Morgunblaðið - 06.01.1956, Blaðsíða 8

8
MORGVNBLAÐIÐ
Föstudagur 6. janúar 1956
Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Stjórnmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vignr.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjóm, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstrætó 8. — Sími 1600.
Askriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanland*.
í lausasölu 1 króna eintakið.
Spáaupmennska í algleymingi
VTINTJM frönsku kosningum og
íl úrslitum þeirra var fyrir
skemmstu lýst svo af brezkum
útvarpsfyrirlesara, að með þeim
hefðu Frakkar farið úr öskunni
í eldinn. Fyrir kosningamar var
stjórnarkreppa í landinu og eftir
þær er ennþá stjómarkreppa.
Atkvæðatölur hinna helztu
flokka eru líkar og þær voru
áður, nema hvað Gaullistar hafa
tapað, enda höfðu samtök þeirra
að mestu verið leyst upp. Með
hinum sömu, eða jafnvel lægri
atkvæðatölum auka kommúnist-
ar hins vegar mjög þingmanna-
tölu sína og nýr óstjómarflokkur,
svonefndir Poujadistar koma
fram, sem í rauninni hafa lýst
því yfir að þeir vita ekkert hvað
þeir vilja.
í heilan mánuð hafa stjórnmála
flokkar, fjölmargir að tölu, sem
áður reyndu að starfa saman,
ausið hvem annan skömmum og
svívirðingum, svo að það litla
traust sem ríkti milli þeirra er
nú horfið. Samt verða þeir víst
til þess að ríkið hafi einhverja
stjóm, að hópast saman aftur
og mynda ríkisstjórn, þó að ekki
verði nema til bráðabirgða til
þess að efna til nýrra kosninga.
Svo verða þær haldnar, árangur-
inn enn enginn og þá getur orðið
að halda enn nýjar kosningar og
óstjómin og hrakmennskan gref-
ur um sig. Þannig er útlitið ekki
gott fyrir hina frönsku þjóð.
Frakkland virðist áfram muni
verða fórnarlamb stjórnarkreppa
og óvissu í stjómmálum.
Stjórnmálaspilling
er undirrótin
Það þarf ekki að draga neina
dul á það, hver er orsök þessara
vandræða hinnar frönsku þjóðar.
Frakkar viðurkenna það vissu-
lega sjálfir, þótt þeim hafi ekki
tekizt að vinna bug á því.
Orsökin er fyrst og fremst
stjómmálaspilling. sem stafar af
hinum mörgu flokkum. Hver
þeirra um sig skarar eld að sinni
köku, hlífðarlaust og án þess að
gæta þeirrar skyldu, sem þjóðar-
sómi býður.
Frakkland hefur orðið að
þola samsteypustjómir margra
flokka. En því miður hefur
samstarf þeirra ekki verið
heiðarlegt sem skyldi. Að
sjálfsögðu getur ensrinn heimt
að af samstjémarflokkum, að
þeir sén allir einhuga í hverju
máli. En það verður að ætla
þeim þá sómatilfinningu, að
kunna að standa saman og láta
þá frekar góðar sættir takast,
heldur en valda þjóð sinni
stórfelldu tjóni.
En á það hefur því miður mjög
skort í frönskum stjórnmálum
hinna síðustu ára. Þar hefur hver
stjórnmálamaðurinn setið um að
hnakkabíta annan og revna að
leita lags með ódrengilegum
brögðum gegn þeim sem þeir
starfa með i orði kveðnu.
Þannig er mein franskra stjórn
mála. Það er spákauomennska
sem hefur um of ráðið í stjórn-
málunum þar. Stjórnir eru rofn-
ar án hinna minnstu raunhæfra
ástæðna og án þess að nokkuð
sé vitað hvað við tekur. Tylli-
ástæður eru fundnar upp til að
geta verzlað með völdin í stjórn-
arkreDnu. Þess eru dæmi að land-
ið hefur eftir slik ábyrgðarlaus
stjói-narslit verið stjómlaust með
öllu svo vikum og mánuðum
skiptir.
