Morgunblaðið - 04.06.1958, Page 1
20 ssður
45. árgangur
123. tbl. — Miðvikudagur 4. júní 1958
Prentsmiðja Morgunblaðsins,
Mikilvœgast að fá nýja ríkisstjórn,
sem fsjóðin treystir
Framsóknarflokkurinn eitt aBal-
efnahagsvandamál þjóðfélagsins
Gjaldeyrisaðsta&an 600 millj. kr. lakari en þegar
vinstri stjórnin tók við
Frá eldhúsdagsumrœðunum í gœrkvoldi
VINSTRI stjórnin átti mjög
í vök að verjast seinna kvöld
eldhúsdagsumræðanna á A1
þingi. Fulltrúar Sjálfstæð-
isflokksins, sem töluðu í
gærkvöldi, þeir Jón Pálma-
son, Ingólfur Jónsson og
Gunnar Thoroddsen deildu
mjög á stjórnina fyrir ráð-
leysi hennar og úrræðaleysi
á öllum sviðum. Jón Pálma-
son gerði sérstaklega að um-
talsefni óreiðustjórn Ey-
steins Jónssonar á fjármál-
um ríkisins, og kvað þá ráð-
stöfun nauðsynlegasta af
öllum nú eins og komið
væri, að skipt væri um f jár-
málaráðherra hið fyrsta.
Ingólfur Jónsson sýndi m.
a. fram á, að gjaldeyrisað-
staða íslenzku þjóðarinnar
hefði versnað um upphæð,
er næmi 600 milj. kr. á
valdatímabili vinstri stjórn-
arinnar þegar tekið væri til-
lit til erlendrar skuldasöfn-
unar. Vísitalan hefði hækk-
að um 21 stig og hreint öng-
þveiti blasti nú við í efna-
liagsmálunum.
Gunnar Thoroddsen, sem
talaoi seinastur af ræðu-
mönnum Sjálfstæðisflokks-
ins, benti m. a. á það, að Al-
þýðuflokkurinn og Fram-
sóknarflokkurinn hefðu lof-
að því að kommúnistar
skyldu ekki fá að koma ná-
lægt stjórn íslenzkra utan-
ríkismála. Nú hefði komm-
únistum verið falin forystan
í stærsta og viðkvæmasta
utanríkismáli þjóðarinnar.
Ræddi hann síðan nokkuð ó-
einingu stjórnarflokkanna í
landhelgismálinu. Ennfrem-
ur gerði hann grein fyrir af-
stöðu Sjálfstæðisflokksins
til efnahagsvandamálanna.
Bar málflutningur full-
trúa Sjálfstæðisflokksins af
málflutningi stjórnarliðsins.
159% hækkun
Jón Pálmason talaði fyrstur af
ræðumönnum Sjálfstæðisflokks-
ins. Hann kvað vinstri stjórnina
hafa hækkað útgjöld ríkissjóðs
og útflutningssjóðs á tveim ár-
um um 159%. Rakti hann loforð
og svik vinstri stjórnarinnar í
efnahagsmálunum og benti m. a.
á minnkandi framlög til vega-
og brúagerða. Hann kvað Ey-
stein Jónsson fjármálaráðherra
vera hinn mesta óhappamann í
íslenzkum stjórnmálum og bæri
brýna nauðsyn til þess að skipta
um mann í embætti fjármálaráð
herra. Ennfremur ræddi hann
árásir ríkisstjórnarinnar á bæjar
og sveitarfélögin. Hann kvað
vinstri stjórnina hafa lækkað
gengi krónunnar með því að sí-
auka framleiðslukostnaðinn.
Framhald á bls. 2.
Krúsjeff gefur ,,línuna4
Ræðst harkalega á júgóslavneska
kommúnistaflokkinn og Titó
SOFIU, 3. júní. ’ — I kvöld
talaði Krúsjeff á sjöunda
flokksþingi búlgarska komm-
únistaflokksins og réðist í
ræðu sinni harkalega á Tító
aðalleiðtoga júgóslavneska
kommúnistaflokksins.
