir
Hanna að frú Holtzman njóti
vestra mikillar virðingar sem
söngkennari. Hefur frúin reynzt
iHþnníj sérlega vel á allan hátt,
m.a. tgkið hana í einkatíma end-
urgjaldslaust.
Hjá frú Holtzman nam einnig
frú Þóra Matthíasson, sem hér
hélt söngskemmtun í júnímán-
uði við góðar undirtektir.
Hanna Ejarnadóttir.
Geta má þess að í bænum
Malone, sem er slcammt frá landa
mærum Kanada, en þar á frú
Holtzman sumarbústað, var-
Hanna þar hjá henni í nokkra
mánuði og söng hún í borginni
Chataengay og Malone. Helzta
blaðið í Malone sagði frá söng
hennar og fór mjög vinsamleg-
um orðum um söng Hönnu þar í
kirkjunni. Þar söng hún lög
eftir Schuman og segir blaðið að
henni hafi tekizt einkanlega vel,
svo og er hún söng eftir Puccini
og úr óperunni Rigoletto. Segir
blaðið að lokum að þessi skemmt
un Hönnu hafi verið með ánægju
legustu söngskemmtunum, sem
þar hafi lengi heyrzt.
Hanna Bjarnadóttir hefur lyr-
íska sópran rödd. — Hún er gift
Þórarini Jónssyni, múrara frá
ísafirði. —
★★★★★★★★★★★★★
★
★
★
★
★
★
★
ezt að auglýsa í ★
MORGUNBLAÐINU ★
★
★★★★★★★★★★★★★
»