Morgunblaðið - 13.05.1959, Blaðsíða 17

MORCVTSBL AÐIÐ
17
Miðvikudagur 13. maí 1951
148 nýir stýrimenn
Frá uppsögn Stýrimannaskólans
UPPSÖGN stýrimannaskólans
fór fram laugardaginn 9. þ.m. að
viðstöddum allmörgum gestum,
aðallega fyrrverandi nemendum
skólans, sem færðu honum veg-
legar gjafir við þetta tækifæri.
Skólastjóri minntist í upphafi
ræðu sinnar hinna miklu sjó-
slysa á s.l. vetri og skýrði frá, að
samtals hefðu farizzt 49 íslenzkir
sjómenn á þeim tíma, sem liðinn
er af þessu skólaári. 6 þeirra voru
fyrrverandi nemendur skólans.
Einnig minntist skólastjóri nokk-
urra þekktra skipstjóra, sem lét-
ust á sóttarsæng á þessu tíma-
bili, og höfðu sumir verið starfs-
menn við próf í skólanum í nokk
ur ár. Viðstaddir minntust hinna
látnu sjómanna með því að rísa
úr saetum.
I>á skýrði skólastjóri í stuttu
máli frá störfum skólans á þessu
skólaári. 87 nýir nemendur komu
í stýrimannaskólann auk 67
manna, sem lásu á námskeiðinum
skólans á ísafirði og í Neskaup-
stað. Nemendur frá fyrra ári og
eldri voru 40, svo að samtals
voru 127 nemendur í skólanum,
þegar flest var. Kennarar voru
samtals 14, þar af 8 stundakenn-
arar, auk þeirra, sem kenndu
leikfimi, sund, björgunaræfingar
og meðferð talstöðva og dýptar- j HINN 14. apríl síðastliðinn var
mæla, en sú kennsla fer að mestu j jarðsungin á Þingeyri í Dýra-
fram utan skólans. | firði, Guðrún Benjamínsdóttir,
Samtals útskrifaði skólinn 148 , fyrrverandi kennari við barna-
stýrimenn á þessu skólaári, 110 . skólann þar. Andaðist hún í
með hinu minna fiskimannaprófi, ! sjúkrahúsi hér í Reykjavík hinn
annica í 24 bindum. Guðmundur
Gíslason, skipstjóri í Boston,
Mass., sem var hér á ferð í fyrra
haust, færði skólanum að gjöf
vandaðan sextant til minningar
um gamla skipsfélaga hérlendis,
áður en hann fluttist af landi
burt. Þá höfðu skólanum borizt
skipamyndir frá Eimskipafélagi
íslands og skipadeild S.f.S.
Þakkaði skólastjóri þá vin-
semd og ræktarsemi í garð skól-
ans, sem allar þessar gjafir bera
vitni um, og sagði skólanum slit-
ið fyrir þetta skólaár.
Nöfn prófsveina
Farmenn:
1. Ásmundur Hallgrímss. Rvík
2. Bjarni Ásgeirsson Rvík
3. Dagbj. Einarsson Grindavík
4. Leon Karlsson Rvík
5. Lúðvík Ágústsson Rvík
6. Ólafur Valur Sigurðss. Rvík
7. Sigurður Hannesson Rvík
8. Svanur Jóhannsson Flateyri
9. Tryggvi Sveinsson Rvík
10. Valsteinn Guðjónsson Rvík
Fiskimenn:
1. Baldur Viðar Guðjðnss. Rvik
2. Björn E. Ingimarss. Hnífsdal
3. Bragi Emilsson Djúpavogi
4. Grétar Þórðarsson Hnífsdal
5. Guðm. L. Guðm.ss. Sandgerði
6. Guðm. Pétursson Keflavík
7. Guðm. Sigtrygsson ísafirði
8. Gunnar Magnús Guðmanns-
son Dysjum Garðahreppi
9. Gunnar B. Jóhanns. Akureyri
10. GunnarE.Svavarss. Ólafsfirði
11. Hafsteinn Guðm.ss. Sandgerði
12 .Halldór I. Hallgrímss. Rvík
13. Hjörtur Árnas. Neskaupstað
14. Hörður S. Jónss. Eyrarbakka
15. Hörður Skarphéðinss. Bildud.
16. Jóhann Ægir Egilsson Rvík
17. Jóhann H. J. Jóhann. Rvík
18. Jón H. Wíum Mjófirði
19. Marínó Friðjónsson Dalvík
20. Nikulás M. Brynjólfss. Rvík
21. Reynir Guðmundsson Sel-
tjarnarnesi.
