Morgunblaðið - 17.09.1955, Blaðsíða 7

Laugardagur 17. sept. 1955
MORGVNBLAÐIÐ
I }
Frá skákmófinu í Gaufaborg
EFTIRFARANDI ávarp flutti
Jón Ólafsson, fulltrúi í fé-
lafismálaráðuneytinu í Ríkis-
útvarpinu í fyrrakvöld:
HINN 15. þ. m. var undirritað-
ur í Kaupmannahöfn samn-
ingur milli íslands, Danmerkur,
Finnlands, Noregs og Svíþjóðar
um félagslegt öryggi. Steingrím-
ur Steinþórsson, félagsmálaráð-
herra undiritaði samninginn fyr-
ir íslands hönd, en hann situr
fund félagsmáiaráðherra Norður-
landa ásamt Hjálmari Vilhjálms-
syni, skrifstofustjóra félagsmála-
ráðuneytisins og Haraldi Guð-
Nú er skákmótinu í Gautaborg um það bil að ljúka og að mestu mi,ndssyni, forstjóra Trygginga-
leyti útséð um hverjir verða hinir 8, sem taka þátt í kandidata- ist® nunar ríkisins. ,
mótinu í Amsterdam, er fram fer þar næsta sumar. Atta efstu eldri^samningí^um ^6^gnkvæm
menn i motinu, sem nu er að verða lokið, asamt Russanum Smislov, réttindi Norðurlandabúa á sviði
en hann háði einvígi við heimsmeistarann, Botvinnik, í fyrra, munu félagsmála og auk þess fjallar
feeppa um það hver þeirra eigi að skora heimsmeistarann á hólm. hann um atriði, sem þessi ríki
— Bronstein t. v. er nú öruggur um að verða efstur á mótinu i hafa ekki samið um áður sín á
Gautaborg. Hérna er hann að tefla við landa sinn Geller, sem að milli. Þegar samningurinn geng
Stórt spor stigið til sköpunar
gagnkvæms félagslegs örygg-
/s á Norðurlöndum
Merkilegur árangur af norrœnni somvinnu
öllum líkindum verður einn af þeim efstu.
Osvikin Fiiderer-skák
HINN ungi Júgóslavi, Fud-
erer, hefur sýnt einna
glæsilegasta taflmennsku í
skákmótinu í Gautaborg fram
að þessu. Stundum er þó eins
og hann leggi of mikið á
hættu, en alltaf eru skákir
hans skemmtilegar. Eftirfar-
andi skák, sem er eina tap-
skák dr. Filips fram að þessu,
vinnur hann í ekta Fuderer
(Morphy) stíl.
Hvítt: A. FUDERER
Svart: DR. H. FIEIP
1. d4 RÍ6 20. Ke2 Ðc4t
2. c4 gG 21. Kf3 Ðc3t
3. Rc3 d5 22. Kg4 Dc8t
4. cxd5 Rxdo 23. Kg3 e5
5. e4 Rxc3 24. Dxg6t Ke7
6. bxc3 Bg< Báðir kóngarnir landflótta!
7. Bc4 0—0 25. Bxg7 exf4t
8. Re2 b6 26. Kh2 De6
Venjulegra er c5. 27. Kgl! fS
9. h4 — Df7 strandar á Bxf6t, Dxf6
Árás strax! Hh7t.
9. Ba6 28. Hh7 Gefið
10. Bxa6 Rx»6
11. h5 c5
12. hxg6 hxg6
12. Dd3 Dc8
14. Dg3 — —
Með hinni sterku hótun Dn4.
14. eaíd4
15. cxd4 Rb4
16. Dh4 Í6
17. Dh7t Kf7
18. Bh6 Hg8
19. Rf4 Dc3t
ur í gildi má segja að því marki
sé náð, að ríkisborgarar Norður-
landanna fimm hafi í megin-
atriðum öðlazt sama rétt til bóta
samkvæmt almannatryggingalög-
um og framfærslulögum og borg-
arar þess ríkis, sem þeir dvelja í.
VTRK ÞÁTTTAKA ÍSLANDS
Eftir heimsstyrjöldina síðari
hóf ísland virka þátttöku í sam-
vinnu Norðurlanda í félagsmál-
um, sem þá var tekin upp að
nýju eftir einangrun stríðsár-
anna. Þá hófst regluleg þátttaka
Islands í fundum félagsmálaráð-
herra Norðurlandanna, sem
haldnir eru annað hvort ár, og
nokkru síðar var skipaður full-
Jón Ólafsson
ingu mæðrahjálpar og um flutn-
ing milli sjúkrasamlaga og
jafnrétti taki til allra þátta fé-
lagslegs öryggis. Þá segir enn
fremur í 1. grein samningsins a<S
hann taki til greiðslna, sem sam-
kvæmt gildandi félagsmálalög-
gjöf á hverjum tíma, eru inntar
af hendi í hlutaðeigandi ríki
vegna elli, skertrar starfshæfni
eða örorku, veikinda, slysa- og
atyinnusjúkdóma, atvinnuleysis
og barnsburðar, svo og greiðslna,
sem inntar eru af hendi ,til eftir-
lifandi maka og barna og til bág-
staddra. Það skal tekið fram aSJ
með greiðslum er hér ekki ein-
ungis átt við greiðslur í reiðufó
heldur einnig hvers konar þjón-
ustu og hjálpargögn, sem látin
eru í té samkvæmt viðeigandi
lögirm.
