Morgunblaðið - 13.05.1959, Blaðsíða 6

f
MOROUHBL AÐ1Ð
Miðvikudagur 13. maí 1959
Engin málamiðlun
/ landhelgisdeilunni
Bezf crð biða nýrrar Genfarrábsfefnu
NORRÆNA LEIKARAVIKAN I REYKJAVÍK
Norrænu gestirnir á leikaravikuna í Reykjavík, sem stendur
yfir dagana 10.—16. maí, komu með Gullfaxa til Reykja-
víkur sl. sunnudag. Gestirnir eru hingað komnir í boði „Félags
íslenzkra leikara". Þessir leikarar eru á myndinni: Christina
Paischeff leikona frá Finnlandi, Herman Ahlsell og frú frá
Svíþjóð og hóteleigandi Wibrand Kesby og frú frá Danmörku,
Stig Egede-Nissen frá Noregi. — Á myndinni er ennfremur
formaður og ritari FÍL, þeir Valur Gíslason og Klemenz Jóns-
son. — Þetta er í fyrsta skiptið, sem Norræn leikaravika er
haldin í Reykjavík, en þær hafa verið haldnar undanfarin ár
á öllum hinum Norðurlöndunum og hafa íslenzkir leikarar
verið boðnir þangað sem gestir.
Sumarstarf K.F.U.M í
Fatuaskógi
BERLINGUR skýrir frá þvi um
helgina, að dönsku stjórninni hafi
alls engin beiðni borizt um það
frá brezku stjórninni, að hún
reyndi að miðla málum í land-
helgisdeilu Breta og íslendinga.
Blaðið segir einnig, að ef slik
beiðni berist dönsku stjórninni
muni hún vafalaust reyna að fá
deiluaðila til að setjast að samn-
ingaborðinu. „En ekki er mikil
von til, að árangur verði af því“,
segir blaðið.
Blaðið bendir á, að The Times
hafi stungið upp á því, að eitthv.
Norðurlanda eða Spaak, aðalrit-
ari NATO, reyni að miðla mál-
um í landhelgisdeilunni og því sé
málið til umræðu á þeim for-
sendum. Uppástunga The Times
á rætur að rekja til þeirra at-
burða, sem gerzt hafa á íslands-
miðum undanfarið, segir Berl-
ingur.
Berlingur segir ennfremur, að
Danmörk hafi þegar reynt að
miðla málum í deilunni. Það hafi
Sumaráætlun Skógarmanna K. I
F. U. M. um sumarstarfið í Vatna I
skgi er komin út. Margir dreng-1
ir og unglingar hafa eflaust beðið
hennar með óþreyju, því að hún
er óvenju síðbúin að þessu sinni.
Þeir eru orðnir margir piltarnir,
sem dvalizt hafa í sumarbúðun-
um í Lindarrjóðri þau 36 ár, sem
iiðin eru síðan fyrsti flokkur
pilta fór í Vatnaskóg. Síðustu
árin hafu dvalizt þar milli 400—
500 drengir á sumri hverju, eina
eða fleiri vikur hver.
í sumar munu verða í Vatna-
skógi 10 dvalarflokkar, hver flokk
ur eina viku nema flokkur full-
orðinna fimm daga. Þrír fyrstu
flokkarnir eru fyrir drengi 10—
12 á tímabilinu 12. júní til 3. júlí.
Flokkaskipti verða á föstudög-
um, eins og unndanfarin sum-
ur. Næstu tveir flokkar verða
fyrir pilta á aldrinum 12—17
ára, 6. flokkur fyrir unglinga 14
•—18 ára. Er sérstök ástæða til
þess að vekja athygli unglinga
og ungra manna á þessum flokki,
sem fer 17. júlí og verður til 24.
júlí. Unglingar á þeim aldri eiga
að jafnaði ekki samleið með þeim j
ynngstu í hinum flokkunum.
Tímabilið frá 24. júlí til 7. ágúst
er ætlað drengjum og piltum á|
ýmsum aldri frá 9 ára. Flokkur
fullorðinna verður 12. ágúst til
16. ágúst, að loknu móti og
kristniboðsþingi sem áformað er
að verði í Vatnaskógi 8. til 11.
ágúst. Síðasti flokkurinn, frá
16. ágúst til 23. ágúst, er ætl-
aður drengjum og piltum frá 9
ára. Umsóknir eru þegar farnar
að berast, og bendir margt til
mikillar þátttöku, eins og endra
nær.
Innritun fer fram í húsi K. F.
U. M., Amtmannsstíg 2 B, kl.
5,15 til 7 e. h. alla virka daga
nema laugardaga. Icnritunargjald
er kr. 20,00. Sumaráæltunin er
fáanleg á skirfstofunni á ofan-
greindum tíma og auk þess allar
upplýsingar viðvíkjandi starf-
inu.
