Morgunblaðið - 29.04.1958, Blaðsíða 20

VEÐRIÐ
SV kaldi, slydduél. Hiti 2—4 stig.
wgttttMtf
96. tbl. — Þriðjudagur 29. apríl 1958.
Skæruhernaður
á íslandsmiðum. Sjá grein
Finsens á bls. 11.
Verkalýðsfélögin óttast að
,bjargráðirí' leiði af sér veru-
lega kjaraskerðingu
Iðja og Dagsbrún sögðu upp
samningum i gærkvöldi
Stöðvunarstefna ríkisstjórnarinnar
úr sögunni, segir ritari Dagsbrúnar
HORFUR eru á því að öll hin
fjölmennari stéttarfélög landsins
muni segja upp samningum sín-
um um þessi mánaðamót. Sú skoð
un er almennt ríkjandi í stjórn-
um og trúnaðarmannaráðum fé-
laganna, að efnahagsráðstafanir
ríkisstjórr.arinnar muni hafa í
för með sér verulega kjaraskerð
ingu fyrir verkalýðinn í landinu.
Korn þetta sjónarmið glöggt fram
hjá einum helzta foringja komm
únista, nú um helgina á fundi
í einu hinna fjölmennari stéttar-
félaga hér í Reykjavík. Á fundi
í Hinu ísl. prentarafélagi á sunnu
daginn var samningum sagt upp,
eftir að stjórn og trúnaðarmanna
ráð félagsins hafði eindregið
mælt með því á þeim forsendum,
að ráðlegast væri að hafa
þá lausa er efnahagsráðstafanir
ríkisstórnarinnar sjá dagsins
ljós. í kjölfar þessa fylgdi svo
ákvörðun um samningsuppsögn
á fundi í Iðju, Fél. verksmiðju-
fólks og Verkamannafélaginu
Dagsbrún, en þessi félög héldu
fundi í gærkvöldi
FUNDURINN í Iðju í gærkvöldi
var fjölmennur. Formaður félags
ins setti fundinn og eftir að geng-
ið hafði verið frá lagabreytingum.
var tekið til umræðu: Uppsögn
gildandi kaup- og kjarasamninga.
Að loknum umræðum um málið
var eftirfarandi tillaga samþykkt
með samhljóða atkvæðum:
„Vegna stöðugt minnkandi
kaupmáttar launa og vegna þess
að Iðju, félagi verksmiðjufólks,
er ókunnugt um þær efnahags-
ráðstafanir, sem í vændum eru af
hálfu ríkisstjórnarinnar, ályktar
almennur félagsfundur, haldinn
28. apríl 1958, að segja upp gild-
andi kjarasamningum við vinnu-
veitendur og felur stjórn félags-
ins að gera nauðsynlegar ráðstaf-
anir í því skyni“.
DAGSBRÚNARFUNDURINN,
sem haldinn var í Iðnó, hófst kl.
8,30 og stóð fram undir mið-
nætti. Var fundurinn afar fjöl-
sóttur og urðu þar miklar um-
ræður um fundarefnið, en það
var uppsögn gildandi samninga.
Eðvarð Sigurðsson, ritari Dags-
brúnar, reifaði málið af hálfu
stjórnar og trúnaðarmannaráðs
félagsins, er hafði á fundi sínum
á laugardaginn samþykkt álykt-
un þess efnis að segja skyldi upp
fyrir 1. maí gildandi kaup- og
kjarasamningum. Taldi ritarinn
höfuðástæðuna til samningsupp-
sagnar nú vera hið óvissa ástand,
smávægilegar breytingar og lag-
færingar sem þyrfti að koma
fram. Lýsti Eðvarð því síðan yfir
að verðstöðvunarstefnu ríkis-
stjórnarinnar væri lokið. í þessu
sambandi lét ritarinn þess getið,
a8 kaup verkamanna væri of
lágt.
Á eftir ræðu Eðvarðs, sem var
ákaflega laus í reipunum og
hann sýnilega í hreinustu vand-
ræðum frammi fyrir verkamönn-
unum, urðu miklar umræður. —
Voru verkamenn á einu máli um
knýjandi nauðsyn þess að segja
upp samningum. Forráðamenn
Dagsbrúnar voru gagnrýndir fyr-
ir alla meðferð á þessu mikla
hagsmunamáli verkalýðsins. Það
kom skýrt fram að bersýnilega
höfðu engin samráð verið höfð
við verkalýðsfélögin um þær ráð-
stafanir, sem nú hafa verið boð-
aðar.
Að lokum var borin upp tillaga
stjórnar og trúnaðarmannaráðs
þess efnis að gildandi samningum
skyldi sagt upp frá 1. júní að
telja, og var sú tillaga samþykkt.
VIÐ allsherjaratkvæðagreiðslu
í Vörubílstjórafél. Þrótti á sunnu
daginn, var samþykkt með 104
atkvæðum gegn 78, heimild fyrir
stjórn félagsins um að hún megi
segja upp samningum félagsins.
