Morgunblaðið - 16.10.1958, Síða 6
e
MORCV1SRL4ÐIÐ
Fimmtudagur 16. okt. 1958
Síðasti ,sýrlenzki' stjórnmála-
maðurinn hverfur af sviðinu
NASSER, forseti arabíska sam-
bandslýðveldisins enduiskipu-
lagði ráðuneyti sitt í síðustu viku.
Breytingarnar miða í þá átt að
innlima Sýrland endanlega í Eg-
yptaland.
Þegar arabíska sambandslýð-
veldið var stofnað, var mikil
áherzla lögð á það, að bæði ríkin
sem mynduðu það, Egyptaland og
Sýrland skyldu vera jafngild og
rétthá sambandsríki. Sem dæmi
um það, má nefna að hvort sam-
bandsríkið skyldi hafa sína ríkis-
stjórn.
Nú hefur það komið í Ijós, að
þessi fyrirheit voru aðeins fyrir-
sláttur. Nú er allt landið sett
undir eina stjórn sem í sitja 15
Egyptar og 6 Sýrlendingar. Þar
með er jafnræði ríkjanna rokið
út í veður og vind.
Þó gerðust enn meiri atburð-
ir í endurskipulagningu Nassers.
Hann rak úr stjórninni hinn
kunna sýrlenzka stjórnmálafor-
ingja Sabri "Assali, foringjá,
stærsta flokks Sýrlands, sem átti
rikan þátt í þeirri ákvörðun, að
sameina Sýrlandi Egyptalandi.
Með falli hans eru nú horfnir af
sjónarsviðinu allir þeir stjórn-
málamenn, sem mest bar á í Sýr-
landi fyrir sameininguna. Það er
margra mál að með falli hans séu
einnig hrundar hinztu leifarnar
af sýrlenzku sjálfstæði. Landið
sé nú orðið lítið annað en eg-
ypzk nýlenda. Það sjáist og á því
að byrjað sé að flytja egypzka
landnema þangað og sýrlenzkum
jarðeignum sé skipt milli þeirra.
Sabri Assali var foringi hins
svonefnda Frjálslynda flokks.
Það var miðflokkur sem reyndi
að „leika jafnvægislistir" með því
að brosa til skiptis til hægri og
vinstri. Fyrir árás Breta og
Frakka á Súez hafði Assali m. a.
stjórnarsamstarf við Þjóðflokk-
inn, sem var hlynntur sameiningu
Sýrlands og fraks.
Með árásinni á Súez, urðu þátta
skil í stjórnmálum Sýrlands sem
og stjórnmálum annarra Araba-
ríkja. Sterk alda samúðar með
Egyptum fór um landið og Nasser
varð þjóðhetja Araba, hvar í ríki
sem tilbúnar landamæralínur
höfðu skipað þeim niður.
Þar með var samstarf Sabri
Assalis við Þjóðflokkinn dæmt
úr leik, en hann var þó ekki lengi
að snúa við blaðinu og tók upp
samstarf við Baathi-sósíalistana,
en það var öfgaflokkur sem barð
ist fyrir sameingu við Egypta-
land. Ýmist barst Sabri Ass-
ali með straumnum, eða hann
stuðlaði sjálfur að því, að hraðað
var för til algerrar sameiningar
við Egyptal. Stundum virtist, sem
hann hefði í hyggju, að leita ásjár
og endanlegs hælis hjá Moskvu-
valdinu. Hann heimsótti Rússland
og beitti sér fyrir miklum vopna
kaupum þar í landi. Þannig var
Sabri Assali eitt af mörgum dæm-
um um hinn sannfæringar- og
samvizkulitla stjórnmálamann, er
ætíð hagaði seglum eftir vindi og
vildi hafa útgöngudyr í allar
áttir. Hefði vindurinn blásið úr
þeirri átt, hefði hann víst verið
fáanlegur til að beita sér fyrir
sameiningu við frak. En örlögin
höguðu því svo, að hann Varð
verkfæri Nassers til að koma á
sameiningu eða innlimun Sýr-
lands í Egyptaland.