22. Sig. G. E. Njálsson Akranesi
23. Skúli Þór Kjartansson Rvík
24. Snorri Friðriksson Hofsósi
,25. Viðar Karlsson Rvík
26. Viðir Guðmundss.Tálknafirði
27. Þórður Ingibergsson Rvík
28. Þorv. Guðmundss. Akranesi
Guðrún Benjamínsdóttir
Minningarorb
þar af 45 á ísafirði, 17 í Neskaup-
stað og 48 í Reykjavík. Ennfrem-
ur 28 með fiskimannaprófi og 10
með farmannaprófi. Hæstu eink-
unn við farmannaprófið hlaut
Ásmundur Hallgrímsson, Reykja
vík, 7,48' í meðaleinkunn, og
hæstu einkunn við fiskimanna-
prófið hlaut Þorvaldur Guð-
mundsson, Akranesi, 7,49 í meðal
einkunn.
5 piltar, Ásmundur Hallgríms.
son, Halldór í. Hallgrímsson,
Ólafur Valur Sigurðsson, Viðar
Karlsson og Þorvaldur Guð-
mundsson hlutu verðlaun úr
Verðlauna- og styrktarsjóði Páls
Halldórssonar, skólastjóra, og"
Guðmundur Sigtryggsson, ísa-
firði, hlaut verðlaun fyrir ágæta
kunnáttu í sjórétti.
Að skýrslu sinni lokinni ávarp-
aði skólastjóri nemendur og af-
henti þeim skírteini og verðlaun.
Ræddi hann aðallega um ráð-
stafanir til varnar slysum á sjó
og hvatti nemendurna til árvekni
og aðgæzlu í þeim efnum.
Sæmundur Auðunsson skip-
stjóri, framkvæmdastjóri h/f
Fylkis, kvaddi sér hljóðs og færði
skólanum að gjöf fyrir hönd eig-
enda félagsins vandað líkan af
tógaranum „Fylki“, sem fórst
sem kunnugt er í nóvember 1956
með þeim hætti, að tundurdufl
sprakk í neti togarans, þegar ver-
ið var að innbyrða það. Er líkan
þetta hin veglegasta gjöf. Einnig
ávarpaði Sæmundur hina nýju
stýrimenn og árnaði þeim heilla.
Ingólfur Möller, skipstjóri,
hafði orð fyrir 25 ára prófsvein-
»»m skólans og færði skólanum
að gjöf frá þeim skólafélögun-
um mikla og forkunnarvandaða
bók, til þess gerða, að safna í
hana ljósmyndum og eiginhand-
arnöfnum nemenda stýrimanna-
skólans í næstu aldir. Einnig
mælti hann hvatningarorð til
hinna nýju stýrimanna og árnaði
þeim heilla.
Guðmundur Oddsson, skip-
stjóri, afhenti skólanum gjöf frá
prófsveinunum frá 1933, sem til-
kynnt var um við síðustu skóla-
uppsögn. Er það kvikmyndasýn-
ingarvél af vönduðustu gerð
ásamt hátalara.
Skólastjóri þakkaði hinar verð
mætu gjafir og skýrði frá öðrum,
sem skólinn hafði fengið á þessu
tímabili. Halldór Þorsteinsson,
skipstjóri, Háteigi, gaf skólanum
rerðmæta bók um skipasmíðar,
en hafði áður gefið honum al-
fræðiritið Encyclopædia Brit-
6. sama mánaðar, eftir langa og
erfiða -sjúkrahússvist. Fór
kvenðjuathöfn fram hér í Foss-
vogskirkju, en lík hennar var
flutt til sæskustöðvanna.
Guðrún Benjamínsdóttir var
fædd að Gerðhömrum í Dýra-
firði 13. maí 1876. Foreldrar henn
ar voru Benjamín Bjarnason
skipstjóri og bóndi í Múla í Dýra
firði og kona hans Guðbjörg Pét-
ursdóttir. Ólst hin unga mær upp
í föðurgarði til fullorðinsára.
Hneigðist hugur hennar snemma
að bókum og námi. En á þeim ár-
um voru engir barnaskólar í
Dýrafirði. Varð því heimafræðsl-
an að nægja fyrst um sinn.
Þegar hún fór úr föðurgarði,
réðst hún til kaupmannshjónanna
á Bíldudal í Arnarfirði, Péturs J.
Thorsteinssonar og konu hans,
frú Ásthildar Guðmundsdóttur.
Tengdist hún þar varanlegum
vináttuböndum við þá fjölskyldu.
Rættist nú úr fyrir námslöngun
Guðrúnar, svo að hún komst til
náms í kvennaskólann á Ytriey,
og stundaði þar nám árin 1897—
’99. Auð þess var hún á kennara-
námskeiði 1909, enda hafði hún
mikla löngun til kennslustarfa.
Hóf hún fyrst kennslu sem heim-
iliskennari í Dýrafirði, en réðst
svo sem kennari við barnaskól-
ann á Þingeyri. Hafði hún þann
starfa á hendi frá 1908 til 1923.