Allt ber hið franska stjómar-
far svip þess, að stjómmálamenn
þar hafa í harðri keppni um
völdin hætt að gæta hófs. í hóf-
lausri sérhyggju hefur Hver
þeirra um sig einblínt á eitt mark
mið eigin upphefðar og virðing-
ar, en gleymt að taka tillit til
þarfa lands síns og þjóðar í heild,
enda hafa þeir valdið þjóð sinni
mestu ógæfu með spákaup-
mennsku sinni.
Frakkar sjálfir viðurkenna al-
mennt þetta þjóðarmein. Það hef
ur e. t. v. komið hvað skýrast í
ljós, þegar Edgar Faure rauf
franska þingið nú skömmu fyrir
jólin og efndi til nýrra kosninga.
Sú ákvörðun var ekki nema eitt
bragð, einn leikur í refskák
franskra stjórnmála. Þennan
franska stjórnmálamann varðaði
um það eitt, að svo virtist sem
þessar kosningar gætu orðið hon-
um til framdráttar, þó önnur hafi
nú orðið raunin á.
Gentagne valg“
En kannske er þctta ekkert
einsdæmi franskra stjórnmála.
Það er margt furðulegt, sem
hefur gægzt undan skinninu
hér heima hina síðustu daga.
Fyrir nokkrum dögum gerðist
m. a. sá furðulegi atburður, að
einn af forustumönnum pínu-
litla flokksins tók upp á því
að birta eins konar trúarjátn-
ingu sína um íslenzk stjóm-
mál í dönsku blaði. MeíL grein
þessari sýndi stjórnmálamað-
ur þessi fáeina jaðra af stjóm
málaþroska sínum. Það leyndi
sér ekki að þessi ísl. stjórn-
málamaður og þá e. t. v. flokk
ur hans stóðu hlið við hlið og
hönd í hönd við hina spilltu
stjórnmálamenn Frakklands.
Því að það sem var þessum
seinheppna manni efst í huga
í allri hinni dönsku grein, var
hvernig pínulitli flokkurinn
gæti smogið upp í ráðherra-
stóla.
Ef það ekki tekst núna, þá
var ráð hans að efna til kosn-
inga og ef það ekki tækist
heldur þá, var það ósk og
vilji þessa litla lærisveins í
spákaupmennskuvísindum að
hafa „Gentagne valg“. „Gen-
tagne valg“. „Endurteknar
kosningar" er orðið sem er
bezta mælistikan á pólitískan
þroska spákaupmannanna
hvar sem er í heiminum. Það
sýnir hvernig þeir birta þjóð-
hollustu sína í verki.
BoBskapur
ÞAÐ er athyglisvert að lesa ára-
mótaboðskap Eisenhowers Banda
ríkjaforseta til þingsins. Einn
aðalhluti ræðunnar fjallaði um
efnahagsaðstoð við vinveitt ríki.
Fjárhagur og lífskjör hinnar
bandarísku þjóðar hafa aldrei
verið betri en nú. Efnahagskerfið
sýnir meiri styrk, jafnvægi og
öryggi en um langt skeið áður.
í skjóli þessa öryggis fara lífs-
kjör alls almennings þar í landi
markvisst batnandi.
En styrkur hins bandaríska
efnahagskerfis þýðir jafnframt
að þeir geta veitt öðrum þjóðum
aukna aðstoð til uppbyggi igar og[
framfara, enda boðar Eise. how>. j
forseti það skýrum sti um í
ávarpi sínu. !

ÚR DAGLEGA LÍFSNU

TVfÚ þurfa heyrnardaufar konur
11 ekki lengur að hafa áhyggjur
af fyrirferðamiklum heyrnartækj
um, því að hafin er framleiðsla
á gleraugum, sem eru um leið
heyrnartæki. — Auðvitað væri
bezt, að þær konur sem slíks
þyrftu, væru einnig sjóndaprar,
en það er auðvitað ekk-
ert aðalatriði. Þetta er engu
að síður heppilegt fyrir karl-
menn, sem eru heyrnardaufir, þó
að konur séu sérstaklega nefndar
í þessu sambandi.