Þátttökugiald verður ekki
hærra en í fyrra, nema verulegar
verðhækkanir verði á starfstím-
anum. Vikudvöl með ferðum kost
ar fyrir drengi 9—11 ára kr.
325.00 og kr. 366,00 fyrir pilta
eldri en 12 ára.
Dreiiginiir löwd-
uðu 210 kg aíla
AKRANESI, 11. maí. — Trillu-
bátaflotinn héðan af Akranesi
var á sjó í gær, 20—30 bátar og
var aflinn misjafn, en hæstan
afla hafði trillan Reynir, 2,3 tonn.
Meðal þeirra sem reru í gær voru
þrir drengir á aldrinum 11—13
ára. Fóru þeir út að bauju og
hófu veiðar sínar þar. Komu þeir
hreyknir að landi úr þessari
fyrstu sjóferð. Hafði verkaskipt-
ingin verið sú þar um borð, að
tveir drengjanna sem eru jafn-
aldrar, 13 ára, höfðu dregið fisk-
inn, en 11 ára drengurinn blóðg-
aði fiskinn og kom honum fyrir
í bátnum. — Bíll sótti svo aflann
niður á bryggju og flutti hann á
fiskvogina og vigtarmaðurinn
sagði: 210 kg. En þessi fiskur var
rúmlega 400 króna virði og þótti
mönnum drengirnir hafa verið
vel að, og þeir líklegir til stór-
ræða þegar þeim vex fiskur um
hrygg. Þeir höfðu verið um 6
klst. í róðrinum.
hún gert, þegar málið hafi verið
til umræðu í París í fyrra innan
vébanda NATO. Þá hafi fslend-
ingar reynt að fá lausn á mál-
inu á síðasta ráðherrafundi
NATO í Washington, en án ár-
angurs. Loks segir Berlingur, að
litlar líkur séu til, að um mála-
miðlun verði að ræða á þessu
stigi og Danmörk hafi enga til-
burði í frammi í þá átt, nema
þess verði farið á leit af öðrum
hvorum deiluaðila. Bezt sé að
bíða næstu Genfarráðstefnu um
landhelgina, því möguleikar séu
á, að þar verði höggið á þann
Gordíonshnút, sem ekki hefur
tekizt að leysa til þessa.
„Dýraverndarinn" fordæmir und-
onþúgu iil útflutnings kyn-
bdtahesta
í NÝJUM „Dýraverndara" er
skýrt frá því, að enn séu flutt
út hross með undanþágu og skýr-
ir blaðið svo frá, að veitt hafi
verið undanþága um útflutning
á tveim graðhestum, öðrum til
Þýzkalands, en hinum til Aust-
urríkis. Segir Dýraverndarinn að
hestarnir hafi verið sendir út á
vegum hrossaræktarsamband
anna með leyfi Búnaðarfélags ís-
lands og yfirdýralæknis. Loks
segir blaðið að sendar hafi ver-
ið út fylfullar hryssur. Átelur
blaðið þetta mjög harðlega, og
telur að hér hafi ekki verið stað-
ið á verði um lög til verndar ís-
lenzkum hestum.
í þessu heftj Dýraverndarans,
er margt fróðlegra greina um
innlent efni og erlent. Ritstjóri
blaðsins er sem kunnugt er Guð-
mundur Gíslason Hagalín, rithöf-
undur.
Hhiíu hjól í ver&laun fyrir
ritgerð um umferðarmál
UMFERÐARNEFND Reykjavik-
ur ákvað fyrir nokkru að efna
úr
skrifar
dagSega lífimi
Afmælisrlt Jóm
Helgasonar
JÓN Helgason prófessor í Kaup-
mannahöfn verður sextugur 30.
júní næstkomandi. Hafnarstúd-
entar gefa af því tilefni út bók
með ritgerðum eftir prófessorinn,
en þær hafa birzt á víð og dreif
og margar torfengnar. Tvær
þeirra hafa að geyma ljóðaþýð-
ingar (Bjarkamál Saxa og Hildi-
brandskviðu) og tvær ritgerð-
anna birtust í fyrsta skipti á
prenti í afmælisriti þessu.
Þaff vissi hann allt
af bókum.
SKÓLUNUM er um það bil að
ljúka. Sumir nemendanna
eru aðeins að yfirgefa skólann
um stundarsakir, til að byrja aft-
ur að hausti, eftir að hafa hvilt
sig frá námi í sumar eða unnið
sér fyrir nauðsynlegu fé. Þetta
langa sumarleyfi í skólunum, sem
er lengra en í flestum öðrum
löndum, hefur þótt hagkvæmt
hér, ekki sízt til að gefa nem-
endum kost á að afla sér nauð-
synlegs fjár og gera þeim þar
með kost á að kosta sig sjálfir
í skóla. Því ætti fjárskortur ekki
að koma í veg fyrir að nokkur
maður fari á mis við skólagöngu
hér. Að vísu hlýtur styttri skóla-
ganga að draga eitthvað úr magni
námsefnisins, en margir eru
þeirrar skoðunar, að það komi
unglingum að meira gagni að
kynnast einhverju öðru en því,
sem stendur í bókum.