Varð hún þá að láta af því starfi
vegna heilsubrests. Næstu ár
hafði hún svo á hendi kennslu
til munns og handa fyrir ungar
stúlkur, og þá einnig skrifstofu-
störf.
Samhliða því hafði hún mikinn
áhuga fyrir félags. og menning-
armálum héraðsins. Þegar kven-
félagið Von var stofnað á Þing-
eyri, árið 1907, gerðist hún ritari
félagsins og hafði það starf á
hendi til ársins 1945.
Hin síðustu ár ævi sinnar hefur
Guðrún átt við erfiða vanheilsu
og þrautir að búa, eins og áður
er um getið. En nú er þvi stríði
lokið.
Guðrún Benjamírjsdóttir var
gáfuð kona og mikilhæf. Hún
þráði fræðslu og menntun, en
óskaði jafnframt og þráði að
geta ávaxtað það pund sitt í sál-
um hinnar uppvaxandi kynslóð-
ar, enda átti hún þess kost um
langt skeið. En kennslustofuna
mun hún hafa kvatt með miklum
söknuði.
Og nú hefir sál hinnar mikl-
hæfu konu lyft vængjum og svif-
ið yfir landamærin, þar sem fæð-'
ing til nýs lífs beið hennar. Læt
ég hug minn flytja þessari ferm-
ingai’systur minni hugheilar ósk-
ir yfir á ströndina, sem bíður
okkar allra.
Kristján Sig. Kristjánsson.
Athugasemdir
við fréttir um undrasýningu
er eykur trjávöxt.
VIÐ undirritaðir sem hvorugir
vorum viðstaddir á fyrsta fræðslu
fundi Garðyrkjufélags íslands,
viljum vegna stöðugra fyrir-
spurna um svonefnda Gaberael-
sýru, er Einar Sigurgeirsson
magister. mun hafa minnzt á í
erindi því, er hann ílutti á fund-
inum, koma eftirfarandi á fram-
færi. ■
Sýra þessi, sem réttu nafni mun
heita Gibberallinsýra eða Gibb-
erellicsýra, hefur nokkur undan
farin ár verið reynd víðs vegar
á tilraunastöðvum, en þó aðal-
lega í Bandaríkjunum Er henni
ætlað að hafa örfandi áhrif á
vöxt og blmgun plantna, og til-
heyrir flokki þeim. er nefnist
vaxtarhvatar.
Hvati þessi hefur ekki verið
reyndur á opinberum vettvangi
hér á landi, svo vitað sé til, hins
vegar höfum við ekki ástæðu til
að rengja það, sem haft er eftir
Einari Siggeirssyni af hans eigin
reynslu um þetta efni.
Þó þykir rétt að skyra frá því,
að þær athuganir sem þegar nafa
verið gerðar með gibberellinsýru
dag bárust þær fregnir frá á tilraunastöðvum, eru enn svo
skammt a veg komnar að til-
Kommúnistar
króaðir af
NÝJU DELHI, 11. maí. — í
Tíbet, að Khamba-menn
hefðu króað af kínverskar her
sveitir í Tíbet og haldi þeim
í herkví. — Kínverskar flug-
vélar hafa verið sendar þang-
að sem Kínverjarnir eru af-
króaðir og vistum og matvæl-
um kastað til Kínverjanna.
raunastofnanir hafa ekki viljað
mæla með notkun sýrunnar á al-
menningsvettvangi að svo komu,
beldur varað fólk við að láta
ginnast af því mikla veðri, sem
gert hefur verið úr sýrunni, sam
fara allskyns auglýsingabrellum,
er fraf hafa komið í ýmsum blöð-
um og tímaritum upp á síðkastið.
Þótt nokkur jákvæður árangur
Þórarinn Kr. Öl-
afsson — Kveðju-
orð
F. 25. júlí 1885. D. 11. april 1959.
Þitt sæti er autt það fyllir
enginn framar,
finn ég nú bezt, hvað átt ég hef
og misst.
Minningar gleðja mig
pá sorgin lamar,
því margt hefur gerzt frá því
við sáumst fyrst.
Þú baðst um það að mega
fyrri fara
fengin er þessi kæra óskin þín,
og ráðgjafinn telur mig
hæfari að hjara,
hérna um tíma, fremur en
þig án mín.
Þig kveðja og þakka
ástvinirnir allir,
umhyggjan þin hún var
svo dásamleg,
nú er þín leið um himins
dýrðar hallir,
hjartkærir synir fara
um sama veg.
Vertu nú sæll, já sæll um
eilífð alla,
ávalt þig leiði Jesú kærleiks
mund.
Ég veit að bráðum klukkurnar
mig kalla,
kemst ég þá aftur, vinur,
þinn á fund.
Sigurrós Guðmundsdóttir.