Fyrir það hlaut hann sína um-
bun. Hann var skipaður varafor-
seti arabíska sambandslýðveldis-
ORN CLAUSEN
héraðsdómslögmaður
Máif'utnmgsskrifstofa.
Bankastræti 12 — Simi 13499.
ins. Það mun þó aldrei hafa ver-
ið ætlun Nassers, að hann sæti
lengi í þeirri virðingarstöðu, því
að hann var í rauninni búinn að
gera sitt gagn. Og menn hafa
lega réttarhöld yfir ráðherrunum
í stjórn Nuri es Said. í sambandi
við þau var minnzt á hinn sýr-
lenzka forsætisráðherra, Sabri
Assali og var látið í það skina,
♦ V
♦ A
BRIDCr
♦ V
♦ *
Síðasta valdaár sitt viðraði Sabri Assali sig mjög upp við
Rússa og óttuðust vestrænir menn að Sýrland væri að verða
rússneskt leppríki. Hér sést Sabri (t. v.) á hersýningu í Sýr-
landi með einum af útsendurum Krúsjeffs. Myndin var tekin
í sýrlenzka bænum Moms fyrir einu og hálfu ári.
talað um það í nokkra mánuði að
bráðlega yrði stjórnmálaferill
hans lokaður og innsiglaður.
Menn rökræddu aðeins hvernig
það yrði framkvæmt, máske með
því að setja herlög í landinu og
setja egypzkt herlið á vörð á
helztu stöðum til vonar og vara
til að mæta sýrlenzkri uppreisn.
En þegar til kom, þurfti Nass-
er ekkj að grípa til neinna örygg-
isráðstafana. Þessi egypzki refur
hefur verið ótrúlega stálheppinn,
þegar mest hefur legið við. Og
svo var einnig að þessu sinni.
Austur í Bagdað hófust ný-
að hann hefði um sinn haft áhnga
á sameiningu Sýrlands og íraks
Nú þurfti ekki lengur vitnanna
við. Sabri Assali hafði þá einu
sinni verið „erindreki heimsvalda
sinnanna". Öll egypzku og sýr-
lenzku blöðin, sem ritskoðun
Nassers stjórnar, hófu samdægurs
ofstækisfullar árásir á hann. Af-
leiðingin varð sú, að hann sendi
Nasser forseta lausnarbeiðni.
Þar með gafst Nasser gott tæki
færi til þess að „endurskipu-
leggja" stjórn sína og innlima
Sýrland endanlega í egypzka stór
veldið.
EINMENNINGSKEPPNI Bridge-
félags Reykjavíkur lauk sl.
þriðjudag. Sigurvegari varð Gísli
Guðmundsson og hlaut hann 406
stig. Röð næstu keppenda var
þessi:
Lárus Karlsson 396 stig
Kristján Kristjánsson 394 stig
Jóhann Jónsson 386 stig
Hafsteinn Ólafsson 385 stig
Næstkomandi sunnudag hefst
sveitakeppni félagsins í Skáta-
heimilinu við Snorrabraut.
★
Einmenningskeppni Bridgefé-
lags kvenna er nýlega lokið og
varð sigurvegari Margrét Árna-
dóttir og hlaut 315 stig. Röð
næstu keppenda var þessi:
Anna Guðriádóttir 312 stig
Kristín Þórðardóttir 308 stig
Guðbjörg Andersen 306 stig
Eggrún Arnórsdóttir 305 stig.
Tvímenningskeppni félagsins
hefst næstkomandi mánudag í
Skátaheimilinu við Snorrabraut.
Þrem umferðum er nú lokið í
tvímenningskeppni Tafl- og
bridgeklúbbsins og er röð fimm
efstu keppenda þessi:
Hjalti — Júlíus 767
Ólafur — Pálmi 713
Gunnar — Sveinn 708
Guðmundur S — Magnús 706
Brandur — Svavar 696
Fjórða umferð verður spiluð í
kvöld.
Sveitakeppni Tafl- og bridge-
klúbbsins hefst fimmtudaginn 30.
þ. mán.
