Morgunblaðið - 31.12.1955, Blaðsíða 6

MORGVNBLAÐIÐ
Laugerdagur 31. des. 1955
2*
ÍNAÐARMÁLIIM 1955
AFKOMA IÐNAÐARMANNA
Aft»ma iðnaSarmanna hefir
yfirleitt verið góð á árinu, sem
er aS ljúka, þótt nokkuð hafi
það verið mismunandi eftir iðn-
grewum og einnig nokkuð eftir
landshlutum.
Atvinna hefir almennt verið
næg og víða góð, og í sumum
iðngreinum hefir jafnvel stórlega
skort menn til starfa. Tvennt er
fró, sem valdið hefur verulegri
skerðingu á atvinnu og afkomu
iðnaðarmanna, sem og fjölmargra
annarra á þessu ári. Er þar í
fyrsta lagi hið langa og um-
fangsmikla verkfall s. 1. vor, er
olli viðtækri röskun í atvinnu-
lífínu um langt skeið, auk hinna
varanlegu afleiðinga þess. í öðru
lagi er svo mjög vaxandi skortur
á rekstrarfé, sem að nokkru leyti
stafar af hækkuðu kaupi og
verðlagi eftir verkfallið, þar sem
menn þurftu þá miklu fleiri krón-
ur en áður, til þess að halda
óbreyttum rekstri, óg svo hafa
bankarnir dregið verulega sam-
an rekstrarlán fyrirtækja á síð-
ustu mánuðum ársins. Hefir
þetta óhjákvæmilega valdið tölu-
verðum samdrætti í atvinnu-
lifinu.
Mest hefir atvinnan verið
sumum greinum byggingariðn-
aðarins, þar sem stórlega hefir
skort á, að hægt væri að full-
nægja eftirspurninni, en bygg-
ingaframkvæmdir hafa verið
mjög miklar á árinu. Veldur þar
bæði um, að mjög var létt höml-
um af húsabyggingum í lok árs-
íns 1953 og einnig hitt, að aukn-
ir möguleikar á að fá lán til
húsabygginga, og auicin almenn
velmegun vegna nægrar atvinnu
undanfarin ár. hefir gert miklu
fleiri mönnum kleift að ráðast
í byggingaframkvæmdir, en ella
myndi. Allmikið hefir auk þ«;ss
Eftir Eggert Jónsson framkvæmda-
stjóra Landssambands iðnaðarmanna
verið um byggingaframkvæmd-
ir á vegum vamarliðsms á Kefla-
víkurflugvelli og víðar.
Hjá járniðnaðínum hefir orðið
verulegur samdráttur síðari
hluta ársins og hefir þar fyrst
og fremst gætt áhrifa verkfalls-
ins, svo sem að framan greinir.
Aukinn framleiðslukostnaður
hefir valdið því, að járniðnað-
urinn á stórum óhægara um vik
í samkeppninni við erlendar iðn-
aðarvörur, en fyrst og fremst eru
það atvinnuvegirnir, sem njóta
þjónustu járniðnaðarins, og verð-
ur þeirra vegna að halda verð-
laginu svo niðri, sem unnt er. Á
þessu ári var fyrsta íslenzka stál-
skipið fullgert og afhent, en það
var dráttarbáturinn Magni, sem
Stálsmiðjan smíðaði fyrir Reykja
víkurhöfn. Þá hefir og verið haf-
in smíði á næsta stálskipi, en
það er björgunar- og varðskip
fyrir Norðurland. Eru þessar
stálskipasmíðar nýjasti áfangi
hinna þróttmiklu framfara. sem
orðið hafa í íslenzkum járniðn-
aði síðustu árin.
Á s. 1. vori varð kunnugt um
það, að í þann veginn væri verið
að ganga frá samningum við
þýzk fyrirtæki um að reisa hér
hraðfrystihús á Akureyri og í
Hafnarfirði og búa þau öllum
vélum og tækjum er þá væru
flutt inn frá Þýzkalandi. Er
Landssamband iðnaðarmanna
fékk fregnir af þessum samn-
ingum, sendi það þegar iðnað-
armálaráðherra bréf, þar sem
því var sérstaklega mótmælt, að
erlendum aðilum væri leyft að
taka þannig að sér stór verk,
sem innlendir iðnaðarmcnn gætu
auðveldlega leyst af hendi. Sam-
tímis reit forseti Landssambands-
ins, Björgvin Frederiksen, grein
um málið í Morgunblaðið og
vakti þannig opinberlega athygli
á því, hvernig hér væri ætlunin
að vega aftan að íslenzkum járn-
iðnaði, sem hefði bjargað hrað-
frystihúsunum í neyð á striðs-
árunum og væri nú tæknilega
kominn í fremstu röð á þessum
vettvangi. Niðurstaða þessa máls
varð sú, að ríkisstjórnin neitaði
að staðfesta samningana við hið
þýzka fyrirtæki, og nú er tryggt
innlent fjármagn til þessara
framkvæmda, og að verkin verða
leyst af hendi af innlendum aðil-
um.