Ólafur Snorrason
— Kveðja frá
fósturmóður
F. 13. júlí 1926. D. í febrúar 195$.
Ég græt þig elsku Óli minn,
sem okkur varst svo kær,
þín mæta bernsku minningin
að mínu hjarta nær.
Og svo var allan aldur þinn.
þó okkur skildi um sinn,
þú varst alltaf jafn velkominn,
sem værir sonurinn.
Þú áttir meira en margur á
af manndóm ró og tryggð,
og allir vissu er vannstu hjá
það var af trú og dyggð.
; Þín sakna barnabörnin mín
I og bræður og systurnar,
sem áttu samleið æsku þín
og ótal minningar.
i
Þig syrgjum öll en vitum vel,
að völdin eru hans
sem velur úr, þá helkalt hel
fá hetjur þessa lands.
Þig syrgir mæta móðir þín
og maður og þeirra börn,
þau vita að ást Guðs aldrei dvin
né eilíf náðarvörn.
Ég fel þig góðum Guði á vald,
hann gleðji þína sál,
að trúrra þjóna takir gjald,
'við teljum öruggt mál.
Sigurrós Gumundsd.
hafi komið í ljós á ýmsum þeim í
jurtum er athuganir hafa verið
gerðar á, hefur gibberellinsýra
almennt ekki reynzt eins vel og |
í upphafi var vænzt og sízt af
öllu á trjákenndum gróðri.
Að gibberellinsýra auki vöxt
er ekki allskostar rétt. Það sem
á sér stað er, að frumur plantn-
anna togna, rúmmálsmagn plönl-
unnar eykst. Það skeður engin
frumaukning og þurrefnismagmð
eykst því ekki. Aðallega hefur
jákvæður árangur sýnt sig á
sumum grænmetistegundum og
blómj.urtum.
T. d. hefur reynst unnt. að fá
tvíærar jurtir til að blómgast á
fyrsta ári. Getur slíkt komið til
með að hafa þýðingu í sambandi
við frærækt.
Sýran virðist ennfremur vera
gædd töluverðum mætti til að
rjúfa eðlilegan dvala plantna, og
kann það atriði að hafa töluvert
að segja fyrir ylræktun á ýms-
um plöntum gróðurhúsa s. s.
lauka og hnýðisjurtir, en vafa-
samt er, hvort mikill fengur sé
í slíku gagnvart ræktun hjá al-
menningi.
í tilraunum með kartöflur, sem
enn eru á frumstigi í Noregi,
hefur þó greinilega komið fram,
að útsæði sem látið er standa
nokkrar mínútur í veikri upp-
lausn af gibberellinsýru álar
hratt og myndar þróttmiklar spír-
ur. Grasfletir verða einnig fyrr
grænir á vorin sé úðað yfir þá
með sýruupplausn. Hæpið má þó
telja að sú aðgerð borgaði sig
sig hér, þar sem kulda og nætur-
frosta og næturfrosta má vænta
fram eftir öllu vori.
Hraður vöxtur og skjót blómg-
un eru að sjálfsögðu atriði, sem
mikilsverð mega teljast hérlend-
is, þar sem vaxtartími er stuttur
en hins vegar má teija vafamál,
hvort sú vaxtartognun er -kann
að koma fram við notkun gibber-
ellinsýru verði í öllum tilfellum
til bóta. Rétt er því fyrir almenn-
ing að bíða átekta, unz endanlég-
ar tilraunaniðurstöður liggja fyr-
ir um raunhæfa hagnýtingu gibb-
erellinsýru.
Óli V. Hannsson
Garðyrkjuráðunautur Búnaðar-
félags íslands.
Hafliði Jónsson
Ga.dyrkjustjóri Reykjavíkur-
bæjar.
\flafrétlir
að vestan
ÍSAFIRÐI, 8. maí — f aprílmán-
uði var afli ísfirzku bátanna, sem
hér greinir: Gunnvör 182 tonn 1
23 róðrum, Guðbjörg 179 tonn 1
24 róðrum, Gunnhildur 174 tonn
24 róðrum, Ásúlfur 127 tonn í 23
róðrum, Már 118 tonn í 18 róðr-
um. Þessi afli bátanna er mið-
aður við slægðan fisk. Þá hafði
Ásbjörn fengið 161 tonn í 23 róðr-
um og Sæbjörg 173 í 21 sjóferð,
en afli þessara báta er miðaður
við óslægðan fisk. Aflinn er að
mestu leyti steinbitur.
Þrír bátar eru gerðir út frá
Hnífsdal og er Mímir með 164
tonn í 21 róðri, Rán og Páll Páls-
son voru með net og er Páli með
rúmlega 95 tonn, en Rán 126.
Undanfarna daga hefur reyt-
ingsafli, mest þorskur, en nú eru
vertíðarlok á næstu grösum, Uk-
lega í lok næstu yiku. — Guðjó*