Hrsngekjan
Mörgum þeirra þykir leiðinlegt
að bera heyrnartæki þau, sem
hingað til hafa verið í notkun.
Þeim hefur reynzt erfitt að skýla
öllum þeim útbúnaði, sem heyrn-
^frtækjum hafa fylgt, en nú hafa
hugvitsmenn komið bæði móttak-
aranum og rafhlöðupnni fyrir í
gleraugnaspöngunum.
Þær konur, sem ekki þurfa á
gleraugum að halda — en þarfn-
ast aftur á móti heyrnartækia,
geta nú fengið þessi ágætu gler-
augu með venjulegu rúðugleri —
og hver veit nema skipta þurfi
um gler, þegar aldurinn færist
yfir þær.
★ ★
Þetta er aðeins fyrir kvenfólk-
ið — enda ekki líklegt, að karl-
mönnum þyki mikið til þess
koma. Ljósmóðir nokkur í bæn-
um Piedemonte d’Alifa í Norður
ftalíu, lét nýlega af störfum eftir
50 ára starf. Var hún „ljósa“
hvorki meira né minna en 15 þús.
bama — þ.e.a.s. sum börnin áttu
fimmtugsafmæli um sömu mund-
ir.
★ ★
Snjórinn er nú seztur að —
mörgum til sárrar gremju. En
börnin kunna þó að notfæra sér
hann og frá morgni til kvölds
má sjá þau á sleðum og skíðum
um allan bæinn. Það eru þó ef til
vill einhver í hópl þeirra, sem
hvorki eiga sleða né skíði, og hér
segir einmitt frá einum siíkum
strák. Hann á heima í Danmcrku
Greinilega sést á myndinni hvernig heyrnartækjunum er fyrlr
komið i gleraugnaspöngunum.
vaxtarár mín, um framkomu
mína og peningana, sem ég hef
unnið mér inn — og ég segi við
j sjálfan mig: Já, það er einmitt
það — þú ert frægur.
I Það er ekki langt síðan að ég
skynjaði það til fullnustu, að ég
j var frægur. Ég frétti nefnilega,
að handrit mitt af sögunni
„Tunglið og tíeyringurinn“ hafði
verið selt í London á 2500 strel-
j ingspund. Fyrir rithönd mína,
j sem kennarar mínir þreyttust
j aldrei á að ávíta mig fyrir á skóla
] árum mínum, hafði einhver gefið
hvorki meira né minna en 2500
pund. Ég gekk fram fyrir spegil
, og hneigði mig fyrir sjálfum mér
j — fyrir frægðina".
★ ★
Þið hafið sennilega ekki heyrt
talað um enska hjúskaparráðu-
nautinn, sem varð atvinnulaus.
Sá karl hafði nefnilega ráð undir
rifi hverju — eins og þar stendur.
Hann auglýsti: Ef þér eigið í ein-
hverjum hjúskaparerfiðleikum
— þá komið til mín og leitið ráða,
því að enginn gefur betri ráð. Eí
ailt hefur gengið snurðulaust, og
þið hjónin lifið eins og blóm í
eggi. — komið þér þá í guðanna
bænum og segið mér hvernig þi<5
hafið farið að þessu.
uu andi áhnjar:
Ný uppfinning
- og var sem vonú-gt er óánægð-
ur, þegar leikféiagm lians tóku
fram skíði og sleða nú í vetur. En
hann dó ekki ráðalaus. Móðir
hans átti hjólgrind og hjá félaga
sínum fékk hann gömul ónothæf
skíði. Síðan bjó hann sér til sleð-
ann, sem myndin sýnir — og er
ekki lítið rogginn yfir uppgötv-
uninni, eins og sjá má — enda
veita félagar hans honum verð-
skutdaða athygli.
★ ★
„Frægð er undarlegt fyrirbæri*'
— sagði rithöfundurinn heims-
fr: gi, Somerset Maugharri, er
hann átti tal við blaðamenn fyrir
skömmu. „Fólk segir að ég sé
frægur. Ég fer að hugsa um upp-
Þökk fyrir vel
unniö verk.