Greiðslur ellilífeyris, örorku-
lifeyris, ekknalifeyris og greiðsl-
ur til ekkna og ekkla með börn,
áem fjallað er um í fyrsta kafla
samningsins, eru bundnar skil-
yrði um dvalartíma, sem almennt
Jtvvna aiaam ci uaiuuvaiiui. xwhtu , . .
er hægt að valda g-peðið með matanetnd Norðurlanda. I þeirri
Dg4 vegna f3 og síðar Hh3.
nefnd eiga skrifstofustjórar fé-
lagsmálaráðuney tanna sæti ásamt
einum manni öðrum frá hverju
landi, nema íslandi, sem einung-
is hefur átt einn fulltrúa í nefnd-
inni.
sjúkrahjálp vegna dvalar um er fimm síðustu árin áður en sótt
stundar sakm en um það efm er um lífeyri. Aðrar reglur koma
var aður í gildi sammngur við ba 0„ til greina
Danmörku. Þess skal getið að
Danir eru ekki aðilar að samn-
ingnum um barnastyrki og Finn-
ar voru ekki aðilar að sjúkra-
tryggingasamningnum. Félags-
málanefndin hefur annazt und-
irbúning allra þessara samninga
FLUTNINGUR
MILLI SJÚKRASAMIAGA
Samningurinn frá 1953 um
flutning milli sjúkrasamlaga og
sjúkrahjálp vegna dvalar um
stundarsakir, var ekki felldur
nema samningsins um flutning inn { heildarsamninginn þar sem
™-Í.SukI-“?Íf_awm hlutað'!hann Þótti of umfangsmikill til
hafa genglð þ^gg Qg ag ýmsu frábrugðinn
eigandi stofnanir
frá.
HEILDARSAMNINGUR
UM FÉLAGSLEGT ÖRYGGI
Á stofnþingi Norðurlandaráðs-
hinum samningunum. Grundvall
aratriði hans voru því tekin upp
í heildarsamninginn og gert ráð
fyrir nánari reglum í öðrum
ins 1953 samþykkti ráðið tillögu j samningi. Menn, sem eru sjúkra-
| tryggðir í samningsríki og flytja
1 búferlum til annars samnings-
ríkis eiga rétt á að ganga inn I
| sjúkratryggingarnar í nýja að-
setursríkinu í samræmi við regl-
ur, sem byggðar skulu á grund-
vallarákvæðum um flutning
milli sjúkrasamlaga þar í landi.
í öðru lagi er svo kveðið á, að
þegar maður, sem er sjúkra-
tryggður í samningsríki, verður
skyndilega veikur og þarfnast
læknishjálpar eða sjúkrahúsvist-
ar, er hann dvelur um stundar-
sakir í öðru samningsríki, á hann
rétt á sjúkrahjálp frá sjúkra-
tryggingunum þar.
f|rótta|ingið viil að helmingur
skemmtanaskattsins renni
í félagsheímilasjóð
ÍÞRÓTTAÞING ÍSÍ haldið í Hlé-1 Hlégarði í Mosfellssveit 10.—13.
garði 10,—11. sept. 1955 fagnar sept. 1955 þakkar þá fréttaþjón- Störf nefndarinnar eru m. a. jtil ríkisstjórnanna um það, að
þeim framkvæmdum, sem fara ustu, sem Ríkisútvarpið veitir fólgin í því að undirbúa þau mál, athugaðir yrðu möguleikarnir á; unnið. Frá þessari reglu eru þó
nú fram að Laugarvatni til öfl-! um íþróttamál og væntir þess, að sem koma til umræðu á fundum því að fella gildandi sammnga nokkrar undantekningar og hef-
unar húsnæðis og valla fyrir sú starfsemi haldist. Um leið ráðherranna og að undirbúa á þessu sviði saman í einn heild- — •
íþróttaskóla íslands og skorar á ítrekar ÍSÍ áskorun sína frá 6. samninga milli ríkjanna um þau arsamning um félagslegt öryggi.
Alþingi og rfkisstjórn að stuðla nóv. 1954 til útvarpsráðs unj að mál, sem varða réttindi ríkis- Samkvæmt þessari tillögu Norð-
Mynd þessi var tekin af félagsmálaráðherrum Norðurlanda á fund-
inum í Kristjánsborg. Þeir eru, talið frá vinstri: G .Harlem, Noregi,
John Ericsson, Svíþjóð, Joh. Ström, Danmörku, Steingrimur Stein-
þórsson og frú Fyne Leivo-Larsson, Finnlandi.