Fréttaritari Reuters segir, að
það sé skoðun vestrænna stjórn-
málafréttaritara í Belgrad, að
Krúsjeff sé kominn til Sofíu til
að leggja á ráðin um, hvernig
Búlgarar eigi að bregðast við hin-
um nýja títóisma. Sé áreiðan-
legt, að þeim verði ráðlagt að
leggjast gegn honum, enda reyndi
Krúsjeff oft í ræðu sinni að gera
S/ó í brýnu í Túnis í gœr
TÚNIS, 3. júní. — Fréttir frá
Túnis herma, að enn hafi slegið
í brýnu milli franskra og tún-
iskra hermanna í Remadahéraði.
Se'gja fréttirnar, að í dag hafi
komið til allharðra átaka milli
þessara aðila. Talsmaður Frakka
mótmælir því hins vegar, að
fregnir þessar séu réttar. Segir
hann, að engir bardagar hafi orð-
ið á þessum slóðum síðan á
fimmtudag. Talsmaðurinn gaf í
skyn, að franska stjórnin mundi
mótmæla atburðum þeim, sem
áttu sér stað í Túnis í fyrri viku,
þegar fyrrnefndir bardagar bloss-
uðu upp.
Tító tortryggilegan og jafnvel
gekk hann svo langt að gera grín
að honum. Krúsjeff sagði m. a.,
að júgóslavneskir kommúnistar
væru orðnir sjálfum sér ósam-
kvæmir og væri það afleiðing af
röngu mati þeirra á ungversku
byltingunni. Þá sagði hann enn-
fremur, áð forsprakkar júgó-
slavneskra kommúnista hefðu
haldið áfram að rægja Sovét-
ríkin eftir að samkomulag hafði
náðst milli landanna eftir dauða
Stalins. Þá gagnrýndi hann harð-
lega pólitiska yfirlýsingu sem
gefin var út að afloknu síðasta
fiokksþingi júgóslavneska komm
únistaflokksins nú nýlega og
varðaði stefnu Sovétríkjanna á
undanförnum árum og afstöðu
þeirra til Júgóslavíu.
Fréttamenn segja, að það hafi
verið kaldhæðni örlaganna, að
Krúsjeff skyldi hafa haldið þessa
árásarræðu sína á Júgóslava ná-
kvæmlega þrémur árum eftir að
hann fór frá ■ Júgóslavíu
(1955), en þangað fór hann
til að bæta fyrir yfirsjónir Stalíns
og jafna allan ágreining milli
þjóðanna.
Brezka stjórnin neitar að viðurkenna út-
færslu fiskveiðitakmarkanna
Gefur út yfirlýsingu vegna fyrirhugaðrar
stækkunar fiskveiðilandhelgi íslendinga
Nýtt bréf
frá Krúsjeff
WASHINGTON, 3. júní. f kvöld
afhenti Mensikov, sendiherra
Sovétríkjanna í Washington,
Eisenhower Bandaríkjaforseta
bréf, frá Krúsjeff. Sagði sendi-
herrann, að bréfið væri hið merk
asta, en vildi þó ekkert um inni-
hald þess segja. — Utanríkis-
ráðuneyti Bandarikjanna segir,
að bréfið fjalli um aukin viðskipti
milli Bandaríkjanna og Sovét-
rikjanna.
í REUTERSFRÉTTUM seint í gærkvöldi segir, að brezka
stjórnin hafi skömrnu áður gefið út yfirlýsingu um þá ákvörð-
un íslendinga að víkka út fiskveiðilandhelgi sína úr 4 í 12
sjómílur. í yfirlýsingunni segir, að brezka stjórnin neiti að
viðurkenna þessar ráðstafanir íslenzkra stjórnvalda. Það er
skylda brezku ríkisstjórnarinnar að koma í veg fyrir ólögleg
afskipti af brezka fiskveiðiflotanum á úthöfunum við ísland,
segir ennfremur í yfirlýsingunni.
ÓSKA SAMNINGA |__________________________________
Þá er skorað á íslendinga að
ganga að samningaborðinu og
reyna að komast að samkomu-
Iagi við Breta og aðrar fisk-
veiðiþjóðir um fiskveiðirétt-
indin fyrir hinn 1. sept. nk.,
en íslenzka ríkisstjórnin hefur
ákveðið, að hin nýja reglu-
gerð um landhelgina skuli þá
ganga í gildi. Brezka stjórn-
in, segir ennfremur í yfirlýs-
ingunni, hefur fylgzt með Því
með undrun og hryggð, hvern
ig Islendingar hafa í langan
tíma reynt að bægja erlend-
um veiðiskipum frá miðum
sem þau liafa fulla heimild til
að fiska á.
valdi. Þá er sagt, að fiskveið-
arnar séu geysimikilvægar
fyrir bæði löndin. Bretar hafa
reynt að fá Islendinga til að
semja um málið og gert allt
sem í þeirra valdi hefur stað-
ið til að koma í veg fyrir, að
Islendingar víkki út fiskveiði-
Iandhelgi sína upp á eigin
spýtur, segir ennfremur.
f lok yfirlýsingarinnar er
skýrt frá umræðum um mál-
ið á Kaupmannahafnarfundi
Atlantshafsbandalagsins.
