Morgunblaðið - 24.06.1958, Síða 1

45. árgangur
Hið ískyggilegasta er hall-
inn gagnvart útlöndum
Sjálfstæbisflokkurinn efndi til 8
funda um helgina
Sjálfstæðisflokkurinn efndi til
8 stjórnmálafunda um heigina.
Á laugardaginn voru fundir á
Patreksfirði og Þingeyri, á sunnu
dag á Kirkjubæjarklaustri, Búð-
ardal, Borgarnesi, Suðureyri, Flat
eyri og Sauðárkróki. i blaðinu í
dag birtast frásagnir af fundun-
um á laugardaginn, en frá öðrum
verður skýrt í blaðinu á morgun.
Fundurinn á Þingeyri hófst kl.
8.30 á laugardag. Framsögumenn
voru Bjarni Benediktsson og Þor
valdur Garðar Kristjánsson.
Bjarni Benediktsson drap á, að
eðlilegt væri í lýðræðisþjóðfélagi
að flokkar skiptust á um að fara
með stjórn, svo að almenningur
gæti af eigin raun dæmt um,
hverra úrræði reyndust bezt. Við
síðustu kosningar hefðu Sjálf-
stæðismenn unnið meiri sigur
meðal kjósenda en nokkru sinni
fyrr, þó að ranglát kjördæmaskip
un leiddi til þess, að þeir töpuðu
tveim þingsætum. Núverandi
stjórn hefði ekki verið mynduð
vegna kosningasigurs flokkanna
þriggja, því að þeir hefðu ætíð
áður, frá því að flokkaskipun
komst í núverandi horf haft sama
færi á því að mynda stjórn, ef
þeir hefðu komið sér saman. Síð
ast hefðu tveir þeirra lofað að
vinna alls ekki með þeim þriðja,
en einmitt eftir það loforð hefðu
þeir gengið til sameiginlegrar
stjórnarmyndunar. Upphafið
hefði því ekki verið gott og nú
hefðu menn nær tveggja ára
reynslu af framkvæmdinni.
Verðbólgan
í síðustu kosningum hefði eink
um verið deilt um tvö mál: Efna
hagsmálin og varnarmálin.
Rétt væri, að fyrrverandi
stjórnir hefðu ekki til hlítar ráð-
ið við vanda efnahagsmálanna.
En þó hefði nú mun verr til tek-
izt en nokkru sinni áður. Undir-
staða lækningarinnar væri að
menn gerðu sér grein fyrir á-
stæðunum til meinsemdar verð-
bólgunnar. Þar kæmu þessi atriði
einkum til:
Nokkur verðbólga væri í flest-
um eða öllum frjálsum lýðræðis
löndum. Hér væri því síður en
Bilun hjá útvarpinu
KLUKKAN 19,36 í gærkvöldi
þagnaði útvarpsstöðin og varð
klukkutíma hlé á útsendingum.
Þetta mun hafa stafað af bilun
á sendistöðinni á Vatnsenda og
hafði orðið vart truflana á stöð-
inni fyrr um daginn. í kvöld-
fréttum var frá því skýrt að
unnið væri að rannsókn og við-
gerðum.
svo um einstakt íslenzkt fyrir-
bæri að ræða þegar velja ætti
um atvinnuleysi eða verðbólgu.
Væru menn að vonum hikandi að
velja „hæfilegt atvinnuleysi", er
ýmsir hagfræðingar teldu skil-
yrði þess að komið yrði í veg fyr-
ir verðbólguna. Ekki væri um
að villast að atvinnuleysi væri
versta bölið.
Vegna smæðar þjóðfélagsins er
erfiðara að halda fullu jafnvægi
Svíar íhuga 12 mílna
fiskveiðilögsögu
STOKKHÓLMI, 23. júní — NTB
— Sænska stjórnin íhugar nú
hvaða afstöðu hún eigi að taka
til þeirrar ákvörðunar íslendinga
að víkka fiskveiðilögsögu sína út
í 12 mílur 1. sept. nk., sagði tals-
maður sænska utanríkisráðuneyt-
isins í dag. Minnti talsmaðurinn
á það, að Bretar og Vestur-Þjóð-
verjar hefðu mótmælt þessari
ákvörðun, en Sovétríkin tjáð sig
fylgjandi henni.
i íslenzku efnahagslífi en
hinum stærri þjóðfélögum.
með
Hallinn út á við
Á íslandi þarf á skömmum
tíma að byggja upp þjóðfélag,
sem hundruð eða þúsund ár hef-
ur verið að þróast annars staðar.
Þess vegna hlýtur hin svokallaða
fjárfesting að verða meiri hér en
víðast annars staðar.
Loks er á það að líta að í sum-
um verkalýðsfélögunum hafa
fengið völdin menn ,sem vilja
nota afl þeirra til að sprengja
fjárhagskerfið og þar með sjálft
þjóðskipulagið. Til að ráða bót
á þessu hefðu kommúnistar nú
verið teknir inn í stjórn, en það
hefði einungis gert illt verra.