Eftirfarandj spil kom fyrir árið
1951'i leik riiiííi Ítalíu og Banda-
ríkjanna, sem fram fór í Neapel.
Leik þennan unnu Bandaríkja-
menn og voru m. a. í liði þeirra
Rapee, Staymann, Crawford og
Schenken. Bandaríkjamennirnir
spiluðu 7 Tígla, en Ítalírnir 6.
Á báðum borðum fékk sagnhafi
13 slagi, en mikið var ritað um
spilið og einkum vegna þess, að
það þótti heldur illa spiiað.
♦ G 9
V Á 9 5 3
♦ K D G
♦ Á G 10 7
« 8 7 6 2
N V G 7 6 4
V A ♦ 10 9 7
S * 4 3
♦ 43
V K 8 2
♦ 85
♦ K D 9 8
5 2
♦ Á K D 10 5
V D 10
♦ Á 6 4 3 2
♦ 6
Á báðum borðum var útspilið
laufakóngur. Eftir að sagn-
hafi.,dMÍÍL spilað fimm sinnum
tro«Btæft4B«tfm spaða.
Þá va?*"Vestur kominn í vand-
ræði, varð annaðhvort að kasta
frá hjartakóngi eða kasta lauf
drottningu. Þannig fengust* 13
slagir. Nú hefur verið bent á,
ejns og allir sjá að 7 vinnast ekki
með þessum spilamáta, ef Austur
hefir hjartakóng. Betri leið
var því fær til að vinna 7 og er
hún þannig:
Frh. á bls. 19.
* KVIKMYNDIR *
Gamla bíó:
Brostinn strengur'
//
ÞESSI bandaríska kvikmynd,
sem tekin er í litum og Cinema-
scope, segir í stórum dráttum
ævisögu áströlsku óperusöng-
konunnar Majorie Lawrence, er
söng við Metropolitanóperuna í
New York á árunum 1935—41
eða þar til hin stórkostlega löm-
un batt enda á söngferil hennar
á sviðinu, sem hafði verið með
svo miklum glæsibrag. Hún lifir
enn í dag, bundin við hjólastól-
inn. — í kvikmyndinni er sagt
frá listsigrum þessarar miklu
listakonu, frá því hún fer að
heiman frá bóndabýlinuíÁstralíu
til söngnámsíParís og þar til hún
vinnur sinn glæsilegasta sigur á
úr
skrifar
dqgBegq lífinu
STEFÁN PÉTURSSON, hdl.,
Málflutningsskrifstofa.
Laugavegi 7. — Sími 14416.
Heima 13533.
Fyrsta hausthretið.
FYRIR helgina snarkólnaði hér
fyrir sunnan, og að norðan
bárust þær fréttir að snjóað hefði
niður í byggð. Sums staðar var
jafnvel kominn öklasnjór og bíl-
ar festust á hinu illræruda Siglu-
fjarðarskarði.
Ekki var svo sem við öðru að
búast, kominn þessi timí árs, en
svo hlýtt hefur haustið verið um
allt land, að þessi fyrsta sending
vetrarins kom fólki samt sem
áður á óvart. Sem betur fer virð-
ist Vetur konungur aðe.ms hafa
verið að minna á sig mfð þessu
hreti, því að á miðvikudag vai
aftur komið bezta veður fyrir
norðan, meira að segja 3 ttiga hiti
og sólskin norður á Ströndum,
og fyrir sunnan var nfiux orðxó
hlýtt, þó víða rigndi.
Þetta haust hefur verið svo
milt, að menn muna varia annað
eins. Á þessari öld hefur aðeins
tvisvar verið svona hlýtt í sept-
embermánuði, árin 1939 og 1941.
Fátítt mun það vera að kartöflu-
grös séu víðast ófallin þegar
komið er fram í október eða ber
ófrosin um það leyti.
Mig minnir að, ég hafi spáð því
einhvern tíma snemma í haust,
að nú væru haustrigningarnar að
koma, en það reyndist þá alrangt.
