Morgunblaðið - 13.12.1957, Qupperneq 2

Morgunblaðið - 13.12.1957, Qupperneq 2
2 MORGVNBL4Ð1 f» Föstudagur 13. des. 1957 Fyrri starfsreglur fjárveitinga■ nefndar þverbrotnar Sjáifstæðismenn mótmæla. Veigamikil afriði fjáríagafrumvarpsins enn i óvissu EINS og sagt var frá í Mbl. í gœr, var nefndaráliti frá Sjálf- stæðismönnum í fjárveitinga- nefnd útbýtt í fyrradag. Álitið verður nú birt hér í heild. Nefndin ósammála „Nefndin hefur ekki orðið sammála um afstöðu til fjárlaga- frumvarpsins, enda er þess naum ast að vænta, þar sem afgreiðsla fjárlaga hlýtur á hverjum tíma að vera einn veigamesti þátímr stjórnarstefnunnar. Hafa líka vinnubrögð öll í sambandi við undirbúning fjárlagafrv. til 2. umr. verið mjög í samræmi við starfshætti núverandi ríkisstjórn ar. Sameiginlegar breytingatillögur Svo sem tekið er fram í nefnd- aráliti meiri hl. nefndarinnar, sem skipaður er fulitrúum stjórn arflokkanna í nefndinni, flytur nefndin sameiginlega breytingar- tillögur við fjárlagafrv. á sér- stöku þingskjali. Við undirritað- ir, fulltrúar Sjálfstæðisflokks- ins í nefndinni, höfum þó þann fyrirvara um aðild okkar að þess- um tillögum, að hækkun fram- laga til verklegra framkvæmda er í meginatriðum í samræmi við okkar afstöðu, en um einstaka liði tillagnanna höfum við ó- bundnar hendur. Verklegar framkvæmdir Við 1. umr. fjárlagafrv. var af hálfu Sjálfstæðisflokksins á það bent, að eina viðleitni ríkisstj. til sparnaðar væri niðurskurður fjárveitinga til ýmissa Verklegra framkvæmda, svo sem vega, brúa, hafna og skóla, um 13.6 millj. kr. Væri sá niðurskurður að vísiu framhald þeirrar stefnu, sem ríkisstjórnin markaði í til- lögum sínum um verklegar fram- kvæmdir í fjárlagafrv. fyrir árið 1957, en Sjálfstæðisflokkurinn hefði þá eindregið snúizt gegn þeirri stefnu stjórnarinnar og mundi eins í þetta sinn leggja áherzlu á, að ekki yrði dregið úr fjárveitingum til þessara undir- stöðuframkvæmda undir afkomu fólksins víðs vegar um byggðir landsins. Væri nauðsynlegt að reyna fremur að spara á öðrum 1/ðum. Svo sem tillögur nefndarinnar bera með sér, hefur stjórnarliðið í nefndinni ekki treyst sér til að styðja þessa stefnu ríkisstjórn- arinnar um niðurskurð á fram- lögum til verklegra fram- kvæmda, og leggur nefndin sam- hljóða til, að fjárveitingar til vega, brúa og hafna verði hækk- aðar í sömu upphæð og í núgild- andi fjárlögum. Að vísu hefði þurft meiri hækkun vegna auk- innar dýrtíðar til þess að halda í horfinu um þessar framkvæmd- ir. Um skiptingu fjárveitinga milli einstakra framkvæmda er- um við ekki sammála meiri hluta nefndarinnar í öllum atriðum. Tillögur nefndarinnar um önn- ur efni eru yfirleitt ekki veiga- miklar. Meðferð fjárlagafrumvarpsins í»að er því ekki ágreiningur um þær tillögur, er nefndin nú leggur fram, sem er orsök þess, að við fulltrúar Sjálfstfl. í nefndinni skilum séráliti um fjár lagafrv. við þessa umræðu, held- ur er orskanna að leita í með- ferð fjárlagafrv. í nefndinni og ýmsum þeim atriðum málsins, sem ekki hafa enn séð dagsins ljós, en eru frumskilyrði þess, að hægt sé að mýnda sér raunhæfa skoðun á afgreiðslu fjárlaga og fjármálastefnu ríkisstjórnarinn- ar. Við afgreiðslu f járlaga á síð- asta þingi var á það bent af minni hl. fjvn., að vinnuað- ferðir meiri hluta nefndarinn- ar