Við atkvæðagreiðsluna voru 4
seðlar auðir.
Undanfarið hafa farið fram
samningaumleitanir um nýja
kjarasamninga hjá bifvélavirkj-
um, rafvirkjum og járniðnaðar-
mönnum. Stjórnir þessara félaga
hafa borið fram kröfur um breyt
ingar á eldri samningum. Þær
hafa enn sem komið er ekki bor-
ið árangur. í gær þóttu öll lík-
indi til þess að samningum verði
sagt upp nú 1. maí.
Svo sem kunnugt er hefur
síldveiðisamningum sjóm. ver-
ið sagt upp. í kvöld kemur stjórn
Sjómannafél. Reykjavíkur sam-
an til fundar ásamt trúnaðar-
mannaráði til að ræða um upp-
sögn samninga. Nú um mánaðam.
verður félagsstjórnin að tilk.
hvort hún segir upp samningum
sínum vegna togaraháseta, háseta
á verzlunarflotanum og háseta á
fiutningabátúm.
1 kvöld verður fundur um
samningana í Verkalýðsfélaginu
Hlíf í Hafnarfirði og einnig í
Verkakvennafél Framsókn hér í
Reykjavík.
Eins og fyrr greinir, þá er það
almenn skoðun forvígismanna
verkalýðsfélaganna, að rétt sé að
hafa kjarasamninga lausa nú um
þessi mánaðamót vegna efna-
hagsráðstafana, og á þessu stigi
málsins hafa stjórnir felag-
anna yfirleitt ekki gert sér grein
fyrir hugsanlegum launakröfum.
Að því er Mbl. fregnaði síð-
degis í gær, þá mun í dag eiga
að kalla saman „19-mannanefnd-
ina“, nefnd þá er vera skal mið-
stjórn Alþýðusarfibands fslands
til ráðuneytis varðandi efnahags-
mál. Það fylgdi fregninni að mið-
stjórn A. S. í., með Hannibal
Valdimarsson í fylkingarbrjósti,
væri þegar búin að fjalla um
,,bjargráðin“ og hefði miðstjórnin
þegar samþykkt þau. Fundur
„19-mannanefndarinnar“ í dag sé
því hreinn sjónleikur.
Ný stjórnskipuð nefnd
opnar skrifstofu sína
UM HELGINA var lesin í
varpinu æ ofan í æ tilkynning
frá Útflutningsnefnd sjávaraf-
urða. Hér er um að ræða nýja
nefnd, sem stjórnin hefur sett á
laggirnar með lagasetningu.
Þessi nýja nefnd á nú að taka
við þeim málum, er snerta út-
flutning sjávarafurða hvaða
nafni sem nefnast. Þetta var áð-
ur verksvið viðskiptadeildar utan
ríkisráðuneytisins. Þessi nýja
nefnd skal einnig annast mark-
aðsleit. Eru lögin um nefndina
orðin eins og hálfs árs gömúl.
Hefur sýnilega tekizt erfiðlega að
bræða hana saman. Ekki var þó
út- tilkynnt hverjir veittu hinni
nýju nefndarskrifstofu forstöðu.
Eftir því sem blaðið frétti í gær
eru þessir menn í nefndinni:
Halldór Jakobsson, heildsali, for-
stjóri Borgarfells, Kristinn Gunn-
arsson, bæjarfulltrúi í Hafnar-
firði og fyrrum Bæjarútgerðar-
forstjóri þar, og Stefán Jónsson,
skrifstofustj óri Innflutningsskrif-
stofunnar.
Sem fyrr getur hafði viðskipta-
deild utanríkisráðuneytisins með
höndum mál, er snerta útflutmng
sjávarafurða. Hafði Davíð Ólafs-
son fiskimálastjóri nú síðast for-
stöðu deildarinnar á hendi og
með honum starfaði einn fulltrúi.
Karlakórinn Fóstbræður og 18 söngkonur, sem æft hafa með
honum, héldu samsöng í Austurbæjarbíói í gærkvöldi kl. 7.
Var húsið þéttskipað áheyrendum og söngnum afbragðsvel tek-
ið. Var hljómleikunum þannig hagað, að ýmist söng karlakór-
inn einn eða með kvennaflokknum. Voru flutt verk eftir Schu-
bert, Donati, Lotti, Lasso, Ingegneri, Mendelsohn og Sibelius,
og að lokum síðasta atriði úr fyrsta þætti óperunnar „Aida“.
Næstu hljómleikar verða í kvöld og þeir þriðju á fimmtudag.
Verða þeir fyrir styrktarfélaga. Á myndinni er söngstjórinn,
Ragnar Björnsson, ásamt einsöngvurum kórsins, þeim Árna
Jónssyni, Gunnari Kristinssyni og Kristni Hallssyni. Við hljóð-
færið er Carl Billich.
Minnkandi aflamagn hjá
Vestmannaeyjaflotanum
Brezkur togari rótaðist i netunum
VESTMANNAEYJUM, 28. apríl.
