Morgunblaðið - 06.02.1960, Page 13

Liauerardagur 6. febrflar 1960
MORCUlKTtLAÐIÐ
13
Pétur Ottesen: — F»r til Landsins helga VI.
Haifa
— Aðalhafnarborg
*
Israels, þar sem
gamli og nýi
tíminn mætast

Greinarhöf-
undur við inn
ganginn að
musterinu með
gulljtakinu í
hlíð Kamel-
fjalls.
Sönn ást
ÞESS eru mörg dæmi, að fólk elski aðra sjálfs sín
vegna. Það þarf ekki að merkja, að tryggð sé ekki
samfara þess konar ást. Eiginkona, sem elskar mann
sinn sjálfrar sín vegna, gerir sitt bezta til að hjálpa
honum í starfi hans. En aðeins ef það eykur orðstír
hennar, fjárráð eða öryggi. Sumar mæður, sem unna
börnum sínum einlæglega, hugsa miklu meira um,
hvað synir þeirra og dætur verði foreldrunum til
mikillar ánægju en um þörfina á að búa þau undir að
lifa sjálfstæðu lífi.
Ef soninn langar til að fá bækur í jólagjöf, and-
varpar slík móðir og segir: „Eg hefði heldur viljað
kaupa handa honum leikföng — eða hálsbindi.“ Ef
dóttur þeirra langar til að ferðast, hugsar hin eigin-
gjarna móðir ósjálfrátt: „Hvers vegna ferðast? Erum
við ekki fullkomlega hamingjusöm heima?“ Ef eigin-
maðurinn hefir ánægju af því að horfa á knattspyrnu
eða knattleik einu sinni í viku, segir konan, sem
myndi heldur vilja fara í kvikmyndahús eða leikhús:
„Auðvitað þykir mér afskaplega vænt um hann, en
hann hefir undarlegan smekk.“
Til allrar hamingju elska ýmsir á annan hátt, láta
sér sem sé þykja vænt um fólkið sjálft. Kona, sem
ber þess konar ást í brjósti, hugsar aldrei, þegar hún
velur gjöf: „Vil ég gefa þetta?“ heldúr: „Langar þau
til að fá þetta?“ Hún hefði ekki kosið, að pilturinn,
sem dóttir hennar tekur fram yfir alla aðra, yrði
tengdasonur hennar, en hún sættir sig við valið:
„Þegar öllu er á botninn hvolft, er um ást hennar og
líf að ræða, ekki mitt“. — Hún varð óttaslegin, þegar
sonur hennar sagði við hana: „Eg ætla að verða list-
málari.“ Henni hefði þótt öruggara að vita hann í
fastri atvinnu. „En standi hugur hans raunverulega
til þess arna, mun hann vinna vel. Það er betra að
hvetja hann og styðja en veikja ásetning hans með
því að leggja stein í götu hans.“
Þessi síðarnefnda ást er ein þess virði, að hún sé
nefnd því nafni. Sönn ást gefur allt og biður ekki
um mikið í staðinn. Ef til vill ofurlitla ástúð, dálitla
virðingu og mjög lítið þakklæti. Ef eiginmaðurinn og
börnin eiga þessa ást skilið, verða ástúð og virðing
laun ósérplægninnar. En ástúðin og virðingin koma
til sögunnar síðar meir og eru léttvægt atriði. Það
var ekki þess vegna, að ástin var upphaflega gefin.
Margir télja það erfitt og ef til vill heimskulegt
að gleyma sjálfum sér öðrum til góðs. „Hvers vegna
á ég að færa allar fórnirnar? Hvers vegna gerir eng-
inn mér til geðs? Hvers vegna á ósérplægni að vera
einhliða? Hvers vegna segið þér ekki börnunum að
hugsa meira um hamingju foreldra sinna?“ Hvers
vegna? Vegna þess að lífið er svona. Ellin annast
æskuna. Æskan sér um sjálfa sig.
Þar að auki veldur fórnin ekki miklum sársauka.
