Morgunblaðið - 06.11.1956, Page 14

91
MOWClfWBL4919
•. n*». NN
Forsetakosningarnar
tfl bænda hafa numið risavöxn-
Framh. tut bte. 1S
4e*lja M v«gna skorte á fj-ár-
i0ni,
Og þeir haJda áfram röksemda
fcersiu 8tnnL Skattalækkanir
►ær. sem stjóm Eisenhowers á-
kvað stefndu að því, m. a. að
greíða fyrir meiri ví&indalegum
og tæknilegum ætnnsóknum á öll
una sviðum, en þekkzt hafa
nokkru sinni fyrr. Áhrifanna er
þegar farið að gæta.Velmegun
þjóðarinnar nú, byggist þegar að
nokkru leyti á því að iðnaður-
inn hefur fundið nýjar leiðir til
aukinnar og bættrar framleiðslu.
Jafnvel þótt demókratar kæmust
aftur til valda og þröngvuðu
kosti iðnaðarins mun hann enn
um langt skeið búa að þeim nýja
lífskrafti, sem skattalækkanirnar
veittu honum. — En við skulum
ekki láta það koma fyrir að demo
kratar komist í aðstöðu til að
kreppa að lífsanda fraœtakssem-
iruiar.
Þetta segja republikaflár. En
Stevenson frambjóðandi hrópar
yfir okkur þúsundirnar, sem
hiýðum á ræðu hans í San Frane-
ieco.
— Þeir repubiikanarnir, og allt
þeirra hyski, hugsa aðeins um
big-business. Bn við demokratar
hugsum um litia John Smith,
manninn á götunni. Demokrata-
flokkurinn er einfaldlega sam-
•ettur af ótöiulega mörgum Jón-
nm, Takist Stevenson. að sann-
færa alla Jónana um þetta, þá
ar Eisenhower í hættu.
HVER BÓNÐI SÉRFRÆ5B-
INÍiUR Á SÍNU SVH>I
Þróun iandbúnaðarins í tveim-
ur mestu stórveldum heims,
Bandari-kj unum og Rússlandi,
hetfur verið mjög með ólíkum
hætti. Á keisaratímunum voru
Rússar aðallega landbúnaðar-
þjóð, sem flutti út mikið af komi.
Þar varð þróunin sú, vegna
furðuiegrar skammsýni valdhaf-
anna og furðulegra erfðakenn-
inga Lysenkos, að rússnesk
stjómarvöld urðu fyrir nokkru
að viðurkenna, að matvælaskort-
ur væri þar í landi og jafnvel að
framleiðsla vissra landbúnaðar-
afurða hefði dregizt svo saman,
að hún væri minni en á keisara-
tímunum og horfði til vandræða.
í Bandaríkjunum hefur þróun-
in orðið þveröfug. Fólk hefur að
vísu flutzt úr sveitunum til iðn-
aðarstarfa, en landbúnaðurinn
hefur ekki beðið hnekki af því,
heldur hefur hann aðeins vél-
væðst kröftuglegar. Sérhver
bóndi í Bandaríkjunum er meiri
og minni sérfræðingur í áburði
og í kynbótum uppskeru sinnar,
hvort sem það eru nytjajurtir
eða húsdýr.
Því er nú svo komið, að of-
framleiðsla landbúnaðarafurða
er eitt allra stærsta vandamál
efnahagslífs Bandaríkjanna. —
Þ>að er vandamál, sem mjög hef-
ur verið á döfinni í kosninga-
baráttunni. I>ar standa flokkarnir
tveir á algerlega öndverðum
meiði um lausn þessa vanda-
máls.
Thomas Kuchel, öldungadeild-
•rþingmaður republikana í Kali-
fomiu, skýrði þetta mál nokkuð
fyrir piér.
Hann sagði svo frá, að á striðs-
árunum hefði verið nauðsynlegt
»8 tryggja sem allra mesta mat-
▼ælaframleiðslu. — Styrjöldin
vannst ekki aðeins með sprengju
kúlum á vigvöllunum, heldur
einnig á sléttunum mikiu í Mið-
rikjunum.