í þessu sambandi detta mér í
hug uminæli Knuds Hamsuns,
þegar hann er að lýsa göngu
sinni fyrir sálfræðinginn, sem
átti að úrskurða hann geðveik-
an eftir stríðið, svo að Norð-
menn losnuðu við að dæma hann
fyrir samvinnu við Þjóðverja.
Hann segir eitthvað á þessa leið:
— Um leið og ég kom inn í for-
stofuna, sá ég að þetta var af-
skaplega lærður sálfræðingur. —
Þessi maður vissi allt um fólk —
og það vissi hann allt af bókum.
Varla hefði Knud Hamsun get-
að náð sér betur niðri á mann-
inum, þó að hann hefði farið að
draga í efa, að hann vissi hvað
hann var að gera, þegar hann
dæmdi hann geðveikan.
Nægir peningar í lok
námsins.
EN þetta var útúrdúr, við vor-
um að ræða um nemendur,
sem nú eru að losna úr skólunum.
Álitlegur hópur er að ljúka námi
og halda út í athafnalífið. Margir
hverjir eru búnir að leggja hart
að sér og vinna vel í marga vetur
— og þeim sjálfum og flestum
öðrum finnst þeir eiga skilið að
fá ofurlitla upplyftingu En sum-
ir verða dálítið stórtækir í „upp-
lyftingunni".
Nemendur úr heimavistarskóla
einum leggja t. d. næstkomandi
föstudag í ferðalag til Parísar,
Lundúna og Kaupmannahafnar.
Næg þátttaka er, svo ekki er
fjárskorti fyrir að fara. Þetta
unga fólk er sýnilega svo fjáð
sjálft eða á svo efnaða að, að
hægt er að greiða fyrir það uppi
hald á heimavistarskóla allan
veturinn og leggja svo 9000 kr.
á borðið á eftir, til að það geti
létt sér svo lítið upp eftir allt
erfiðið. E. t. v. eru einhverjir
svo fátækir að þeir þurfa að slá
lán, til að verða ekki af gamn-
inu og byrja svo lífið með skulda
bagga á bakinu. En þá eru lán
auðfengnari en margir vilja
halda fram, ef allur hópurinn
eða mikill hluti hans getur gripið
þau upp á stundinni.
Annars er þessi umræddi skóli
víst ekkert einsdæmi, þó nem-
endur hans eyði kannski ívið
mestu í ferðina sína á þessu vori.
Tvo nemendur í öðrum skóla, sem
nýlega fór í ferð norður í land,
munaði t. d. ekki um að kaupa
sinn viskíkassann hvor í nestið,
til viðbótar við ferðakostnaðinn.
Skylt er að taka fram, að eng-
inn kennari var með í þeirri
ferð.
Dæmin eru mýmörg og af þeim
hlýtur maður að draga þá álykt-
un, að skólanemendur séu allt
annað en aðþrengdir peningalega
í lok vetrarins.
til ritgerðarsamkeppni á þessu
vori í 12 ára bekkjum barnaskól-
anna í bænum um efnið „Börnin
og umferðin“ og veita reiðhjól í
verðlaun fyrir beztu ritgerð
stúlkna og drengja.
Tilgangurinn með ritgerða-
samkeppni þessari var að leggja
áherzlu á þýðingu umferðar-
kennslu þeirrar, sem fram hefir
farið í barnaskólunum undan-
farna vetur, og glæða áhuga barn
anna og aðstandenda þeirra á um
ferðarmálunum.
Fræðslustjórn bæjarins, skóla-
stjórar og kennarar, sem sýnt
hafa mikinn áhuga fyrir umferð-
arfræðslu skólabarna, lögðu mik-
ið verk í undirbúning samkeppn-
innar, lestur ritgerðanna og mat
á þeim.
Úrslit samkeppninnar urðu þau,
að tveir nemendur úr Laugarnes-
skólanum, Ólafía Sveinsdóttir,
Breiðagerði 7, og Pétur Björn
Pétursson, Rauðalæk 52, hlutu
verðlaunin, reiðhjól af vönduð-
ustu gerð.
Afhenti formaður umferðar-
nefndar nemendunum verðlaunin
sl. fimmtudag að viðstöddum for-
manni fræðsluráðs og fræðslu-
stjóra.
í samkeppninni komu fram
margar greinargóðar ritgerðir
frá öllum barnaskólunum. Sýnir
það áhuga barnanna á umferðar-
málunum og jafnframt, að þau
hafa tileinkað sér umferðar-
fræðsluna.
(Frá umferðarnefnd)