hefðu að ýmsu leyti verið óheppilegar, en þó hefði eink- um á það skort, að f jármála- ráðherra gæfi nefndinni nauð- synlegar upplýsingar um tekju horfur ríkissjóðs. l»essir annmarkar eru þó smámunir miðað við þau óhæ.filegu vinnubrögð, er beitt hefur verið við afgreiðslu fjár lafafrv. nú í nefndinni. Munu þær starfsaðferðir einsdæmi við afgreiðslu fjárlaga. Er þó rétt að geta þess, að meiri hluti nefndarinnar mun ekki eiga upptök að þessum starfs- háttum, heldiur ríkisstjórnin, þótt segja megi að vísu, að meiri hluti nefndarinnar hefði átt að rísa gegn svo óhæfi- legum fyrirmælum. Enginn tími til undirbúnings Fjárlagafrv. hefur verið til at- hugunar í nefndinni síðan um miðjan októbermánuð, en allt þar til um síðustu helgi hefur ekk- ert verið unnið að raunverulegri afgreiðslu málsins í nefndinni, heldur hefur tíminn verið not- aður eingöngu til hefðbundinna viðtala við forustumenn ríkis- stofnana og yfirlestur erinda. Það var fyrst s. I. laugardag, að tekin var ákvörðun um fjárveit- ingar til verklegra framkvæmda. Föst venja er að gefa vegamála- stjóra, vitamálastjóra, fræðslu- málastjóra og fjármálaeftirlits- manni skóla rúman tíma til þess að undirbúa tillögur sínar um skiptingu fjár til þessara mikil- vægu framkvæmda, er undir þeirra stjórn falla og eru einn veigamesti þáttur í afgreiðslu fjárlaga, en nú er þess krafizt, að þeir skili tillögum sínum með eins dags fyrirvara. Þingmenn hafa því enga aðstöðu haft til að bera saman bækur sínar og þess- ara embættismanna um einstak- ar framkvæmdir í kjördæmum sínum, og þess er krafizt, að þing- menn afhendi nefndinni óskir sínar, án þess að geta kynnt sér tillögur áðurnefndra embættis- manna. Raunverulega er frv. afgreitt frá nefndinni á tveimur dögum, og gefur auga leið, hví- „HöII vindanna“ Meðal listaverkanna er verða þarna til sölu eru 8 málverk eft- ir Jóhannes Kjarval, sem máluð eru á ýmsum tímum. Ber eitt þeirra heitið „Höll vindanna“ og var eitt sinn eign Einars Bene- diktssonar skálds. Önnur sér- kennileg mynd eftir Kjarval ber heitið „Ást í álftarham". Þá er mynd eftir Ásgrím Jóns- son, sem máluð er árið 1919, myndin „Roskin selkona með hendur í skauti", frá 1916, eftir Mugg, málverk T líkt flaustur hefur verið á af- greiðslunni, enda erbrotnar allar fyrri starfsiv nefndar- innar, og verður að átelja harð- lega þessi vinnubrögð. Greiðsluhallinn Ríkisstj. lagði fjárlagafrv. fram með rúml. 71 millj. kr. greiðsluhalla. en að auki vant- ar 20 millj. kr. til niður- gj eiðslu á vóruverði, sem þeg- ar hafa verið ákveðnar. Þessu til viðbótar hefur meiri hl. nefndarinnar talið fært að hækka útgjöld ríkissjóðs um 12.4 millj. Eigi ekki að af- greiða fjárlög með miklum greiðsluhalla, verður að brúa þevta bil. Er það að sjálfsögðu iilotverk ríkisstjórnarinnvr að gera tillögur um fjáröflun í þessu skyni. Þótt rikisstjórnin hafi nú krafizt. þess að stmðn- ingsliði sinu í nefndinni, að fjárlagafrv. yrði afgreitt til 2. umr., hefur rikisstj. ekki gef- ið nefndinni neinar upplýsing- ar um það, livernig brúa eigi hið stóra bil milli tekna og gjalda í frv. Eigi liggja held- ur fyrir neinar upplýsingar um úrræði ríkisstj. um fjár- öflun í útflutningssjóð, en það atriði hefur að sjálfsögðu margvísleg áhrif á afkomu ríkissjóðs. Lækkun rekstrarliða