Kona, sem elskar mann sinn, móðir, sem elskar börn
sín, gerir sér tilfinningar þeirra svo ljóslega í hugar-
lund, að þær verða henni veruleiki. Gjöfin, sem hún
hefir valið af elsku sinni, veitir henni jafnmikla ham-
ingju og þiggjandanum. Ferðin, sem þér féllust treg-
lega á að fara aðeins til að þóknast börnunum, verð-
ur ánægjuleg af sjálfu sér. Hvað gleður augu okkar
meira en að sjá þá, sem okkur þykir vænt um, ham-
ingjusama? Þessi síðarnefnda — og eina sanna — ást,
er einnig rétta leiðin til að láta sér þykja vænt um
sjálfan sig.
J
SÍÐUSTU tvo sólarhringana
áður en við komum til Haifa
höfðum við hreppt nokkurn
andbyr, sem tafði ferð okkar.
En þegar nær dró landi
lygndi, og sigldum við í logni
og glampandi sólskini upp
undir hafnarmynnið, þar sem
hafnsögumaður tók stjórn á
skipinu og sigldi því inn í
höfnina. Höfninni í þessari
miklu siglingaborg er skipt í
tvennt, annars vegar fyrir
minni skip, þar sem Dranga-
jökli var lagt að bryggju, en
hins vegar er stórskipahöfn-
in. Var hún að þessu sinni full
af stórum hafskipum, sem
mörg voru komin um langan
veg. Utan hafnargarða biðu
fjögur stærðar kaupför, sem
eigi var rúm fyrir í höfninni.
— ★ —
í>að er tvennt sérstaklega,
sem við fyrstu sýn vekur athygli
þess, sem hefur ekki áður stung-
ið stafni við í Haifahöfn, þegar
að landi er komið. Það eru hin
hávöxnu pálmatré, sem gnæfa
við himin á yztu nöfum við
höfnina, og hvolfþak eitt mikið
og logagyllt á stórri byggingu
uppi í fjallshlíðinni.
• Unaðslegt útsýni
Haifa-borg er byggð utan í
og uppi á 600 metra háu fjalli,
sem Karmel heitir. Er borgar-
stæði þetta hið fegursta og til-
komumikið, svo af ber. Vafasamt
þykir Vafasamt þykir mér að
nokkurs staðar á byggðu bóli
muni fyrirfinnast borg, sem hef-
ur upp á að bjóða slíkt útsýni
sem er uppi á Karmelfjalli. Þeg-
ar sólin hellti geislum sínum á
þetta logagyllta musterisþak, þá
rifjaði það upp í huga mínum
lýsingu Sigurðar Breiðfjörðs á
því í Númarímum, þegar Róma-
borg í allri sinni dýrð birtist i
fyrsta sinn fyrir augum Núma
og honum varð starsýnt á kopar-
þökin og glampa þann, sem af
þeim bar í sólskininu;
„Þegar úr heiði sólin sáir
sínu gulli á koparþök“.
En þetta þak er ekki úr kop-
ar gjört, heldur er það úr skíru
gulli.
• Gamalt og nýtt
Þessi hafnarborg með 210
þús. íbúa hefur eins og allt ann-
að í ísrael tekið miklum fram-
förum á síðasta áratugnum.
Þetta er gömul borg, sem hefur
um aldir verið aðalhafskipahöfn
Palestínu og er það raunar enn.
Þarna mætast gamli og nýi tím-
inn. Eins og synir vaxa nú yfir-
leitt langt upp fyrir höfuð feðra
sinna, eins gnæfa nýju bygging-
arnar í Haifa yfir þær, sem reist-
ar voru aftur í rammri fomeskju,
þótt vel beri þær aldurinn
margar hverjar, og eigi vildum
vér af þeim missa, svo sérstæð-
ar sem þær eru, ef vér ættum
þar hlut að máli. Þessum nýju
byggingum hefur verið dreift um
alla borgina, og enginn sérstak-
ur borgarhluti sker sig úr í því
efni, nema ef vera skyldi í efstu
byggð borgarinnar, uppi í fjall-
inu. Þar hefur síðustu árin verið
reist mikið af tilkomumiklum
nýjum byggingum í samfelldum
röðum, sem bera við himin neð-
an úr borginni að sjá.
Skemmtanalífið hefur sótt á
brattann og er ekki að undra,
svo tilkomumikið sem það er og
hressandi að njóta lífsins í því
hreina og tæra lofti, sem menn
anda þar að sér. Nýlega er búið
að leggja rafknúna neðanjarðar-
braut upp á fjallið, svo eigi tek-
ur nema drykklanga stund að
komast þessa vegalengd, sem
allerfið þótti áður.