Afkoma margra annarra iðn-
greina, er einkum annast fram-
leiðslu margvíslegra neyzluvara,
eða láta í té hverskonar þjónustu,
er yfirleitt nátengd kaupgetu
landsmanna og þannig afkomu
almennings í landinu. Þar sem
afkoma manna hefir yfirleitt
verið góð þetta ár, þá má segja,
að svo hafi því einnig yfirleitt
verið háttað um þessar iðngrein-
ar. Nokkuð er þó afkoman breyti
leg eftir landshlutum, og óneit-
anlega er hún bezt í héruðunum
suðvestanlands. Skal það ekki
nánar rakið hér, heldur gerð í
stórum dráttum grein fyrir þeim
helztu hagsmunamálum iðnað-
arins, sem á dagskrá hafa verið,
og sem unnið hefir verið að á
þessu ári.
IBNAÐARMÁLASTOFNUN
ÍSLANDS
Nefnd sú, er iðnaðarmálaráð-
herra skipaði 20. febrúar 1954
til þess að semja lög og reglur
um Iðnaðarmálastofnun íslands,
vann lengi að því verkefni, og
tókst að lokum að ná samkomu-
lagi og jafna þann mikla ágrein-
ing, sem í upphafi ríkti, einkum
um aðild að stjóm stofnunarinn-
ar. Varð samkomulag um, að
stjórnin skyldi skipuð 8 mönn-
um þannig, að ráðherra skipaði
formanninn án tilnefndingar,
Landssamband iðnaðarmanna,
Félag ísl. iðnrekenda, Iðnsveina-
ráð A. S. í., Vinnuveitendasam-
band íslands og Samband ísl.
samvinnufélaga skyldu hvert um
sig tilnefna einn fulltrúa, en Al-
þýðusamband íslands skyldi til-
nefna tvo fulltrúa, og skyldi ann-
ar vera sérstakur fulltrúi iðn-
verkafólks.
í frv. því, er nefndin náði saro-
komulagi um, var lögð megin-
áherzla á það hlutverk stofnun-
arinnar að veita tæknilega atf-
stoð og annast rannsóknir og
upplýsingaþjónustu, en henni var
ekki ætlað sérstakt vald yfir
málefnum iðnaðarins. Stofnun-
inni var þar ætlað að veita þjón-
ustu en ekki gefa fyrirskipanir,
og hvarf þannig með þessu nýja
frv. sá húsbóndabragur, sero
iðnaðarmönnum þótti eldri frv.
gera ráð fyrir, að væri á stofn-
uninni, og sem þeir gátu meS
engu móti fellt sig við.
Frv. þetta var lagt fram á Al-
þingi í fyrra haust, að tilhlutun.
iðnaðarmálaráðherra, en brátt
kom í ljós, að það myndi mæta
verulegri andstöðu í þmginu,
og varð það eigi útrætt. Spillti
og verulega fyrir framgangi þess,
að þrír verkfræðingar í þjónustu
Iðnaðarmálastofnunarinnar
sömdu og sendu inn á Alþingi,
frv., er gekk mjög í aðra átt, en
frv. nefndarinnar.
Þegar sýnt var, að lög um
stofnunina yrðu eigi sett á síð-
asta Alþingi, ítrekaði Landssam-
band iðnaðarmanna fyrri tilmæli
sín til iðnaðarmálaráðherra, um
að fá þegar einn fulltrúa í stjóm
stofnunarinnar, þar sem ekki
væri ágreiningur um aðild Lands
sambandsins. Ráðherrann varð
við þeirri beiðni og um miðjan
júní s. 1. skipaði hann til við-
bótar í stjórn Iðnaðarmálastofn-
unarinnar þá Björgvin Frederik-
sen frá Landssambandi iðnaðar-
manna og Magnús Brynjólfsson
frá Verzlunarráði íslands. En
GLEÐILEGT NYAR!
Þökk fyrir viðskiptin.
KJÖT ö<; GRÆNMETI
Snorrabraut 56
fc>S>5>*>i>S>«>-®’'‘%>S>5>S>*>S>«>S>5>S>i>S>5>S>S>S>5»
Óskum öllum viðskiptavinum vorum
GLEÐILEGS NÝÁRS
með þöl.k fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Hofsvallabúðin h.f,
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
GLEÐILEGT NÝÁR!
ll
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Verzlunin Mancíhester
GLEÐILEGT NÝÁR!
AlhyðubrauSfreríVin h.f.
GLEÐILEGT NYÁR!
Ásbjörn Ólafsson, lieildverzlun
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökkum viðskiptin á liðna árinu.
GULLFOSS, Aðalstrœti
?#

GLEÐILEGT NÝÁR!
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Verr.lun Halla Þórarins h.f.
i >*>S>C-S>S>5>»>«>S>
GLEÐILEGT NÝÁR!
itmiiiiiwmjinmm
H.F. OFNASMIÐJA.N
Einholti 10
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökkum viðskiptin á liðna árinu.
Siilusamband í«l. fi«k franilerðenda
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Sæl(ttfth)(rr8in Silja
Hraunteig 10
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökkum viðskiptin á liðna árinu.
Bræðurnir Ormyson
GLEÐILEGT NYAR!
Þökk fyrir liðna árið.
framtíðln
GLEDILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
. LIVERPOOL
GLEÐILEGT NÝÁR!
Þökk fyrir viðskiptin á liðna árinu.
Guðniundur Guðjónsson,
Skólavörðustíg
C'S>S>i£>*>‘Í>S>5>S>S>S>S>S>S>C-«>S>5>S>5>®‘«>S>«>«C*