KREFJAST
FLOTAVERNDAR
Fulltrúar brezkra togara-
eigenda ræða við landbúnað-
ar- og sjávarútvegsmálaráð-
herra Breta, John Hare, á
fimmtudag um mál þetta.
Hafa þeir hvatt brezku stjórn-
'na til að senda herskipaflota
á íslandsmið brezkum fiski-
skipum til aðstoðar.
ORÐSENDING TIL
ÍSL. STJÓRNARINNAR
Brezna stjórnin heiur skýrt
sjónarmið sín, nii síðast í sér-
stakri orðsendingu til íslenzku
stjórnarinnar. Þá segir enn-
fremur í yfirlýsingu Breta, að
brezka stjórnin eigi bágt með
að trúa því, að íslendingar
muni beita erlenda sjómenn
e Gaulle fer til Alstr í dag
Hann ræddi við Salan i gær — Massu
vill fá skýringar á háttalagi
forsætisráðherrans
PARÍS OG ALSÍR, 3. júní. —
Franska þingið tók í dag hálfs
á_s fri- frá störfum eftir að það
hafði samþykkt að fela de
Gaulle að stjórna landinu með
tilskipunum. Forseti þingsins
sagði í þingslitaræðu sinni, að
þingið yrði kallað saman aftur,
áður en þessi tímí er útrunninn,
ef nauðsyn krefði.
í dag kom Salan yfirhershöfð-
mgi í Alsír til Parísar og tok de
Gaulle á móti honuin. Hafði for-
sætisráðherrann beðið Salan að
koma til Parisar til skrafs og
ráðagerða um málefni Alsír. De
Gaulle mun sjálfur fara til Alsír
á morgun (miðvikudag), ems og
kunnugt er.
ir háttsettir hershöfðingjar í
Alsír og samstarfsmenn hans.
Þeir de Gaulle ræddust við í 5
stundarfjórðunga. Engin tilkynn-
ing hefur verið gefin út um við-
ræðurnar.
Mikill viðbúnaður er í Alsír að
taka á móti de Gaulle. Sumir
Alsírbúar eru sárgramir yfir því,
að fulltrúar gömlu flokkanna
eiga sæti í ráðuneyti de Gaulles.
jafnvel Mollet og Pflimlin. 1
gær söfnuðust allmargir íbúar
Algeirsborgar saman til að láta i
Ijós óánægju sína, en Massu,
yfirmaður fallhlífasveitanna og
aðalleiðtogi uppreisnarmanna,
ávarpaði mannfjöldann og bað
hann vera rólegan. Yfirmaður
í fylgd með Salan voru nokkr- öryggisnefndanna í Alsír sagði í
dag, að fullvíst mætti telja, að
öll vandamál yrðu leyst, þegar
de Gaulle kæmi til landsins.
Massu sagði við fréttamenn í dag,
að þegar de Gaulle kæmi til
Alsír, yrði hann að útskýra,
hvers vegna hann hefði ekki
tekið neinn af forystumönnum
Alsírmanna í ríkisstjórn sína,
ekki einu sinni Soustelle. Massu
sagði ennfremur, að öryggisnefnd
irnar hefðu sent nefnd manna til
Parísar þeirra erinda að skýra
sjónarmið Alsírbúa fyrir hinni
nýju stjórn de Gaulles.
Fréttamenn segja, að orðróm-
ur sé á kreiki um það, að de
Gaulle hyggist veita múhameðs-
trúarmönnum full mannréttindi
á við Frakka og muni hann skýra
frá þessari ákvörðun sinni, þeg-
ar hann kcmur til Alsír. Hyggst
hann vinna múhameðstrúarmenn
til fylgis við stefnu sína, enda hef
ur hann alltaf átt ítök í Serkjum
og Márum í Norður-Afríku. En
hvernig franskir Alsírbúar taka
þessu er óvíst