Morgunblaðið - 02.07.1957, Page 12

12
MORGUNBLAÐIÐ
f>riðjudagur 2. júlí 1957
Dr. Jakob Sigurðsson sýnir konungi pökkuð fryst flök.
— Konungskoman
Framh. af bls. 3
Síðan var gengið inn í saltfisk-
geymsluna (kælinn), þvottahúsið
og þurrkhúsið og lét þá konungur
þau orð falla, að það hlyti að
vera erfitt verk að verka fiskinn
réttilega, svo að hann yrði góð
útflutningsvara. Hann spurði
mikið um það, hvernig fiskur-
inn væri þurrkaður og fékk að
vita, að það væri gert með hita-
veituvatni og einnig væri hann
sclþurrkaður. — Eins og fyrr
segir hafði konungur mikinn
áhuga á þeirri starfsemi, sem
fram fer í fiskverkunarstöð
Bæjarútgerðarinnar og spurði
um hvað eina. Sumt skoðaði
hann tvisvar, kannski til að átta
sig betur á því, því að ekki er
gaman að standa á gati þegar
litli krónprinsinn spyr afa um
íslandsferðina, er heim kem-
ur; þá er betra að hafa svör á
reiðum höndum. — Konungur
spurði einnig, hvar fiskurinn
væri veiddur og hvert hann væri
seldur, og fékk hann greið svör
við því. Þegar honum var sýndur
fiskurinn fyrir Finnlands- og
Svíþjóðarmarkað, spurði Jón Ax-
el, hvort Bæjarútgerðin mætti
ekki senda hans hátign fiskpakka
og svaraði hann því játandi. Var
ekki annað að sjá en hann yrði
glaður við og skulum við vona,
að honum bragðist íslenzki fisk-
urinn vel, þegar hann verður
framreiddur í konungshöllinni í
Stokkhólmi sem „lutfiskur“ um
jólin. Eins og kunnugt er, er það
þjóðarsiður hjá Svíum að eta
slíkan mat um jólin, og þykir
lostæti.
Á leið sinni um fiskverkunar-
stöðina hitti konungur Gísla Sæ-
mundsson, sem er 77 ára að aldri,
og rabbaði við hann stundarkorn.
Þegar við hittum Gísla nokkru
síðar og spurðum hann, hvað
konungur hefði sagt, svaraði
hann og brosti góðlátlega: Ég
skildi ekkert af því! — Þegar
konungur hafði rætt við Gísla,
tók forseti hann tali. Sænskir
blaðamenn hópuðust þá að þeim
og gerðist forsetl túlkur þeirra.
Er það sennilega eina fréttavið-
talið sem birtist í sænskum blöð-
um, túlkað af forseta íslands.
Sænsku blaðamennirnir spurðu
Gísla m. a., hvað hann væri gam-
all, og svaraði þá forseti bros-
leitur; Hann er tveimur
árum eldri en konungur! Ým-
islegt fleira fór á milli þeirra,
sem ekki verður rakið hér, en
þess má geta, að forseti íslands
virtist hafa hina mestu ánægju
af heimsókn þessari, ekki síður
en konungur. Hafði forseti náð
sér í skreiðarbita og gæddi sér
á honum annað veifið.
Úr þurrkhúsinu var farið inn
í birgðageymsluna og þaðan inn
í litla skrifstofu útgerðarinnar.
Konungur spurði nú mikið um
verkafólkið, hvað það væri gam-
alt, hvaða kaup það fengi o. s.
frv. Var honum sagt, að verka-
fólkið væri á aldrinum frá 10—80
ára, krakkarnir ynnu aðallega við
breiðsluna. Þá var honum sýnt
slórt kort af veiðisvæði togara
Bæjarútgerðarinnar, en efst á
því stóð með stórum stöfum:
Karte der Fanggebiete der
deutschen Seefischerei. En kort-
ið var jafngott fyrir það, á.m.k.
hafði konungur mikinn áhuga á
að kynna sér það og fiskimið ís-
lenzku togaranna. Þá skoðaði
hann líkan af togaranum Skúla
Magnússyni, sem stendur í gler-
skáp fyrir neðan kortið. Spurði
hann m. a., hvað slíkur togari
mundi kosta nú og var honum
sagt, að það væri um 10 millj.
króna. Þá sagði Jón Axel kon-
ungi, hvar togarinn væri að veið-
um um þessar mundir. Það er út
af Holsteinsborg í Vestur-Græn-
landi og sýndi hann konungi
staðínn á kortinu. Þá spurði kon-
ungur: Hvað tekur veiðiförin
þangað langan tíma? 6%, var
svarið.
Nú var komið að lokaþætti
heimsóknarinnar. Undén og for-
seti röbbuðu stundarkorn við
konung fyrir után skrifstofuna.
Veður var yndislegt, bjart og sól-
Konungur tekur í höndina á Lars litla.