OFFRAMI.EIB SI.A
Til þess að tryggja framleiðsl-
ma var sú ákvörðun tekin að
ríkissj óður Bandaríkjanna
tryggði bændum 90% af mark-
aðsverði á öllu því komi, sem
ekki seldist þegar á frjálsum
markaðL
Við republikanar teljum, að
þetta hafi verið eðlilegt á styrj-
aldarárunum, en eftir það hefur
þetta stuðlað að gagnslausri of-
framleiðslu og birgðasöfnun, sem
veldur verðlækkun. Með hverju
ári hefur framleiðsi r.n aukizt og
uppbótargreiðslur úr ríkissjóði
um uphæðum. Árið IkSO námu
þær t. d. 4 miHjörðum dollara,
érið 1954 voru þær 6 milljarð-
str, 1955 voru þser 7 milljarðar og
á þessu ári hefðu þær numið
11 milljörðum dollara, ef stjóm-
arvöldin hefðu nú ekki spyrnt
við fótum.
Stjómarvöldin hafa reynt áð-
ur að takmarka framleiðsluna
með því að takmarka stærð ’
ræktarlands hvers bónda, en það
hefur ekki dugað, því að bænd-
umir hafa þá aðeins ræktað þeim
mun betur hið ákveðna land, og
fengið eins mikla uppskeru.
Republikanastjórnin ákvað því
nú í ár að fella að mestu niður
uppbótargreiðslur á offramleiðsl-
unni. Þetta hefur orðið geysilegt
deilumál. Demokratar, sem höfðu
meirihluta á þingi, samþykktu að
halda 90% greiðslunum áfram,
en Eisenhower forseti beitti þá
neitunarvaldi sínu.
í siðustu kosningum hafði Eis-
enhower, sem og republikana-
flokkurinn, sitt traustaeta fylgi
í Miðríkjunum þar sem landbún-
aðurinn er mestur. En bændur
eru nú óánægSir með niðurfell-
ingu uppbótargreiðslanna. Er það
eitt þeirra móla, sem getur riðið
Elsenhower að fullu.
Stevenson hefur í fjölda mörg-
um ræðum í bændahéruðum
vitnað til þessa. Hann hefur lof-
að bændum áfram 90% uppbót-
argreiðslum, og haldið því fram
að aldrei hafi bændum verið
gerður áður slíkur bjairnargreiði
eða sýnt þvilík ofsókn, eins og
með niðurfellingu þeirra. Er
ekki ólíklegt, að hann vinni mörg
atkvæði á þessu máli, því að
þetta hefur beinlinis snert
pyngju bændanna.
Republikanar og þé einkum
landbúnaðarráðherra þeirra,
Ezra Taft Benson, hafa þó staðið
fastir á sínu máli.
— Það eru engir hagsmunir
fyrir bændur, segja þeir, að halda
áfram þessari offramleiðslu. Ef
birgðir landbúnaðarafurða halda
áfram að vaxa í landinu, hlýtur
að koma að því, að ægilegt verð-
fall verði á þeim. Við þorum því
óhikað að halda því fram, að þeg
ar fram í sækir verður niðurfall
uppbótargreiðslanna bændum
fyrir beztu. Það er upphaf að því
að lögmál frjálsrar samkeppni
fái að ríkja á sviði landbúnaðar-
afurðanna. Þegar bændur fara að
framleiða fyrir þann markað,
sem er fyrir hendi, fremur en
fyrir komskemmur ríkisstjórn-
arinnar, mun fást tryggur verð-
grundvöllur. í átta ár hefur verð
landbúnaðarafurða farið lækk-
andi, en síðan ákvörðunin var
tekin hefur verðið hækkað um
11%.
Viðhorf bænda til þessara
tveggja sjónarmiða er eitt af
mörgu, sem getur ráðið úrsHtum
í forsetakosningunum.
Kosningadeilumálin em mörg
fleirL Það er rifizt um hvor flokk
aráui ImA Titig firemkvæmda-
samari í almannatryggingamál-
um og skólamálum. DeiH er um
ýmsar verklegar framkvæmdir,
svo sem það hvort sambands-
stjómin skuli beita sér fyrir ým-
iss konar mannvirkjagerð eða
stjómir einstakra ríkja. Em
demókratar yfirleitt fylgjandi
auknum afskiptum og fram-
kvæmdum á vegum hins samein-
aða ríkisvalds, en republikanar
fylgjandi framkvæmdum ein-
stakra ríkja. . _
ERFTTT AB GERA UPP
Á MILLI FLOKKA
Fyrir mig sem íslending, vem-
an geróiíku stjómmálakerfi, er
það mjög erfitt að gera upp á
milli hinna tveggja stjórnmála-
flokka.