Við höfum í nefndinni lagt til, að nefndin tæki til sérstakrar athugunar, hvort eigi væri auð- ið að lækka ýmsa rekstrarliði frv. til þess að mæta þeim hækk- unartillögum til verklegra fram- kvæmda, sem nefndin ber fram. Meiri hluti nefndarinnar hefur, á þessu stigi málsins að minnsta kosti, hafnað samvinnu við okk- ur um þessa athugun. Þótt að- staða okkar til sjálfstæðrar at- hugunar sé erfið, munum við íhuga fyrir 3. umr., hvort eigi muni fært að lækka einhverja útgjaldaliði frv. Margt í óvissu Minni hluti nefndarinnar flyt- ur engar sjálfstæðar tillögur við 2. umr. fjárlagafrv. Ástæðan er ekki sú, að við tcljum öllu rétt- læti fullnægt með frv. sjálfu og sameiginlegum brtt. nefndarinn- ar, heldur hin, að allar forsend- ur skortir til þess að mynda sér heildarsýn yfir fjármálaástand- ið, og auk þess hefur nefndin ekki enn tekið endanlega afstöðu til veigamlkilla atriða í sam- bandi við afgreiðslia f járlaga. Við teljum hins vegar eðlilegt, að eftir Kristínu Jónsdóttur og þrjár myndir eftir Kristján heitinn Magnússon, sem mjög fá mál- verk eru til eftir. Þá eru á uppboðinu málverk eftir Þórarin B. Þorláksson, Emil Thoroddsen, Þorvald Skúla- son, Gunnlaug Blöndal, Gunn laug Scheving, Jóhannes Geir og fleiri listamenn. Listaverkauppboð Sigurðar Benediktssonar eru orðin fastir og merkilegir viöburðir í menn- bæjarins. Sækir þau einstakir þingmenn hreyfi aðal- áhugamálum sinum við þessa umræðu, svo að þær óskir geti orðið teknar til athugunar í nefndinni, þegar úrræði ríkisstj. um fjáröflun verða kunn. Við í minni hluta nefndar- innar erum nú sem fyrr þeirr- ar skoðunar, að fjárlög beri að afgreiða greiðsluhallalaus. Við teljum jafnframt æskilegt, að EINS og sagt hefur verið hér í blaðinu að undanförnu hafa órð- ið miklar umræður á Alþingi um útflutningssjóð í sambandi við afgreiðslu frumvarps frá ríkis- stjórninni, er hann varðar. Hafa verkföll farmanna og flug manna m. a. verið rædd í þessu sambandi. Mjög heitar umræður urðu um málið í gær. ~k Sjálfstæðismenn í neðri deild hafa deilt á sjávarútvegsmáia- ráðherra fyrir að hafa ekki skýrt frá því þegar í upphafi, að frum- varp þetta standi í sambandi við lausn farmannaverkfallsins. Ráð- lierrann hefur jafnan svarað þvi til, að málið liggi ljóst fyrir og hann hafi gefið á því fullar skýr- ingar þegar í framsöguræðu sinni í efri deild. 'f sambandi við þetta aíriði kom fyrir óvenjulegt atvik í umræðunum í gær. Las Bjarni Benediktsson upp fyrir þingmönn um alla þessa ræðu Lúðvíks Jós- efssonar, en hún var eins og aðrar þingræður tekin á segulband og síðan vélrituð. í ræðunni sagði ráðherrann, að frumvarpið væri flutt til að auka tekjur útflutn- ingssjóðs og til að bæta aðstöðu innlendra skipa í samkeppninni við erlend leiguskip. Hins vegar var þar ekkert minnzt á far- mannaverkfallið. ítrekaði Bjarni að það hefði ráðherra aldrci gert, fyrr en í neðri deild, er Jóhann Hafstein spurði beinlínis um þetta atriði. ★ Fleira gerðist sögulegt í þess- um sömu umræðum. Lúðvík Jós- efsson hafði t. d. haldið því fram, að Morgunblaðið hefði neitað að birta grein um farmannaverk- fallið eftir einn af forystumönn- um verkfallsmanna, þar sem þar hefði verið farið lofsamlegum orðum um sig. Bjarni Benedikts- son sýndi fram á, að þetta er rangt og þau ummæli, er