þckkuðu fyrir ánægjulega stund,
héldu síðan að bílum sínum. En
þá gekk í veg fyrir þá þriggja
ára gamall sænsk-íslenzkur snáði,
Lars að nafni. Var hann hinn
virðulegasti, skrautklæddur
mjög, og heilsaði hann konungi
með handabandi. Urðu þar fagn-
aðarfundir og sakaði það ekkert,
þótt meira en 70 ár væru á milli
þeirra. Síðan kom móðir Lars
litla og ræddi hún einnig við
konung. Hún er sænsk, er gift
Drengir breiða fisk. — Konungur, forseti og fyigdarlið þeirra
horfir á.
Ingimar Oddssyni verkfræðingi
og eiga þau tvo syni, hinn yngri
11 mánaða. Var hann einnig í
fylgd með móður sinni. Sænska
frúin heitir Anna Stína Oddsson
og hefur verið hér í 4 ár. Hún
hefur aldrei hitt konung sinn áð-
ur og hafði mikla ánægju af að
ræða við hann. Var ekki annað
að sjá en sú ánægja væri gagn-
kvæm. Konungur sagði frú Önnu
m. a. frá því, að hann hefði far-
ið um æskustöðvar hennar í Sví-
þjóð. Er hún ættuð frá Lykile.
Þá spurði hann hana, hvort henni
hefði veitzt auðvelt að læra ís-
lenzku og sagði hún það vera,
enda talar hún íslenzku ágæta-
vel. Fleira fór á milli þeirra sem
hér verður ekki rakið. — Nú
kvöddu konungur og forseti og
fylgdarlið þeirra, en mannfjöld-
inn klappaði þeim lof í lófa. —
Ferðinni var heitið á Þingvöll.
Lagfœringar
AKRANESI 29. júní — Fimm
smiðir og einn rafvirki vinna nú
í Reykholti og munu dveljast þar
sumarlangt við lagfæringar og
endurnýjun á skólahúsinu þar.
Múrarar eiga einnig að endur-
bæta sundlaugina í sumar. Verið
er að ryðja fyrir íþróttasvæði
þarna í Reykholti. Á þar að verða
grasvöllur og hlaupabrautir.
ríkt. Gestirnir léku á als oddi
og skiptust á gamanyrðum, fóru
síðan að ræða um stærðfræði, en
þá hætti blaðamaður Mbl. að
skilja og dró sig í hlé. — Kon-
ungur og forseti kvöddu nú og
— Uton úr heimi
Frh. af bls 10
sauð í Ungverjalandi. í fyrsta
lagi bárust fréttir um það 19. okt.,
að Pólverjum hefði tekizt að
losna að nokkru undan oki
Rússa. í öðru lagi flutti fram-
kvæmdastjóri kommúnistaflokks
ins, Ernö Gerö, útvarpsræðu 23.
október, þar sem hann vísaði al-
gerlega á bug öllum óskum fólks-
ins og talaði af rosta og remb-
ingi til þjóðarinnar.
H«
1 fiskverkunarsíöð Bæjarútgerðarinnar. — Jón Axel Pétursson sýnir konungi skreið.
ér eru eflaust tvær
orsakir, og það er enginn vafi,
að Gerö vakti mjög mikla
gremju, en það hefði tæplega
nægt til að breyta friðsamri
kröfugöngu í vopnaða byltingu,
hefði ekki hin illræmda öryggis-
lögregla eða avóarnir, tekið að
skjóta á mannfjöldann. Það er
kaldhæðni örlaganna, að það var
öryggislögreglan, sem kveikti
bálið.
Nefndin komst að þeirri nið-
urstöðu, að foringjar flokksins
hafi notað Imre Nagy sem eins
konar skjöld, en hann hafi ekki
íengið verulegt athafnafrelsi fyrr
en undir lok október. Fyrstu
yfirlýsingar hans, þar sem af-
staða hans virtist tvíræð og hik-
andi, voru gefnar að honum nauð
ugum. Hann gaf þær með byssu-
hlaupið við bakið á sér, sam-
kvæmt upplýsingum vitna, sem
voru nákunnug gangi málanna á
þessum örlagatímum Ungverja.
R
ússar gerðu allt sem
þeir gátu til að hindra það, að
skýrsla sem þessi kæmi fyrir al-
menningssjónir. Þeir lokuðu
landamærum Ungverjalands með
gaddavír, blóðhundum og vél-
byssum og neituðu jafnvel nefnd
frá S. Þ. um inngöngu. En meðal
þeirra 193 þús. Ungverja, sem
tókst að flýja, voru margir menn,
sem mjög höfðu komið við sögu
í Ungverjalandi fyrir uppreisn-
ina og meðan á henni stóð. Þeir
hafa sagt sína sögu. En jafnmikils
verðar voru upplýsingarnar, sem
nefndin fékk frá kommúnistum
sjálfum, bæði blöðum og útvarpi
meðan á uppreisninni stóð og eft-
ir að hún hafði verið bæld niður.
Jr að virðist augljóst
mál, að Kadar er bara viljalaust
verkfæri Rússa. Þegar nefnd
verkamanna bað hann að fá
Rússa til að hætta nauðungar-
flutningum á Ungverjum til
Sovétríkjanna, sagði hann ein-
ungis: „Sjáið þið ekki, að það
eru vélbyssur við bakið á mér?“
Ungverjalandi er nú stjórnað
með vélbyssum.