Morgunblaðið - 06.11.1956, Blaðsíða 1

24 síður
43. árgangur
25S. tbl. — Þriðjudagur 6. núvember 1956
1»*wiAin TW¥<a» iriinlhiliniXwimi
n. ■ vwwseiTivjw iTxw^vnwmwnm
Rússar fremja þjóðarmorð á Ungverjum
KvisEingsst£órn mynduð í landinu
í skjáBi Rauða hersins
Lundúnum, 5. nóvember, — frá Reuter/NTB.
FRÁ YÍNARBORG herma Éregnir að mörg þúsund her-
vagnar Rauða hersins hafi komið tit Ungverjalands,
fullskipaðir hermönnum. Þær fregnir herast einnig frá land-
inu að þar sé ennþá barizt af hörku þrátt fyrir þær yfir-
lýsingar Moskvuútvarpsins að Rauði herinn hafi barið nið-
ur andspyrnu frelsissveitanna.
I kvöld getsuSu blóðuglr bardagar milli Rauða hers-
ins og Ungverja sem veita ennþá öflugt viðnám bæði í
Búdapest og suður- og vesturhluía landsins. Fréttir eru
þó óljósar frá Ungverjalandl vegna þess að símasambands-
laust er við landið og Rauði herinn lokaði landamærum
Ungverjalands og Austurríkis á sunnudag. — í dag heyrð-
ist í stuttbylgjustöð í Búdapest og skýrði hún svo frá að
bariet væri af hörku í borginni. M hefir einnig heyrzt í
annarri stuttbylgjustoð í suðurhluta landsins og skýrði hún
frá því að enn væri barizt í landinu.
1« ÞÚS. FLÓTTAMENN
Selwyn Lloyd, utanríkisráð-
horra Breta, skýrði einnig frá því
í Neðri málstofu brezka þingsins
í dag að barizt sé í Ungverjalandi.
Hann sagði og að yfir 10 þús.
flóttaiBenn hefðu leitað hælis í
Austurríki í gær og í dag. Ekk-
ert sagðist hann vita um afdrif
löglegrar stjór-nar landsins og
Nagy, forsætisráðherra. Líklegt
væri að Rússar hefðu handtekið
stjórnina, svo og samninganefnd
Ungverja, sem rætt hefði við full-
trúa Rauða hersins um brottflutn-
ing Rússa úr landinu. Ekkert
hefir spurzt til nefndarinnar síð-
an hún fór á síðasta fund Rússa.
Fréttir frá NTB. í kvöld herma,
að Rússar hafi handtekið ung-
versku nefndina, þegar þeir
gerðu innrásina í Búdapest.
KVISLINGSSTJÓRNIN
Kvislingsstjórn Kadars sem
setzt hefir að völdum í skjóli
Rauða hersins hefir tilkynnt að
húa muni fallast á ýmsar kröfur
frelsissveitanna, m.a. verði leyfð-
ur nokkur einkarekstur í landinu.
I>á segir stjórn Kadars að hún
muni ræða við Rússa um brott-
flutning hers þeirra úr landinu.
Enginn Ungverji tekur mark á
yfirlýsingu þeirrar leppstjórnar.
— Búdapestútvarpið útvarpaði
yfirlýsingu Kadars-stjórnarinnar
í kvöld og þykir því sýnt að
Rauði herinn hafi náð útvarps-
gtöðinni á sitt vald.
VÍÐA BARIZT
Stuttbylgjustöðin í Búdapest
sem til heyrðist í dag sagði,
að miklir bardagar geisuðu í
borginni. Hafa Rússar m.a.
haldið uppi látlausri stórskota-
hríð á aðalsjúkrahús borgar-
innar og höfuðstöðvar Rauða
krossins. — Flóttamenn sem
komu tii Austurríkis í dag
segja að óskaplegir bardagar
geisi i bænum Györ, þar sem
frelsissveitirnar hafa undan-
fariö haft aðalbækistöðvar sín
ar, í vesturhluta landsins.
Miklir bardagar eru ennfrem-
ur í borginni Pecs. Rauði her-
hm hefir náð á sitt vald út-
varpsstöð borgarinnar og
skýrði hún frá því í dag að
barizt væri um úraníunámurn-
ar í Mecsek. Útvarpið hvatti
úngverja tU að hætta stuðn-
ingi sínum við freisissveitirnar
og hlusta ekki á útvarpssend-
ingar frá vestrænum útvarps-
stöðvum. Þá sagði útvarpið að
aliir Ungverjar sem sýndu
Rauða hernum métþróa yrðu
þegar skotnix.