En ég get þó ekki annað en
látið í ljós furðu mína yfir því,
hve forustumenn demokrata
geta verið blygðunarlausir, þegar
þeir tala til svertingja. Eg hlýddi
t. d. á ræðu, sem Stevenson hélt
yfir svona 3000 svertingjum i
Oakland. Það var ekki Mtið sem
hann ætlaði að gera fyrir þá.
Demokratar sagði hann, að væru
verndarar þeirra og hann lofaði
þeim að veita öllum full mann-
réttindi, hvar sem væri í Banda-
ríkjunum, jafnvel í Suðurríkj-
unum.
Tal Stevensons um þetta fannst
mér blygðunarlaust, þegar tekið
er tillit til þess, að meginstyrk-
ur hans í þessum forsetakosn-
ingum kemur frá Suðurríkjun-
um. Til þess að ná kosningu þarf
Stevenson fylgi 266 kjörmanna.
Þar af er talið Hklegt, að hann
hafi öruggt fylgi 150 kjörmanna
úr Suðurríkjunum. Það má því
búast við, að meirihluti kjör-
mannafylgis Stevensons verði
stuðningur sveitingjakúgaranna í
Suðurríkjunum. — Hvernig í
ósköpunum getur hann svo leyft
sér að bera það á borð fyrir hina
blökku menn, að framtíð þeirra
og farsæld liggi í stuðningi við
demokrata.
Svertingjar í Norðurríkjunum
hafa fram til þessa öfluglega
fylgt demokrötum að málum, en
mér virðist nokkur breyting
verða á. Þeim er óðum að opnast
skilningur á því, að þeir geta
ekki lengur stutt flokk svertingja
kúgaranna í Suðurríkjunum. —
Hversu mikil hreyfing svertingja
yfir í republikanaflokkinn verð-
ur, skal ég ekki segja, en hún
getur valdið úrslitum í einstök-
um ríkjum, þar sem mjóu munar.
— Þ. Th.
Bruno Weber lálinn
BRUNO Weber, aðalbókari Kaup
félagsins Þórs á Hellu varð bráð-
kvaddur í járnbrautarvagni á
ferð í Vestur-Þýzkalandi 25. okt.
sl. Hafði hann farið til Þýzka-
lands til að heimsækja ættingja
sína og kunningja.
Bruno Weber hafði verið bú-
settur á íslandi í nær 30 ár, lengst
um á Hellu. Hann var einkar vel
látinn maður af öllum er honum
kynntust.
Viggó Eggerfsson mat-
reiðslumaður — minning
EINU sinni enn hefur oss borizt
andlátsfregn félaga okkar og vin-
ar, sem kveður þennan heim á
bezta aldri, eftir að hafa að baki
langa og erfiða sjúkdómslegu.
Þessi félagi vor og vinur er
kvaddi þennan heim að heimili
sínu Laugavegi 83, þann 30. okt.
s. L, var Jóhann Viggó Eggei'ts-
son matreiðslumaður, en í dag
verður hann jarðsettur.
Þegar okkur við slíkt tækifæri
og þetta verður hugsað til Viggós
Eggertssonar, þá kemur ósjálf-
rátt í huga vorn mynd af hinum
glæsta manni, vingóðum, sem
einróma verður talinn af oss
öllum, er honum kynntumst,
drengur góður. Öll framkoma
hans sýndi oss, að hann leitaðist
ævinlega við að gera öðrum
greiða, ef honum var sHkt unnt.
Viggó Eggertsson mun hafa
byrjað matreiðslustörf sem að-
stoðarmatreiðslumaður á e. s.
Goðafossi árið 1923, en meistara-
bréf í matreiðslu öðlaðist hann
1943, í hópi fyrstu manna í þess-
ari iðngrein hér á landi. Hann
var mikill matreiðslumaður, og
hafið unun af að leyfa oss ungl-
ingunum, er urðu honum sam-
skipa um skemmri eða lengri
tíma, að fræðast af sér í iðn
vorri. Er óhætt að segja, að
hinir þakklátu unglingar eru
margir. í hálfan annan áratug
var hann matreiðslumaður og
búrmaður á ýmsum skipum Eim-
skipafélagsirts, og tæpan áratug
vann hann sams konar störf á
skipum Skipaútgerðar ríkisms.