Fiskmagnið, sem borizt hefur á
land hér í Eyjum, er orðið mik-
ið. Mun það sjaldan á vetrarver-
tið hafa verið eins mikið á sum-
ardaginn fyrsta sem nú. Allt
fram um síðustu helgi barst dag-
lega á land mikið af fiski. Nú
hefur nokkuð dregið úr aflanum
og voru margir bátar í gær með
um 1000 fiska. Þó komst hæsti
bátur upp í 40 lestir. í kvöld er
aflinn minni en í gær. Fjöldi
þeirra báta, sem að eru komnir,
þegar þetta er símað, eru með
undir 1000 fiskum og sumir með
allt niður í 300—400 fiska.
í dag komust nokkrir bátar
héðan í kast við brezkan togara.
Bátar þessir áttu net sín utan
„línu“. Lýstu formenn bátanna
aðförum hins brezka togara á þá
leið, að hann hefði rótazt í neta
trossunum og að augljóst hafi
verið, að skipstjórinn hafi gert
þetta af ráðnum hug, þannig
stjórnaði hann skipi sínu. Þessi
brezki togari heitir „Wyre Mari
ener“ frá Fleetwood. Urðu bátar
fyrir verulegu netatjóni af völd
um togarans. — Bj. Guðm.
Sljórnarfrumvarp
fellf í efri deild
FRUMVARPIÐ um veitingasölu,
gististaðahald o. fl., sem flutt var
af nefnd í neðri deild að beiðni
samgöngumálaráðuneytisins og
komið var til 3. umr. í efri deild,
var fellt þar i gær með jöfnum
atkvæðum, 6 atkv. gegn 6. Fyrst
voru þrjár breytingartillögur frá
samgöngumálanefnd deildarinn-
ar samþykktar, en er frumv. í
heild kom til atkvæða fór sem
fyrr segir. Fyrir nokkrum dögum
felldi deildin með jöfnum at-
kvæðum tillögu frá tveimur Sjálf
stæðismönnum um að vísa frumv.
til ríkisstjórnarinnar.
Sjálfstœðismenn efna til glœsilegs happdrœttis
Vjnningurinn er ný Plymoutb-bifreið. 135 þús. kr. virði
í DAG hefst sala miða í happ-
drætti, sem fjármálaráð Sjálf-
stæðisflokksins efnir til í því
skyni að afla flokknum tekna.
Hin umfangsmikla starfsemi
flokksins og félaga hans hefir í
för með sér mikil útgjöld. Það
er öllum flokksmönnum og öðr-
um kjósendum ljóst, að hin gif-
urlega aukning Sjálfstæðisflokks
ins krefst aukinnar starfsemi,
sem hins vegar leiðir óhjákvæmi-
lega af sér aukin útgjöld.
Vinningurinn
Vinningurinn í happdrætti
þessu er glæsíleg amerísk fólks-
bifreið af gerðinni Plymouth,
Savoy (árgerð 1958). Kaupverð
slíkrar bifreiðar er með núver-
andi verðlagi 135 þúsund krónur.
Verð hvers happdrættismiða er
100 krónur, eða hið sama og ver-
ið hefur í hinum fyrri bílahapp-
drættum flokksins, þótt vinning-
urinn nú sé allmiklu verðmætari
en áður hefur verið.
Mikið átak
Fullvíst má telja að allir Sjálf-
stæðismenn leggi hönd á plóginn
og tryggi skjóta og góða sölu
miðanna, enda verður dregið í
happdrættinu 10. júní n. k., og
er takmarkið að sjálfsögðu, að
fyrir þann tíma verði allir miðar
seldir. Fjármálaráðið hefur
nokkrum sinnum áður efnt til
happdrættis og ætíð með svo góð-
um árangri, að fyllsta ástæða er
til bjartsýni, enda hefur áhugi
flokksmanna og fylgi flokksins
aldrei staðið með meiri blóma en
nú.
í dag og á morgun munu
flokksmönnum berast miðar, og
er þess fastlega vænzt, að þeir
standi skrifstofu happdrættisins
skil á andvirði þeirra hið fyrsta.
Með samstilltu átaki allra vel-
unnara flokksins er auðvelt að
selja alla miðana á skömmum
tíma.
Hafið strax samband við skrif-
stofu happdrættisins í Sjálf-
stæðishúsinu, en hún verður opin
frá kl. 10—19 daglega, sími 17100,
og kaupið happdrættismiða.
Fundur Félags áhuga
jósmyndara
FÉLAG áhugaljósmyndara held-
ur félagsfund í kvöld kl. 8,30 í
fundarsal tómstundaheimilisins
að Lindargötu 50. Verða þar flutt
tvö erindi, annað um fréttaljós-
myndun og hitt um lýsingu and-
litsmynda.
Á fundinum verða einnig
myndagetraunir ög verða veitt
þrenn verðlaun. Félagar mega
hafa með sér litskuggamyndir, er
verða sýndar og ræddar á fund-
inum.