TUGÞUSUNDIR UNG
VERJA HAFA ÞEGAK
FALLIÐ
Loks má geta þess að stutt-
bylgjustöðiu í Búdapest hefir
beðið Rauða krossirm í Genf
um hjálp, sagði hún að Rúss-
ar hafi geng'ið fram af svo
mikilli grinamd að þeir hafi
jafnvel skotið á sjúkrabíla.
Þeir þyrma engu lífi, sagði
stöðin. — Ekkert er vitað um
manntjón í harmleik þessum,
en álitið er að tugir þúsunda
Ungverja hafi nú þegar látið
lífið fyrir byssukúlum Rauða
hersins rússneska.
Árás Rússa
UM kl. 4 að morgni sunnu-
dags hóf Rauði herinn lát-
lausa skothríð á Búdapest. —
Borgin nötraði öll og eldglær-
ingar lýstu upp gráan morg-
unhknininn. — Hermenn og
óbreyttir borgarar þustu út á
götur borgarinnar — og kon-
ur og börn jafnt sem karlar
héldu í flýti til úthverfamm
— til þess að verja b©rgi»a.
Önnwr orrustan um Búdapest
var hafin.
Nokkrum mínútum eftir kl. 4
uæci nóttina flutti Nagy forsætis-
ráðherra ávarp í Budape&t-út-
varpið. Hann sagði, að snemma
um morguninn hefðu rússneskar
herdeildir hafið árás á höfuð-
borgina — og væri augljóst, að
ætlun Rússa væri að láfa nú til
skarar skríða gegn ungversku
þjóðinni. Hennenn okkar berj-
ast, stjórnin er á öruggum stað
— sagði hann — ungverska þjóð-
in og allur heimurhan verður að
fá að vita, hvað í aðsigi er. Að
ávarpi Nagys loknu var ung-
vei-ski þj óðsönguri»n leikinn.
RÝTINGUR í BAK
UNGVERJA
Þá um nóttioa höfðu ung-
verskir hershöfðingjar setið á
fundi með rússneskum hers-
höfðingjum og rætt um brott-
flutning Rauða hersins úr
landinu. Meðal þeirra var land
varnaráðherra hinnar nýju
stjórnar, sem hafði gengið
mjög frækilega fram í bardög-
umm nokkrum dögum áður.
Ungverjarnir koinu aldrei aft-
ur — og álitið er, að Rússar
bafi handtekið þá.
Ungverskir skriðdrekar héklu
hvaðanæv-a úr borginni tii út-
hver-íanna til þess að ta-ka þ*tt
í vörn-um borg-arinnar. Or-rustu-
gnýrirvfi va-r ærandi.
★ ★
Aðeins örfáir simastrengir
tengdu Budapest við um-
heiminn. Fréttastofa í Vhi
móttók svohijóðandi orðsend-
ingu frú ungversku stjórnar-
völdunum: Síðan snemma í
morgun hafa rússneskar her-
deiidir haldið uppi stöðugri
skothríð á borgina — og ráð-
ast uú til inngöngu. Segið
heiminum frá hinni sviksam
legu árás á lýðræðrð í landi
okkar. Hcrmenn okkar ber-j-
ast, útvarpsstöðin er enn í okk
ar höndum — Hjálp, hjálp,
hjálp, S O S, S O S.
Skönunu síðar sendi yfir-
maðwr ungvensku fréttastof-
unnar eftirfarandi orðsend-
ingu: Kl. fjögur í nótt hófu
Rússar árás sina. Rússneskar
MIG-orrustuþotur eru yfir
Budapest. Við erum aigerlega
umkringdir af Rússum. Ef
sambandið rofnar, reynið að
kaMa mig upp, reynið að kalla
mig upp. Móttökutækið er í
höndum okkar. Lengi iifi Ung-
verjaiaud og Evrópa;
lili Ungverjaiand. Við 1
deyja fy-nr Ungverjahuad «|
Evrópu.
I því barst sveWjóðanéK mC-
sending til Vínar f*á feéttn-
manni Szabat Nep í Budapest:
— Við höfum nær engin vepn.