Úrkoma er yfirleitt svo mikil
sunnanlands (ca. 1300 mm.), að
við reiknum varla með öðru á
.haustin og veturna, þegar hlýtt og
rakt loftið frá Atlantshafinu er að
sogast með hafáttinni inn yfir
kalt hálendið og jöklana.
Fyrir norðan rignir alla jafna
miklu minna en hér eða 300—400
mm., en þrátt fyrir það hefur
rigningin þar verið enr.þá min.xi
í haust en venjulega. í septem-
ber var úrkoma á Akureyri t d.
minni en hún hefur nokkurn tíma
verið síðan mælingar hófust, eða
aðeins 0,4 mm.
0
Lægðirnar og veðra-
brigðin.
G auðvitað stóðu þessi veðra-
brigði um síðusta helgi í
sambandi við loftvægislægðirnar,
þessar leiðinda lægðir, sem reika
framhjá landinu á leið sinni aust-
ur um Atlantshaf. Lægðin, sem
kom í hinni vikunni, brá sér aust-
ur fyrir land, eins og illkvittinn
púki, og sendi okkur þaðan held-
ur ótuktarlegar kveðjur. En svo
kom önnur okkur velviljaðri eftir
helgina, hélt vestur fyrir landið,
og fór þá strax að hlýna.
Þessar loftvægislægðir ráða
meiru um líðan — og skap —
okkar, sem í þessu norðlæga landi
búum, en sanngjarnt má teljast.
Ákveði þær að fara norðan
við landið, fylgir því sunnanátt
og hlýviðri með rigningu á Suð-
urlandi, en þurrum þey vindi norð
anlands. En velji þær syðri leið-
ina eru aftur súldir tíðar á Norð-
urlandi, en bjartviðri sunnan-
lands. Það er illt að vera upp
á duttlunga slíkra aðskotadýra
kominn.
Við eigum þó vin, sem reynir
eftir beztu getu að vara okkur
við. Þessi vinur er Veðurstofan,
sem fylgist með ferðum lægð-
anna og reiknar út eða gizkar
á hvað þær muni gera, og gerir
okkur aðvart. En stundum bregða
þær á leik, og gera allt annað en
það, sem búizt var við. Og þá
bölvum við Veðurstofunni. Svona
er sanngirnin í þessari veröld.
leiksviði Metropolitanóperunnar.
En nokkru síðar dynur óham-
ingjan yfir. Hún tekur hastar-
lega lömunarveiki, viljaþrek
hennar brestur og í örvæntingu
sinni hyggst hún stytta sér aldur.
En þá er hún þrátt fyrir löm-
unina og hjólastólinn beðin um
að fara milli herstöðva Banda-
ríkjanna og syngja fyrir her-
mennina. Hún gerir svo og við
þetta vex henni andlegur og lík-
amlegur styrkur. Hún finnur að
hún á enn miklvægu hlutverki
að gegna í lífinu. Að stríðslokum
er henni boðið að syngja aftur
í Metropolitan og hún fellst á
það fyrir eindregna áeggjan eig-
inmanns síns, læknisins dr.
Thomas King, sem reynzt hefur
henni stoð og styrkur í öllum
þrautum hennar. — Og þarna á
sviðinu gerist kraftaverkið og
hún vinnur þar sinn glæsilegasta
sigur.
Eleanor Parker leikur hið
mikla hlutverk söngkonunnar
af mikilli snilld, þrótti, skaphita
og sterkri innlifun, sem alla hlýt-
ur að hrífa. Hún syngur ekki
sjálf, en um það veigamikla atr-
iði sér óperusöngkonan Eileen
Farrel svo frábærlega að unun er
að heyra.- Eru þarna sungnar
aríur úr ekki færri en sjö heims-
frægum óperum og sýndir þætt-
ir úr þeim. Eykur það gildi mynd
arinnar stórkostlega. Glenn Ford
leikur Dr. King af mikilli nær-
færni og næmum skilningi á hlut
verkinu, sem jafnan einkennir
leik hans.
Mynd þessi e* prýðilega gerð
og áhrifamikil, — ein af þeim
fáu myndum, sem maður gleymir
seint. Ego.