Hann var um skeið í starfi við
iðn sína á ýmsum veitingastöð-
um í landi. Síðasta áratuginn var
hann forstjóri Adlon-baranna í
Reykjavík. Við ÖU þessi störf var
hann afar vinsæll, jafnt af yfir-
mönnum sem öðium samverka-
mönnum.
Ekki fer hjá því, að maður
með hæfileikum og mannkostum
Viggós Eggertssonar hafi átt sér
einhver áhugamál, sem hann í
tómstundum sínum vHdi vinna
að, og ekki fóí heldur hjá því
að honum yrði sýnt traust stétt-
arbræðra sinna. Viggó Bggerts-
son gerðist meðlimur Matsveina-
og veitingaþjónafélags íslands á
framhaldsstofnfundi þess í marz
1927, og vann innan félagsins
mikið starf, var fyrst kosinn í
stjórn félagsins 1931, og var
stjómarmeðlimur í mörg ár, og
um skeið í samninganefndum
við vinnuveitendur. í eitt ár, árið
1940, var hann formaður félags-
ins. Þessi störf leysti hann einnig
vel af hendi.
Jóhann Viggó Eggertsson fædd
ist í Reykjavik 6. júní 1905. Fað-
ir hans var Eggert Snæbjörnsson,
forstjóri gosdry kk j uverksmiðj -
unnar Mímir.
Hér að framan hef ég leitazt
við í fáum orðum að lýsa störf-
um stéttarbróður míns, manns
sem mikið traust var ætíð borið
til, sem frábærs matreiðslu-
manns, og skörulegs, en gætins,
leiðandi manns í stéttarfélagi
okkar. Tel ég að mér og mörgum
fleiri unglingum hafi verið mik-
ill fengur að kynnast honum á
byrjunarskeiði okkar í iðninná,
manni sem við höfum svo marg-
ar og ljúfar ánægjustundir átt
með, bæði í starfi og frístund-
um. Hans baráttu er nú lokið,
eftir standa ljúfar og skærar
endurminningar.
Við fráfall hans á kona hans
frú Guðrún Finnbogadóttir og
aðrir ástvinir um sárt að binda.
Þeim öllum færum vér okkar
innilegustu samúðarkveðjur.
Að lokum vil ég segja þettaj
Viggó minn. Ég þakka þér alla
þína góðu og tryggu vináttu, sem
þú ætíð hefur sýnt mér, og flyt
þér hinztu kveðjur. Og viss máttu
vera um það, að undir þessar
þakkir mínar og kveðjur taka
allir stéttarbræður okkar og
stéttarsamtök. Jafnframt eru þér
þökkuð þin óeigingjörnu störf til
eflingar og þroska stéttar okkar.
Hvíl þú í friðL
Böðvar Stetnþórssen.
Métmœli gegn
Bretnm og
Frokkiim
LUNDÚNUM, 3. nóv. — Mikið
hefur verið um andspyrnu gegn
Bretum og Frökkum í Indlandi
og Pakistan. Mótmælir lýðurinn
íhlutun þeirra í Egyptalandi.
í Karachi braut fólkið flestar
rúður í sendiherrabústað Frakka
og hafði hróp i frammi gegn
Frökkum og Bretum.
Alvarlegastar urðu óeirðirnar
í Peking. 350 þúsund manns söfn-
uðuvt saman tii að mótmæla
,árás“ Breta og Frakka.
Pekingútvarpið skýrði frá mót-
mælaorðsendingu sem Kínastjóm
sendi Bretum og Frökkum.
Kökuefni i pökkum
HÚSMÆÐUR! Auðveldið yður baksturinn með þvf að
nota hin heimsfrægu BETTY CROCKER kökuefni. Hrær-
ið aðeins egg og vatn með innihaldi hvers pakka, og kak-
an er til búin í ofninn. Eftirtaldar tegundir eru nú fyrir-
liggjandi.
Devils Foed, Yellow Cakc,
Honney Spice, White Cake,
Angel Food, Bisquick
og Pie Crast Mix.
Heildsölubirgðir: Súni: 1-2-3-4
il)) INfelTIHim & OlSEM % Clij