Aðeins léttar vóibyssur, rúss-
neska riffla og nokkur minai
vopn. Fóik hleypur upp á
sk-riðdrekana tii þess að re-yua
að berjast við áhafuir þeirsa
með berum höndunum. Ung-
verska þjóðin hræðist ekhi
dauðann. En við getum því
miður aóeins varizt stuttan
tíma.
★ ★
ER Rússar héidu in-n í borgina,
brutu þeir sér strax leið að
hótel Du-pk, þar sem vestrænir
fréttaritarar dveldu&t. Var sleg-
úm hriagur una bygg-inguna —
og auðséð að Rússar vildu ek-ki
hafa n-e-Bi vestræn vitni að glæpa-
verkum sínum. Ungverjar gengu
móti gíwandi byssum Rússa. Mð
voru b-yssur hins rússneska „»1-
þýðulýðræóis“; það voru þyssur
„friða-rsinnan.na“ í Kreml, bvssur
„hins frjálsa“ þjóðfélags, byssur
hinna „svörnu andstæðinga ný-
lendukúgunar". Já, Rússar vildu
ek-k-i að nein-ir yrðu vitni að „lýð-
ræðisaðgei'ðum‘‘ þeirra.
Framh. á bls. 2
Nýteknar grafir freisishetja á götum Búdapest.
Hófun Búlganins um nýja heimssiyrjöld
London, 5. nóv..
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
BÚLGANIN sendi í dag Eden
forsætisráðherra Breta og Mollet
forsætisráðherra Frakka orðsend
ingu, þar scm hann segir, að
Rússar séu staðráðnir að berja
niður árásir. Svipuð aðvörun hef-
ur verið send Ben Gurion for-
sætisráðherra ísraels. Segir í orð-
sendingunni, að atburðirnir í Eg-
yptalandi geti hvatt aðrar
þjóðir til róttækra aðgerða og
hleypt af stað þriðju heinrsstyrj-
öid. Rússar hafi þegar lagt til í
S.Þ., að meðiimaríkin leggi fram
flugher og flota tii að stöðva
vopnaviðskipti í Egyptalandi.
Við erum ákveðnir að koma á
f-riði við austanvert Miðjarðar-
haf með valdbeitingu, segir í orð-
sendingunni. Við vonum, að þið
látið vitið ráða og dragið nauð-
synlegar ályktanir af þessum orð-
um. Þá spyr Búlganin. hver
mundw verða viðbrögð Breta og
Örðsending hans til Breta og Fraltka unt
möguleika á eldflaugastríði gegn þeim
Frakka, ef á þá væri ráðizt af
stærra ríki, sem ætti ÖU nýjustu
eyðileggingartæki heimsins.Hann
sagði, að sum þessara vopna væri
hægt að senda mannlaus, t. d.
eldflaugar. Hann benti á, að Eg-
yptar ættu ekki nægar vopna-
birgðir til að verja hendur sínar
og spurði: Hver er munurinn á
árás með eldflaugum á Bretland
og Frakkland og þeirri árás, sem
Bretar og Frakkar hafa gert á
Egyptaland vopnlaust?
Forsetakosningar í dag
í DAG fara fram forsetakosn-
ingar í Bandarílcjunum, og
verður um leið kosið um þj
allra sæta í þjóðþinginu.
Riíssar vilja senda her til Súez
London, París, Tel Aviv, Kaíró, 5. nÓT.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reu-ter.
EDEN tiikynnti iteðri máisíofu brezka þingsins kl. 4.30 í dag
(br. tími), að sér hefði borint skeyti þess efnis, að herstjóri
Egypta í Port Said hefði beðið Butler yfirmann fal 1 hlífarsveita
Breta og Frakka um vopnahlé, og væri nú verið að ræða um skii-
mála uppgjafarinnar. Hefur Butler skipað sveitum sinum að hætta
bardögum. Þegar Eden hafði lokið máii sínu, rísu fuiUrúar íhafcis-
flokksins sem eiun maður úr sætum sínum og fögnuðu þeusum
tíðindum, en þingmenn Verkamannaflokksins sátu þöglir, þangað
ta Gaitskell leiðtogi þeirra stóð upp og spurði forsætisráðherrann,
hvort vopnahléð væri algert eða aðeins bundið við Port Said.
Kvaðst hann mundu fagna þvi heilum huga, ef bardögum í Egypta-
iandi væri uú að fuUu lokið. Téku meðUmir beggja fiokka uiaiHr
orð hans.
Framh. á bis. 2.