SLYSATRYGGINGAR
VIÐ VINNU
Um tryggingar gegn slysum
við vinnu og atvinnusjúkdóm-
um er það aðalreglan að farið
skal eftir lögum og reglum, sem
gilda í landi þar sem verkið er
að því, að framkvæmdir geti láta Iþróttasambandinu og sér- borgara þeirra á sviði félags-
haldið áfram og að skólinn eign- samböndum þess í té útvarps- mála.
ist sem fyrst rúmgóðar heima- tíma einu sinni í viku til út-
breiðslu og kynningarstarfsemi GAGNKVÆM RÉTTINÐI
vistir svo að íþró ttamenn geti
fjölmenni á n'rmk; úð og til æf-
íngadvala að skóla num.
❖ ❖ ❖
ÍÞRÓTTAÞING tf í haldið að
Hlégarði í Mosife1!- sveit io.—11.
eept. 1955 felur i vamkvæmda-
Etjórn fS- i sam’ •fi við stjórn-
ír sérsambandpon að efna til
leiðbeinenda- o Ir’iðto.ganám-
skeiða í samviv i við íprótta-
kennaraskóla íslanc !s
♦♦♦ «•♦* v V ❖
urlandaráðsins hóf félagsmála-
nefndin á s.l. ári undirbúning
þessa máls og var dönsku full-
trúunum í nefndinni falið að
semja uppkast að heildarsamn-
um íþróttamál. I Þegar félagsmálanefndin tók
❖ ❖ ❖ I til starfa var ísland orðið aðili ingi og jafnframt var ákveðið
' IÞRÓTTAÞING ÍSÍ haldíð að að samningum við hin Norður- í að inn í hana skyldi fella atriði,
Hlégarði 10.—11. sept. 1955 sam- löndin um gagnkvæm réttindi (sem gerð höfðu verið drög að
þykkir að fela framkvæmda- varðandi slysatryggingar.
stjórn ÍSÍ að leita samvinnu við Til viðbótar þessúm samning-
stjórn UMFÍ og skólana um um hafa verið gerðir sex samn-
samningi um. Samningsuppkást
ið var síðan rætt á nokkrum
fundum nefndarinnar og var það
og framkvæmd ingar á síðari árum. Árið 1949 fullbúið frá hendi hennar fyrir
íþróttahátíðar 1957.
❖ ❖
! var gerður samningur um gagn- j nokkrum vikum, en samningur-
i kvæma veitingu ellilífeyris. Næst inn var eins og áður segir undir-
ritaður, hinn 15. þ.m.
Meginregla samningsins kem-
ÍÞRÓTTAÞING ÍSÍ haldið að kom samningur um gagnkvæma
EElégarði 10.—11. sept. 1955 sam- hjálp handa bágstöddu fólki eða
IÞRÓTTAÞING ÍSÍ haldið að þykkir að beina þeim tilmælum framfærsluhjálp árið 1951 og ur fram í inngangi hans, en þar
Hlégarði 10.—11. sept. 1955 bein- : til aðila íþróttasamtakanna að sama ár var einnig gerður samn- j segir að ríkisstjórnir samnings-
ir þeim tilmælum til fram-1 veita fréttamönnum sem um ingur um gagnkvæma veitingu ríkjanna séu þeirrar skoðunar,
kvæmdastjómar ÍSÍ að senda íþróttamál fjalla á opinberum barnastyrkja eða fjölskyldubóta. að ríkisborgarar sérhvers samn-
fulltrúa sinn til sambandsaðila vettvangi beztu fyrirgreiðslu og Á félagsmálaráðnerrafundinum í ingsríkis eigi í öðru samningsríki
þess til þess að örfa og styrkja aðbúnað. \Reykjavík 1953 voru svo undir- ! að njóta í meginatriðum jafnrétt- ^ v^r °x^e ^ranna a 1
hið félagslega starf. ' ❖ ❖ ❖ * ritaðir þrír nýir samningar, sem is við þess ríkis borgara, að því dvalizt i hlutaðeigandi riki sam-
❖ * ÍÞRÓTTAÞING ÍSÍ haldið að tjalla um greiðslur vegna skertr-, er varðar löggjöf um félagslegt | rieytt a. m. k. siðustu sex mán-
ÍÞRÓTTAÞING ÍSÍ haldið að Frh. á bls. 12. ar starfshæfni, gagnkvæma veit-»öryggi og að þær vilji að þetta Frh. a bls. 12.
ur samningurinn að geyma all-
ítarlegar reglur um þær.
Eitt af nýmælum samningsins
eru ákvæðin um gagnkvæman
rétt Norðurlandabúa til greiðslna
vegna atvinnuleysis. Hér á landi
hefur ekki ennþá verið sett lög-
gjöf um atvinnuleysistryggingar,
en undirbúningur er nú hafinn
að setningu laga um það eíni.
Þegar þau lög ganga í gildi falla
þau undir, samninginn.
FJÖLSKYLDUBÆTUR,
BARNALÍFEYRIR O. FL.
Konur, sem eru ríkisborgarar
í samningsríki eiga rétt á greiðsl-
um vegna barnsburðar í öðru
samningsríki með sömu skilyrð-
um og eftir sömu reglum og
borgarar dvalarlandsins.
Greiðslur barnstyrkja, þ. e.
fjölskyldubóta og barnalífeyris
má binda því skilyrði að barnið