Lúðvík varða, voru birt á öftustu síðu í Morgunblaðinu 23. júlí. Las hann upp þessi ummæli, en þar segir m. a.: „Ríkisstjórnin hefur og unnið slælcga að leysa þessa deilu. Sjáv afgreiðslu fjárlaga sé jafnan lokið fyrir áramót, en mót- mælum hins vegar eindregið þeim flausturslegu vinnu- brögðum, sem nú er beitt við afgreiðslu fjárlaga og hefði auðveldlega verið hægt að komast hjá, ef ríkisstjórnin hefði ekki dregið ákvarðanir sínar þar til í óefni var kom- ið, og lætur þá freistast til að grípa til óþinglegra vinnuað- ferða.“ Undir álitið skrifa Magnús Jónsson, Pétur Ottesen og Jón Kjartansson. arútvegsmálaráðherra hefur þó setið með okkur allmarga fundi til að reyna að finna lausn á deilunnni. Ég þakka honum fyrir tilraunir hans. En því miður virð ist hann hafa takmarkað um- boð.“ Bjarni sagði, að þessi orð sönn- uðu málflutning- Sjálfstæðis- manna um að ráðherrann hefði leikið tveim skjöldum í farmanna deilunni. Greinin, sem hér um ræðir var rituð, er Lúðvík Jós- efsson hafði haft afskipti af þessu máli í a. m. k. 6 vikur. Allan þann tíma, sagði Bjarni, virðist hann hafa reynt að velta ábyrgð- inni á samráðherra sína og segja við deiluaðila: Lengra vilja þeir ekki ganga. Hann brast hins veg- ar kjark til að segja: Lengra vil ég ekki ganga. Þarna er sjávarút- vegsmálaráðherra lifandi lýst, sagði Bjarni ennfremur, Hann er manna liprastur í við- ræðum, en þegar til kem- ur er umboð hans oftast takmark að. — Hann mætti því nefnast maður hins takmarkaða umboðs, og réttast er að bera takmarkað traust til orða hans. í umræðunum í gær tóku til máls auk Bjarna Benediktssonar þeir Ólafur Björnsson, Ingólfur Jónsson, Jóhann Hafstein og Lúð vík Jósefsson. Umræðunum var ekki lokið, þegar fundi var frest- að kl. 7 í gærkvöldi. Pólverjar ræða við leiðtoga NATO-ríkja VARSJÁ, 12. des. — í dag var skýrt frá því hér í borg, að sendi herrar Póllands hjá NATO-ríkj- um vinni nú að því öllum árum að sannfæra stjórnir viðkomandi ríkja um, að það mundi herða á kalda stríðinu í Evrópu, ef V- Þjóðverjar fengju að fram- leiða kjarnorkuvopn og komið yrði á fót eldflaugastöðvum þar í landi. Málverkanppboð Signrðnr Benediktssonar í dag * Listaverk eftir Kjarval, Asgrím, Mugg o.fL SIGURÐUR BENEDIKTSSON heldur málverkauppboð í Sjálf- stæðishúsinu í dag. Hefst það kl. 5 síðdegis. Verða þar til sölu nær 40 málverk, mörg eftir þekktustu og vinsælustu listmálara þjóðarinnar. Eru þetta bæði olíumálverk og vatnslitamyndir. Mál- verkin voru til sýnis í gær í Sjálfstæðishúsinu. Ennfremur verða þau sýnd í dag frá kl. 10 árdegis til kl. 4 síðdegis. 1 ingarlífi „Úr Þjórsárdal“ jafnan fjöldi fóiks, 27. júlí í sumar lenti flugvél í fyrsta sinn á „heimilisflugvell- inum“ hjá Svínafelli í Hornafirði. Flugvöllurinn er einliver sá bczt gerði sinnar tegundar, 540 metra langur. Völlinn lögðu bóndinn á Svínafelli, Sigurbergur Árnason og synir hans. Það mun vera einsdæmi, að einstaklingar ráðist í slíkt fyrirtæki. A myndinni er Sigurbergur með nokkrum börnum sínum og flugvélin, sem er þriggja sæta Auster-vél frá Reykjavík. — Flugtími Reykjavík—Hornafjörður á svona vél er ca. %Vi klst. (Ljósmynd: Haukur Sigurðsson) LúSvík er „maSur hlns takmarkaða umhoðs" Harðar umræður á þingi i gær

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.