• Stórbyggingar
Það má segja að borgin skipt-
ist í þrennt: flatlendið næst
höfninni, svæði það, sem liggur
miðhlíðis, en þar er nokkur
slakki í fjallið, og svo efsta
byggðin, sem er uppi á fjallinu.
— Miklar og stórar vöruskemm-
ur eru við höfnina og skrifstofu-
byggingar. — Ein bygging er þar
þó, sem að hæð og fyrirferð ber
af flestum öðrum þar í grennd,
en það er kornskemma mikil og
mylla, og rís þar upp turn mik-
ill, þar sem mjölið er blandað.
ísraelsmenn framleiða ekki enn
allar tegundir kornmatar, þótt
kornræktin hjá þeim sé á hröðu
framfaraskeiði. Flytja þeir inn
kornið ómalað, laust í heilum
skipsförmum og tilreiða það til
notkunar í þessari stóru bygg-
ingu. Er þetta vissulega til eftir-
breytni og fyrirmyndar fyrir oss
íslendinga, sem verðum að kaupa
allan kornmat frá útlöndum. Með
slíku móti mundum vér fá miklu
betri og heilnæmari kornmat en
oss berst nú malaður í sekkjum,
og hefur okkur í þessu efni
nokkuð borið af leið í seinni tíð,
því að áður fyrr möluðum við
rúg og bankabygg. En þetta er
nú útúrdúr, sem þó raunar mætti
vera oss nokkurt umhugsunar-
efni. — Allmikill verksmiðju-
rekstur er í borginni, auk þess
sem þetta er mikil verzlunar-
borg. 1 útjaðri hennar er olíu-
hreinsunarstöð og sementsverk-
smiðja í næsta nágrenni.
Norski presturinn Per Faie
Hansen
• Söguríkur staður
Vestan til í borginni gengur
stór höfði út úr Karmelfjalli og
nær þverhníptur næstum í sjó
fram vestan hafnarinnar. Við
höfða þennan, sem löngum hef-
ur verið kallaður Franska
Karmel, sökum þess hve Frakk-
ar með Napóleon mikla í broddi
fylkingar komu þar áður fyrr
mikið við sögu, eru tengdar
frásagnir um marga viðburði
framan úr römmustu forneskju.
Þar urðu oft mikil átök og hvert
hofið og klaustrið á eftir öðru
jafnað við jörðu og ný reist á
rústunum. Napóleon mikli nam
um skeið staðar í klaustri, sem
þá var á þessum stað, var hann
þá á herferð mikilli suður þar.
— Er hann hélt áfram heimleiðis
þaðan skyldi hann þar eftir hóp
særðra og sjúkra hermanna, sem
allir voru drepnir eftir brottför
hans ásamt munkum klausturs-
ins. Nú er þarna stórt klaustur
með fallegri klausturkirkju,
byggt úr ítölskum marmara, sem
þangað var fluttur. Þar hafast
nú við ítalskir munkar. Klaustur
þetta er reist á rústum eldra
klausturs. Hið upphaflega klaust
ur, sem þarna var reist, er byggt
á gröf Elía spámanns. Framan
við klaustur þetta er stórt og
mikið minnismerki til minning-
ar um hina föllnu hermenn
Napóleons Bonaparte. Þá er þar
einnig myndastytta af Maríu
mey, sem er verndardýrlingur
alls Karmelfjalls. — Fremst á
höfða þessum hefir deild úr sjó-
her ísraelsmanna varðgæzlu.
• Bústaður guðanna
Af Karmelfjalli er, eins og
fyrr greinir, mikið og gott út-
sýni. Þaðan sést alla leið til
landamæra Israels og Líbanons.
Rís þar upp af ströndinni flug-
hár og snarbrattur höfði, þar
sem landamæraskilin eru.
Ströndin frá Haifa að landamær-
unum er mjög sendin, og er
sandurinn þar, sem annars stað-
ar í þessu landi, ljósgulur og
Framh. á bls. 16.
Útsýn frá Karmel-fjaUi. — Musteriff meff gullþakinu fremst
.til hægri á myndinni.