LÖGREGLUNNI ber mikið lof
og þakkir fyrir frábæra um-
ferðarstjórn í bænum kringum
jólin. Það er staðreynd að bifreið-
um í bænum hefur mjög fjölgað
á þessu áxi. Samt held ég að um-
ferðin um fjölförnustu göturnar
hafi sjaldan verið eins greið og
núna.
Ég minnist þess undanfarin ár,
þegar annirnar voru mestar, hví-
lík vandræði það var t. d. að aka
upp Klapparstíginn og ætla að
fara þvert yfir Laugaveginn. Bif-
reiðaumferðin niður Laugaveg-
inn var svo endalaus og þrotlaus,
að sá sem í þessa ógæfu rataði gat
fullt eins vel lagzt fyrir til svefns
í framsæti bifreiðar sinnar og
beðið eftir því að göturnar tæmd
ust af bifreiðum og gangandi
fólki.
Nú fylgdi manni miklu meira
öryggi á öllum stöðum. Fljótt og
vel var leyst úr umferðarhnútum
og það sem var e. t. v. enn þýð-
ingarmeira. Sérstakar ráðstafan-
ir voru gerðar til að hindra að
þeir mynduðust. Það er ekki vafi
á því, að bannið við akstri vöru-
bifreiða niður Laugaveginn var
mjög gagnlegt. í því sambandi
var aðeins verst, að skiltið fyrir
innan Ás, þar sem kveðið var á
um bannið var svo langort, að
til þess að geta lesið það, hefðu
bílstjórarnir allir orðið að nema
staðar, stíga út, taka upp gler-
augnahús, setja gleraugu á nefið,
fá sér sæti og taka til við að lesa
skjalið.
Tafir við umferðarljós.
LOKS vil ég minnast aðeins á
einn galla á umferðinni yfir
jóladagana. Það var vissulega
mikilvægt, að bifreiðaumferðin

gekk öruggt og eldfljótt og virt-
ist sem bílstjórarnir skildu sitt
hlutverk betur en nokkru sinni
áður. En undantekningin var
hinir gangandi vegfarendur. Þar
sem götuljós eru töfðu þeir nær
því ætíð fyrir umferðinni me®
því að hlíta ekki réttum reglum
og hiridra að bílar á grænu ljósi
kæmust leiðar sinnar. Stundum
kvað svo rammt að þessu, að bíla
umferðin stöðvaðist.
Þetta er mál, sem verður að
taka fastari tökum næst þegar k
ríður.
Langt bréf hefur borizt frá
SÍS varðandi vörutalninguna,
sem bréfritari einn sagði að ekki
hefði farið fram í búð félagsins.
Ekki er hægt að birta allt bréfið,
en meginefni þess er, að engin
vörutalning hafi farið fram eins
og í öðrum búðum, ekki hafi þurft
að taka niður úr háum hilium
eða umstafla. Er þetta vegna þess
að_ ný aðferð er notuð til að fylgj-
ast með birgðum.
Strit einnar stúlku
í mjólkurbúð.
AÐ er óþolandi ástand, að að-
eins ein stúlka afgreiði t
mjólkurbúðinni á horni Njáls-
götu og Gunnarsbrautar. Þannig
skrifar „Húsmóðir í Norðurmýr-
ínni“. Nú um áramótin hefur
verið fækkað afgreiðslustúlkum
í þessari mjólkurbúð, sem stórt
hverfi sækir mjólk sína til, þnnn-
ig að afgreiðslustúlka er nú að-
eins ein í stað tveggja áður.
Það er ekki nóg, að betta sé
óþolandi vegna þess, að við kaup
endurnir verður að bíða óra-
tíma eftir afgreiðslu. Verst af
öllu er það að sjá þrældóminn hjá
þessari einu afgreiðslustiilku
sem eftir er. Það er grátlegt að
horfa á hana reyna að gera allt
sem hún getur til að fiýta fyrir
afgreiðslunni, kófsveitta og rjóða
af erfiði. Þetta er hreinasta þrælk
un og úr þessu verður að bæta-
Húsmóðir í Norðurmýrirni.
Merkið,
sem
klæðir
landið.