Verðbólgan hefði aldrei verið
í örari vexti en rpi og sjólfir
stjórnarherrarnir eins og Ey-
steinn Jónsson, viðUrkendu, að
„bjargráðin" væru aðeins hálf-
kák.
Hið versta við ástandið nú er
þó ekki álögurnar inn á við og
skattaaukningin, þó að gífurleg
sé. Hið ískyggilegasta er hall-
inn út á við og eyðsluskuldafjöt
urinn, scm lagður er á þjóðina.
Þessi lán eru ekki fengin með
eðlilegum hætti, heldur sem af-
leiðing þess, að stjórnin sveik
Frainh.. á bis. 15.
€erður aðsúgur að sendi-
ráði V.-Þjóðv. i Moskvu
MOSKVU, 23. júní — NTB-Reut-
er — Hópur ungmenna réðist í
dag að sendiráðsbyggingu Vest-
ur-Þýzkalands í Moskvu. Kastað
var grjóti, múrsteinum og flösk-
um að byggingunni, og 30 rúður
voru brotnar. Einnig var hent,
blykbyttum í framhlið byggingar
innar, og rauðir blektaumar
runnu niður hvít- og grænmálaða
framhliðina. Hópur lögreglu-
manna, sumir ríðandi og aðrir
gangandi, kom ekki á vettvang,
fyrr en um 20 mínútum eftir að
ungmennin hófu óspektir við
sendiráðsbygginguna. Hópgöngu-
menn báru spjöld, sem á var rit-
að t. d.: „Munið eftir Stalíngrad1,
„Niður með þýzku fasistana" og
„Lengi lifi ríkisstjórn Ungverja-
lands“.
í fregnum frá Bonn segir, að
aðsúgurinn að sendiráðsbygging-
unni hafi verið skipulagður fyrir-
fram, og hafi vestur-þýzki sendi-
herrann, Hans Kroll, verið aðvar-
aður fyrir tveimur sólarhringum.
Hafði Kroll þá beðið um lög-
regluvörð við sendiráðið, en þeim
tilmælum var ekki sinnt. — Er
veitzt var að sendiráðinu hringdi
Kroll þegar til utanríkisráðuneyt
isins og bað um að fá að tala við
Gromyko, en fékk þau svör, að
utanríkisráðherrann væri vant
við látinn. Tókst lögreglunni
ekki að dreifa mannfjöldanum
fyrr en eftir tvær klukkustundir.
Sagði Tassfréttastofan, að hóp-
gangan hefði verið farin til að
mótmæla álíka atburði við rúss-
neska sendiráðið í Bonn í sl.
viku.
í REUTERSSKEYTI segir, að Ad-
enauer forsætisráðherra hafi t
dag tjáð sig fýsandi þess, að 20
manna hópur vestur-þýzkra iðn-
rekenda, sem er á ferðalagi í
Rússlandi, kæmi þegar heim.
Sagði Adenauer þetta á fundi
Kristilegra demókrata í Dússel-
dorf. Lagði hann áherzlu á, að
það hefðu verið ungverskir stúd-
entar, sem fóru hópgöngu að
rússneska sendiráðinu í Bonn sl.
föstudag og að þeir hefðu haft
fulla ástæðu til að mótmæla morð
unum á ungversku frelsishetjun-
Heimsmeistarakeppnin í svifflugi hófst fyrir viku í Póllandi.
Svifflugmenn frá 22 löndum taka þátt í keppninni, en hingað
til hefur fremur seint gengið, því að veðurguðirnir hafa brugð-
izt — og nokkra daga hafa veðurskilyrði verið svo óhagstæð, að
ekki hefur verið hægt að fljúga. Myndir. var tekin við setning-
arathöfnina, er pólski forsætisráðherrann skoðar eina svif-
fluguna.
Póiverjar óttast endur-
vakningu stalínismans
í Varsjá gengur orðrómur um, að stalín-
istar muni reyna að steypa stjórn Gomulka
VARSJÁ — í fréttastofufregnum
segir, að sá orðrómur gangi nú í
Varsjá, að mikil hætta sé á því,
að stjórn Gomulka verði steypl
af stalínistum innan flokksins. —
Fylgir það fregnunum, að eftir-
maður Gomulka verði núverandi
sendiherra Póllands í Prag,
Franciszek Mazur. Undanfarna
viku hefur Mazur setið þing tékk-
neska kommúnistaflokksins
Prag. Þessar fregnir hafa þó ekki
verið staðfestar. Mazur var vara-
forsætisráðherra, en varð að
víkja, er Gomulka tók völdin í
sínar hendur. Hann er einn af
leiðtogum hinnar svokölluðu
Natolinfylkingar stalinista innan
flokksins.
í marz í ár kom til nokkurra
átaka milli stalínista og Gomulka
í miðstjórn flokksins, og á Mazur
að hafa átt sinn þátt í því. Go-
mulka bar sigur úr býtum i
þeirri .deilu.
Ef fótur reynist vera fyrir þess
um orðrómi, mun ákvörðunin um
að reyna að steypa Gomulka
sennilega vera komin frá Kremi,
þar sem Gomulka hefur haldið
fast við vináttusamband Pól-
verja og Júgóslava, og einnig hef-
ur hann dulið illa andúð sína a
aftöku Imre Nagys og félaga
hans. Reyndar hefur stjórn Go-
mulka komizt svo að orði, að Tító
hafi gert sig sekan um frávik frá
stefnu Marx og Lenins, en pólsk
blöð hafa verið miklu hófsamari
í dómum sínum yfir Tító en blöð
annarra Austur-Evrópuríkja. —
□-
-□
VARSJÁ, 23. júní — NTB-Reuter
— 1 fregnum frá Varsjá í kvöld
1 segir, að miðstjórn pólska komm-
únistaflokksins hafi sent deildum
kommúnistaflokksins úti um land
yfirlýsingu, þar sem sú skoðun
kemur fram, að flokkurinn sé
andvígur aftökum fyrrverandi
forsætisráðherra, Imrc Nagys, og
félaga hans. Er þetta haft eftir
góðum heimildum í Varsjá. — I
yfirlýsingunni endurtekur mið-
stjórnin, að hún telji, að Nagy
hafi orðið á mistök í uppreisn-
inni í Ungverjalandi 1956, en að
hann hafi ekki verið „gagnbylt-
ingarsinni“.
□-
Jafnframt hafa viðskiptaleg og
menningarleg tengsl ^óllands og
Júgóslavíu verið aukin.
Á vissan hátt hafa Pólverjar
opinberlega fordæmt aftökurnar
í Ungverjalandi. Sl. miðvikudag
var haldið hátíðlegt í Varsjá 10
Framh. á bls 2
Ég verð að halda áfram, ég verð að
gera það fyrir Ungverjaland, —
Mololov farinn frá
Monnolíu
VARSJÁ, 21. júni. — Haft er j
eftir áreiðanlegum heimild- i
um, að Molotov hafi verið 1
leystur frá sendiherraembætt- ^
inu í Ytri-Mongólíu — og sé j
nú í Moskvu. Heimildarmað- 1
' urinn gat ekki gefið neinar \
\ nánari frcgnir. j
Kadar ánægður
SOFIA, 23. júní — NTB-AFP —
Aðalritari ungverska kommún-
istaflokksins, Janos Kadar, kom
í dag til Sofíu ásamt nokkrum
leiðtogum ungverska kommun
istaflokksins. Sagði hann frétta
mönnum, að hann væri ánægður
með aftökur þeirra Nagys og fé-
laga hans, sem svikið hefðu ung-
versku þjóðina og kommúnism-
ann.
sagði Maleter í síðustu orðaskiptunum
við samherja sína
AMSTERDAM. — Einkar-itari
Pal Maleters hershöfðingja hefir
skýrt blaðamönnum svo frá, að
hún hafi eindregið varað hershöfð
ingjann við því að fara til fundar
við rússnesku liðsforingjana 3. nóv
1956. Einkaritarinn, Magda de
Kunery, er gift ofursta, sem einn-
ig tók þátt í frelsisbaráttu Ung-
verja. Sagðist hún liafa verið
sanfærð um, að Rússar hefðu illt
í hyggju og því varað Maleter við
að fara á fund þeirra. Maleter
hafði hvatt Mögdu de Kunery til
að koma með sér, af því að hún
talaði betur rússnesku en hann,
en hún neitaði að fara og gerði
sitt bezta til að telja hann á að
hafn
af fundinum. En hann hringdi
aldrei. Hann hafði lítið loftskeyta
tæki með sér, og ég hafði sam-
band við hann nokkrum sinnum,
áður en hann kom til fundarstað-
arins. Klukkustund eftir að hann
hafði yfirgefið okkur, gat ég ekki
lengur náð sambandi við hann.
Magda de Kunery hafði setið í
fangelsi í 4 ár fyrir andkomm-
látin
a tilmælum Rússa um samn- , úniska starfsemi, en var
lnSa- laus, skömmu eftir aí uppreisn
Ég var sannfærð um, að þeir | var gerð í Ungverjalandi. Sagði
myndu myrða okkur, og ég sagði I hún, að er hún náði loftskeyta-
við hann, að við myndum aldrei | sambandi í síðasta sinn við Male-
framar sjá hann. Pal sagði, að j ter, hefði hann sagt. ___ Ég verð
hann myndi hringja til mín um aé hr la áfram, ég verð að gera
kvöldið, undir eins og hann kæmi það fy ■ Ungverjaland.